مدیریت پورتفوی چیست؟

ارزیابی عملکرد مدیریت پرتفوی با استفاده از معیار سورتینو،پتانسیل مطلوب و امگا در شرکت های سرمایه گذاریپذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

این تحقیق، به انجام یک بررسی چندجانبه و مقایسه ای در مورد مدل های ارزیابی عملکرد شرکت های سرمایه گذاری ایرانی پذیرفته شده در بورس تهران می پردازد. در واقع به دنبال پاسخ به این سوال بودیم که آیا ارزیابی عملکرد پرتفوی بر مبنای نسبت های سنتی و نسبت های جدید نتایج متفاوتی به دست میآید یا نه؟ بدین منظور در یک دورة 6 ساله (89- 84) شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس و اوراق بهادار تهران (23 شرکت) را درنظر گرفته، به ارزیابی عملکرد آن ها براساس 4 نسبت پرداختیم. براساس نتیجة حاصل از آزمون فرضیة رتبه بندی ارائه شده بر مبنای نسبت شارپ با رتبه بندی ارائه شده، بر مبنای نسبت های سورتینو، پتانسیل مطلوب و امگا ارتباط دارد و این ارتباط را می توان در ضرایب همبستگی بالای آنها مشاهده کرد. نتایج حاصل از فرضیة دوم نشان میدهد که توزیع بازده این شرکت ها از نوع توزیع های بیضوی می باشند که خاصیت مهم آنها متقارن بودنشان می باشد. پس با توجه به تقارن توزیع بازده ضرایب هم بستگی بالا بین شاخص شارپ با نسبتهای سورتینو، پتانسیل مطلوب و امگا را می توان به نوع توزیع بازده نسبت داد.

سبدگردانی در بورس چیست؟

وقتی شخصی از تجربه کافی برای خرید و فروش سهام در بورس برخوردار نیست و زمان لازم برای آموزش، تحلیل و پیگیری بازار بورس را ندارد می‌تواند برای استفاده از تجربیات افراد حرفه ای بورس 3 راهکار را انتخاب کند: 1. دریافت سیگنال خرید و فروش سهام از مشاور سرمایه‌گذاری، 2. استفاده از سبدگردانی در بورس، 3. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری. در ادامه با پارس سهام همراه باشید تا در این مقاله از مقالات آموزش مقدماتی بورس تمام نکات لازم را خدمت شما بیان کنیم.

سبدگردانی چیست؟

وقتی صحبت از سبدگردانی در بورس می‌کنیم منظور مدیریت حرفه‌ای پرتفوی یا همان سبد سهام شما توسط شخصی متخصص در حوزه بورس است. پورتفولیو (Portfolio) یا سبد سهام (معروف به پرتفوی یا همان سبد سرمایه‌گذاری) صفحه‌ای است که تمام دارایی‌های بورسی شما را نشان می‌دهد در واقع در پنل کاربری کارگزاری های بورس صفحه‌ای به اسم “پرتفوی” وجود دارد که لیست سهام شرکت‌های بورسی خریداری شده را به شما نشان می‌دهد. در واقع شما با عقد قرارداد با سبدگردان (شخصی حقوقی با مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه مشاوره سرمایه‌گذاری) به او وکالت می‌دهید که نسبت به خرید و فروش سهام و سایر اوراق بهادار بنام خود شما و مدیریت سبد سرمایه‌گذاری در بازه زمانی قرارداد اقدام کند و شما موظف به پرداخت درصدی از سود کسب شده به سبدگردان خواهید شد. در واقع این شرکت ها با استفاده از مشاوران خود بصورت مستمر نسبت به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی سهام، بررسی صورت‌های مالی، پیگیری اخبار مربوطه و… اقدام می‌کند تا بتواند بهترین بازدهی را برای سبد سرمایه‌گذاری شما کسب کند چرا که هر چه شما بیشتر سود کنید شرکت سبدگردان نیز سود بیشتری عایدش خواهد شد.

