ریسک مالی چیست و چطور آن را مدیریت کنیم؟
آشنایی و درک ریسک مالی برای همه صاحبان مشاغل ضروری است. چه شما یک سرمایهگذار بزرگ باشید و چه یک مغازهدار کوچک، به هر حال با خطر از دست دادن سرمایه و شغل خود مواجه هستید. با اینکه برخی از عوامل خارج از کنترل شما هستند، درک ریسک سرمایهگذاری ولی با یادگیری مباحث مربوط به مدیریت ریسک میتوانید ضررها را به حداقل برسانید.
در ادامه این مطلب همراه فانوس باشید تا ابتدا به شما بگوییم ریسک مالی چیست و سپس 6 راه برای مدیریت ریسک مالی را به شما معرفی کنیم.
ریسک مالی چیست؟
به زبان ساده، ریسک مالی را میتوان انواع ریسک و خطراتی دانست که پول شما را تهدید میکنند. درواقع هدف نهایی سرمایهگذاری، ایجاد ثروت و رشد پول برای کمک به تحقق اهداف اولیه مالی است. وقتی نوبت به سرمایهگذاری میشود، از دست دادن پول یک ریسک مالی واقعی به حساب میآید. در حالی که گاهی از دست دادن سرمایه آسان است، ولی شما میتوانید برای محافظت از خود در برابر آنها روشهایی را اتخاذ کنید.
انواع ریسک مالی
ریسک مالی در تجارت را میتوان دو نوع در نظر گرفت: ریسک داخلی و ریسک خارجی. ریسک داخلی ناشی از مدیریت ضعیف است که منجر به نقص فرآیندهای عملیاتی و عدم توانایی رشد میشود. ریسک خارجی ناشی از رقابت، بازار و تغییر نیازهای مشتری است. انواع ریسک عبارتند از:
ریسک عملیاتی
این ریسک یکی از انواع ریسکهای داخلی است که از نقص عملیاتی مانند سو مدیریت یا نقص فنی ناشی میشود. در اینجا شرکتها با عدم کنترل داخلی روبهرو هستند و همچنین گاهی به این دلیل اتفاق میافتد که افراد نتوانستند استراتژی مورد نظر را به خوبی اجرا کنند.
ریسک اعتباری
این نوع خطر زمانی ایجاد میشود که فرد نتواند به تعهدات خود در قبال طرف مقابل عمل کند. این از طرق مختلف بر صاحبان مشاغل تاثیر میگذارد. برخی افراد ریسک اعتباری بالایی دارند، نرخ بهره بالاتری پرداخت میکنند و در تامین وام مشکل بیشتری دارند. در نتیجه اگر وامها پرداخت نشود، خطر اعتباری صاحب مشاغل افزایش مییابد.
ریسک بازار
این مورد یک ریسک مالی خارجی است که به معنای تغییر شرایط در بازار، مثل رفتار مصرفکننده و وجود رقبا است. صاحبان مشاغل باید از نزدیک این نوع ریسک را تحت نظر داشته باشند.
ریسک نقدینگی
ریسک نقدینگی در نظر میگیرد که چگونه سریع و آسان داراییهای یک شرکت میتوانند به پول نقد تبدیل شوند. اگر شرکتی نتواند بدهیهای کوتاه مدت خود را با داراییهای خود پرداخت کند، خطر نقدینگی بالایی دارد.
ریسک قانونی
این نوع ریسک مالی ناشی از محدودیتهای قانونی، مانند دادخواستها است. هر زمان که یک شرکت پس از طی مراحل قانونی با ضررهای مالی مواجه شود، بحث ریسک قانونی به میان میآید.
مدیریت ریسک مالی چیست؟
مدیریت ریسک مالی، فرآیند درک و مدیریت ریسکهای مالی شما است که احتمالا در حال حاضر یا در آینده کسب و کار خود، با آن روبهرو شوید. این اصطلاح به معنی از بین بردن کامل خطرات نیست، زیرا تعداد کمی از مشاغل میتوانند آن را کنترل کنند. پس دلیل استفاده از مدیریت ریسک این است که بفهمید چه خطراتی را میخواهید بپذیرید، از چه خطراتی اجتناب میکنید و نهایتا بر اساس مقدار ریسکپذیری خود، یک استراتژی تدوین کنید.
کلید هر استراتژی مدیریت ریسک مالی، بخش اقدام آن استراتژی است. این روشها، رویهها و سیاستهایی است که تجارت شما از آنها استفاده خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که خطر بیشتری نسبت به آنچه برای آن آماده شدهاید، رخ نخواهد داد. به عبارت دیگر، این طرح به کارمندان توضیح خواهد داد که چه کارهایی میتوانند انجام دهند، و چه کاری را نمیتوانند انجام دهند. چه تصمیماتی را باید شدیدتر اجرا کرد و چه کسی مسئولیت کلی را در قبال هر خطر، بر عهده دارد.
راههای مدیریت ریسک مالی
سرمایهگذاریهای خود را متنوع کنید
متنوع سازی، یک استراتژی برنامهریزی مالی بسیار محتاطانه و مهم است. اگرچه شاید در یک رکود شدید نتواند ضررها را کاملا از بین ببرد، اما خطر نابودی مالی را کاهش میدهد. حفظ یک سرمایهگذاری متعادل و متنوع به شما کمک میکند تا با گسترش سرمایهگذاریهای درک ریسک سرمایهگذاری خود در چندین سطح، خطر را به حداقل برسانید. آن را نوعی بیمه رایگان سرمایهگذاری بدانید که از شما در برابر ضررهای فاجعه بار محافظت میکند.
