کاربردی‌ترین ابزارهای سرمایه گذاری در بورس
زمانی که از رشد و شکوفایی اقتصادی کشورها حرف می‌زنیم، ابتدا باید به صنایع پربازده و همچنین میزان رشد و پیشرفت فناوری آن کشور نگاه کرد. اگر تخصیص منابع مالی کافی به درستی صورت نگیرد، به تدریج چرخه‌ی اقتصاد و در نتیجه رشد آن رو به افول می‌گذارد. کارشناسان، بازار سرمایه را دماسنج اقتصاد کشور و محلی برای سرمایهگذاری مولد می‌نامند. ابزارهای سرمایه گذاری در بورس متنوع است و هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خودش را دارد.
کاربرد ابزارهای بازار سرمایه
هر کشوری به فراخور نظام پولی و بانکی و همچنین ساختار اقتصادی خود، بازار سرمایه‌ی مختص خود را دارد و وجه مشترک آنها این است که بنگاههای اقتصادی بزرگ می‌توانند برای تامین منابع مالی و بهروه‌وری بیشتر، از انواع ابزارهای بازارسرمایه استفاده کنند و به اهداف خود دست یابند.
با رونق گرفتن بازار سرمایه، بورس ایران نیز مانند سایر بازارهای سرمایه‌ی بین‌المللی ابزارهای خود را تکمیل کرده و به جز چند مورد محدود، تمامی ابزارهای مهم و پرکاربرد سرمایهگذاری در بورس را دارد.
انواع ابزارهای بازار سرمایه در ایران کدام‌اند؟
ابزارهای سرمایه گذاری در بورس بر دو نوع هستند. ابزارهای ویژه‌ی مدیریت خطر و ابزارهای تامین مالی بلند مدت. در این مقاله به ابزارهای مالی بلند مدت می‌پردازیم.
ابزارهای تامین مالی بلندمدت
سهام
از محبوب‌ترین ابزارهای سرمایه گذاری در بورس سهامی است که شرکتها منتشر میکنند. شرکتهای سهامی بخشی از سرمایه‌ی خود را به صورت سهمی که قابل معامله و قابل انتقال به غیر است درمی‌آورند که در این سهم میزان تعهدات، مشارکت و منافع صاحب سهم نیز تعیین شده‌است.
از نظر حقوقی دو نوع سهم وجود دارد
سهام عادی: به طور کلی دو نوع سهام عادی وجود دارد. سهام عادی با نام و سهام عادی بی‌نام. تفاوت این دو نوع سهام تنها در این است که روی برگه‌ی سهام با نام، نام صاحب سهام درج میشود اما سهام بی‌نام اینطور نیست. سهام عادی یکی از رایج‌ترین و اصلی‌ترین ابزارهای سرمایهگذاری در بازار بورس بوده که قابل معامله است. صاحب سهام عادی به اندازه‌ی سهامی که خریداری کرده صاحب بخشی از شرکت بوده و به همان اندازه از سود و مزایایی که برای سایر صاحبان آن شرکت در نظر گرفته شده بهره‌مند خواهد شد.
شایان ذکر است که بیشتر سهام شرکتها به صورت سهام عادی منتشر شده و مزیت آن این است که صاحب سهام علاوه بر حق رای و دریافت سود دارای حق تقدم خرید سهام هم هست. به این معنی که زمان انتشار سهام‌های جدید، سهامداران عادی پیشین برای خرید سهام‌های جدید در اولویت هستند.
سهام عادی پیش از انتشار عمومی و ورود به بازار باید در کمیسیون بورس اوراق بهادر مورد بررسی قرار گرفته و اجازه‌ی انتشار کسب کند.
سهام ممتاز: اساسا همه‌ی سهام‌ها باید مشابه هم باشند و تفاوتی با یکدیگر نداشته باشند اما قانون در این‌باره استثنائی قائل شده که با توجه به آن کسانی که سهام ممتاز دارند از امتیازات خاصی برخوردار میشوند.
سهام ممتاز هم یک نوع سند مالکیت و قابل‌انتقال به غیر است که صاحبان آن حقوقی ثابت و البته محدود از داراییهای شرکت دارند. مهمترین حق و امتیازی که صاحبان سهام ممتاز دارند این است که سود بیشتری می‌برند و برای پرداخت سود در اولویت هستند، حتی در زمان ورشکستگی.
این سهام از طریق پذیره‌نویسی خصوصی منتشر میشود و هم در زمان تاسیس شرکت و هم با توجه به شرایط همزمان با فعالیت شرکت می‌تواند وارد بازار شود و در بیرون بازار بورس هم قابل‌معامله است.
اوراق قرضه و اوراق مشارکت
اوراق قرضه به اسنادی میگویند که دارندگان آن مانند یک وام‌دهنده به ناشر اوراق قرضه در نظر گرفته میشوند و ما به ازای این قرضی که به ناشر داده‌اند بهره دریافت میکنند. به واقع به صورت دوره‌ای، برای مثال ماهانه بهره‌ی قرض خود را دریافت میکنند و در زمان سررسید نیز اصل سرمایه را از فروشنده پس می‌گیرند.