مزایای استفاده از خدمات سبدگردانی

1. مدیریت تخصصی سبد سهام
2. کاهش ریسک پذیری معاملات
3. افزایش بازدهی سبد سرمایه‌گذاری

حداقل سرمایه برای استفاده از خدمات سبدگردانی چقدر است؟

حداقل مبلغی تعیین شده توسط سازمان بورس و ارواق بهادار برای سبدگردانی 10 میلیون تومان است! اما از آنجایی که این خدمات بصورت اختصاصی برای هر فرد ارائه می‌شود شرکت‌ها حداقل مبلغی را برای پذیرش سبدگردانی سرمایه‌گذاران تعیین می‌کنند که عموما حداقل مبلغ 1 میلیارد تومان به بالا است

کارمزد سبدگردانی چقدر است؟

کارمزد شرکت‌های سبدگردانی بصورت کارمزد ثابت و کارمزد متغییر تعریف می‌شود کارمزد ثابت بابت خدمات ارائه شده و هزینه‌های جاری شرکت بصورت درصدی بین 1 تا 2 درصد و با شرط سود بیشتر از 1% سبد سرمایه‌گذار محاسبه می‌شود

درصد سود سبدگردانی در بورس چقدر است؟

تضمین سود توسط شرکت‌های سبدگردانی تخلف محسوب می‌شود و هیچ گونه تضمین سودی وجود ندارد!

لیست شرکت‌های سبدگردان بورس

در ادامه لیست شرکت‌های معتبر و دارای مجوز از سازمان بورس را مشاهده می‌کنید.

• شرکت سبدگردان کاریزما
• شرکت سبدگردان آسمان
• شرکت سبدگردان انتخاب مفید
• شرکت سبدگردان آگاه
• اقتصاد بیدار
• الماس

بهترین شرکت سبدگردانی

برای انتخاب بهترین شرکت سبدگردان باید بازدهی آن در بازه‌های زمانی متفاوت مورد بررسی قرار بگیرد مدنظر داشته باشید که بازدهی مطلوب یک شرکت در یک بازه کوتاه مدت دلیلی بر اعتبار آن شرکت نیست و برای انتخاب بهترین شرکت بایستی به بررسی بازدهی آنها در بازه‌های بلندمدت مثلا 5 ساله بپردازید

سبد سهام یا پرتفوی

زمانی که تعداد سهام در سبد سرمایه گذاری افزایش می یابد، به طرز قابل قبولی ریسک مجموعه را کاهش می دهد. دلیل این که ریسک کاهش می یابد، کاهش تاثیرات مختلفی می باشد که از شرایط مختلف سیاسی و اجتماعی ناشی می شوند.

معامله گرها پس از سرمایه گذاری در بازار «ریسک»، از بازار بازدهی می بینند «ریوارد». در واقع می توان گفت که میزان سرمایه گذاری که صورت گرفته است، به مقدار بازده و ریسک وابسته می باشد.

سبد سهام یا پرتفوی:

سبد سهام که به آن پرتفوی نیز می گویند، به تقسیم دارایی ها در سرمایه گذاری گفته می شود که سهم های مختلفی از صنعت های گوناگون خریداری می شود.

پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنی کیف دستی می باشد که در گذشته یک سرمایه گذار، مجموعه ای از اسناد و مدارک خود را در آن کیف حمل کرده است.

در واقع پرتفوی از آنجا سرچشمه می گیرد که سرمایه گذارانی که سهام شرکت های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می زدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی می باشد.

در اصطلاح مالی به ترکیبی از دارایی های مختلف مالی می گویند که با هدف تنوع بخشی و کاهش ریسک سرمایه گذاری در کنار هم قرار می گیرند. دارایی هایی مانند:

• املاک و مستغلات
• سهام شرکت ها
• اوراق با درآمد ثابت
• سپرده های بانکی

سرمایه گذار با تنوعی که در سبد سهام خود ایجاد می کند، ریسک سرمایه گذاری خود را به میزان چشم گیری کاهش می دهد و به اصطلاح تک سهم نمی شود.

مفهوم تک سهم:

تک سهم شدن یعنی سرمایه گذار یا معامله گر، تمام سرمایه خود را تنها روی یک سهم سرمایه گذاری کند که این نوع سرمایه گذاری با ریسک بسیار بالایی مواجه می باشد.

دلیل پر ریسک بودن تک سهم شدن:

زمانی که یک سرمایه گذار تک سهم می شود، اگر ارزش آن سهام سقوط کند، تمام سرمایه دچار مشکل می شود و باعث تحمیل ضرر زیادی به سرمایه گذار می شود.

چیدمان سبد سهام:

نحوه چیدمان سبد سهام دارای دو نوع کلی می باشد که در زیر به آنها اشاره می شود:

سبد بر اساس ارزش بازار:

در این نوع از پرتفوی، وزن هر سهم با توجه به ارزش شرکتی که از آ سهام خریداری شده است، تعیین می شود.