از حساب پس انداز استفاده کنید
مشاغل و افراد هنگام سرمایهگذاری باید بخشی از سرمایه خود را پس بگیرند. با استفاده از یک حساب پسانداز، تضمین میشود که در صورت لزوم وجه نقد این افراد برای اهداف اضطراری در دسترس است. اگر پول خود را در بانک قرار دهید، پسانداز ممکن است یک نوع سرمایهگذاری بسیار مطمئن باشد. مشاغل و افراد همچنین میتوانند هنگام خرید یا فروش سرمایه، با ایجاد زمان معاملات سریعتر، از حساب پسانداز برای انتقال الکترونیکی وجوه استفاده کنند.
منبع درآمد دوم داشته باشید
خوب است بدانید که فقط تنوع در سرمایهگذاری مهم نیست، بلکه گاهی وقتی از سرمایه خود درآمدی حاصل میشود، یعنی شما نتیجه خوبی گرفتهاید. بهترین راه برای محافظت از خود در برابر از دست دادن غیرمنتظره شغل، یافتن منبع درآمد جایگزین است. شاید بتوانید با انجام کاری که در اوقات فراغت از آن درک ریسک سرمایهگذاری لذت میبرید، یک کار جانبی راهاندازی کنید. اگر واقعا خوششانس باشید، ممکن است بتوانید راهی برای کسب درآمد اضافی داشته باشید. حتی برخی از مشاغل از خانه و به صورت دور کار انجام میشوند و فرصت خوبی را برای درآمد دوم فراهم میکنند.
بدهی خود را به حداقل برسانید
داشتن بدهیهای بیش از حد، ثروتی که میتوانید در طول مسیر سرمایه گذاری جمعآوری کنید را بسیار کاهش میدهد. با دور ماندن از بدهیهای زیاد، شما بر زندگی خود کنترل دارید. همچنین از زنجیر بدهیهایی که مانع از دستیابی به آزادی مالی میشوند نیز جلوگیری خواهید کرد.
درباره سرمایهگذاری بیاموزید
مدیریت ریسک مالی اغلب به مشاغل و افرادی نیاز دارد که زمان زیادی را برای یادگیری و درک بازار سرمایهگذاری صرف کنند. بخشی از این زمان نیز باید صرف یادگیری ابزارهای خاص سرمایهگذاری ارائه شده توسط شرکتها و دولتها شود. آموزش سرمایهگذاری ممکن است از خانههای کارگزاری، وبسایتهای سرمایهگذاری، کتاب یا سایر مطالب مشابه باشد. آموزش مناسب میتواند به معنای تفاوت بین بازده بسیار موفق و زیان قابل توجه باشد. همچنین شما میتوانید با دانلود اپلیکیشن فانوس، مطالب و آموزشهای مهمی را درباره سرمایهگذاری و بورس یاد بگیرید.
باهوش باشید، ولی حریص نباشید
سرمایه گذاری مالی اغلب به مشاغل و افرادی نیاز دارد که زیرک باشند، ولی حریص نباشند. سرمایه گذاران باهوش اغلب میفهمند که چه موقع باید پول نقد بگیرند و بازده مالی فعلی را قبول کنند. سرمایه گذاران حریص به طور مداوم منتظر افزایش سرمایه گذاری و ارائه بازده مالی بهتر خواهند بود. گاهی انتظار در افزایش سرمایه، باعث میشود سرمایه گذاری ها شروع به کاهش کنند. کاهش چشمگیر در سرمایه گذاری میتواند به سرعت اتفاق بیفتد و تمام بازدهی مالی حاصل از آن را حذف کند.
چه کسی ریسک مالی را مدیریت میکند؟
در یک تجارت کوچک، صاحب مشاغل و مدیران ارشد مسئول مدیریت ریسک هستند. تنها در شرایطی که تجارت شما شامل چندین بخش و فعالیت است، احتمالا نیاز باشد که یک فردی را برای کنترل ریسک مالی استخدام کنید. این فرد درباره سرمایهگذاری و مدیریت ریسک اطلاعات زیادی دارد درک ریسک سرمایهگذاری و هم در مرحله برنامهریزی و هم در مرحله اجرا، توصیههای مفیدی را ارائه میدهد.
نتیجهگیری
همانطور که مطالعه کردید، برخی از خطرات مالی اجتناب ناپذیر هستند. اما هر چه اطلاعات شما بالاتر برود، کسب و کارتان از استحکام بیشتری برخوردار خواهد بود. بنابراین مشاغل باید با مدیریت مناسب جریان نقدی، ریسک اعتبار و نقدینگی را برطرف کنند. وجه نقد برای هر تجارتی حیاتی است. برای مشاغل گستردهتر، حتما از یک مدیر مجرب استفاده کنید.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید😊
بازده سرمایه گذاری چیست؟
در این مقاله بازده سرمایه گذاری یا نرخ بازدهی سرمایه را توضیح داده سپس نحوه محاسبه بازده سرمایه گذاری در مسکن و سهام را بررسی کرده و در آخر ارتباط بین ریسک و بازده سرمایه گذاری را خواهیم گفت.
بازده سرمایه گذاری
نرخ بازده سرمایه گذاری (Return Of Investment) چیست؟ بررسی میزان بازده یک سرمایهگذاری از نخستین اقداماتی است که باید قبل از سرمایهگذاری انجام شود. زمانی که وارد یک سرمایهگذاری خاص میشوید، درباره آینده دارایی مورد نظر پیشبینی مشخصی در ذهن و انتظاز بازده مناسبی هم از آن دارید.
هم چنین در فرمول نیز از بازده سرمایه گذاری به عنوان معیاری برای نتیجه بخش بودن یک سرمایه گذاری استفاده می شود.