بر اساس قوانین اسلامی انتشار اوراق قرضه در ایران صورت نمی‌گیرد اما به عنوان جایگزین، اوراق مشارکت در نظر گرفته شده است. اوراق مشارکت، اوراق بهاداری هستند که برای تامین مالی پروژه‌های شهرداری، توسعه‌ی عمرانی، شرکتهای دولتی و خصوصی و غیره منتشر میشوند. ناشران اوراق مشارکت متعهد میشوند که سود قطعی و اصل پول را در تاریخ تعیین شده پرداخت نمایند.
شایان ذکر است که سود قطعی به صورت علی‌الحساب به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت میشود و در پایان پروژه اگر میزان سود کلی پروژه بیشتر از مبلغ سود قطعی باشد، مابه‌التفاوت این مبلغ به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت خواهد شد.
مدیریت دارایی
ورود به بازار سرمایه و سرمایهگذاری در بازار بورس نیازمند دانش و تخصص کافی و همچنین پایش مداوم بازار و اقدام به موقع است. بسیاری از افراد تمایل دارند در این بازار سرمایهگذاری کنند اما زمان یا تخصص کافی ندارند. این افراد می‌توانند کار را به شرکت‌هایی بسپارند که در این زمینه تبحر دارند و به صورت تخصصی در آن فعالیت میکنند. مدیریت دارایی از این طریق به دو دسته‌ی کلی تقسیم میشود:
صندوق سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری همگی تحت نظارت سازمان بورس هستند. هدف این صندوق‌ها تجمیع سرمایه‌های کسانی است که مایل به سرمایهگذاری هستند ولی زمان و تخصص کافی ندارند. صندوق‌ها، سرمایه‌های سرگردان این افراد را در داراییهای مختلف اعم از سهام، اوراق بهادار و غیره سرمایهگذاری میکنند و بخشی از سود را به کسانی که در صندوق سرمایهگذاری کرده‌اند می‌پردازند. صندوق‌ها نیز انواع مختلفی دارد که متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود میتوانید آنها را انتخاب کنید.
سبدگردانی
این روش نیز مانند صندوق‌ها، از روش‌های سرمایهگذاری غیرمستقیم محسوب میشود. سبدگردان‌ها با توجه به هدف و میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران بهترین سبد سهام را انتخاب میکنند و بابت این کار بخشی از سود را به عنوان دستمزد دریافت میکنند.
شایان ذکر است که کار سبدگردانی به صورت بسیار دقیق و با طراحی پرسش‌نامه‌ای تخصصی برای سرمایه‌گذار جهت اطلاع از اهداف، استراتژی و میزان ریسک‌پذیری او انجام می‌گیرد و یکی از بهترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای ورود به بازار سرمایه است.
سخن پایانی
سامانه مدیریت ثروت مانو، شرایطی را فراهم کرده است که هر فرد با هر سطح از دانش اقتصادی و شرایط مالی بتواند متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود و به صورت غیرمستقیم، از بهترین فرصت‌های سرمایهگذاری استفاده کند. متخصصان مانو، ابزارهای سرمایه گذاری در بورس را می‌شناسند و مناسب‌ترین آنها را با توجه به اهداف مشتری انتخاب میکنند.
ابزارهای مالی اسلامی در خدمت رونق بازار سرمایه
گروه اقتصاد: وجود بازار سرمایه کارآمد با ابزارهای اسلامی نظیر اوراق استصناع، اوراق سلف، و اوراق منفعت سبب خواهد شد تا علاوه بر حق انتخاب بیشتر، اقبال عمومی نیز نسبت به سرمایهگذاری در این بازارها افزایش یابد.
در اینکه یکی از اهداف اساسی کشورها دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و توسعه است شکی نیست. در ادبیات اقتصادی، سرمایه به منزله رگ حیات یک نظام اقتصادی تلقی شده و بر تشکیل آن به عنوان مهمترین عامل تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی تأکید زیادی شده است.
اهمیت تجهیز سرمایه کمتر از عوامل دیگر تولید مانند نیروی انسانی، منابع طبیعی، فن‌آوری و مدیریت نیست. این مهم به ویژه در کشورهای در حال توسعه از درجه اهمیت بالاتری برخوردار است؛ زیرا از یک طرف منابع مالی به مقدار کافی در دسترس نیست و از سوی دیگر تخصیص این وجوه محدود به سمت بخش‌های تولیدی و صنعتی به دلیل فقدان بازارهای مالی کارآمد به راحتی انجام نمی‌پذیرد.
تأمین مالی و ریسک در خدمت رشد کارآفرینی
به بیان دیگر از بزرگترین چالش‌های کارآفرینان و مهمترین مانع برای آنان جهت راه‌اندازی یا توسعه کسب‌وکارشان، کمبود منابع مالی برای تامین نیازهای سرمایه‌ای است. به دست آوردن وجوه مورد نیاز برای راه‌اندازی کسب‌وکارها، همواره به عنوان یک مساله جدی برای کارآفرینان مطرح بوده است. اگر فرایند به دست آوردن وجوه مورد نیاز، مشکل و زمان بر بازارسرمایه و ابزارهای آن باشد، کارآفرینان از فعالیت اقتصادی منصرف می شوند. همچنین بدون تامین مالی کافی، فعالیتهای اقتصادی و کسب و کارهای نوپا هرگز به موفقیت نخواهند رسید. بنابراین برای اینکه اقتصاد جامعه به رشد و توسعه برسد، لازم است هم در بخش تامین مالی و هم در موضوع ریسک و مدیریت آن شرایط را فراهم کرد. در کشورهای پیشرفته این وظایف را بازارهای مالی کارآمد به عهده دارند.