سبد هم وزن:

این نوع سبد، بیانگر وزن تمام سهامی می باشد که در سبد با هم برابر هستند و توجهی به ارزش آنها در بازار نمی شود.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مشارکت را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

چیدمان سبد سهام

دیدگاه مارکوویتز در سهامداری:

همه تخم مرغ هایتان را در یک سبد نچینید.

جمله ای که آنرا یکبار حداقل شنیده ایم و تلاش کرده ایم که آن را در مدیریت سرمایه خود استفاده کنیم.

نکته مهم در تشکیل سبد سرمایه گذاری آن است که پرتفوی باید دارای یک مزایا و ویژگی هایی مانند تنوع بخشی(diversification) باشمد تا بتوان گفت سبد سرمایه گذاری تشکیل شده، سبد مناسبی می باشد.

ارزش پرتفوی:

به ارزش نقدی و مالی سبد سهام هر سرمایه گذار، ارزش پرتفوی می گویند که مهم ترین عامل در بورس اوراق بهادار می باشد که به قیمت گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس کمک زیادی می کند.

شناسایی پرتفوی صنایع پر بازده:

قبل از تشکیل سبد سهام، لازم است که صنایع پر بازده شناسایی شوند. پس از شناسایی صنایع، سبد سهام ایجاد شود.

انتخاب تصادفی سهام که بدون مطالعه و شناسایی سهام و شرکت ها باشد، باعث ایجاد ضرر های مالی می گردد و ریسک سرمایه گذاری را بالا می برد.

تشکیل سبد متنوع و پربازده از سهام با روش های علمی و تجربی، باعث سرمایه گذاری کم ریسک و پربازده می شود. چند نمونه از مهم ترین روش ها که می توان به آنها اشاره کرد:

1. عدم سرمایه گذاری تنها روی یک سهم (جلوگیری از تک سهم شدن)
2. رصد کردن لحظه ای شاخص بورس
3. در نظر گرفتن بازار جهانی بورس
4. انتخاب صنایع پر بازده به منظور سرمایه گذاری
5. انتخاب شرکت مناسب به منظور سرمایه گذاری
6. انتخاب مناسب و منطقی وزن های سرمایه گذاری در سهام
7. عدم تعصب و علاقه نسبت به سهام شرکت ها

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق قرضه را به شما پیشنهاد می کنیم.

مدیریت پورتفوی چیست؟

پرتفوي يعني مجموعه يا سبدي از اوراق بهادار.به طوركلي سرمايه گذاري در مجموعه اي از اوراق بهادار يا پرتفوي ،بسيار كارامدتر از سرمايه گذاري در يك سهم مي باشد.

چون با افزايش تعداد سهام در سبد سرمايه گذاري ، ريسك مجموعه كاهش مي يابد . علت كاهش ريسك تاثيرات مختلفي است كه شركت هاي سرمايه پذير از شرايط متفاوت اقتصادي سياسي و اجتماعي مي پذيرند ، به عنوان مثال وقوع جنگ مي تواند براي دو يا چند شركت نتايج متضادي دربرداشته باشد . فرض كنيد سهام دو شركت توليد كننده دارو و پتروشيمي در سبد سهام شما باشد ؛ در صورت ايجاد ناامني در منطقه و درگيري شديد تقاضا براي دارو افزايش و امكان صادرات محصولات پتروشيمي كاهش خواهند داشت . بازده سرمايه گذاري در پرتفوي معادل بازده متوسط آن پرتفوي خواهد بود ؛ اما ريسك پرتفوي در غالب موارد كمتر ازمتوسط ريسك سهام داخل سبد مي باشد . ميزان آن بستگي دارد به تاثير متقابل اتفاقات بر سهام داخل سبد .

اگر سهام موجود در سبد متعلق به شركت هايي باشد ، كه كالاها يا خدمات آنها جانشين يكديگر هستند ؛ ريسك تا حدود زيادي كاهش مي يابد . زيرا در صورت بروز هر گونه عامل ريسك زا و كاهش بازده يكي ازسهام ، تقاضا براي كالاهاي جانشين افزايش يافته ، بازده اضافي حاصل از آن بازده از دست رفته شركت اول را جبران مي كند .

