بورس سهام چیست؟

انیگما بزرگ‌ترین مرجع تحلیل بنیادی بورس ايران شما می‌توانید با ثبت‌نام در سایت انیگما و خرید محصول بنیادی به بروزترین تحلیل بنیادی شرکت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری دسترسی داشته باشید.

کارمزد معاملات بورس سهام چیست؟

در مورد کارمزد معاملات بورس سهام چه میدانید؟ همان‌طور که می‌دانید برای خرید یا فروش همه چیز نمی‌توان به‌طور مستقیم اقدام کرد. برای مثال برای خرید و یا اجاره یک خانه باید به بنگاه‌های مشاور املاک مراجعه کرد. مشاور املاک با‌توجه به بودجه و شرایط مد‌نظر شما خانه‌هایی را به شما نشان می‌دهد.

در صورتی که شما از خانه‌ای خوشتان بیاید و قصد خرید یا اجاره آن را داشته باشید، مشاور املاک مبلغی را به‌عنوان حق‌الزحمه جوش دادن معامله از شما دریافت می‌کند. در اینجا مشاور املاک نقش یک رابط را بازی می‌کند و به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر به هدف خود برسید در مقابل آن مبلغی را بابت ارائه خدمات از شما به‌عنوان کارمزد یا حق‌الزحمه دریافت می‌کند. کارگزاری‌ها نیز، کاری مشابه با مشاورین املاک انجام می‌دهند. اما چگونه؟

کارمزد معاملات بورس سهام

همان‌طور که همه شما می‌دانید برای خرید‌و‌فروش سهم یا سایر اوراق بهادار علاوه‌بر داشتن یک کد معاملاتی (کد بورسی) باید در یک کارگزاری ثبت‌نام کنیم. کارگزاری‌ها از نهادهای مالی هستند که نقش واسطه‌های مالی را اجرا می‌کنند. این نهادها باعث می‌شوند که سرمایه‌ها با سرعت بیشتر و با هزینه‌‌ای کمتر در گردش باشند. به بیان دیگر، این نهادها عمدتا امور مالی و سرمایه‌گذاری‌ را، اجرایی می‌کنند.

نقش کارگزار در معاملات بورس

شرکت‌های کارگزاری خدمات متنوعی ارائه می‌دهند، اما مهم‌ترین وظیفه آن‌‌ها خرید و فروش سهام و همچنین سایر اوراق پذیرفته شده در بورس است. کارگزاران نقش واسطه‌ای بین خریداران و فروشندگان ایفا می‌کنند و به ازای آن مبلغی را به‌عنوان کارمزد از مشتریان (سهامداران) دریافت می‌کنند.

برای این‌که یک معامله انجام شود، دو کارگزار مشخص به نمایندگی از هر سهامدار اقدام به خرید و فروش می‌کنند. کارگزار به نوعی نماینده‌ی حقوقی سرمایه‌گذاران در معاملات بوده و افراد بدون کارگزاری، قادر به انجام معامله نیستند.

فرض کنید بدون داشتن واسطه بخواهیم سهم‌های خود را معامله کنیم، با اطمینان می‌توان گفت یافتن شخصی که قصد فروش سهام خود را داشته باشد و این سهم همان سهمی که ما قصد خرید آن را داریم باشد، امری بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن است.

کارگزاری‌ها این کار را برای ما ممکن می‌کنند. در واقع کسی که قصد فروش و یا خرید یک سهم را داشته باشد به کارگزاری خود مراجعه می‌کند. از آن‌جا که تمامی کارگزاری‌ها به یک هسته معاملاتی متصل هستند، می‌توانند به‌سرعت اطلاعات را در اختیار همدیگر بگذارند و فرایند پیدا کردن خریدار و فروشنده را تسهیل کنند.

در ازای انجام این کار از ما دستمزد دریافت می‌کنند، که به این دستمزد، کارمزد معاملات می‌گویند. معاملاتی که ما روزانه و به‌صورت آنلاین در یک لحظه انجام می‌دهیم از طریق مسیرهایی انجام می‌شود که بابت آن از ما کارمزد گرفته می‌شود.

هنگام انجام معامله درصدی از ارش معامله به‌عنوان کارمزد و یا حق‌العمل به واسطه‌ها پرداخت می‌شود.

فرض کنید از طریق اتوبان می‌خواهید به یک شهرستان دیگر بروید، در میانه راه جایگاه‌هایی برای دریافت عوارض خودرو وجود دارد و شما برای رد شدن از آن و استفاده از جاده با توجه به نوع خودرو خود باید پول بپردازید. این مبلغ برای ماشین‌های بزرگ مثل اتوبوس و مینی‌بوس بیشتر است. در معاملات کارگزاری هم اگر حجم خرید شما زیاد باشد، مبلغ بیشتری به‌عنوان کارمزد کسر می‌شود. اما همه این کارمزد به کارگزاری تعلق نمی‌گیرد و هر نهادی که انجام معاملات را تسهیل می‌کند و در این عملیات نقش دارد مقداری از آن را برای خود بر می‌دارد. که هدف از این کارمزدها نیز بهبود زیر‌ساخت‌های ارتباطی است. این مقدار کارمزد بین شرکت بورس، شرکت سپرده‌گذاری، سازمان بورس، شرکت فناوری بورس و شرکت کارگزاری تقسیم می‌شود.

قانون سقف نرخ کارمزد

اخیرا به منظور بورس سهام چیست؟ کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری، تشویق افراد به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و حفظ حقوق و منافع سرمایه‌گذاران، سازمان بورس اوراق بهادار قانون جدیدی تصویب کرده است. طبق این قانون سقف نرخ کارمزد خرید‌و‌فروش سهام شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، مدیریت فناوری بورس تهران، سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت‌های کارگزاری از معاملات "سهام" و "حق تقدم سهام" به میزان 20 درصد با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب در هر معامله، کاهش یافته است. جدول زیر مقدار کارمزد، پیش از تصویب قانون جدید است.

کارمزد معاملات پیش از اعمال قانون جدید

با تصویب قاون جدید میزان کارمزد تغییر کرده است. یعنی اگر قبلا برای خرید سهمی حدود 0.464 درصد از ارزش معامله را به‌عنوان کارمزد پرداخت می‌کردیم، الان 20 درصد از این مقدار کاسته شده و کارمزد خرید به 0.3712 درصد رسیده است.

همان‌طور که در جدول بالا می‌بینید پیش از تصویب این قانون هم کارمزد خرید سهم‌هایی که در بازار فرابورس معامله می‌شوند تفاوت بسیار اندکی با کارمزد سهامی که در بورس معامله می‌شوند دارد. بعد از تصویب قانون جدید هنوز این اختلاف حفظ شده است. یعنی کارمزد معامله در بازار فرابورس به مقدار ناچیزی کمتر از کارمزد معامات در بورس اوراق بهادار است.

مجموع کارمزد‌های فروش قبلا برابر با 0.00975 بود اما الان به 0.0088 در بازار بورس رسیده است. ممکن است الان با خود بپرسید 0.0088، 20 درصد کمتر از0.00975 نیست، پس چجوری امکان دارد که کارمزد فروش 20 درصد کاهش پیدا کرده باشد. با کاهش 20 درصدی کارمزدها مقدار مالیات تغییر نکرده و همان 0.5 درصدباقی مانده است.

مقدار کارمزدی که در هر خرید و فروش سهم از ما کسر می‌شود

یکی از تفاوت‌هایی که بین کارمزد خرید و فروش وجود دارد، مربوط به مالیات است. هنگامی که ما سهمی را می‌فروشیم، همانند فروش سایر دارایی‌ها درصدی به‌عنوان مالیات از ما گرفته می‌شود. این مالیات در هر صورت از فروشنده گرفته می‌شود. یعنی فرقی ندارد که شما طی معامله‌ای که انجام داده‌اید، سود کردید یا زیان، به‌هرحال باید مالیات خود را بپردازید. تنها تفاوتی که بین پرداخت مالیات سهام با دیگر دارایی‌ها وجود دارد این است که، مالیات سهام به‌طور خودکار از شما گرفته می‌شود و مثل پرداخت مالیات واحد تجاری و. نیازی به پر کردن اظهارنامه مالیاتی ندارید.