قبل از مطالعه این مقاله پیشنهاد می کنیم حتما مقاله سرمایه گذاری چیست و انواع آن کدام است؟ را مطالعه بفرمایید.
محاسبه بازده سرمایه گذاری
مفهوم بازده در سرمایهگذاری در سهام چیست؟ نرخ بازده سرمایه گذاری، نرخ بازگشت سرمایه یا بازده سرمایه همه به یک مفهوم باز می گردند.معادل انگلیسی نرخ بازده سرمایه گذاری عبارت است از: ROI که مخفف انگلیسی Return of Investment است، در ساده ترین تعریف، معیار و نرخی است که با استفاده از آن کارایی و نتیجه بخش بودن یک سرمایه گذاری ارزیابی می شود. حتی اگر بخواهید بازدهی چند نمونه از سرمایه گذاری را با هم مقایسه کنید بهترین راه مقایسه بازده سرمایه گذاری آن هاست.
نحوه محاسبه و کاربردهای ROI
پس از توضیحی که راجع به بازده سرمایه گذاری و کاربردهای آن داشتیم حالا به سراغ نحوه محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری و کاربردهای آن خواهیم گفت.
فرمول بازده سرمایه گذاری
با نگاه بیشتر به فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، متوجه می شویم که این فرمول همان نسبت سود یک سرمایه گذاری به هزینه ای که برای آن انجام گرفته می باشد. فرمول محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری به شکل زیر است:
نرخ بازده سرمایه گذاری =
کاربرد نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟
مهم ترین کاربرد بازده سرمایه گذاری، محاسبه سودی است که یک سرمایه گذاری به ما داده است. فرض کنید بعد از گذشت یک سال درنظر داریم تا سود سرمایه گذاری مان در سهام را با سرمایه گذاری در طلا مقایسه کنیم. برای اینکه بفهمیم کدام دارایی چه مقدارسود نصیب ما کرده باید از نرخ بازده سرمایه گذاری استفاده کنیم.
انواع بازده سرمایه گذاری
مفهوم بازده سرمایه گذاری در سهام چیست؟
یکی از مهم ترین دغدغه های سرمایه گذاران و سهامداران محاسبه نرخ بازده سبد یا پرتفوی سرمایه گذاری شان است. برای محاسبه نرخ بازده یک سهم نیاز به اطلاعات زیر داریم:
سود محقق شده در مجمع شرکت
باتوجه به 3 مورد گفته شده بازده یک سهم به صورت زیر محاسبه می شود:
قیمت حال حاضر منهای قیمت خرید به علاوه سود سهام تقسیم بر قیمت خرید
برای محاسبه نرخ سود صندوق ها نیز مثل سهام عمل می کنیم با این تفاوت که بعضی از صندوق ها تقسیم سود دوره ای داشته که به مانند سود محقق شده در مجمع بوده و بعضی نداشته که بازده از تفاوت قیمت ها حاصل می شود.
به عنوان مثال تعداد 1000 عدد سهم شرکت الف را به مبلغ 500 تومان خریداری کردیم و قیمت حال حاضر سهم نیز 520 تومان است. در این مدت در مجمع شرکت نیز 40 تومان سود تقسیم شده و به حساب سهامداران واریزشده است. بازدهی سرمایه گذاری ما در سهام شرکت الف این چنین است:12%
بازده سرمایه گذاری در مسکن
بررسی بازدهی دارایی هایی مثل مسکن، زمین و آپارتمان کمی پیچیده تراز دارایی هایی مثل سهام است.برای محاسبه بازدهی یک ملک باید هزینه هایی که درطی مدت مورد نظر برای آن شده کاسته شود. هم چنین بازدهی ملکی که درآن سرمایه گذاری کردیم به اجاره دادن یا ندادن آن نیز وابسته است.مثلا فرض کنید که یک ملک را به قیمت 1 میلیارد تومان خریده ایم و قیمت حال حاضر آن 1.5 میلیارد تومان است.اما در طی این سرمایه گذاری 100 میلیون تومان نیز برای تعمیرات آن هزینه کرده ایم. نرخ بازده این سرمایه گذاری 40 درصد است. اما اگر در طی این مدت مبلغ 200 میلیون تومان بابت اجاره به شخصی دریافت کرده باشیم، بازدهی این دارایی 60درصد است. پس برای محاسبه نرخ بازده یک ملک به اطلاعات زیر نیاز داریم:
هزینه های انجام شده
درآمدهای کسب شده
مزایای استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری (ROI)
بزرگترین مزیت بازده سرمایه گذاری این است که یک معیار به نسبت ساده و آسان است و اغلب از آن به عنوان معیار استاندارد و جهانی میزان سودآوری استفاده میشود. به عنوان یک معیار اندازهگیری، در اغلب مواقع استفاده از آن موجب سوء تفاهم و سوء تعبیر نمیشود، زیرا معنی خود را در قالبهای مختلف حفظ میکند.
معایب و مشکلات بازده سرمایه گذاری چیست؟
بازده سرمایهگذاری مدت زمان را در نظر نمیگیرد
مهم ترین عیب بازده سرمایه گذاری، صرف نظر از زمان است. به عنوان مثال بازدهی 2 سرمایه گذاری 100 درصد است ولی اولی در یک سال و دومی در 5 سال محقق شده. از نظر نرخ بازده سرمایه گذاری هردو بازده یکی است اما منطقا سرمایه ای که در زمان کمتری این بازده را محقق کرده مناسب تر است که این پارامتر در نرخ بازده سرمایه گذاری دیده نمی شود.اگر از بازده سرمایهگذاری به صورت سالانه و در بازه زمانی مشخص استفاده کنید، می توانید این مشکل را از بین ببرید.