برخلاف بازده مجموعه ، ريسك الزاماً ميانگين موزون اجزاي تشكيل دهنده مجموعه نيست ، بلكه با توجه به ارتباط بين سهام از نظر تاثيرپذيري و ارائه عكس العمل مشابه يا مخالف ، در برابر وقايع ايجاد كننده ريسك ، مي تواند كمتر از اين ميانگين بوده و حتي حذف شود . لذا محاسبه همسويي و شدت آن سهام ، بين ديگر سهام ، از اهميت ويژه اي براي تعيين ريسك برخوردار است .

سبد گردانی چیست؟

منظور از سبد سرمایه گذاری یا اصطلاحا پرتقوی و یا پرتفولیو انواع دارایی هایی است که یک شخص در آن سرمایه گذاری کرده است. به عنوان مثال اگر فردی در مجموعه سهام شرکت های مختلف و متنوع اوراق مشارکت، اوراق اجاره و دیگر موارد سرمایه گذاری کرده باشد گفته می شود سبد سرمایه گذاری آن فرد یک سبد متنوع است، اما اگر فردی سهام دو یا سه شرکت را خریداری کرده باشد دارای سبد سرمایه گذاری محدود و غیر متنوع است. همچنین گفتیم یکی از مهمترین روش ها برای کاهش ریسک تشکیل سبد سرمایه گذاری متنوع و پایش مستمر وضعیت سهام و سایر اوراق بهادار موجود در این سبد است. یعنی سرمایه گذار همواره با بررسی عوامل کلیدی اثر گذار بر قیمت سهام و سایر انواع اوراق بهاداری که در اختیار دارد تحلیل کند که آیا سهام شرکت الف که در سبد سهام او وچود دارد آیا باز هم امکان رشد در آینده را دارد یا اینکه باید این سهم را بفروشد و به جای آن سهام یک شرکت دیگر که از فرصت رشد و سودآوری بهتری برخوردار است خریداری کند.

یکی از اشتباهات متداول بین سهامداران هم دقیقا همین نکته است که تصور میکنند سهام یک شرکت که در مقطعی از زمان سهام سودآوری محسوب می شد همواره سودآور است. در حالی که عوامل اثر گذار بر قیمت سهم می تواند یک سهم ارزنده را به یک سهم نه چندان سودآور و حتی زیان آور تبدیل کند. بنابراین هر اندازه تعداد سهام موجود در سبد سرمایه گذاری فرد بیشتر باشد ضرورت دارد که سرمایه گذاری زمان بیشتری را برای تحلیل و بررسی این سهام اختصاص بدهد. اما سوال اینجاست که برای افراد علاقه مند به سرمایه گذاری در بورس که تخصص و یا فرصت کافی برای بررسی سهام موجود در سبد سرمایه گذاری خودشان ندارند چه راهکاری وجود دارد؟

اولین راهکار سرمایه گذاری از طریق صندوق های سرمایه گذاری است که در مطالب قبل بصورت مفصل در این مورد توضیح دادیم.

اما راهکار دوم که می توانیم به این گونه سرمایه گذاران ارائه بدهیم استفاده از خدمات سبد گردانی است.

تعریف سبد گردانی عبارت است از: تصمیم به فروش، خرید و یا نگهداری اوراق بهادار به نام سرمایه گذار معین توسط سبد گردان در قالب قراردادی مشخص، به منظور کسب انتفاع برای سرمایه گذار.

به تعریف ساده تر در سبد گردانی یک شخص حقوقی متخصص بورس که اصطلاحا سبد گردان نامیده می شود با سرمایه گذار قراردادی منعقد می کند و در قالب این قرارداد برای سرمایه گذار و به نام خود او سبدی از انواع اوراق بهادار تشکیل می دهد و این سبد را بصورت مستمر مدیریت می کند و سبد گذار به ازای این خدمت از سرمایه گذار کارمزد دریافت می کند. بنابراین شرکت های سبد گردانی دارای نیروهای متخصص در ضمینه بورس هستند و به وکالت از سرمایه گذاران اقدام به تشکیل و مدیریت سبد سرمایه گذاری برای آنها می کنند. لازم به ذکر است که شرکت های سبد گردانی موظف هستند که برای فعالیت خودشان از سازمان بورس اوراق بهادار مجوز کسب کنند و بنابراین عملکرد آنها توسط این سازمان تحت نظارت قرار دارد.