در جدول زیر می‌توانید مقدار کارمزدی را که در هر خرید و فروش سهم از ما کسر می‌شود ببینید.

کارمزد معاملات پس از اعمال قانون جدید

مقدار کارمزد کارگزاری‌ها ممکن است با هم متفاوت باشد اما از یک حدی نمی‌تواند بیشتر شود. در این مقاله ما به‌صورت رندوم یک کارگزاری را برای بررسی انتخاب کردیم.

مثالی از کارمزد معاملات بورس

مثال) فرض کنید قصد خرید 10,000 عدد سهم ایکس، با قیمت 3920 ریال داشته باشیم. برای این که این معامله انجام شود به چقدر وجه نقد نیاز داریم؟

برای محاسبه بهای خالص خرید سهم بدون کارمزد، تعداد سهم را ضرب ‌در قیمت خرید هر سهم می‌کنیم. مقدار زیر به‌دست می‌آید.

39,200,000 = 10,000 * 3920

اما با دقت به جمع کل در صفحه کارگزاری می‌بینیم که مبلغی بیش از این، از حساب ما کسر خواهد شد. برای این مثال جمع کلی که توسط کارگزاری به‌عنوان هزینه معاملات نوشته شده، 39,345,510 ریال است. با کم کردن این دو عدد از هم، مقدار کارمزدی که طی این معامله از ما کسر می‌شود، به‌دست می‌آید.

ریال 145,510 = 39,200,000 - 39,345,510

حال بیایید محاسبه کنیم که این کارگزاری چند درصد از ارش معامله را به‌عنوان هزینه سرمایه از ما می‌گیرد. همان‌طور که گفتیم هزینه مربوط به خرید سهم بدون کارمزد برابر با 39,200,000 است. این مقدار را ضرب در یک مجهول می‌کنیم تا ببینیم چقدر کارمزد بابت خرید این سهم باید بپردازیم.

39,345,510 = X * بورس سهام چیست؟ بورس سهام چیست؟ بورس سهام چیست؟ 39,200,000

با تقسیم کردن مقدار 39,345,510 بر 39,200,000 عدد 1.0037119897959 به‌دست می‌آید که با کسر عدد یک از این مقدار میزان کارمزد کل 0.0037119897959 به‌دست می‌آید که تقریبا برابر با همان کارمزدی است که توسط سازمان بورس اعلام شده.

به‌طور کلی برای خرید این سهم علاوه‌بر مبلغی که به خریئ سهم اختصاص می‌دهیم باید مبلغی هم به کارمزد آن اختصاص دهیم.

مثال) فرض کنید قصد فروش همان سهم ایکس را با همان قیمت 3920 ریال دارید. اگر قرار نبود کارمزدی بابت فروش سهم از شما کسر شود، باید آن را در قیمت 10000 * 3920 = 39,200,000 می‌فروختید و این مقدار به حساب شما اضافه می‌شد. اما می‌بینیم که کمتر از مقدار به‌دست آمده بابت فروش آن به شما پول اضافه شده است.

مبلغ کلی که بابت فروش این تعداد سهم به شما اضافه شده برابر است با 38,855,040 ریال. ما‌به‌التفاوت بین این دو مقدار برابر است با کارمزد فروش.

برای محاسبه کارمزد فروش، مبلغی که در صورت عدم پرداخت کارمزد (39,200,000) باید می‌گرفتیم را ضرب در یک مقدار مجهول می‌کنیم تا میزان کارمزد محاسبه شود.

38,855,040 = X * 39,200,000

مقدار مجهول برابر است با 1.00887812 که با کسر عدد یک از این مقدار میزان کارمزد فروش سهم محاسبه می‌شود. یعنی هنگام فروش سهم حدود 0.0088 ارزش کل دارایی به‌عنوان کارمزد کسر می‌شود. دلیل بیشتر بودن کارمزد فروش، مالیاتی است که هنگام فروش سهم از ما گرفته می‌شود. هنگام فروش یک سهم، فرقی ندارد در معامله سود یا زیان کرده باشید در هر دو صورت از شما مالیات کسر خواهد شد.

درصدی از کارمزد فروش را مالیات تشکیل می‌دهد.

با بررسی‌هایی که انجام دادیم می‌بینیم که با افزایش حجم خرید کارمزد معاملاتی آن نیز افزایش می‌یابد. اگر می‌خواهید این مطلب به خوبی در ذهنتات تثبیت شود، می‌توانید مثال‌های بالا را با تعداد سهام بیشتر محاسبه کنید تا ببینید با افزایش حجم، میزان کارمزد چه تغییری می‌کند.

تا اینجا در رابطه با کارمزد معاملات در بورس و فرابورس و تغییراتی که اخیرا در آن ایجاد شده است صحبت کردیم و فهمیدیم که کارگزاری‌ها، شرکت‌های بورس و فرابورس، شرکت سپرده‌گذاری، شرکت مدیریت فناوری و سازمان نظارتی در ازای ارائه خدمات و بهبود زیر‌ساخت‌ها مبالغی را تحت عنوان کارمزد خرید و فروش از ما می‌گیرند. پس اگر بورس سهام چیست؟ در عرضه اولیه‌ای شرکت کردید یا سهمی خریدید و بعد از آن دیدید که در همان قیمت خرید میزان سود شما منفی نشان داده می‌شود، نگران نشوید. این اتفاق به دلیل کسر کارمزد افتاده است.

معمولا در پنل‌های کارگزاری برای خرید هر سهم یک قیمت سر‌به‌سر نشان داده می‌شود. اگر شما در آن قیمت سهم خود را بفروشید، نه سود و نه زیان کرده‌اید.

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.

عوامل تاثیرگذار بر معاملات بورس چیست؟/ اقدامات دولت سیزدهم زمینه‌ساز ایجاد ثبات در بازار سهام شد

تهران- ایرنا- کارشناس با تاکید بر اینکه ریزشی برای بازار سهام از لحاظ بنیادی پیش‌بینی نمی‌شود، افت‌های اخیر شاخص بورس را اصلاح شاخص دانست، گفت: دولت سیزدهم تلاش خود را برای بازگشت اعتماد به بازار سرمایه انجام داد که امیدواریم این حمایت‌ها ادامه‌دار باشند.

به گزارش روز جمعه ایرنا، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در معاملات هفته‌ای که گذشت ( هفته منتهی به چهارشنبه، ۱۱ خردادماه) روند نوسانی داشت و با ۲۳ هزار واحد کاهش و اصلاح نسبت به هفته قبل، در ارتفاع یک‌میلیون و ۵۴۱ هزار واحد ایستاد.

شاخص کل بورس تهران در پایان روز چهارشنبه هفته گذشته (۴ خردادماه) در حالی در ایستگاه یک‌میلیون و ۵۶۴ هزار واحد به کار خود پایان داد که این رقم در روز چهارشنبه این هفته و در آخرین روز کاری هفته جاری (۱۱ خردادماه) به یک‌میلیون و ۵۴۱ هزار واحد رسید.

شاخص کل (هم‌وزن) در پایان هفته گذشته ۴۳۶ هزار و ۸۰۳ واحد بود که در هفته جاری این عدد به ۴۲۹ هزار و ۶۶۰ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) از ۲۶۹ هزار و ۳۹۱ واحد به عدد ۲۶۴ هزار و ۱۶۶ واحد رسید.

در پنج روز معاملاتی این هفته بورس، نمادهای انتقال داده‌های آسیاتک (آسیاتک)، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایران‌خودرو (خودرو)، گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو (خگستر)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و بانک تجارت (وتجارت) در گروه نمادهای پُر تراکنش قرار داشتند.