بازار پول و سرمایه؛ دو بازوی بازار مالی
بازار مالی مکانی است که در آن دارائی‌های مالی مبادله میشوند. یکی از طبقه‌بندی‌های این بازار، تقسیم‌بندی آنها براساس سررسید حق مالی است. بازارهای مالی از این جهت، به بازار دارائی‌های مالی با سررسید کوتاه مدت(بازارپول) و بازار دارائی‌های مالی با سررسید بلندمدت (بازارسرمایه) تقسیم‌بندی میشوند.
بازار سرمایه به دو شکل بازار اولیه و ثانویه میباشد. بازار اولیه به بازاری اطلاق میشود که در آن اوراق بهادار جدید، برای اولین بار از طرف یک سازمان متتشر میشود. انتشار اوراق بهادار در این بازار با هدف تامین مالی صورت می‌گیرد. بازار ثانویه به ترتیباتی اطلاق میشود که از طریق آن خریداران و فروشندگان می‌توانند به روشی متفاوت و به قیمت‌های قابل قبول برای طرفین، اوراق بهاداری که دوره عرضه آن در بازار اولیه به اتمام رسیده را معامله کنند. بازار ثانویه خود به دو بخش غیر سازمان یافته خارج از بورس (OTC) و سازمان یافته تقسیم میشود.
بازارهای اولیه و ثانویه در بورس
بازار بورس ( (Stock Market یا Stock Exchange) ) به عنوان نهادی از بازار سرمایه، مکانی است برای انجام معاملات ثانویه روی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس. بنابراین قبلا باید سرمایهگذاری مشخصی روی تأسیس یک شرکت یا کارخانه‌ای انجام شده باشد (بازار اولیه) و با تامین شرایط مشخصی، این شرکت در بورس پذیرفته شده باشد تا بتوان آن را روی میز بورس معامله کرد (بازار ثانویه).
وجود بازارسرمایه کارآمد با ابزارهای مالی اسلامی نظیر اوراق استصناع، اوراق سلف، و اوراق منفعت و . این فرصت را برای خانوارها فراهم می‌کند که داراییهای مالی متنوع از بنگاههای کارآمد نگهداری نمایند. اگر در بازار مالی انواع مختلف ارواق بهادار وجود داشته باشد، قسمت اعظم مازاد وجوه افراد جامعه جذب واحدهای اقتصادی میشود؛ زیرا در این شرایط افراد بسیاری با درجه‌های مختلف ریسک جذب بازار می شوند و پس‌اندازهای کوچک نیز جذب می‌گردند.
نظام گردش آزاد اطلاعات در بورس
همچنین بازارهای مالی کارآمد از طریق افزایش نقدینگی باعث جذب پس‌اندازها میشوند؛ زیرا این امکان را برای پس‌اندازکنندگان فراهم می‌کند تا هر زمان به ثروت خود احساس نیاز کردند، داراییهای مالی خود را به آسانی به دارایی مورد نظر تبدیل کنند. به‌علاوه از آنجا که در این بازارها هزینه کسب اطلاعات و نظارت بر بنگاهها به شدت پایین است، کسب اطمینان از شرکتها و بنگاههای اقتصادی با کمترین هزینه برای خانوارها حاصل میشود؛ بنابراین وجود بازارهای مالی کارآمد باعث تجهیز بیشتر پس‌اندازها می‌گردد.
از طرفی هزینه جمع آوری اطلاعات و پردازش آنها از بنگاههای اقتصادی برای افرادی که قصد سرمایهگذاری در بنگاهها دارند، سنگین است و از سوی دیگر عدم نظارت و کنترل مناسب بر فعالیت شرکتها، باعث میشود که منابع مالی به طرف سرمایه‌گذاری‌های مفید و سود آور سوق داده نشود؛ زیرا افراد سرمایه‌گذار در فعالیتهایی که فاقد اطلاعات قابل اطمینان هستند، تمایل بازارسرمایه و ابزارهای آن به سرمایهگذاری ندارند. از این رو ممکن است سرمایه‌ها از مسیر اصلی خود منحرف شده و به پروژه‌های با کارایی کمتر تخصیص یابد. وجود بازارهای مالی کارآمد شرایط را برای شناسایی بنگاههای کارآمد با حداقل هزینه فراهم می‌کند و در نتیجه سرمایه‌ها به فعالیتهایی اختصاص می‌یابد که کارایی بیشتری دارند.
بازارسرمایه و ابزارهای آن
کتاب بازار سرمایه و ابزارهای تامین مالی اسلامی اثر محمد شبانی
محمد شبانی
مهربان
تعداد صفحات:
347 صفحه
در صورت وجود هرگونه سوال در مورد نحوه خرید و ارسال سفارشات میتوانید سوالات متداول را مطالعه بفرمایید.