چند نکته در مورد سبد گردانی

1- مهمترین تفاوت سبد گردانی با صندوق های سرمایه گذاری این است که در سبد گردانی خود سرمایه گذار مستقیما مالک سهام و سایر اوراق بهادار محسوب می شود و سبد گذار صرفا به وکالت از طرف سرمایه گذار اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می کند. بنابراین سرمایه گذار دقیقا می داند که در سبد خود سهام کدام شرکت و از هر کدام به چه میزان وجود دارد در صورتی که در صندوق سرمایه گذاری ، سرمایه گذار بصورت غیر مستقیم مالک سهام و سایر اوراق بهادار خریداری شده توسط صندوق می شود. بدین ترتیب سرمایه گذار و یا اصطلاحا واحدهای سرمایه گذاری خریداری می کند و مدیر صندوق با وجوه حاصل از فروش صندوق های سرمایه گذاری اقدام به خرید سهام و انواع اوراق بهادار می کند.

2- همانطوری که از تعریف سبد گردانی مشخص است، سبد گردان یک شخص حقوقی است نه شخص حقیقی. در حال حاضر علاوه بر کارگزاری هایی که مجوز خدمات سبد گردانی را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کرده اند چند شرکت سبد گردانی هم بصورت مستقل با اخذ مجوز از سازمان بورس تاسیس شده اند که سرمایه گذاران با مراجعه به آنها می توانند از خدمات سبد گردانی بهره مند شوند.

توصیه ما به شما این است که از سپردن سرمایه خودتان به اشخاص حقیقی و یا حقوقی که بدون دریافت مجوز از سازمان بورس اقدام به ارائه خدمات سبد گردانی می کنند خودداری کنید. برای مشاهده مشخصات و نشانی شرکت های سبدگردانی می توانید به پایگاه اینترنتی رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار به نشانی www.seo.ir بخش نهادهای مالی تحت نظارت مراجعه کنید.

3- بر اساس مقررات سبد گردان موظف است قبل از تشکیل سبد سرمایه گذاری برای فرد میزان ریسک پذیری فرد را ارزیابی کند و سبد سرمایه گذاری متناسب با میزان ریسک پذیری سرمایه گذار تشکیل بدهد. به عنوان مثال سبد گردان برای فردی که قدرت ریسک پذیری کمتری دارد عمدتا اوراق مشارکت و اوراق اجاره که بازدهی ثابتی دارد خریداری می کند و مبلغ کمتری از سرمایه فرد را به سهام که ریسک بیشتری دارد اختصاص می دهد. در حالی که بخش عمده ی سبد یک فرد ریسک پذیر از سهام تشکیل شده است .

4- سبد گردان موظف است برای ارائه ی خدمات قرارداد مشخصی منعقد کند، در این قرارداد مواردی همچون میزان تعهدات سبد گردان در قبال سرمایه گذار، میزان کارمزدی که سرمایه گذار به ازای دریافت خدمات باید به سبد گذار پرداخت کند و همچنین نحوه ی گزارش دهی سبد گردان به سرمایه گذار مشخص می شود.

لازم به ذکر است میزان کارمزد خدمات سبد گردانی بر اساس توافق میان سرمایه گذار و سبد مدیریت پورتفوی چیست؟ گردان و در چارچوب سقف تعیین شده ای توسط سازمان بورس مشخص و در قرارداد ذکر می شود.

5- میزان سرمایه ی فرد برای استفاده از خدمات سبد گردانی باید حداقل 10 میلیون تومان باشد بنابراین افرادی که کمتر از این مبلغ سرمایه داشته باشند نمی توانند از خدمات سبد گردانی استفاده کنند.

پورتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری در بازار سهام

در دنیای سرمایه‌گذاری، یکی از اصطلاحاتی که خیلی به گوش می‌خورد و هر سرمایه‌گذار باید بداند معنی و مفهوم آن چیست، کلمه پرتفوی است که در صندوق های سرمایه گذاری به ترکیب دارایی شناخته می‌شود. پرتفوی در واقع باعث ایجاد رابطه‌ای بین ریسک و بازدهی می‌شود. بنابراین در این مطلب می‌خواهیم بدانیم پرتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری چیست و چه تاثیری روی عملکرد آن‌ دارد.