معاملات بورس در هفته‌ای که گذشت روزهایی پر نوسان را پشت سر گذاشت و شاخص بورس تحت تاثیر رشد معقولی که از ابتدای سال تجربه کرده بود، وارد مدار اصلاحی شد که از مدت‌ها قبل ایجاد چنین روندی در بازار تجربه‌شده بود.

اصلاح شاخص بورس بعد از رشدی که از ابتدای سال داشت، سبب نگرانی سهامداران شد اما اکثر کارشناسان و فعالان بازار سهام ایجاد چنین روندی را در بازار طبیعی اعلام کردند و معتقدند که اصلاح کوتاه‌مدت؛ لازمه تداوم ثبات و روند مثبت بازار سهام است.

«علی صادقین» امروز در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به نوسان اخیر شاخص بورس و نیز عوامل تاثیرگذار بر آن اشاره کرد و افزود: نوسان شاخص بورس در چند روز گذشته ناشی از چند عامل بود و معاملات این بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.

وی خاطرنشان کرد: سردرگمی فعالان بازار بورس سهام چیست؟ و سهامداران در مورد روند نرخ ارز ازجمله عواملی است که زمینه‌ساز ایجاد نوسان در معاملات بازار بود.

صادقین گفت: همچنین تعیین تکلیف برجام، وضعیت شرکت‌ها و ریسک سیاسی و مالی به‌عنوان اصلی‌ترین فاکتورهای تاثیر گذار بر معاملات بورس محسوب می‌شوند.

عوامل تاثیرگذار در نوسان اخیر معاملات بورس

این کارشناس بازار سرمایه به دیگر عامل تاثیرگذار در روند فعلی معاملات بورس اشاره و تاکید کرد: نکته دیگر گزارش ١٢ ماهه شرکت‌ها است که نشان‌دهنده رشد قابل‌توجه هزینه‌ها در سه ماه چهارم ۱۴۰۰ بود؛ این امر نشان‌دهنده کاهش روند سودآوری در برخی از شرکت‌ها است.

وی اظهار داشت: روند بازار سهام در چند ماه گذشته به گروه خودرو و پالایشی‌ها گره خورده بود که به‌نوعی لیدر بازار و تعیین‌کننده روند حال بازار بودند، اما اکنون در وضعیت فعلی، سهام این شرکت‌ها دارای عاملی برای پیشرانی بیشتر در گزارش‌ها نیستند.

صادقین ادامه داد: ایجاد چنین مساله‌ای باعث شد تا افراد، شناسایی سود را با سودهای کوتاه‌مدتی که به دست آورده بود را نسبت به ورود پول بیشتر ترجیح دهند که این موضوع بر افزایش عرضه‌ها تاثیر گذار بود.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، ریسک مربوط به سیاست‌گذاری دستوری، عوارض‌ها و دخالت در بازار کامودیتی‌ها همچنان بر روند معاملات بازار تاثیر گذار است.

وی ادامه داد: بازار از لحاظ بنیادی مستعد کاهش شدید نیست، اما قطعی برق در تابستان، افت تولید شرکت‌ها، مذاکرات برجام و نرخ دلار می‌تواند معاملات بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد و روند رشد شاخص بورس را کُند کند.

اقدامات دولت سیزدهم در زمینه بهبود روند معاملات بورس

صادقین به اقدامات انجام‌شده از سوی دولت سیزدهم در زمینه بهبود روند معاملات بورس اشاره کرد و گفت: دولت سیزدهم تلاش خود را برای بازگشت اعتماد به بازار از طریق حمایت از صندوق تثبیت بازار سرمایه انجام داد که امیدواریم این حمایت‌ها ادامه‌دار باشد.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: بازار بدهی و سیاست‌های دولت در زمینه بازار بدهی و تغییر نرخ بهره می‌تواند با اثر منفی بر بازار همراه باشد که خوشبختانه تاکنون دولت فعلی در این زمینه تصمیم منفی اتخاذ نکرده است.

وی با بیان اینکه امیدواریم تا پایان امسال شاهد ایجاد تعادل میان بازار بدهی و بازار سهام باشیم، گفت: بازار نیازمند آرامش نسبی است، در صورت ایجاد چنین اتفاقی شاهد روزهای خوش در بازار خواهیم بود، البته روند بازار سهام تا پایان سال مثبت پیش‌بینی شده است و این اصلاح‌های شاخص بورس نیز طبیعی است.

سهام چیست؟ انواع سهام در بورس به همراه جزئیات آن‌ها

هنگام آشنایی با بورس و شناختن مفاهیم اولیه آن، یکی از مواردی که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بایست نسبت به آن آشنایی مناسبی پیدا کرد، شناسایی انواع سهام و دسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آن از جنبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف است. به‌طورکلی در بازارهای مالی، اوراق بهادار که نشانه‌ای از مالکیت و نوعی از طلبکاری از یک شرکت یا نهاد است مورد معامله قرار می‌گیرند. این اوراق بهادار را می‌توان به بخش‌های اوراق حقوق صاحبان سهام، اوراق بدهی و ابزارهای مشتقه تقسیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی کرد. از اوراق حقوق صاحبان سهام می‌توان به سهام عادی و سهام ممتاز اشاره نمود. در این نوشتار می‌خواهیم شما را با انواع سهام در بورس از جمله سهام عادی، سهام جایزه، سهام شناور و… بیشتر آشنا کنیم و به بررسی تفاوت‌های آن‌ها بپردازیم.

مفهوم سهام چیست؟

سهم یا سهام یک شرکت با تقسیم کردن سرمایه یک شرکت سهامی به قسمت‌های مساوی به وجود می‌آید. سهام به وجود آمده نشانه‌ای از مشارکت، تعهد و یا ذی‌نفع بودن شخص دارنده سهام از دارایی و منافع شرکت است. این سهام به‌خودی‌خود، ادعایی بر مالکیت شخص به دارایی شرکت به وجود نمی‌آورد اما شخص صاحب سهام به نسبت سهامی که در اختیار دارد دارای حق و حقوقی است که از آن‌ها بهره‌مند خواهد شد. برای مثال می‌تواند در مجامع شرکت کند و یا در صورت انحلال شرکت از دارایی‌های شرکت متناسب با سهامش استفاده کند.

به چه کسی سهام‌دار می‌گوییم؟

به شخصی حقیقی یا حقوقی که طبق قوانین، بخشی از سهام یک شرکت سهامی اعم از خاص و عام را در اختیار داشته باشد سهام‌دار می‌گوییم. شخص صاحب سهام به میزان سهامی که در اختیار دارد در مالکیت و منافع شرکت و همچنین ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آن سهیم خواهد بود. البته که در صورت عملکرد ضعیف شرکت و دادن ضرر، این زیان هم با وی به اشتراک گذاشته خواهد شد. طبق امید نامه‌ای که در شرکت‌ها تهیه می‌شود سهام‌داران از حقوقی برخوردار می‌شوند، برای مثال آن‌ها حق مطالبه‌گری از مدیران و پیگرد آن‌ها در صورت سوءمدیریت را دارند.

سهام عادی

اساسی‌ترین نوع سهام، سهام عادی است. رایج‌ترین اوراق بهاداری که مالکیت یک شرکت را نشان می‌دهد سهام عادی است و معمولاً وقتی صحبت سهمی می‌شود منظور افراد همین نوع سهام است. سهام عادی عموماً دارای ۲ ارزش است: ارزش اسمی و ارزش بازاری. ارزش اسمی هر برگ سهم ۱۰۰۰ ریال یا ۱۰۰ تومان است. اما ارزش بازاری هر سهم از طریق عرضه و تقاضا و معاملات تعیین می‌شود.

نکته‌ای مهم و قابل‌ذکر آن است که مسئولیت حقوقی سهام‌داران وابسته به میزان سهام آن‌ها است. به طور مثال اگر شرکتی منحل شده و میزان دارایی‌های آن از طلب طلبکاران کمتر باشد، پس از تسویه بدهی‌ها، باقی‌مانده آن متوجه سهام‌داران عادی شرکت نخواهد شد.
یکی دیگر از ویژگی‌های سهام عادی آن است که دارندگان سهام باتوجه‌به تعداد آن می‌توانند در انتخاب هیئت‌مدیره و تأیید و بورس سهام چیست؟ رد اقدامات شرکت باتوجه‌به حق رأی‌شان شرکت کنند.