بازده سرمایه گذاری نسبت به ریسک تنظیم نمیشود
یک اصل کلی و رایج در دنیای سرمایهگذاری وجود دارد که طبق آن بازده سرمایه گذاری رابطه مستقیمی با ریسک دارد: هرچه بازده احتمالی بیشتر باشد، ریسک احتمالی نیز بیشتر است. این را میتوان در دنیای واقعی سرمایهگذاری نیز مشاهده کرد.
به طور مثال، در اغلب مواقع، سرمایهگذاری که بازده پرتفوی ۱۲ درصد را هدف قرار داده است، باید درجه بالاتری از ریسک را در مقایسه با سرمایهگذاری که هدفش بازده ۴ درصدی است، بپذیرد. اگر یک سرمایهگذار بدون ارزیابی ریسک، فقط درصد بازده سرمایه گذاری را معیار قرار دهد، ممکن است نتیجه نهایی تصمیم بسیار متفاوت از نتیجه مورد انتظار باشد.
اگر تمام هزینههای مورد انتظار را درست محاسبه نکنید، بازده سرمایهگذاری درست نخواهد بود
درست محاسبه نشدن هزینههای مورد نظر برای سرمایه گذاری ممکن است، عمدا یا سهوا رخ دهد. به عنوان مثال، در ارزیابی نرخ بازده سرمایه گذاری در یک قطعه ملک، کلیه هزینههای مرتبط باید در نظر گرفته شود. این موارد شامل کمیسیون املاک، مالیات بر املاک، بیمه و کلیه هزینههای نگهداری میشود. این هزینهها میتوانند به میزان قابل توجه درصد بازده سرمایه گذاری را کاهش دهند.
مفهوم ریسک و بازده سرمایه گذاری چیست؟
زمان تصمیمگیری در خصوص یک سرمایهگذاری لازم است علاوه بر میزان ریسک، بازدهی مورد انتظار را نیز مورد بررسی قرار دهید. منظور از بازدهی، میزان سود بهدست آمده در مقابل تحمل ریسک آن سرمایه گذاری است. نکته قابل توجه در این خصوص این است که میزان ریسک و بازدهی مورد انتظار از یک سرمایهگذاری رابطه مستقیم دارند؛ یعنی اگر میزان ریسک سرمایه گذاری خود را افزایش دهید درک ریسک سرمایهگذاری احتمال کسب بازدهی بالاتر، بیشتر میشود.
برای درک بهتر این موضوع، فرض کنید بین سرمایه گذاری در بانک و سکه طلا می خواهیم یکی را انتخاب کنیم. سرمایه گذاری در بانک امن تر بوده، اصل سرمایه حفظ می شود، پرداخت سود تضمین شده را دارد اما در عوض سود آن ثابت و حدودا 20 درصد است.
سکه طلا در کنار مالیات، به دلیل ماهیت فیزیکی خود امکان دزدیده شدن داشته و همراه با نوسان قیمت و حتی ضرر است. اما در عوض احتمال سود بیشتر در این سرمایه گذاری بالا تر است.
پس ریسک سرمایه گذاری در بانک کمتر بوده و به همین دلیل بازده آن نیز کمتر و ثابت است.
مدیریت ریسک چیست؟ مقابله با خطرات و تهدیدات کسب و کار با Risk management
تمامی پروژهها در طول عمر خود (از ابتدا تا انتهای کار)، با فرصتها و ریسکهای متعدد روبرو میشوند. حتما میدانید که ریسکها همان عوامل خطرسازند که میتوانند در اجرای پروژه اختلال ایجاد کنند و در نهایت باعث شکست آن شوند. برای جلوگیری از این خطرات احتمالی، مدیریت ریسک، اقدامی کاملا ضروری است. این مطلب را تا انتها بخوانید تا به شما بگوییم مدیریت ریسک چیست و انجام آن چه ضرورتی دارد.
مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک (Risk management)، عبارت است از شناسایی، ارزیابی و اولویت بندی خطرات احتمالی و به دنبال آن، استفاده هماهنگ و بهینه از منابع، برای به حداقل رساندن احتمال تاثیر اتفاقات ناگوار و یا به حداکثر رساندن احتمال تحقق فرصتها.
ریسک در جایی وجود دارد که فرصتی برای سود و ضرر وجود داشته باشد. ما معمولا ریسکها را به عنوان مواجهه با ضرر در نظر میگیریم. به عنوان مثال، یک ساختمان آسیب دیده، محصولات ناقص و معیوب، نام تجاری (برند) مخدوش، هر کدام یک خطر هستند که با اجرای درست و دقیق مدیریت ریسک میتوانید از آنها جلوگیری کنید.
در دنیای کسب و کار، مدیریت ریسک، فرآیند شناسایی، تحلیل و پذیریرش عدم قطعیت در تصمیم گیریها است. معمولا Risk management زمانی اتفاق میافتد که یک مدیر یا سرمایه گذار، احتمال زیانها و خطرات یک سرمایه گذاری را تجزیه و تحلیل کرده و تلاشکند با توجه به اهداف سرمایه گذاری و توان تحمل خطرات، اقدامات مناسب را انجام دهد.
ریسک، هم به صورت مطلق و هم به صورت نسبی قابل سنجش است. درک کامل و درست اشکال مختلف ریسک میتواند به سرمایه گذاران کمک کند تا فرصتها و هزینههای مرتبط با رویکردهای مختلف سرمایه درک ریسک سرمایهگذاری گذاری را به خوبی بررسی و ارزیابی کنند.