پرتفوی، تعادلی بین ریسک و بازده سرمایه‌گذاری

هر سرمایه‌گذاری انتظار دارد در مقابل ریسکی که انجام داده، بازدهی دریافت کند. اما اینکه با چه ریسکی به چه بازدهی برسد مهم است. برای همین سخت‌ترین کار در دنیای سرمایه‌گذاری، یا همان چیزی که باعث شده برخی سرمایه‌گذاران موفقیت‌های بیشتری داشته باشند، ایجاد تعادل بین ریسک و بازدهی است و آن چیزی که این تعادل را می‌سازد پرتفوی است.

پرتفو یا ترکیب دارایی چیست؟

پرتفوی از کلمه Portfolio گرفته شده که به معنای کیف دستی است که در گذشته سرمایه­‌گذاران اسناد و مدارک خود را در آن می­‌گذاشتند.

امروزه به گروهی از دارایی‌­های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، پول نقد در سپرده‌­های بانکی و … پورتفو گفته می‌­شود. سرمایه­‌گذار با تشکیل این سبد ریسک سرمایه‌­گذاری را کنترل می‌­کند و به نحوی از سود چند سهم یا چند بازار مالی نفع می­‌برد.

داشتن پرتفوی یا ترکیب دارایی متنوع چه مزیتی دارد؟

فرض کنید سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید آن را روی سهام شرکتی که در زمینه دارویی فعالیت می‌کند سرمایه‌گذاری کنید. در این حوزه شرکت‌های زیادی وجود دارند که فعالیت می‌کنند و هر کدام بازدهی خود را داشته‌اند. با این حال از آن جایی که رقابت بین شرکت‌ها بالاست، مشخص نیست در آینده کدام شرکت بازدهی بیشتری داشته باشد یا اصلا ممکن است بازدهی گذشته خود را حفظ کند یا نه.

برای سرمایه‌گذاری دو راه پیش روی شماست:

سهام یکی از این شرکت‌ها را بخرید و منتظر سوددهی آن باشید. هر چند باید حواس‌تان باشد که ممکن است این شرکت برخلاف سوددهی‌های قبلی خود، دچار ضرر شود یا شرکت‌های رقیب سوددهی بیشتری نسبت به این شرکت کسب کنند.

سرمایه خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید و هر بخش را روی یکی از شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنید. در این حالت ممکن است یکی از شرکت‌ها ضرر کند یا سوددهی قابل توجهی نداشته باشد، ولی زیان یا سود کم او با سوددهی دیگر شرکت‌ها جبران می‌شود. در عوض خیال‌تان از بابت بازدهی مثبت سرمایه‌گذاریتان راحت است و دچار ضرر نمی‌شوید.

در حالت دوم شما ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده‌اید و به این ترتیب پرتفویی از سهم‌های مختلف تشکیل داده‌اید. پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری ترکیبی از دارایی‌های مختلف است که قرار گرفتن آن‌ها در کنار هم باعث کاهش ریسک سرمایه‌گذاری می‌شود.

دو مثال ساده برای درک بهتر مفهوم پرتفوی یا ترکیب دارایی

حتما بارها جمله «همه تخم ­مر‌غ‌­ها را توی یک سبد نچین» را شنیده‌­اید. یکی از متداول‌­ترین جملات در بین سرمایه‌گذاران که به تشکیل پرتفوی یا سبد سرمایه­‌گذاری اشاره می­‌کند. در این مثال اگر سرمایه شما تعدادی تخم مرغ باشد و شرکت­ها سبدهایی باشند که قرار است سرمایه یا تخم­ مرغ‌­های شما را نگه­داری کنند، چه می‌­کنید؟

ریسک بالایی متحمل می‌­شوید و همه تخم ­مرغ‌­ها را توی یک سبد می­‌گذارید یا با تقسیم تخم ­مرغ‌­ها بین چند سبد، ریسک را کاهش می­‌دهید؟ چرا که اگر یکی از سبدها بیفتد و تخم­ مرغ­‌هایش بشکند، شما هنوز سبدها و تخم ­مرغ‌های دیگری هم دارید.

مثال ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری

حال فرض کنید وارد یک پیتزافروشی شده‌­اید که پیتزاهایی در طعم‌­ها با چاشنی‌­های متفاوتی دارد. شما می‌­توانید یک مدل را سفارش دهید و همان را بخورید، ممکن است طعمش را دوست داشته باشید و ممکن هم هست خوشتان نیاید، اما شما همین یک انتخاب را داشته‌­اید.