تضمین سلامت کالا
پشتیبانی آنلاین و سریع
ارسال سریع به سراسر کشور
پرداخت امن و مطمئن
مشخصات کتاب
موضوع:
اقتصاد و حسابداری
مهربان
محمد شبانی
نوبت بازارسرمایه و ابزارهای آن چاپ:
سال چاپ:
تعداد صفحات:
وزیری
نوع جلد:
شومیز
9786004073677
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.
اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “کتاب بازار سرمایه و ابزارهای تامین مالی اسلامی اثر محمد شبانی” لغو پاسخ
کتاب‌های مرتبط
محصولات مرتبط
کتاب استراتژیست تالیف محمد شعبانی نیما آزادی
کتاب پرایس اکشن بازگشت ها ال بروکز ترجمه حسین رضایی
کتاب پرایس اکشن لنس بگز جلد 3 نکات معاملاتی ترجمه قره قانی
سیستم معاملاتی ایچیموکو در بازارهای سرمایه مانش باتل ترجمه ابراهیم صالح رامسری
- تهران - میدان انقلاب
- 09162028253
- [email protected]
- در اینستاگرام همراه ما باشید
فروشگاه کتاب آنلاین بورس باز
بورس باز کاملترین مرجع کتاب های بورس و بازار سرمایه، مدیریت و کسب و کار
فروشگاه کتاب آنلاین بورس باز
بورس باز کاملترین مرجع کتاب های بورس و بازار سرمایه،مدیریت و کسب و کار
- تهران - میدان انقلاب
- 09373882629
- [email protected]
- در اینستاگرام همراه ما باشید
کتاب بازار سرمایه و ابزارهای تامین مالی اسلامی اثر محمد شبانی
تیم پشتیبانی بورس باز اینجا هستند تا به سوالات شما پاسخ دهند و یا در هر مرحله از خرید شما را راهنمایی کنند.
سهم تامین مالی از طریق بازار سرمایه به ۱۰ درصد رسید/افزایش تامین مالی از بورس با توسعه ابزارهای مالی
تهران- ایرنا- یک کارشناس بورس به رشد تامین مالی از بازار سرمایه از طریق توسعه ابزارها و نهادهای مالی اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر تامین مالی از بورس در ایران رشد خوبی را تجربه کرده و از نزدیک ٢ درصد به حدود ۱۰ درصد رسیده است.
«مهدی مومن‌زاده» در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به وضعیت تامین مالی از نظام بانکی، بازار سرمایه و بازار بدهی در دنیا اشاره کرد و اظهار داشت: نظام اقتصادی، تصمیم‌گیری اقتصادی و زیرساخت‌هایی که در هر کشوری وجود دارد، متفاوت با دیگر کشورها است؛ در دنیا استفاده از بازار سرمایه در تامین مالی نسبت به کشور ما بیشتر انجام میشود.
وی با بیان اینکه سهم بازار سرمایه سایر کشورها در تامین مالی صنایع و تولید بیش از کشور ایران است، گفت: علت این اتفاق به پویاتر شدن مکانیزم‌های بازار سرمایه در سایر کشورها باز می‌گردد.
مومن‌زاده ادامه داد: در کشور ایران هم ابزارهای مختلفی به وجود آمده است و در چند سال گذشته شاهد توسعه بازار سرمایه از منظر ابزارهای مبتنی بر سهام و اوراق بدهی بوده‌ایم.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بانک یا بازار محور بودن، ملاک تعیین کننده‌ای در موفقیت سیستم اقتصادی کشور نیست، گفت: کشورهای موفق اقتصادی مانند آلمان و ژاپن بانک محور هستند و در مقابل کشورهایی نظیر انگلستان و آمریکا بازار محور و موفق به شمار می‌روند.
وی با اشاره بازارسرمایه و ابزارهای آن به اینکه باید تنظیمات و ارزیابی از تامین مالی در بازارهای مالی به درستی صورت بگیرد، گفت: به عبارتی منابع باید به سمتی حرکت کند که امکان بازگشت آن وجود دارد. تامین مالی از بازار سرمایه در ایران در سال‌های اخیر رشد خوبی را داشته و از نزدیک ۲ درصد تامین مالی به حدود ۱۰ درصد رسیده و ۹۰ درصد هم از طریق نظام بانکی صورت می‌گیرد.
مومن‌زاده تصریح کرد: موضوع مهم این است که تامین مالی از بازار سرمایه با دقت بالایی صورت می‌گیرد و نظارت مستمر در این حوزه وجود دارد، سازمان بورس با نظارتی که دارد تلاش می‌کند تا منابع به سمت پروژه‌هایی ورود کند که از سودآوری خوبی برخوردار هستند.
راههای توسعه تامین مالی از طریق بازار سرمایه
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که چطور باید تامین مالی از طریق بازار سرمایه را توسعه داد، گفت: تامین مالی از بازار سرمایه را از طریق توسعه ابزارها و نهادهای مالی میتوان افزایش داد، در سال‌های اخیر انواع ابزارها را در اختیار داشته‌ایم و به‌نظر می‌رسد در سال‌های پیش‌رو نیازمند گسترش نهادهای مالی باشیم.