به طور کلی ریسکها به 2 دسته تقسیم میشوند:
- ریسکهای خالص: در این ریسکها نتایج مورد انتظار، یک ضرر است. مانند خسارت ناشی از آتش سوزی، تصادفات رانندگی، سرقت و…
- ریسک برد یا باخت: در این دسته از ریسکها ممکن است ضرر کنید، ممکن است سود به درک ریسک سرمایهگذاری دست آورید و یا ممکن است شرایط بدون تغییر بماند. سرمایه گذاری در بازار سهام، تصمیم یک مدیر در مورد راهاندازی خط تولید جدید و… نمونههایی از این نوع ریسک به شمار میرود.
ساختار مدیریت ریسک چیست؟
ساختارهای مدیریت ریسک شامل برنامه ریزی، سازماندهی، بودجه بندی و کنترل هزینهها هستند. بنابراین، به شکلی طراحی شدهاند که چیزی بیش از اشاره به ریسکهای موجود را انجام دهند.
یک ساختار مدیریت ریسک مطلوب و کارآمد باید بتواند عدم قطعیتها را محاسبه کرده و تاثیر آنها بر کسب و کار را پیش بینی کند. بنابراین، پذیرش یا رد ریسکها به سطوح تحملی بستگی دارد که یک کسب و کار قبلا برای خود تعریف کرده است.
در درک ریسک سرمایهگذاری صورتی که یک کسب و کار، مدیریت ریسک را به عنوان یک فرآیند منظم و مستمر، برای شناسایی و حل خطرات احتمالی راهاندازی کند، ساختارهای Risk management میتوانند برای حمایت از سایر سیستمهای کاهش ریسک مورد استفاده قرار گیرند. در چنین حالتی، کسب و کار شما در مقابل خطرات غافلگیر نمیشود، چرا که تمرکز بر مدیریت ریسک کاملا فعال است.
فرآیند مدیریت ریسک چیست؟
تا اینجا دانستیم مدیریت ریسک چیست و چه ساختاری دارد، در این بخش به معرفی موارد موجود در فرآیند مدیریت ریسک میپردازیم:
- شناسایی روشمند خطرات پیرامون فعالیتهای تجاری شما
- ارزیابی احتمال وقوع اتفاقات
- درک چگونگی واکنش به این اتفاقات
- قرار دادن سیستمهایی برای روبرو شدن با عواقب رویدادها
- نظارت بر اثربخشی رویکردها و کنترل مدیریت ریسک
بنابراین، Risk management به شما کمک میکند تا:
- برنامه ریزیها، تصمیمگیریها و اولویت بندیها را بهبود ببخشید.
- منابع و سرمایهها را کارآمدتر و موثرتر از گذشته به هر بخش اختصاص دهید.
- به شما امکان میدهد تا میزان اشتباهات را به حداقل برسانید.
- به شما کمک میکند تا طرح کسب و کار خود به موقع و با در نظر گرفتن میزان بودجه در دسترس، ارائه دهید.
به خاطر داشته باشید که برای اطمینان از سازگاری، کارآمدی و تاثیر مدیریت ریسک، دنبال کردن یک فرآیند رسمی ضروری است.
با BPMS راهبران، فرآیندهای کسب و کار خود را، سریع و آسان به فرآیندهای الکترونیک تبدیل کنید.
مراحل انجام مدیریت ریسک چیست؟
مدیریت ریسک شامل 5 مرحله است که در این بخش به معرفی و شرح این مراحل میپردازیم. اما به خاطر داشته باشید که بسته به نوع پلتفرم کاری، ممکن است در این مراحل تغییراتی ایجاد شود.
مرحله1: تعیین اهداف
در اولین گام، اهداف مهم و کلیدی کسب و کار خود را مشخص کنید. پیش از انجام معاملات تجاری، یک استراتژی تعیین کرده و از خودتان بپرسید «برای رسیدن به این اهداف چقدر باید ریسک کنید؟»
مرحله2: شناسایی خطرات احتمالی
سعی کنید تمام حوادثی که ممکن است اثرات نامطلوب و منفی داشته باشند را پیدا کنید. در واقع مرحله شناسایی خطرات، به این معنی است که هنگام انجام معاملات، باید تمامی خطراتی که ممکن است پیش بیایند را در ذهن خود داشته باشید، تا در صورت بروز آنها، آمادگی لازم را داشته باشید و بتوانید عکسالعمل مناسب نشان دهید.
مرحله3: ارزیابی ریسک
اکنون زمان ارزیابی خطرات و شدت تاثیر آنهاست. سپس باید ریسکها را به ترتیب اهمیت، اولویت بندی کنید و ببینید خطرات مورد انتظار تا چه اندازه بد و نامطلوب هستند و تا کجا حاضرید این ریسکها را تحمل کنید؟
مرحله4: ارائه راهحل
این مرحله شامل ارائه پاسخ و راه حل برای هر نوع ریسک، با در نظر گرفتن درجه اهمیت آن است. به این صورت مشخص میشود که در صورت وقوع یک اتفاق نامطلوب، چه اقداماتی باید انجام شود.
مرحله5: نظارت
در پایان باید بر روی استراتژی تحقیق درباره مدیریت ریسک، نظارت کافی داشته باشید و کارایی آن را در واکنش به حوادث مورد بررسی قرار دهید. این مرحله نیازمند جمعآوری و تجزیه و تحلیل مداوم اطلاعات است.
مراحل مدیریت ریسک و انواع آن را شناختیم. اما راهکارهای ارتقای مدیریت ریسک چیست؟ در بخش بعد به شما خواهیم گفت برای ارتقای فرآیند مدیریت ریسک، باید چه اقداماتی انجام دهید.
راهکارهای ارتقای فرآیند مدیریت ریسک چیست؟
مسئولیتها را به صورت واضح و شفاف توضیح دهید
هر نقص و مشکلی که در تفهیم مسئولیتهای سازمان شما وجود داشته باشد، احتمال ریسک را افزایش میدهد. پس بهتر است مطمئن شوید که هر فرد به طور کامل و دقیق از وظایف و مسئولیتهای خود آگاهی دارد.