صاحبان سهام عادی دارای حق‌تقدم برای خرید سهام جدید شرکت هستند. به این معنا که اگر شرکت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی داشته باشد، با افزایش تعداد سهام، شرکت سهام جدیدی منتشر می‌کند که به جهت حفظ دارایی و درصد مالکیت سهام‌داران، آن‌ها مقدم به تملک سهام حق‌تقدم جدید خواهند بود.

سهام ممتاز

سهام ممتاز یک شرکت نوعی گواهی مبنی بر مالکیت با حق‌وحقوق محدود برای فرد است که می‌توان آن را منتقل نیز کرد. ویژگی این سهام و کلمه ممتاز به آن خاطر است که اولویت پرداخت سود سهام ممتاز نسبت به عادی بیشتر است و حتی اگر شرکت ورشکسته یا منحل بشود هم باید به طور کامل پرداخت شود.

البته که باید این نکات را در نظر داشته باشیم که سهام ممتاز همچون سهام عادی سررسید ندارد و ممکن است شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برخی امتیازات مضاعف را نیز برای دارندگان سهام ممتاز در نظر بگیرند. به طور مثال ممکن است برخی از شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها مطابق اساس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نامه و امید نامه‌شان حق رأی مضاعفی را برای دارندگان سهام ممتاز در نظر بگیرند.

حال ممکن است این سؤال پیش بیاید که چه زمانی ممکن است شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها سهام ممتاز منتشر کنند؟ یکی از مواردی که در آن شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند اقدام به انتشار سهام ممتاز کنند زمانی است که نیاز به افزایش سرمایه داشته باشند اما کسی حاضر به خرید سهام آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نباشد و یا اگر شرکت بخواهد افراد سرشناس و با اعتبار در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی فعالیتش را وارد شرکت کند ممکن است اقدام به انتشار سهام ممتاز کند.

سهام کنترلی

اگر بخواهیم تعریف ساده از سهام کنترلی ارائه دهیم، سهام کنترلی سهامی است که دارنده آن می‌تواند در شرکت مدیریت کند. دارنده سهام مدیریتی یا سهام کنترلی یا تعداد سهام منتشر شده زیادی را در اختیار دارد و یا نسبتی از سهام را دارا است که با این نسبت وی دارای قدرت اعمال‌نظر در شرکت است. این مدیریت و اعمال‌نفوذ دارنده سهام کنترلی به دو صورت انجام می‌پذیرد. یک آن که می‌تواند یک یا چند نفر از اعضای هیئت‌مدیره را تعیین کرده و دوم آنکه با گرفتن رأی اکثریت اعضای هیئت‌مدیره کنترلی بر منصوب شدن مدیرعامل داشته باشد.

دارنده سهام کنترلی در تصمیم‌گیری‌ها و راهبری شرکت به طور مستقیم تأثیرگذار است. اگر ۵۰ درصد هیئت‌مدیره در تصاحب شخصی باشد او دارنده یک بلوک مدیریتی است که به طبع مدیریت شرکت به همان بلوک خواهد رسید. سهام کنترلی به دارنده بلوک امکان دسترسی سریع به مهم‌ترین اطلاعات و آخرین اخبار شرکت را خواهد داد. اگر سهام‌داری مقداری معادل ۱۶.۷ درصد از سهام شرکتی را تحت تملک داشته باشد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند یک نماینده در هیئت‌مدیره داشته باشد و از این طریق بر روی تصمیمات و فرایندهای اجرایی شرکت به اندازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سهامش اعمال‌نفوذ کند.

سهام ترجیحی

در اصل ۴۴ قانون اساسی بر لزوم خصوصی‌سازی و واگذاری برخی از شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دولتی به بخش خصوصی تأکیداتی صورت‌گرفته است. این امر در برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های توسعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی پس از انقلاب نیز به‌صورت مستمر مورد تأکید قرار گرفته است. خصوصی‌سازی سبب افزایش بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وری خواهد شد. خصوصی‌سازی شرکت‌ها برنامه‌ای است که موجب ایجاد تعادل میان امور اجرایی، مالی و حقوقی بین حکومت و بازار می‌گردد و توسعه خصوصی‌سازی موجب رشد و رونق بیش‌ازپیش خواهد شد.

شرکت‌های بورسی که برنامه‌های خصوصی‌سازی دارند، در راستای این برنامه‌ها می‌توانند نوعی از سهام بنام سهام ترجیحی را به کارمندانشان واگذار کنند.

سهام جایزه

گاهی پیش می‌آید که یک شرکت از ذخایر اندوخته قابل‌توجه خود استفاده کرده و اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته کند، بخشی از این سود انباشته از طریق انتشار سهام جایزه به سهام‌داران فعلی شرکت خواهد رسید. روال این امر به این صورت است که سهام اضافی مدنظر شرکت بدون هزینه به سهام‌داران فعلی اعطا می‌گردد.

به‌نوعی این آورده به‌جای سود سهام ، تبدیل به سهام آزاد شده و معامله می‌گردد. اتفاق افتادن این فرایندها در شرکت موجب تغییر موقعیت و قیمت سهام شرکت در بازار بورس گردیده و باتوجه‌به میزان سهام منتشرشده قیمت سهام کاهش می‌یابد. اما در نظر داشته باشیم که با اصلاح وضعیت مالی و معافیت‌های مالیاتی تبدیل ذخایر اندوخته به‌حساب سرمایه، قیمت سهم به‌مرور افزایش‌یافته و سهام‌دارانی که به تعداد سهامشان اضافه نیز شده، منتفع می‌گردند.

انواع سهام از منظر ماهیت آورنده

از نظر ماهیت آورنده نیز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان یک تقسیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی برای انواع سهام ارائه داد. با این معیار انواع سهام به دو بخش سهام نقدی و سهام غیرنقدی قابل تقسیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی خواهد بود. سهام نقدی آن دسته از سهام یک شرکت است که ارزش آن به‌صورت نقدی به شرکت پرداخته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و یا اینکه حداقل بخشی از آن به شکل نقدی و بخشی دیگر از آن به شکل تعهدی پرداخت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. اما در سهام غیرنقدی، مبلغ ما به‌ازای آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به شکل به‌صورت غیرنقدی و به وسیله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ملک ، خودرو، لوازم اداری و … در نظر گرفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. ازآنجایی‌که این آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های غیرنقدی نیاز به ارزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری دقیق دارند، این امر توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام خواهد شد.

مفهوم سهام شناور آزاد چیست؟

سهام شناور یک شرکت به سهامی گفته می‌شود که مالکان آن قصد شرکت در مدیریت را ندارند و می‌خواهند به خریدوفروش آن سهام بپردازند. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید بررسی کنیم که کدام سهام‌داران قصد واگذاری سهام خود در کوتاه‌مدت را ندارند و می‌خواهند برای اعمال مدیریت سهام خود را نگهداری کنند. اگر سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد امکان دست‌کاری قیمت آن کمتر و نقدشوندگی آن بالاتر خواهد بود زیرا که حجم منابع زیادی برای این کار لازم است. اما شرکت‌های کوچک با منابع کم قابل دست‌کاری خواهند بود. درصد سهام شناور برابر با میزانی از سهام کل شرکت است که دارندگان آن مالک مقداری کمتر از یک درصد کل سهام شرکت هستند. برای کسب اطلاع بیشتر دراین‌خصوص می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید به مقاله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی مربوط به سهام شناور در سایت آکادمی دانایان مراجعه کنید.