از طرفی می‌­توانید چند اسلایس را در طعم و چاشنی­‌های متفاوت انتخاب کنید که اندازه هر اسلایس به میزان میل شما به آن طعم است. با این کار ممکن است از طعم یکی از اسلایس‌­ها خوشتان نیاید، ولی طعم‌­های دیگری هم دارید که با خوردن آن­ها گرسنه نخواهید ماند.

در هر دو مثال، شما با انتخاب راه دوم ریسک را کاهش داده‌­اید و سبدی متنوع ساخته‌­اید تا بتوانید به جای استفاده از مزایای یک کدام آن‌­ها، از مزایای چند مدل از آن­‌ها استفاده کنید.

تشکیل سبد سرمایه‌­گذاری یا پرتفوی به همین سادگی هم نیست، بلکه باید یک سری ویژگی­‌ها و مزایا را در نظر داشته باشید و از اصل تنوع بخشی هم غافل نشوید. خوشبختانه تنوع در دنیای سرمایه‌­گذاری به قدری گسترده است که می‌توانید بطور همزمان از همه آن‌ها بهره ببرید.

ترکیب دارایی‌ های صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

صندوق های سرمایه گذاری سرمایه­‌های خرد را جمع­‌آوری می­‌کنند تا آن­ها را به بهترین شکل در بازارهای مالی سرمایه‌‌گذاری کنند و سود حاصل را بین سرمایه­‌گذارانشان تقسیم کنند، بنابراین باید از نظر چیدن پرتفوی بسیار قوی و سنجیده عمل کنند. چرا که مدیریت یک سرمایه عظیم و ایجاد تعادل بین ریسک و بازده کار آسانی نیست.

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی خود به چند مدل تقسیم می‌­شوند. به این ترتیب پرتفوی صندوق‌ها اولین و مهم­ترین نکته در تمایز بین صندوق‌­ها و یکی از راه‌­های انتخاب صندوق مناسب برای سرمایه­‌گذاری است.

پرتفوی هر صندوق میزان ریسک پذیری مدیر صندوق را نشان می‌­دهد و این موضوع تاثیر مستقیمی روی بازدهی کل صندوق و در نتیجه میزان سود بردن سرمایه­‌گذاران دارد. بنابراین هر سرمایه­‌گذار باید قبل از ورود به صندوق های سرمایه گذاری از پرتفوی صندوق و استراتژی مدیر آن در سرمایه‌­گذاری اطلاع داشته باشد.

صندوق ها دارایی‌های خود را کجا سرمایه گذاری می‌کنند؟

صندوق های سرمایه گذاری روی موارد مختلفی سرمایه­‌گذاری می­‌کنند که شامل اوراق مشارکت، سهام، سپرده بانکی، اوراق قرضه و … هستند. برای اینکه از نسبت سرمایه­‌گذاری صندوق در هر کدام از این موارد اطلاع پیدا کنیم باید اساسنامه و امیدنامه صندوق را بخوانیم.

صندوق های سرمایه گذاری درصد سرمایه‌گذاری خود در هر کدام از بازارهای مالی را در امیدنامه و اساسنامه خود ثبت می‌کنند و در کنار آن، گزارش دقیق و به‌روزی از سرمایه‌گذاری‌ها را با جزئیات کامل در سایت خود منتشر می‌کنند.

این اطلاعات را می‌­توانید از گزینه «نمودار ترکیب دارایی‌های صندوق» ببینید، همچنین نموداری برای نشان دادن میزان سرمایه‌گذاری صندوق در صنایع مختلف با عنوان «سهم صنایع در سبد دارایی‌های صندوق» قرار داده شده است تا سرمایه‌­گذاران اطلاعات دقیق‌تری داشته باشند.

همانطور که پیش از این گفتیم، صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی یا پرتفویی که دارند به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. در این قسمت ترکیب دارایی های سه نوع اصلی صندوق های سرمایه گذاری را مرور می‌کنیم.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، درصد بالایی از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌کنند. این اوراق سود ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها بسیار پایین است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت نیز سود ماهیانه تقریبا ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها پایین مدیریت پورتفوی چیست؟ است.

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت موظف هستند که 75 تا 95 درصد از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنند.

تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های یک صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است و همانطور که مشخص است، درصد بالایی از دارایی‌های این صندوق در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری شده است.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری سهامی

برخلاف صندوق های درآمد ثابت و همانطور که از اسم این صندوق‌ها پیداست، صندوق‌های سهامی بیشتر دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذاری در سهام ریسک بیشتری دارد، اما در عوض بازدهی بیشتری هم به دنبال خواهد داشت.