ریسکها را از همان ابتدا شناسایی کنید
هر چه سریعتر به ریسکها و خطرات بپردازید، Risk management آسانتر خواهد شد. پس در آغاز هر پروژه، به مدیریت ریسک فکر کنید و بررسی کنید برای هر ریسک، چه شاخصهای هشدار اولیهای میتوانید پیدا کنید.
خطرات را به درستی توصیف کنید
بهتر است یک رشته درک ریسک سرمایهگذاری ریسک در نظر بگیرید و برای هر کدام علت و معلول تعریف کنید.
ریسکها را بررسی و اولویت بندی کنید
لازم است برای ارزیابی و اولویت بندی همه ریسکهای شناخته شده، از یک شاخص ریسک استفاده کنید. به این ترتیب میتوانید احتمال تاثیر و میزان شدت آنها را نیز محاسبه کنید.
مسئولیت پذیر باشید
اگر در طول انجام کار متوجه نقص و مشکلی شدید، مسئولیت آن را به عهده بگیرید و برای حل آن از تمامی اعضای تیم کمک بگیرید. چرا که مدیریت ریسک، زمانی بهترین عملکرد را دارد که همه افراد اجازه اظهار نظر داشته باشند.
فهرستی از ریسکهای احتمالی تهیه کنید
با ثبت ریسکها، تصویر کلیتری از خطرات احتمالی خواهید داشت، این موضوع، باعث میشود اطلاعات را راحتتر به اشتراک بگذارید و سریعتر پاسخ دهید.
مثبت فکر کنید
به خاطر داشته باشید که ریسکها میتوانند مثبت هم باشند و فرصتهایی را در اختیارتان قرار دهند. پس تنها بر ابعاد منفی آنها تمرکز نکنید.
اهداف مدیریت ریسک چیست؟
از آنجا که مدیریت و ارزیابی ریسکها، بهترین راه برای مبارزه با اتفاقات و حوادث ناخوشایند است. با ارزیابی برنامه و بررسی مشکلات و حوادث بالقوه و همچنین، ارائه راهکارهایی برای رفع آنها، میتوانید موفقیت پروژه تضمین کنید.
اما مدیریت ریسک 4 هدف اصلی دارد. این اهداف عبارتند از:
مدیریت ریسک بسیار مهم است ؛ چرا؟
اما اهمیت مدیریت ریسک چیست؟ همان طور که گفتیم، یک برنامه قدرتمند و موثر Risk management ، به کسب و کارها کمک میکند تا برای جلوگیری یا تعدیل خطرات و تهدیدات احتمالی راهکارهای مناسب ایجاد کنند. همچنین، در صورت مواجهه با خطر، تاثیر آن را به حداقل برسانند. «استراتژیهای مدیریتی متمرکز بر مدیریت ریسک»، به سازمانها کمک میکند تا نسبت به تصمیمات تجاری خود مطمئنتر باشند و راحتتر به اهدافشان برسند. بنابراین، با اجرای مدیریت ریسک در سازمان و در نظر گرفتن خطرات و حوادث مختلف احتمالی پیش از وقوع، کسب و کار شما میتواند از احتمال بروز خطرات جلوگیری کند، یا در صورت وقوع، آنها را به بهترین شکل ممکن مدیریت و رفع کند.
مزایای مدیریت ریسک چیست؟
اکنون با مدیریت ریسک، مراحل و ضرورت انجام آن آشنا شدیم. اما مزایای مدیریت ریسک چیست و استفاده از آن چه تاثیری بر فعالیتهای تجاری شما دارد؟
- Risk management ، در مقابل آسیبها و خطرات احتمالی، عملکرد مطمئن و موثری دارد.
- یک محیط کار امن و مطمئن برای شما ایجاد میکند.
- ثبات عملیات تجاری را افزایش میدهد.
- در این فرآیند، توجه درک ریسک سرمایهگذاری به خطرات و آسیبهای احتمالی، مسئولیتهای حقوقی کسب و کار را کاهش میدهد.
باورهای غلط در مورد مدیریت ریسک چیست؟
هر چند که این روزها مدیریت ریسک در رویکرد مدیریت فرآیندهای کسب و کار گسترش پیدا کرده اما هنوز هم در تجارت به عنوان یک پتانسیل منفی در نظر گرفته میشود. در صورتی که مدیریت ریسک، فرآیندی است که به توانایی تشخیص و استفاده بیشتر از فرصتها بستگی دارد.
هر چند این جمله که «خطر معمولا با نتایج منفی همراه است»، درست است. اما هدف مدیریت ریسک، تشخیص فرصتها برای سرمایه گذاری بر روی توانمندیهایی است که یا پنهاناند و یا کمتر آشکار شدهاند. بنابراین، میتوانیم بگوییم گاهی اوقات روبرو شدن با خطر، برای دستیابی به عملکرد بهتر و موثرتر، ضروری است.
گفتیم که مدیریت ریسک، چارچوبی برای پیگیری مداوم و بهینه سازی فرآیندهای یک تجارت است. بر اساس اصول پیشرفت و بهبود مستمر، مدیریت ریسک، فرآیندی در حال انجام است که به سادگی متوقف نمیشود. بنابراین، وقتی صحبت از Risk management باشد، حتما جایی برای بهبود فرآیندها وجود دارد.