جمع‌بندی درباره سهام

در این مقاله با مفهوم سهام، سهام‌دار و انواع سهام آشنا شدیم و گفتیم که مالکان هر نوع سهام چه حق و حقوقی در دریافت مطالبات خود دارند. همچنین راجع به سهام عادی و سهام ممتاز توضیح دادیم و گفتیم که اولویت دریافت مطالبات سهام‌داران در شرایط خاص، با دارندگان سهام ممتاز خواهد بود. از اهمیت سهام مدیریتی یا سهام کنترلی و تأثیرگذاری بالای آن در مدیریت شرکت‌ها نیز مطلع شدیم. به‌طورکلی آشنایی با این مفاهیم و نیز مفهوم سهام شناور آزاد که در انتهای مقاله به آن اشاره کردیم به ما این امکان را می‌دهد که تحلیل بهتر و تصمیم‌گیری پربازده‌تری درباره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سهام مورد نظرمان داشته باشیم.

حق تقدم خرید سهام چیست و چگونه آن را به سهام عادی تبدیل کنیم؟

شرکت‌ها برای اصلاح ساختار مالی، تامین مالی و… نسبت به افزایش سرمایه اقدام می‌کنند. افزایش سرمایه از محل‌های مختلفی مانند سود انباشته، تجدید ارزیابی دارایی‌ها، مطالبات حال شده و آورده نقدی سهامداران صورت می‌گیرد. در ادامه درباره افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران توضیح داده شده است. در این روش تعدادی حق تقدم متناسب با درصد افزایش سرمایه به سهامداران تعلق می‌گیرد. دارندگان حق تقدم می‌توانند در بازه زمانی مشخصی با پرداخت 100 تومان نسبت به خرید حق تقدم خود اقدام کنند. سهامداران با واریز این مبلغ به ازای هر سهم از حق تقدم خود استفاده کرده و در بازه زمانی 6 تا 9 ماه این حق تقدم‌ها به سهم تبدیل می‌شوند. در این مقاله علاوه بر توضیح حق تقدم به نحوه و مهلت استفاده از حق تقدم، حق تقدم استفاده نشده و تحلیل ریسک و سود آن پرداخته شده است.

انیگما بزرگ‌ترین مرجع تحلیل بنیادی بورس ايران

شما می‌توانید با ثبت‌نام در سایت انیگما و خرید محصول بنیادی به بروزترین تحلیل بنیادی شرکت‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری دسترسی داشته باشید.

حق تقدم خرید سهام چیست؟

شرکت‌ها در بورس، با هدف‌های مالی و اقتصادی سهام خود را عرضه می‌کنند. گاهی هیئت‌مدیره یک شرکت‌ در مجمع عمومی فوق‌العاده با هدف تأمین منابع موردنیاز طرح‌های توسعه‌ای یا اصلاح ساختار مالی، تصمیم به افزایش سرمایه می‌گیرد؛ سپس گزارش توجیهی افزایش سرمایه را به حسابرس، سازمان بورس و سایر سهامداران ارائه می‌کند و تمامی سهامداران را به مجمع عمومی فوق‌العاده جهت تصویب افزایش سرمایه دعوت می‌کند. در صورتی که رای اکثریت سهامداران در مجمع موافق باشد، افزایش سرمایه انجام می‌شود.

افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل آورده‌ی نقدی و مطالبات حال شده سهامداران با انتشار حق تقدم، یکی از روش‌های اصلی افزایش سرمایه شرکت‌ها در بازار سرمایه است. شرکت‌ها برای افزایش سرمایه موظف‌اند تعداد سهام خود را افزایش دهند. برای حفظ درصد مالکیت سهامداران پس از افزایش سرمایه طبق ماده 166 قانون تجارت، سهامداران فعلی شرکت در خرید سهام جدید نسبت به سهامداران آتی اولویت دارند. به این حق که برای سهامداران شرکت‌ها درنظر گرفته شده است، «حق تقدم خرید سهام» گفته می‌شود.

به‌طور مثال اگر شرکتی سرمایه‌اش را 50درصد افزایش دهد تعداد سهام آن شرکت نیز به همین نسبت افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط اگر پس از افزایش سرمایه شرکت تعداد سهام شما تغییر نکند، میزان مالکیت شما در شرکت نسبت به قبل، کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل، برای اینکه درصد مالکیت شما ثابت بماند، شرکت این حق را به شما می‌دهد که متناسب با درصد سهام خود، در خرید سهام جدید منتشرشده حق تقدم داشته باشید. در نتیجه شما به اندازه 50 درصد از تعداد سهامی که داشته‌اید، حق تقدم سهام خواهید داشت.

نحوه و مهلت استفاده از حق تقدم

پس از تصویب افزایش سرمایه شرکت در مجمع، فرم‌هایی برای سهامداران ارسال می‌شود که به آن «گواهی حق تقدم سهام» گفته می‌شود. در این فرم اطلاعات افزایش سرمایه شرکت بیان شده است تا افراد در صورت تمایل بتوانند از حق تقدم خود استفاده کنند. برای استفاده از این حق تقدم سهامداران باید بعد از واریز 100 تومان به ازای هر حق تقدم، رسید پرداخت وجه را به همراه فرم پر شده برای شرکت ارسال کنند. شماره‌حساب، مهلت و نحوه ارسال فرم در اطلاعیه‌ای از طرف شرکت منتشر می‌شود. همچنین شرکت موظف است اطلاعات موردنیاز را در سایت کدال https://www.codal.ir/ بارگذاری کند. بر اساس قانون تجارت حداقل مهلت استفاده از حق تقدم 60 روز است که این مهلت قابل تمدید است.

تبدیل حق تقدم به سهم

برای تبدیل حق تقدم به سهم باید پس از واریز مبلغ معادل ارزش اسمی سهام (که ۱۰۰۰ ریال به ازای هر حق تقدم است) به حساب شرکت در موعد مقرر، فرم گواهی حق تقدم توسط سهامداران تکمیل و به همراه فیش واریزی برای شرکت ارسال شود. پس از ثبت افزایش سرمایه شرکت نزد سازمان بورس، حق تقدم‌های سهامداران به‌صورت اتوماتیک به سهام عادی تبدیل می‌شود. این روند معمولا بین 3 تا 6 ماه زمان می‌برد.

گاهی ممکن است سهامدار از شرکت مطالباتی داشته باشد، مثلاً سود سهام خود را دریافت نکرده باشد و این پول در حساب شرکت مانده باشد؛ در این صورت سهامدار می‌تواند مبلغ اسمی حق تقدم‌ها را از محل این مطالبات پرداخت کند. در این صورت در فرم افزایش سرمایه، مطالبات سهامدار مشخص شده است و سهامدار هنگام پر کردن فرم، می‌تواند موافقت کند که مبلغ حق تقدم‌هایش از محل مطالباتش از شرکت بورس سهام چیست؟ برداشت شود. در صورتی که مطالبات سهامدار کفایت کند، دیگر لازم نیست مبلغی به حساب شرکت واریز کند.

نحوه فروش حق تقدم

ممکن است برخی از سهامداران تمایلی به استفاده از حق تقدم خود نداشته باشند. به همین دلیل در بازار سرمایه «نماد حق تقدم» تعریف شده است. این نماد که به‌صورت نماد بورسی+ح است (مانند شبریزح برای نماد شبریز)، برای شرکت‌هایی که افزایش سرمایه داشته‌اند، تعریف می‌شود تا سهامداران بتوانند از طریق آن نماد، حق‌های خود را به فروش برسانند. سهامداران می‌توانند حق تقدم خود را مانند سهام عادی از طریق کارگزاری و یا سیستم معاملاتی آنلاین بفروشند. حق تقدم سهام در بازه زمانی60 روزه در بازار قابل معامله هستند.

معمولاً قیمت حق تقدم به اندازه قیمت اسمی هر سهم (1000 ریال) از قیمت عادی سهم کمتر است که این اختلاف می‌تواند به دلایل متعددی کمتر یا بیشتر نیز باشد.