وی تصریح کرد: تا یک زمانی صندوقهای بازارگردانی و صندوقهای سرمایهگذاری به اندازه امروز وجود نداشت؛ سمت تقاضای اوراق تامین مالی و بازارگردانی ضعیف‌تر بود اما اکنون زمینه تامین مالی با گسترش فقط یک نهاد مالی یعنی صندوقهای سرمایهگذاری بهبود پیدا کرده است.
مومن‌زاده ادامه داد: ما نیازمند مطالعات تطبیقی هستیم تا اقدامات انجام شده از سوی دنیا مورد بررسی قرار بگیرد و از طریق آن زمینه گسترش بازارها برای تامین مالی را در کشور فراهم کنیم.
این کارشناس بازار سرمایه تقویت سمت تقاضا را به عنوان موضوعی مهم در بحث تامین مالی عنوان کرد و گفت: تقویت سمت تقاضا را باید از طریق تحریک و افزایش شناخت سرمایه‌گذاران حقیقی ایجاد کنیم.
وی با بیان اینکه اکنون بازدهی بازار بدهی به‌عنوان شاخص نظام تامین مالی از بازار سرمایه بیش از بازدهی سایر بازارهای درآمد ثابت به ویژه سپرده‌ها است، افزود: این مساله می‌تواند سرمایه‌گذاران را به حضور در بازار بدهی ترغیب کند که به این ترتیب ضمن تقویت سمت تقاضا، زمینه تامین مالی دولت، شرکتها و شهرداری‌ها فراهم خواهد شد.
عرضه اولیه شرکتها، موضوعی مهم در بازار سرمایه
مومن‌زاده درباره اینکه آیا میزان عرضه اولیه‌های انجام شده در بازار سرمایه مناسب است یا خیر، پاسخ داد: عرضه‌های اولیه از جمله اتفاقات مهم انجام شده در بازار سرمایه است که از دو جهت دارای اهمیت است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: نخست اینکه داراییهای سهامداران در قالب شرکت در بازار، عرضه و ارزش‌گذاری میشود که از این طریق شرکتها از شفافیت بیشتری برخوردار میشوند، همچنین از سوی دیگر سرمایهگذاری در عرضه‌های اولیه برای سهامداران به عنوان موضوعی پر اهمیت تلقی میشود که می‌تواند با سود و بازدهی معقولی همراه باشد.
این کارشناس مسایل اقتصادی به نیاز بازار سرمایه در تغییر ترکیب عرضه‌های اولیه اشاره کرد و اظهار داشت: شرکتهای فناوری محور باید به میزان بیشتری در بازار عرضه شوند، البته این کار بازار سرمایه نیست، بدین معنا که باید شرکتهای ارزشمند برای عرضه‌های اولیه مورد پذیرش بازار قرار بگیرند.
وی ادامه داد: همچنین باید وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی رفاه و متولیان صنعت در کشور تلاش کنند تا ارزش افزوده بیشتری را برای بخش‌هایی از صنایع که مغفول مانده است، ایجاد کنند و زمینه عرضه اولیه این شرکتها هم در بازار فراهم شود.
مومن‌زاده با بیان اینکه از این طریق تنوع درآمدی شرکتهای فعال در بازار سرمایه بیشتر خواهد شد و گزینه‌های متنوع‌تری برای سرمایهگذاری پیش‌روی سهامدارن قرار می‌گیرد، گفت: دقت به کار گرفته شده نهادهای مرتبط با سازمان بورس در عرضه اولیه، یکی از تضامین اعتماد به سهامی است که در بازار عرضه میشود.
الزام در کاهش مدت زمان تامین سرمایه در بازار سرمایه
مومن‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است کارمزدهای تامین مالی در بورس و نیز مدت زمان مورد انتظار سبب کاهش توجیه‌پذیری تامین مالی در بازار سرمایه شود، توضیح داد: همه قبول دارند که مدت زمان تامین سرمایه در بازار سرمایه باید کاهش پیدا کند، اما باید دید که چه کسی می‌تواند این زمان را کاهش دهد، چراکه بخش عمده‌ای از زمان صرف شده برای تامین مالی از بازار سرمایه مرتبط با ارکان بازار سرمایه نیست.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بخش مهمی از فرآیند افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده به نهادهای خارج از بازار سرمایه برمی‌گردد، گفت: واقعیت امر این است که ارکان بازار سرمایه از چابک‌ترین ارکان در بحث تامین مالی هستند، همچنین تامین مالی از بازار سرمایه به دلیل نوع ابزارها بحث پیچیده‌ای بوده که نیازمند زمان است.
وی معتقد است که تامین مالی از بازار سرمایه در رقم‌های بالایی صورت می‌گیرد، همچنین باید اخذ تضامین و بررسی فرآیند تامین مالی با دقت بیشتری انجام شود.
افزایش تامین مالی از بورس با اصلاح قوانین
مومن‌زاده اضافه کرد: از طرفی سهامداران حقیقی و حقوقی باید به ابزارهایی که در بازار منتشر میشود، اعتماد داشته باشند که این اعتماد از بررسی‌های انجام شده در نهادهای ناظر بازار سرمایه جذب میشود، به همین دلیل باید دقت بالایی در بازار سرمایه وجود داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: ممکن است بخشی از انتقاداتی که به فرآیند افزایش سرمایه وارد میشود، درست باشد، اما باید دید تا چه حد از این انتقادات مرتبط به بازار سرمایه و نوع ابزارها، تامین مالی و نهادهای خارج از بازار سرمایه است.