و در انتها…
گفتیم فرآیند مدیریت ریسک، از آن جهت مهم است که علاوه بر نشان دادن خطرات و تهدیدات محیط، به شما امکان میدهد پیش از وقوع خطرات، آنها کاهش دهید یا از بین ببرید. بی توجهی به انجام این فرآیند، کسب و کارها را با خسارت سنگین و غیر قابل جبرانی روبرو میکند، چرا که قادر نیستند خطرات و عوامل آسیب زا را تشخیص دهند.
حتما به خوبی با Risk management آشنا شدهاید. در این نوشتار سعی کردیم ضمن پاسخ به سوال مدیریت ریسک چیست، ساختار، مراحل، ویژگیها و ضرورت انجام آن را نیز برای شما شرح دهیم.
بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری در سهام در بورس اوراق بهادار (مطالعه ی موردی: بورس اوراق بهادار منطقه ای اصفهان)
اهمیت سرمایه گذاری برای رشد و توسعه ی اقتصادی و اجتماعی به اندازه ای است که آن را یکی از اهرم های قوی برای رسیدن به توسعه کرده است؛ اما باید به یاد داشت که به همان میزان که توجه به این امر می تواند باعث شود اقتصاد رشد یابد و شکوفا شود، توجه نکردن به آن می تواند موجب شود افت اقتصادی پیش آید؛ بنا بر این باید گفت که رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی، در بلندمدت، بدون توجه به سرمایه گذاری و عوامل مهم موثر موجود در محیط آن ممکن نیست. مطالعه ی دقیق تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و عوامل مهم در محیط فعالیت سرمایه گذاران می تواند از یک طرف موجب شود حجم نقدینگی های سرگردان و تورم کاهش یافته، اشتغال افزایش یابد و از طرف دیگر، باعث شود مدیریت بهتر شده، ثروت سرمایه گذاران افزون گردد.
هدف از نگارش پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری در سهام است که به وسیله ی دو دسته متغیر به عنوان سوال های پژوهش آزمون شده است. این دو دسته، متغیرهای مربوط به ویژگی های سرمایه گذاران (ادراک ریسک، تمایل به ریسک و تخصیص سرمایه) و ویژگی های مربوط به بازار سرمایه(نرخ بازده مورد انتظار و اطلاعات عملکرد گذشته) هستند. در تحقیق حاضر، برای جمع آوری اطلاعات مربوط به مبانی نظری پژوهش از روش کتابخانه ای (نظیر کتاب ها و مجله های علمی) و برای جمع آوری اطلاعات برای تحلیل و آزمون فرضیات پژوهش از پرسش نامه استفاده شده است. در این پژوهش، برای تجزیه و تحلیل و آزمون سوال های پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کولموگورف ـ اسمیرنوف و آزمون t دونمونه ای) استفاده شده است.
نتایج پژوهش حاضر نشان می دهند که ادراک ریسک بر تمایل به سرمایه گذاری، نرخ بازده مورد انتظار و تخصیص سرمایه، و اطلاعات عملکرد گذشته بر تمایل به سرمایه گذاری و نرخ بازده مورد انتظار تاثیر می گذارند.
آشنایی با ریسک و انواع آن
واژه لاتین ریسک که در زبان فارسی، از آن به مفهوم خطر نام برده میشود، یکی از بنیادیترین مفاهیم دنیای پول و تجارت است. به بیان ساده، مفهوم ریسک به معنی زیان احتمالی نهفته در هر نوع سرمایهگذاری است. با ورود به دنیای معاملهگری، اجتناب از ریسک غیرممکن میباشد و به منظور انجام محاسبات منطقی و سرمایهگذاری هوشمندانهتر، باید همیشه درصد مشخصی برای ریسک در نظر بگیریم. برخی افراد به اشتباه گمان میکنند که ریسک صرفاً به معنی نوسانات بازار یا حرکات قمارگونه برخی معاملهگران میباشد؛ در حالی که ریسک در اصلی ترین وجه خود، به عدم قطعیت اشاره میکند.
اهمیت تعیین ریسک
به همین جهت تمام کسانی که با تجارت سر و کار دارند، باید توجه ویژهای به آن داشته و مفهوم ریسک را به خوبی درک کنند زیرا، در غیر این صورت عواقب خطرناکی در انتظارشان خواهد بود. ریسک در داراییهای مختلف و همچنین برای مدیریت سرمایههای خرد و کلان، شامل مؤلفههای گسترده و متفاوتی میباشد اما، تمرکز مطلب فعلی بر توضیح مسائل مرتبط با ریسک برای سرمایه گذاران حقیقی در بازار سهام است. در واقع بسیاری باور دارند؛ به دلیل ماهیت بازار سرمایه که به طور ذاتی با پول و سفته بازی سر و کار دارد؛ درک عمیق این مفهوم، یکی از الزامات اساسی معاملهگری موفقیت آمیز در این بازار است.
انواع ریسک در بازار سهام
ریسک به انواع و اقسام مختلفی تقسیم میشود که ریسکهای بازار مالی را میتوان در دو دسته سیستماتیک و غیرسیتماتیک تقسیم بندی نمود.
ریسک سیستماتیک؛ مربوط به وقایع کلان اقتصادی، تحولات سیاسی و… بوده و مرتبط با صنعت یا شرکت خاصی نیست. بارزترین ویژگی این نوع از ریسک، غیر قابل پیش بینی بودن آن است زیرا مربوط به رخدادهای مهم و بزرگ در سطح کشور یا جهان میباشد که عموماً نتایج و تأثیرات نهایی این امور قابل پیشبینی و محاسبه نیستند. معاملهگران باید با درنظر داشتن رویکردهای تدافعی مشخص، همیشه آمادگی رویایی با چنین اتفاقاتی را داشته باشند، چون وقوع آنها در هر لحظه محتمل بوده و شدت و ضعف اثرات ناشی از این بحرانها نیز مشخص نیست. از نمونههای ریسک سیستماتیک، میتوان به تغییرات نرخ بهره، اثرات تورم، تحریمهای بین المللی، جنگ و… اشاره نمود.