حق تقدم استفاده‌نشده چیست؟

گاهی ممکن است سهامداران در مهلت مقرر شده سهامداران دارای حق تقدم، مبلغ اسمی را برای شرکت واریز نکرده باشند و این مهلت به پایان برسد؛ در این حالت به این حق تقدم‌ها اصطلاحاً «حق تقدم استفاده نشده» گفته می‌شود. شرکت این حق تقدم‌ها را از طریق آگهی و به روش حراج به فروش می‌رساند. سپس شرکت‌ها پول حاصل از فروش این حق‌نقدم‌ها را پس از کسر هزینه‌های مربوطه در بازه زمانی معمولاً یک‌ماهه به‌حساب سهامداران واریز می‌کند. باید توجه داشت که مالکان حق‌تقدم در قیمت فروش دارایی خود نقشی ندارند، ولی عموما شرکت‌ها سعی می‌کنند که در تعیین قیمت فروش این حق‌‌تقدم‌ها منصفانه عمل کنند. قیمت حق تقدم‌های استفاده نشده معمولاً متناسب با قیمت سهم در روز حراج است؛ اما گاهی ممکن است از این مبلغ کمتر یا بیشتر باشد.

افرادی که حق تقدم‌های استفاده نشده را خریداری می‌کنند باید بدانند که تا تبدیل حق تقدم‌های خریداری شده به سهم برای هر معامله‌ای باید صبر کنند و امکان فروش برای آن‌ها وجود ندارد. همچنین مبلغ 100 تومان همان روز توسط کارگزاری برای شرکت واریز می‌شود.

دامنه نوسان حق تقدم

دامنه نوسان برای خریدوفروش نماد حق تقدم شرکت‌های بورسی، دو برابر سهام عادی (%10 ±) است، یعنی یک نماد حق تقدم در طول روز می‌تواند 10 درصد حول قیمت پایانی روز گذشته نوسان داشته باشد. پس افراد باید بدانند که خریدوفروش نماد حق تقدم دارای ریسک بیشتری نسبت به خریدوفروش سهام عادی است، چراکه در این حالت در طول روز در بیشترین حالت می‌تواند حدود 20درصد نوسان داشته باشد. در صورتی که این دامنه نوسان برای سهام عادی نزدیک به 10درصد است.

آیا باید از حق تقدم استفاده کرد؟

گاهی ممکن است بین قیمت سهام و حق تقدم آن اختلاف قابل‌توجهی وجود داشته باشد. مثلاً قیمت سهم 1000 تومان و قیمت حق تقدم آن 700 تومان باشد. در این حالت قیمت سهم خریداری شده با پرداخت 100 تومان، حق تقدم 800 تومان می‌شود، درحالی‌که قیمت روز آن سهم 1000 تومان است.

در بازه‌های زمانی رکودی یا نزولی بازار که امید چندانی به رشدهای شارپ در کوتاه‌مدت نیست، استفاده از این اختلاف‌ قیمت‌های جذاب می‌تواند در میان‌مدت و بلندمدت در کنار ریسک کم سود مناسبی را برای سهامداران به همراه داشته باشد. البته صرف توجه به اختلاف قیمت دیدگاه کاملی نیست و در مواردی ممکن است که قیمت سهم بیش از حد رشد کرده باشد و با اصلاح آن، این فاصله کاهش یابد. همچنین فرایند پذیره‌نویسی عرضه حق تقدم زمان‌بر است. اگر این احتمال رخ دهد که جهت قیمت در بازار تغییر کند و از صعودی به نزولی تبدیل شود زیان سنگینی را به سهامداران خود تحمیل خواهد کرد؛ بنابراین توجه به پارامترهای بنیادی سهم‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

نقدشوندگی سهام در بورس چیست؟|عوامل موثر بر نقدشوندگی سهام

زمانی که قصد دارید وارد بازار بورس شوید، آشنایی با یکسری از اطلاعات به شما کمک می‌کند فعالیت خود را با کیفیت بهتری جلو ببرید. بنابراین در این مطلب می‌خواهیم به زبان ساده مفهوم نقدشوندگی سهام را توضیح دهیم، بگوییم در بورس چه معنایی دارد و چه عواملی روی آن تاثیر می‌گذارد.در پایان نیز نحوه انتخاب بهترین سهام را توضیح می‌دهیم. پس تا انتها همراه ما باشید.

تعریف نقد شوندگی

نقدشوندگی یا در اصطلاح انگلیسی Liquidity به این معنا است که یک دارایی را در سریع‌ترین زمان ممکن و به راحتی بتوان نقد کرد، به عبارت دیگر شرایط معامله آن دارایی ساده باشد.

به همین شکل نقدشوندگی سهام یعنی یک سهام را چقدر سریع می‌توان به ارزش واقعی خود فروخت. اگر بگوییم نقدشوندگی یک سهم بیشتر است یعنی افراد زیادی روزانه آن را خرید و فروش می‌کنند و حجم معاملات برای آن بالا است.زمانی که وارد دنیای سرمایه‌گذاری می‌شوید باید به موضوع نقدشوندگی دقت کنید، چون اگر به هر علتی تصمیم به تبدیل دارایی خود به پول نقد گرفتید، این کار را بتوانید در سریع‌ترین زمان ممکن انجام دهید.

از جمله دارایی‌های با نقدشوندگی بالا می‌توانیم به ارز، طلا، سهام شرکت‌های بورسی و اوراق مشارکت اشاره کنیم. برخلاف تصور برخی از افراد زمین و ملک نقدشوندگی کمتری دارند، چون ممکن است به علت رکود بازار مجبور شوید به قیمت پایین‌تر ملک خود را بفروشید.

در بورس نیز باید روی شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنید و سهام آن‌ها را بخرید که سهام نقدشونده داشته باشند. در ادامه مطلب نحوه تشخیص این نوع سهام و خرید بهترین سهام را توضیح خواهیم داد.

عوامل موثر بر نقدشوندگی سهام

نقدشوندگی سهام در گروی عوامل گوناگونی است که در ادامه سه عامل مهم را در قالب گزارش اطلاعات باارزش، سهام شناور آزاد و عوامل داخلی شرکت توضیح می‌دهیم. همچنین به تاثیرات حجم مبنا و حجم معاملات روزانه روی این قضیه اشاره می‌کنیم.

گزارش اطلاعات باارزش

همانطور که توضیح دادیم نقدشوندگی سهام به معنای آسانی خرید و فروش آن است و به طور کلی گزارش یا افشای اطلاعات با ارزش جزو مواردی است که روی نقدشوندگی سهام تاثیر می‌گذارد، چون اطمینان سرمایه‌گذاران برای سنجش ریسک سیستماتیک و ریسک نقدشوندگی سهام و در پایان ریسک کل را افزایش می‌دهد.

اگر اطلاعات مالی کیفیت چندانی نداشته باشند، نتیجه آن پایین آمدن تاثیر و کارآمدی عملیات تجاری، بالا رفتن انحراف‌های طرفدارانه در گزارش سودآوری و ریسک اطلاعاتی سهامداران است و بنابراین سودآوری شرکت روند پیوسته‌ای نخواهد داشت.

هنگامی یک شرکت اطلاعات با ارزشی را در اختیار سرمایه‌گذاران می‌گذارد، آن‌ها به جریانات نقدی آن بیشتر اطمینان می‌کنند و تمایل‌شان برای خرید سهام شرکت مورد نظر بیشتر خواهد شد.

به عبارت دیگر هرچه تعداد سرمایه‌گذاران و افراد معامله‌گر بیشتر شود، نقدشوندگی سهم نیز بالاتر می‌رود. بنابراین برای موفقیت در بورس یکی از اولین گام‌ها رصد اطلاعات شرکت‌ها است.

سهام شناور آزاد

براساس ماده 17 آیین‌نامه معاملات در شرکت بورس اوراق بهادار تهران «سهم شناور آزاد هر شرکت، قسمتی از سهام آن شرکت است که صاحبان سهام برای عرضه و فروش آن آمادگی دارند و می‌خواهند با نگه نداشتن آن بخش از سهام، در مدیریت شرکت نقش نداشته باشند.»