این صندوق‌ها باید حداقل 70 درصد از سرمایه جمع شده را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص دهند و با 30 درصد بقیه میزان ریسک خود را تنظیم کنند.

بنابراین این صندوق‌ها به درد کسانی که ریسک‌پذیر هستند می‌خورد که البته درصد سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سهام، در سایت آن‌ها ذکر شده و سرمایه‌گذاران با بررسی پرتفوی آن‌ها و این درصد و به تناسب ریسک‌پذیری که دارند، صندوق مناسب خود را انتخاب کنند.

نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی یک صندوق سهامی است که همانطور که پیداست درصد بالایی از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری در دو بخش مجزا در نمودار قابل مشاهده است، یکی «پنج سهم با بیشترین وزن» و دیگری «سایر سهام».

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری مختلط

این صندوق‌ها حد میانی صندوق های درآمد ثابت و سهامی هستند. یعنی درصد سرمایه‌گذاری آن‌ها در سهام و اوراق با درآمد ثابت تقریبا برابر است. این موضوع باعث شده که ریسک سرمایه گذاری در آن‌ها نسبت به صندوق های سهامی کمتر و بازدهی آن‌ها نسبت به صندوق های درآمد ثابت بیشتر باشد.

نسبت سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در سهام بورسی بین 40 تا 60 درصد دارایی‌ها و در اوراق با درآمد ثابت هم همین مقدار است و اینکه سرمایه‌گذاری در کدام قسمت بیشتر باشد به استراتژی مدیر صندوق بستگی دارد.

نمودار زیر، مدیریت پورتفوی چیست؟ نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری مختلط است که سعی کرده تعادل را بین سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق با درآمد ثابت حفظ کند تا از مزایای هر دو با هم استفاده کند.

چگونگی تشخیص میزان ریسک یک صندوق با ترکیب دارایی های آن

ترکیب دارایی میزان ریسک پذیری را هم نشان می‌دهد و چنانچه صندوقی درصد بیشتری از دارایی‌هایش را در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کرده باشد، نشان از ریسک پایین صندوق است، در عوض اگر درصد بیشتری از دارایی‌ها در سهام سرمایه‌گذاری شده باشد، نشان‌دهنده ریسک بالای سرمایه‌گذاری در آن صندوق است.

بنابراین صندوق های درآمد ثابت به این دلیل که درصد بیشتری از پرتفوی خود را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص می‌دهند دارای کمترین ریسک، صندوق‌های مختلط دارای ریسک متوسط و صندوق های سرمایه گذاری سهامی دارای بیشترین ریسک در میان انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند.

چگونه به پورتفو و ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری دسترسی داشته باشیم؟

برای دسترسی به ترکیب دارایی تمام صندوق های سرمایه گذاری فعال در ایران کافی است به صفحه صندوق های سرمایه گذاری سایت سیگنال مراجعه کرده و در لیست صندوق های سرمایه گذاری روی نام صندوق مورد نظر خود کلیک کنید تا در صفحه بعد ترکیب دارایی های آن صندوق را مشاهده کنید.

اگر بخواهید بدانید که صندوق های سرمایه گذاری چه سهامی در پرتفوی خود خرید و فروش کرده‌اند، باید به سایت اختصاصی هریک از صندوق ها مراجعه کرده و در سربرگ گزارشات گزینه صورت های مالی، صورت وضعیت پرتفوی صندوق مورد نظر را مشاهده کنید.

پرتفوی یا ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری اطلاعات خوبی از میزان ریسک پذیری و بازدهی صندوق به همراه دارد که سرمایه‌گذاران با بررسی آن می‌توانند صندوق مناسب را بین صندوق‌هایی از یک نوع انتخاب کنند.

مثلا اگر نظرشان روی صندوق سهامی باشد، با بررسی ترکیب دارایی و بعد از آن سهامی که آن صندوق خریداری کرده، به استراتژی مدیر صندوق پی ببرند. همچنین با بررسی پرتفوی در بازه‌های مختلف زمانی، متوجه شوند که آیا مدیر صندوق همواره در حال معامله و خرید و فروش و ایجاد سود بیشتر است یا پرتفوی ثابتی را اداره می‌کند. این موضوع می‌تواند به شناخت صندوق و میزان دلسوزی مدیر برای سرمایه‌هایی که در اختیار دارد کمک کند.