ریسک غیر سیستماتیک؛ ناشی از رخدادهای داخلی بازار سهام نظیر شرایط صنعت، وضعیت کلی شرکت، تحرکات سهامداران عمده و… بوده و تا حد زیادی به واسطه دانش تحلیل بازار قابلیت پیش بینی دارد. در واقع می توان گفت، این اتفاقات با صنعت یا شرکت خاصی مرتبط بوده و معمولاً کل بازار را تحت تأثیر قرار نمیدهند. طی سالهای اخیر برخی از صنایع خاص، نقش مهمی در تأمین نیازهای درآمدی کشور ایفا نمودهاند و از همین روی سرمایه گذاران نسبت به اخبار و وقایع پیرامون این شرکتها، تمرکز و حساسیت بالایی دارند. کوچک ترین تغییرات در شرایط فعالیت آنها، از سوی فعالان بازار به دقت رصد شده و میتواند موجب نوسانات قیمتی شدید در ارزش سهام این شرکتها شود. از نمونه این مسائل، میتوان به بحث تعیین نرخ خوراک شرکتهای پتروشیمی در لوایح بودجهای اشاره نمود که قیمت سهام گروه محصولات شیمیایی را به وضوح تحت الشعاع قرار میدهد. تغییرات نرخ سوخت صنایع، قوانین مالیاتی شرکتها، تعرفههای صادرات و واردات، ترکیب هیئت مدیره و… مثالهایی برای ریسک غیر سیتماتیک هستند.
نحوه تعیین ریسک برای یک موقعیت معاملاتی
همانگونه که در مقاله قبلی نیز به آن اشاره شد، یکی از اصول قطعی و مرسوم انجام معاملات موفق در بازار سهام، تعیین ریسک پیش از ورود به معامله است. به منظور تعیین ریسک یک موقعیت معاملاتی در ابتدا باید مشخص کنیم که در هر معامله چند درصد ضرر نسبت به کل سرمایه، برای ما قابل تحمل و منطقی خواهد بود؟
مقدار ایدهآل و توصیه شده ریسک در هر معامله، بین ۱ تا ۳ درصد میباشد که در ابتدای شروع فرآیند معاملهگری توصیه میشود؛ از همان ۱ درصد یا حتی مقادیری کمتر شروع کنید. در کنار درک ریسک سرمایهگذاری تعیین ریسک هر موقعیت معاملاتی، باید قوانینی برای محدودههای مجاز ریسک پذیری در دورههای زمانی مشخص نیز داشته باشید. به طور مثال باید بدانید که روزانه، هفتگی و ماهانه حداکثر چه مقدار پذیرش ریسک از نظر شما منطقی بوده و به بقای بلند مدت شما در بازار آسیبی نمیرساند. ممکن است یک معاملهگر، ریسک هر معامله را به درستی تعیین کرده و به آن پایبند باشد اما، این فرد در طول روز معاملات متعددی را انجام میدهد و در این مورد هیچگونه محدودیتی برای خود متصور نیست! فرض کنید چندین معامله او در طول یک روز، به صورت پشت سرهم با ضرر خاتمه یابند؛ عملاً در چنین شرایطی مدیریت سرمایه اعمال نشده و زیان سنگینی به حساب معاملاتی وارد آمده است. در نتیجه توصیه میشود که بر اساس مدیریت ریسک شخصی تمام جزئیات مربوط به ریسک معاملات خود را تعیین نموده و از این قوانین پیروی کنید.
پس از مشخص شدن درصد ریسک احتمالی، به منظور تعیین حجم مجاز معامله، باید به جزئیات استراتژی معاملاتی خود رجوع کرده و نقاط ورود و خروج و فاصله آنها نسبت به یکدیگر را محاسبه و بررسی کنیم. نحوه دقیق تعیین حجم معاملات و نقاط خروج، در مقالات آتی آسان بورس برای شما عزیزان، توضیح داده خواهد شد.
در ادامه برای درک بهتر نحوه تعیین ریسک، به یک مثال ساده توجه نمایید:
سرمایه گذار الف در حساب معاملاتی خود، ۱۰ میلیون تومان موجودی دارد. این شخص بر اساس استراتژی مدیریت ریسک، برای هر موقعیت معاملاتی ۳ درصد ریسک در نظر میگیرد. به عبارت دیگر، در صورتی که پیش بینی او از آینده این سهم اشتباه بوده باشد؛ نهایتاً با پذیرش ضرر ۳۰۰ هزار تومانی، سهام خود را به فروش خواهد رساند.
رعایت محدوده ریسک
برخی معاملهگران حین خروج از معامله، تعلل دارند و به امید بازگشت سهم به مدار صعودی، از بازار خارج نشده و گمان میکنند؛ با تحمل چند درصد زیان بیشتر، فرصت کسب سود مورد انتظارشان را خواهند داشت! اما منطق سرمایهگذاری در بازار سهام ایجاب میکند که به محدودههای ریسک پذیری خود پایبند باشیم زیرا ممکن است؛ هیچگاه بازگشتی رخ نداده و یک روند نزولی طولانی مدت به همراه صفهای فروش سنگین، موجب تقبل یک ریسک نامحدود صرفاً برای یک موقعیت معاملاتی شود.
در مقاله بعدی، در مورد مفهوم بازده و رابطه آن با ریسک صحبت خواهیم نمود تا، به عنوان یک معاملهگر سهام قادر به تعیین ریسک و بازده معاملات خود باشید.
دیدگاه شما