وی گفت: به‌نظرم اگر قرار باشد اتفاق جدید در تامین مالی از بازار سرمایه رخ دهد، در ابتدا باید قانونی برای هدفمند کردن تامین مالی از بازار سرمایه و ایجاد نهادهای جدید داشته باشیم.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: همچنین در قوانین باید فرآیندهایی که در اختیار سازمان بورس و نهادهای مالی بازار سرمایه‌ای قرار داد، مورد اصلاح قرار بگیرد تا فرآیند تامین مالی در بازار سرمایه با سرعت بیشتری انجام شود.
آشنایی کامل با بازارهای مالی و انواع آن
بازار مالی، واژهای است که در بسیاری از بازارها به کار میرود. به بازارهایی که در آنها تجارت، خرید و فروش انجام میشود، بازار مالی میگویند. معاملات اوراق بهادار مانند: اوراق سهام، اوراق قرضه، ارز و… در بازارهای مالی انجام میشود. از ویژگیهای این بازار میتوان به مشخص بودن قیمت و قوانین مربوط به هزینه معاملات اشاره کرد. قیمت اوراق بهادار در بازارهای مالی با توجه به عرضه و تقاضا تعیین میشود. با استفاده از بازارهای مالی ، شرکتها سرمایه مورد نیاز خود را برای انجام فعالیتهای جدید تامین میکنند.
زمانی که از بازارهای مالی صحبت میشود، اولین گزینه ای که به ذهن ما می‌رسد، بازار بورس و اوراق بهادار است، در صورتی که بازارهای مالی متعددی نیز مانند: بازار بورس، بازار طلا، بازار پول، بازار مسکن و… وجود دارد. یکی از راههای سرمایهگذاری، خرید دارایی های مالی است. از انواع داراییهای مالی میتوان به: سپردهگذاری در بانکها، صندوقهای بازنشستگی و انواع بیمهنامهها اشاره کرد.
بازارهای مالی بر اساس معیارها
بازارهای مالی بر اساس معیارها به سه دسته تقسیم میشوند:
- طبقهبندی بر اساس نوع دارایی
- طبقهبندی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار
- طبقهبندی بر اساس سررسید تعهدات مالی
1- بازار مالی بر اساس نوع دارایی
بازار مالی بر اساس نوع دارایی به چند دسته تقسیم میشود. بازار سرمایه نیز بخشی از این بازارها میباشد. نمونه‌ای از این بازارها عبارتند از:
بازار سهام: که در آن، سهام شرکتها عرضه میشود.
بازار اوراق بدهی: بازاری که در آن، داد و ستد ابزارها با درآمد ثابت صورت می‌گیرد.
بازار ابزارهای مشتق: بازار معاملات ابزارهای مبتنی بر دارایی های مالی يا فيزيكی (كه از آن جمله میتوان به قرارداد اختيار معامله و قرارداد آتی اشاره كرد) میباشد.
در ادامه به طور کامل بازارهای مالی را به شما بازارسرمایه و ابزارهای آن معرفی می‌کنیم.
2- بازار مالی بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار
بازارهای مالی بر این اساس به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشوند.
بازار اولیه (Primary Market)
بازاری است که در آن داراییهای مالی خود با منابع بلندمدت را میتوانید مبادله کنید. در این بازار، فروشنده اوراق بهادار با فروش این اوراق، وجه مورد نیاز خود را به دست می‌آورد.
بازار ثانویه (Secondary Market)
در این بازار، اوراق بهاداری که قبلاً منتشر شده، خرید و فروش میشوند. این بازار، سبب میشود که افراد از فروش اوراق خود و تبدیل آن به نقدینگی اطمینان یابند؛ همچنین این بازار، قیمت سهام‌های منتشر شده به عنوان عرضه اولیه را نیز مشخص می‌کند.
بازار ثانویه به دو دسته تقسیم می شود:
بازار سازمان یافته بورس اوراق بهادار (Stock Market)
بازار رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها و اوراق قرضه مؤسسات دولتی و خصوصی انجام میشود. بازار بورس اوراق بهادار نیز در این بازار قرار می‌گیرد. قیمت سهام در این بازار، با توجه به عرضه و تقاضا تعیین میشود.
بازار فرابورس (Over the Center Market)
دومین بازار سرمایه ایران، بازار فرابورس میباشد. این بازار همانند بازار بورس است، با این تفاوت که شرایط پذیرش در آن راحت تر از بازار بورس میباشد. این بازار به چهار دسته بازارا ول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم تقسیم میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بازار فرابورس و تفاوت آن با بازار بورس به مقاله تفاوت بورس و فرابورس مراجعه کنید.
3-بازارهای مالی بر اساس سررسید تعهدات مالی
بازار پول
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و ديگر داراییهای مالی جانشین نزدیک به پول (كه سررسيد كمتر از يك سال دارند) می باشد؛ همچنین از بازار پول، میتوان با عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با ریسک کم در عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی بالا نام برد.