یکی از عوامل مهم موفقیت بازار بورس بالا رفتن قابلیت نقدشوندگی سهام است، بنابراین اگر این بازار قدرت بالایی در این زمینه نداشته باشد، تمایل افراد برای سرمایه‌گذاری کم خواهد بود. بنابراین یک راهکار بالا بردن نقدشوندگی سهام، افزایش درصد سهام شناور آزاد شرکت‌ها است.

سهام شناور آزاد به قدری مسائله مهمی است بورس سهام چیست؟ که تعداد زیادی از کشورها به کمک آن شاخص بازار را تعدیل می‌کنند. اگر این نوع سهام بالا باشد، نه تنها نقدشوندگی بازار زیادتر می‌شود، بلکه نوسان قیمت و ریسک سرمایه‌گذاری کم و تقاضا زیاد می‌شود.

بخواهیم مثال بزنیم باید به کسب‌وکارهای کوچک اشاره کنیم که سهم شناور آزاد کمی دارند، بنابرین نوسان قیمت ‌آن‌ها و ریسک سرمایه‌گذاری روی این شرکت‌ها بالا است.

عوامل داخلی شرکت

بازار بورس بازدهی بالایی دارد و سرمایه‌گذاران به آن توجه خاصی می‌کنند، به همین علت توسعه‌یافتگی بازار بورس هر کشور جزو شاخص‌های توسعه‌یافتگی آن است.

سرمایه‌گذاران پس از ورود به بازار سرمایه شرایط برابری برای انتخاب و خرید سهام دارند، ولی انتخاب اکثر افراد سهام با نقدشوندگی بالا است.

یکی دیگر از موارد موثر روی نقدشوندگی عوامل داخلی شرکت است. تحقیقات نشان می‌دهد رابطه بین عوامل داخلی شرکت و فاصله قیمت پیشنهادی خرید و فروش و همچنین بین عوامل داخلی شرکت و نسبت عدم نقدشوندگی سهام، معنادار است و هر چه عوامل داخلی شرکت بهتر باشد، نقدیندگی سهام آن شرکت نیز وضعیت بهتری خواهد داشت.

حجم مبنا

حالا به موضوعی به اسم حجم مبنا می‌رسیم که طبق تعریف تارنمای شرکت بورس اوراق بهادار تهران به معنای تعداد مشخصی از یک نوع اوراق بهادار است که باید روزانه معامله شود تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن تاریخ در مشخص کردن قیمت روز آینده در نظر گرفته شود.

هدف از تعیین این شاخص به دست آوردن اطمینان سرمایه‌گذاران از قیمت‌های واقعی و نه کاذب است. به عبارت دیگر آن‌ها مطمئن هستند نوسانات قیمت سهام به علت خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت است.

ولی باید توجه داشت قانون حجم مبنا باعث شده است هیجان بورس کم شود و سرمایه سهامداران با کاهش شدید نقدشوندگی روبرو شوند.

این قضیه روی تمایل آن‎ها در آینده برای سرمایه‌گذاری در بورس تاثیر خواهد گذاشت و رشد بازار سرمایه کشور را به دردسر می‌اندازد.

با این حال، مهم‌ترین دلیل قانون‌گذاران برای قانون حجم مبنا، ممانعت از اتفاق نوسانات زیاد در قیمت سهام است. ولی به عقیده کارشناسان این قانون تنها زمان این نوسان را به عقب می‌اندازد.

به عبارت دیگر، تغییر بالقوه قیمت هر سهم برای مدتی کنترل می‌شود و سپس مانند جریان آبی که پشت یک سد جمع شده باشد، نتیجه آن افت یا اوج‌گیری شدید و ناگهانی قیمت یک شرکت است.

تاثیر حجم معاملات روزانه روی نقدشوندگی یک سهم نیاز به توضیح ندارد، چون همانطور که در بالا اشاره کردیم افزایش معاملات روزانه یک سهم توسط اشخاص حقیقی و حقوقی نشان می‌دهد این سهم نقدشوندگی بالایی دارد. به عبارت دیگر قدرت نقدشوندگی آن سهم را افزایش می‌دهد.

تشخیص نقدشوندگی سهام

برای تشخیص نقدشوندگی سهام باید به مقدار ارزش معاملات سهام یک شرکت در بازه‌های زمانی گوناگون از جمله کوتاه مدت و بلند مدت دقت کنید و محاسبه مقدار جابه‌جایی پول شاخص خوبی برای نتیجه‌گیری است.

ریسک نقدشوندگی چیست؟

ریسک نقدشوندگی (Liquidity Risk) به ریسکی اشاره می‌کند که علت آن پایین آمدن سطح معاملات یا تمایل افراد به خرید و فروش یک سهم است. به عبارت دیگر مالک آن سهم یا اوراق بهادار قادر نیست برای جلوگیری از ضرر بیشتر دارایی خود را به ارزش واقعی یا در سریع‌ترین زمان ممکن بفروشد.

زمان بررسی ریسک نقدشوندگی باید دقت کنید، اگر تعداد سهام یا اندازه ناشر اوراق بهادار کوچکتر باشد، این ریسک بیشتر می‌شود.

ریسک نقدشوندگی اغلب به واسطه ایجاد یک شکاف زیاد بین قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش یا نوسانات شدید قیمت (به ویژه افت آن) نمایان می‌شود.

ضمانت نقدشوندگی چیست؟

قبل از توضیح بهتر است بگوییم این اصطلاح با قابلیت نقدشوندگی فرق دارد. ضمانت نقدشوندگی در واقع یک توافق بین صندوق سرمایه‌گذاری با یک موسسه مالی یا بانک است تا طرف دوم مسئولیت پرداخت وجوه نقد را در صورت ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری به عهده بگیرد.

ولی قابلیت نقدشوندگی به تدابیر مدیریتی، ارزش‌گذاری و فروش دارایی‌های صندوق از سوی مدیر صندوق بستگی دارد و اگر صحیح انجام شود، صندوق مشکلی به اسم تامین وجوه نقد نخواهد داشت.

به عبارت دیگر، ضامن نقدشوندگی مانند یک امتیاز مثبت برای صندوق است، ولی نبود آن مشکل خاصی به وجود نمی‌آورد.

چگونه بهترین سهام برای خرید بلند مدت را انتخاب کنیم؟

شناسایی بهترین سهام برای خرید در بورس پیش شرط موفقیت در این بازار است. ولی برای تشخیص سهم خوب و ارزشمند باید به نکات بسیار مهمی بورس سهام چیست؟ توجه کنید که عبارتند از:

شرایط دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت هدف

اولین مرحله در شناسایی سهام خوب بررسی وضعیت یک شرکت از نظر حقوق صاحبان سهام، بدهی‌ها و دارایی‌ها است.

بدون شک، شرایط مطلوب‌تر یک شرکت به معنای اطمینان بیشتر برای سرمایه‌گذاری است. برای این که درک کاملی از شرایط بدهی حقوق صاحبان سهام و وضعیت دارایی شرکت هدف به دست آورید، بهتر است ترازنامه آن را بررسی کنید.

مقدار سود نقدی هر سهم

یک سهم خوب، سهمی است که مقدار سودی که شرکت به آن اختصاص داده است مناسب و بالا باشد. البته نباید گول سهم‌هایی که ظاهر فریبنده دارند را بخورید.

ثبات روند سوددهی

یک سهم ممکن است ارزش خوبی برای خرید داشته باشد، ولی ثبات روند سوددهی شرکت است که باید خرید آن را تضمین کند. بنابراین، از شرکت‌های با سودآوری مقطعی دوری کنید.

بررسی نسبت قیمت به درآمد سهم

یکی از عوامل مهم پیش از خرید هر سهم بررسی نسبت قیمت به درآمد آن است. این نسبت به شما نشان می‌دهد قیمت سهم شرکت، چند مرتبه بیشتر از میزان سود نقدی است که شرکت برای هر سهم خود در نظر گرفته است.