در ادامه بازار پول را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی به دو دسته تقسیم میشوند:
1 – بازار سرمایه (Capital market)
2 – بازار پولی (Money market)
بازار سرمایه (Capital market)
بازار سرمایه، نمونه‌ای از بازارهای مالی است که در آن داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و همچنین داراییهای که سررسید ندارند، انجام میشود. بازار سرمایه از مهمترین بازارها برای پس‌انداز و تأمین سرمایه شرکتها میباشد. از متداول‌ترین شکل مبادله مالی در بازار سرمایه، تامین مخارج مالی دولت میباشد.
ابزارهای بازار سرمایه
بازار سرمایه از دو ابزار برای داد و ستد استفاده می‌کند: ابزارهای تامین مالی دراز مدت و ابزارهای ویژه مدیریت خطر
ابزارهای تامین مالی دراز مدت
این ابزارها در بازارهای مالی به چند دسته تقسیم میشوند که در ادامه هرکدام را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
سهام: بخشی از داراییهای یک شرکت یا واحد تولیدی است که دارندگان آن به اندازه سهمی که خریداری کرده اند، مالک آن شرکت میشوند.
سهام عادی: نوعی ابزار سرمایهگذاری است که نشانگر مالکیت دارندگان آن میباشد و به دو دسته سهام بانام و سهام بی نام تقسیم میشود.
سهام ممتاز: اوراق بهاداری است که دارندگان آن با توجه به درآمد و دارایی شرکت، در آن شریک میشوند. زمانی که قیمت سهام عادی بیشتر باشد، این سهام انتشار پیدا می‌کند.
اوراق قرضه: اسنادی هستند که به موجب آن، شرکت موظف است سالانه، سودی را به دارندگان آن پرداخت کرده و در زمان سررسید، اصل مبلغ را پرداخت کند.
اوراق مشارکت: اوراقی با سود علی‌الحساب است که در آن، شرکت متعهد میشود طی زمان مشخصی، سود و اصل پول را پرداخت کند.
ابزارهای ویژه مدیریت خطر
مقابله با ریسک ناشی از نوسانات قیمتی از کارکردهای مهم بازار سرمایه است. این کارکرد از طریق به کارگیری ابزارهایی تحت عنوان ابزارهای مشتق انجام میشود. معامله گران این ابزارها، با پذیرش هزینه‌ای کم، از ریسک زیاد نوسان قیمت جلوگیری کرده و آن را به سایر سرمایه‌گذاران منتقل میکنند.
از مهمترین ابزارهای مشتق بازار سرمایه که جزء بازارهای مالی میباشد، می توان به قرارداد اختیار معامله اشاره کرد. اختیار معامله، قراردادی بین خریدار و فروشنده است. در این قرارداد، خریدار حق خرید یا فروش مقداری معینی از دارایی درج شده در قرارداد را دارد. به عبارت دیگر، در این قرارداد، خریدار به ازای پرداخت هزینه حق معامله، دارایی درج شده در این قرارداد را خریداری کرده و در زمان مشخص و به قیمت تعیین شده، حق خرید و فروش آن را دارد.
از دیگر ابزارهای مشتق بازار سرمایه میتوان به قرارداد تحویل آتی اشاره کرد. در این قرارداد، تحویل کمیت و کیفیت مشخصی از یک کالا با قیمت و زمان مشخص، تنظیم میشود. همچنین طبق این قرارداد، خریدار، مقدار مشخصی از یک کالا را با قیمت معینی از فروشنده تحویل می‌گیرد و فروشنده متعهد میشود این کالا را در زمان مشخص به خریدار تحویل دهد. تسویه قراردادهای آتی به صورت تحویل فیزیکی کالا میباشد.
بازار پولی (Money market)
بازاری است که در آن به داد و ستد پول و داراییهای دیگر (که سررسید آنها کمتر از یک سال است) می‌پردازند؛ همچنین ابزار مالی کوتاه مدت با ریسک کم و نقدشوندگی بالا نیز میباشد. این بازار با استفاده از ابزارها امکان نقدشوندگی را در مدت کم و به میزان مطلوب برای اشخاص و معامله گران فراهم می‌کند.
محل خاصی برای بازار پول در نظر گرفته نشده است. بطور کلی بانکها و موسسات غیر بانکی که در آنها داد و ستد ابزارهای مالی انجام میشود، بازار پول را تشکیل می‌دهند.
نهادهای بازار پول
بانک مرکزی بازارسرمایه و ابزارهای آن و دیگر بانکها از قبیل، بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی از مهمترین نهادهای بازار پول به شمار می‌آیند. علاوه بر بانکها، شرکتهای تجاری، موسسات دولتی، صندوقهای سرمایهگذاری، کارگزاران و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران نیز در این بازار نقش مهمی ایفا میکنند.
ابزارهای بازار پول
اسناد خزانه: اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که توسط دولت منتشر میشوند و سررسید آنها سه ماه، شش ماه و یا یک سال میباشد. این اسناد هنگام فروش، کمتر از قیمت اسمی به فروش می رسند. این اوراق توسط بانک مرکزی منتشر میشود. اسناد خزانه، دارای ریسک کمتری هستند. در نتیجه، موسساتی که به دنبال سرمایهگذاری موقت در مکانی مطمئن هستند، این اسناد را خریداری میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله اسناد خزانه را مطالعه نمایید.
پذیرش بانکی: از جمله ابزارهای قدیمی و کوچک (به لحاظ حجم و مبلغ) پذیرش بانکی میباشد. این ابزار برای تأمین مالی کالاهایی که هنوز از فروشنده به خریدار منتقل نشده ند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اوراق تجاری: اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید کمتر از یک سال می‌باشند. این اوراق، توسط شرکتهای مالی و غیرمالی منتشر میشوند. اوراق تجاری، روشی برای تأمین مالی شرکتها و همچنین به عنوان سرمایه میان مدت و کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
گواهی سپرده: از جدیدترین و مهمترین ابزارهای بازار پول و همچنین از مهمترین منابع تأمین مالی بانکهای تجاری به شمار میرود. در واقع، گواهی سپرده سندی است که توسط بانک منتشر میشود. این نوع سرمایهگذاری دو مزیت عمده دارد:
- سرمایه‌گذار می‌تواند بازده پول خود را به دقت محاسبه کند.
- زمان سررسید اصل و بهره گواهی نیز مشخص است.
گواهی‌های سپرده به دو بخش قابل انتقال و غیرقابل انتقال تقسیم میشوند. دارنده گواهی سپرده قابل معامله، می‌تواند آن را قبل از تاریخ سررسید در بازار به فروش برساند. به همین دلیل، این گواهی‌ها از نقدشوندگی بالایی برخوردار هستند. گواهی‌های غیرقابل مبادله، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آنها در صورت نیاز به وجه نقد، تنها با مراجعه به موسسه سپرده‌پذیر و با پرداخت جریمه در نظر گرفته، می‌توانند سپرده خود را از مؤسسه خارج کنند.
ساختار بازار سرمایه کشور
ساختار بازار سرمایه به زیرمجموعه های زیر تقسیم میشود:
- سازمان بورس و اوراق بهادار
- شورای عالی بورس
- شركت بورس اوراق بهادار
- شركت بورس كالای ايران
- شركت سپرده گذاری مركزی اوراق بهادار و تسويه وجوه
- نهادهای مالی شركت مديريت فناوری بورس تهران
1.سازمان بورس و اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار، اولین نهاد مربوطه به بازار سرمایه در نظر گرفته میشود. این سازمان در سال ۱۳۴۰ تأسیس شد بازارسرمایه و ابزارهای آن و مؤسسه‌ای غیردولتی است که دارای حقوقی مستقل بوده و از محل کارمزدهای دریافتی و سایر درآمدها اداره میشود.
2. شورای عالی بورس و اوراق بهادار
شورای عالی بورس و اوراق بهادار، برای ساماندهی و توسعه بازار بورس و اوراق بهادار و همچنین نظارت عالیه بر اجرای قانون بورس و اوراق بهادار، تشکیل شده است.
از وظایف مهم شورای عالی بازار سرمایه میتوان به تصویب سیاستهای کلان و خط مشی بازار و همچنین اعمال نظارت بر اجرای قانون بازار اوراق بهادار اشاره کرد.
3.شركت بورس اوراق بهادار
سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ با عنوان ابزارهای متکی به بازار آزاد تأسیس شد. این شرکت به منظور تشویق بخش خصوصی برای حضور در اقتصاد تشکیل شد. مأموریت اصلی این شرکت، ایجاد بازاری منصفانه و شفاف با ابزارهای متنوع میباشد؛ همچنین نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده را نیز در دستور کار خود قرار داده است.
4.شركت بورس كالای ايران
شرکت بورس کالای ایران در مهر ماه سال 1386 با ادغام سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران و بورس کالای کشاورزی، فعالیت خود را آغاز کرد. این بازار به چهار دسته تقسیم میشود:
1- بازار فیزیکی : در این بازار، انواع کالاهای قابل عرضه در بورس کالا مانند: مواد پتروشیمی، مواد شیمیایی، انواع مس، انواع مقاطع آهنی و. عرضه میشود.
2- بازار فرعی: کالاهایی مانند: ضایعات فلزی، املاک و . که در بازار فیزیکی پذیرش نمی‌شوند، در این بازار عرضه می‌گردند.
3- بازار مشتقه: در این بازار، قراردادهای اختیار معامله و آتی (که از نمونه های آن میتوان به آتی سکه و آتی زعفران اشاره کرد) معامله میشود.
4- بازار مالی: این بازار که قراردادهای سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق سرمایهگذاری کالایی و… در آن داد و ستد می‌گردد، نمونه ای از بازار بورس کالا می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بورس کالا به مقاله چگونه وارد بورس کالا شویم مراجعه کنید.
5.شركت سپرده گذاری مركزی اوراق بهادار و تسويه وجوه
سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات)، شرکتی است که امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه را انجام می‌دهد. این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای، تسویه معاملات و کاهش هزینه های معاملاتی، نقش مهمی برعهده دارد.
دیدگاه شما