ساده‌تر بگوییم، این نیست که به صورت P/E نشان داده می‌شود، مشخص می‌کند آیا قیمت سهام در مقایسه با سودی که برای سهامداران خود در نظر می‌گیرد، ارزشمند است؟

حوزه فعالیت شرکت

بهترین سهام برای خرید در بورس متعلق به شرکتی هستند که حوزه فعالیت آن شرایط مناسبی در زمان حال و آینده خواهد داشت. به عبارت دیگر آیا شرایط درون‌مرزی و برون‌مرزی روی این حوزه تاثیر مثبت یا منفی می‌گذارند.

قابلیت نقدشوندگی

بهترین سهام برای خرید بلند مدت، سهامی هستند که قابلیت نقدشوندگی آن‌ها همیشه بالا است. در مورد این که کدام سهام نقدشوندگی بالایی دارند، همانظور که گفتیم مقدار بالای حجم معاملات روزانه، قابلیت نقدشوندگی سهام در بورس را بالا می‌برد.

نکات مهم برای انتخاب بهترین سهام برای خرید در بورس

توجه به نکات زیاد شما را به یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای در بورس تبدیل می‌کند.

• به کمک نوسان‌گری برای بلندمدت سهام ارزشی و برای کوتاه مدت سهام رشدی را بخرید.
• اجازه ندهید اطلاعات و وقایع اخیر روی تصمیم‌گیری شما برای خرید یا فروش زیاد تاثیر بگذارد.
• سطح اطلاعات واقع‌گرایانه خود در مورد سهم هدفتان را افزایش دهید.
• با انجام مشاوره‌های سرمایه‌گذاری و توجه به مقدار گنجایش ریسک‌پذیری، دارایی خود را بهینه خرج کنید.

بهترین روش انتخاب سهام

اگر در مورد بورس حتی اطلاعات اندکی داشته باشید، می‌دانید افراد برای خرید سهام از دو روش تحلیل بنیادی و تکنیکال استفاده می‌کنند. دسته دیگری از افراد به علت پیچیدگی‌هایی این روش‌ها ممکن است از معیارهای مشخصی استفاده کنند که در بالا به تعدادی از آن‌ها اشاره کردیم.

حالا اجازه دهید این دو روش را توضیح دهیم.

پیشنهاد می کنیم مقاله تحلیل تکنیکال یا فاندامنتال ، کدام بهتر است؟ را برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه نمایید.

نحوه انتخاب سهام به کمک روش تکنیکال

اشخاصی که هنر آن‌ها انجام تحلیل تکنیکال برای بررسی سهم است، می‌گویند باید در بازار بورس بهترین سهام را با تمرکز و آنالیز قیمت‌های دوره‌های قبلی و فعلی در کنار پیش‌بینی آینده آن سهام انتخاب کرد.

این دسته از تحلیلگران به روند قیمتی توجه می‌کنند که به صورت نمودار نشان داده می‌شود و عقیده دارند قیمت‌های فعلی یک سهم یک الگوی قابل تکرار را به احتمال خیلی زیاد در پیش می‌گیرند.

انجام تحلیل تکنیکال وابسته به داشتن ذهنی باز و بدون طرفداری از سهام شرکت مورد نظر است تا فرد به شایعات و اطلاعات کاذب توجه نکند.

در این روش باید برای تحلیل روند قیمت سهام‌ها از اندیکاتورها و اسیلاتورها در نرم‌افزارهای مختلف استفاده کنید.

مراحل بررسی قیمت به این روش به شرح زیر است:

• انتخاب شکل نمودار از نظر بازه زمانی و به دست آوردن اطلاعات در مورد انواع نمودارهای خطی، میله‌ای و شمعی. در ایران دو نمودار آخر طرفدار دارند.
• بررسی روند شاخص کل
• بررسی روند شاخص 50 شرکت برتر
• بررسی معاملات کوتاه، میان و بلندمدت برای به دست آوردن روند قیمتی سهم
• محاسبه سطح مقاومت و سطح حمایت

تحلیل تکنیکال چه مزایایی دارد؟

• می‌توانید تشخیص دهید در کوتاه‌مدت بهترین زمان برای خرید یا فروش چه موقع است.
• از مزایای اصلی تحلیل تکنیکال قدرت تحلیلگر در استفاده از استراتژی خود در تمامی بازارها و برای تمام نمودارها است.

نحوه انتخاب سهام به کمک روش تحلیل بنیادی

اگر به نظر شما بهترین روش انتخاب سهام تحلیل بنیادی است، باید زمان انجام این کار به سه مرحله مهم زیر دقت کنید:

نگاه به وضعیت اقتصادی کشور

تردیدی نیست که شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فعلی و آینده هر کشور تاثیر بسزایی روی سوددهی شرکت‌ها خواهد گذاشت. بنابراین اولین پیش شرط انجام تحلیل بنیادی توجه به این شرایط است تا بهترین سهام برای خرید در بورس را شناسایی کنید.

برای انجام آن باید به مواردی مانند شاخص‌های کلان اقتصادی از جمله تولیدات ملی، واردات و صادرات، نرخ‌های رشد اقتصادی، نوسان بازار ارز، نوسان نرخ تورم، نرخ بیکاری، نرخ سود، سیاست‌های پولی و مالی دولت دقت کنید.

کارشناسان اقتصاد با بررسی این موارد می‌توانند پیش‌بینی دقیقی از آینده بازار بورس و وضعیت آن داشته باشند.

بررسی حوزه فعالیت شرکت مورد نظر

در مرحله بعد باید حوزه فعالیت شرکت مورد نظر و صنعت آن را از نظر شرایط فعلی و پتانسیل رشد در آینده بررسی کنید. سرمایه‌گذاران همیشه شرکت‌هایی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند که فعالیت‌ آن‌ها در صنایع رو به رشد است و بهترین سهام را برای خرید در بورس دارند.

زمان بررسی یک شرکت و حوزه آن باید نکات زیر را از یاد نبرید:

• روند رشد و بالا رفتن سطح تقاضا برای محصولات یا خدمات آن صنعت
• وجود نمونه‌های خارجی یا رقبای دیگر در بازار با محصولات مشابه
• برخورداری از ویژگی‌های برجسته نسبت به سایرین مانند شهرت تجاری مناسب، استفاده از نیروی کار متخصص، استفاده از فناوری‌های پیشرفته تولید و مقدار سهم بازار
• یک صنعت زمانی موقعیت بهتری در بازار دارد که کالاهای جانشین کمتری برای آن پیدا شود. به عبارت دیگر نبود یا محدودیت این نوع کالاها، برتری آن صنعت را نشان می‌دهد.
• سازمان‌های تصمیم‌گیرنده دولتی باید در سیاست قیمت‌گذاری محصولات نقش محدودی داشته باشند.
• ورود فعالان جدید به آن صنعت سخت باشد و بازار آن به واسطه این اتفاق تحت تاثیر نوسانات قرار نگیرد.بورس سهام چیست؟

بررسی کامل خود شرکت مورد نظر

زمانی که حوزه فعالیت شرکت مورد نظر را بررسی کردید، گام بعدی در زمان تحلیل بررسی خود شرکت است. این شرکت باید قدرت رقابتی بالایی داشته باشد و حتی اگر شرکت‌های رقیب زیادی در حوزه آن فعالیت کنند، مقدار موفقیت آن بیشتر باشد.

یک تحلیلگر بنیادی زمان بررسی شرکت هدف به مواردی مانند سهام بازار، مقدار فروش و نرخ رشد آن، سطح تقاضا برای محصولات یا خدمات و کیفیت آن‌ها دقت می‌کند.

شرایط مالی بهینه شرکت

وضعیت خوب مالی یک شرکت به معنای آینده سهام آن در بورس است. تحلیلگران زمان بررسی شرایط مالی یک شرکت مواردی از جمله مقدار بدهی، سوددهی، نقدینگی، دارایی‌ها را در نظر می‌گیرند و سپس آن را در مقایسه با سایر رقبا در کفه ترازو قرار می‌دهند.

در پایان باید بگوییم برای انجام تحلیل بنیادی باید عوامل زیادی را بررسی کرد و به صرف انرژی و وقت در کنار تخصص و جمع‌آوری داده نیاز است.