سه پاسخ به سرگیجه بورس‌بازان
دنیای اقتصاد : شاخص کل بورس تهران روز گذشته افت چشمگیر ۵۰۵ واحدی را تجربه کرد. به نظر می‌رسد صحبت‌های اخیر ترامپ در مورد آینده برجام مهمترین دلیل افت عمومی قیمت سهام در جریان معاملات دیروز بوده است. عقب‌نشینی سهامداران تحت تاثیر این ریسک سیاسی در شرایطی رخ می‌دهد که بسیاری از تحلیلگران معتقدند رفتارهای معامله‌گران منطقی نبوده است و ریشه در هیجانات دارد. «دنیای اقتصاد» در این گزارش در گفت‌وگو با ۵کارشناس بازار سهام، سه سوال را مورد بررسی قرار داده است. میزان نقش داشتن هیجان و تحلیل در ریزش دیروز بورس، پیش‌بینی روند آتی معاملات سهام و محرک‌های چرخش تغییر وضعیت سه پرسش از کارشناسان مزبور بوده است.
به اعتقاد این کارشناسان، اغلب معامله‌گران تحلیل منطقی از اثرگذاری برجام در معاملات سهام ندارند و تحت تاثیر هیجانات و ریسک‌گریزی راه خروج از معاملات را در پیش گرفته‌اند. روندی که به نظر می‌رسد تا زمان اعلام موضع نهایی رئیس‌جمهوری آمریکا در قبال برجام ادامه داشته باشد. این کارشناسان، افزایش نرخ دلار، تداوم پایداری قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین اتخاذ سیاست‌های درست از سوی نهاد تصمیم‌گیرنده را عواملی دانستند که می‌تواند بورس را از فضای هیجانی دور کند. در ادامه صحبت‌های این کارشناسان را باهم می‌خوانیم.
افت سیاسی شاخص سهام
علی اسلامی‌بیدگلی- کارشناس بازار سهام: افت این روزهای بازار سهام ناشی از چند عامل است که مهمترین و تاثیرگذارترین آنها، مربوط به عوامل سیاسی (صحبت‌های اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا) و نااطمینانی در‌مورد جهت‌گیری نهایی آمریکا در قبال برجام بوده است. در شرایط کنونی که آینده مسائل هسته‌ای و برجام در فضای نامطمئنی به‌سر می‌برد، غالب معامله‌گران اطمینان به سرمایه‌گذاری در بورس را از دست داده‌اند. به این ترتیب ترجیح می‌دهند در این شرایط با افزایش فروش‌های خود اقدام به خروج از بازار داشته باشند. این تصمیم که بیشتر جنبه هیجانی دارد تا تحلیلی، به روند نزولی قیمت‌ها در بازار سهام منجر شده است. البته به نظر می‌رسد روند صبر و انتظار تا اعلام نظر نهایی ترامپ ادامه داشته باشد که آخرین مهلت آن یکشنبه هفته آتی (۲۳ مهرماه) خواهد بود. البته این موضوع به این معنا نیست که بازار سهام طی روزهای آتی همچنان با روند ریزش شدید همراه خواهد بیم و امیدهای معامله‌گران بیم و امیدهای معامله‌گران بود. تجربه نشان داده که بورس قبل از بروز یک اتفاق از آن تاثیر می‌پذیرد و این رویداد را چه مثبت و چه منفی به اصطلاح پیش‌خور می‌کند. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود این روند نزولی در بازار امروز با شدت کمتری دنبال شود. در ادامه نیز انتظار می‌رود از روز سه‌شنبه روند افت قیمت‌ها در بورس تهران متوقف شده و شاهد بازگشت بازار به روند صعودی باشیم.
هیجان بورس و فقدان بازارگردان
ولید هلالات- کارشناس بازار سهام: بازار سهام از ابتدای سال جاری تاکنون با بیم و امیدهای فراوانی همراه بوده است. در این میان اما افزایش با اهمیت قیمت در بازارهای کالایی به همراه سیر صعودی نرخ برابری دلار به ریال پس از انتخابات ریاست‌جمهوری باعث شد تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری بیش از پیش به چشم آیند. با توجه به اینکه بیش از ۶۰ درصد ارزش بازار سهام در ایران به‌صورت مستقیم به نوسانات نرخ ارز وابسته است و قیمت سهام شرکت‌ها عمدتا از روند صعودی آن اثر مثبت می‌گیرند، بر همین اساس انتظار معقولی بود که قیمت‌ها روندی صعودی داشته باشند.حالا نیز با گذر نیمی از سال، فعالان بازار در انتظار گزارش‌های ۶ ماهه مطلوب و همراه با تعدیل مثبت با اهمیت به سر می‌برند. تصورات تحلیلی عمده فعالان بازار بر آغاز یک حرکت صعودی قوی در مهر ماه استوار بود، اما تحولات سیاسی اخیر مبنی بر آنکه ترامپ ممکن است از برجام خارج شود، اثرات روانی خود را بر فضای سیاسی-اقتصادی ایران بر جا گذاشت. هرچند در ابتدا تصور نمی‌شد بازار سهام واکنش خاصی به این تصمیم داشته باشد و بیشتر یک بلوف سیاسی قلمداد می‌شد، اما آغاز حرکت صعودی دلار تا مرز ۴۰۰۰ تومان و باور فعالان بازار سرمایه مبنی بر اینکه بازار دلار، هوشمند است منجر به یک رویکرد تدافعی در بین فعالان بورس شد. موضوعی که سبب شد شاهد افت سنگین قیمت سهام در جریان معاملات دیروز باشیم.
درست است که حوادث غیرمترقبه و رویدادهای پیش‌بینی نشده جزء لاینفک فضای سرمایه‌گذاری است و واکنش منفی و احتیاطی بازار هم کاملا قابلیت توجیه دارد، اما مشکل اساسی در بازار سرمایه ایران نبود نهادهایی در قالب بازارگردان است که در چنین هیجاناتی، خواه منطقی یا خواه هیجانی وارد عمل شوند. علاوه بیم و امیدهای معامله‌گران بر این بازار سهام ایران به شدت از کند بودن جریان ورود نقدشوندگی رنج می‌برد. در این میان با وجود اینکه بازار سهام به دلیل عرضه‌های اولیه و افزایش سرمایه، در حال گسترش یافتن است، ابزارها، متناسب با این فضا، توسعه نیافته و مشکل اساسی نیز همین مورد است. اینکه ترامپ چه رویه‌ای در پیش بگیرد را اهالی بازار سرمایه نمی‌توانند پیش‌بینی کنند و اتخاذ مواضع دفاعی و استراتژی‌های این‌چنینی از سوی فعالان بازار سهام ایران کاملا طبیعی و منطقی است اما آنجا که سهام نقدشوندگی خود را از دست می‌دهد و فشار فروش ایجاد می‌شود. دفع این فشار فروش طبعا نمی‌تواند از سوی سایر سرمایه‌گذاران باشد؛ چراکه غالب جامعه بازاری قصد فروش دارند اما این هیجان فروش فقط و فقط به دلیل نبود نهادی همچون بازارگردان برای سهام شرکت‌ها است. توصیه کلی به فعالان این است که به قیمت‌های جهانی، وضعیت نرخ دلار و گزارش‌های ۶ ماهه پیش رو عنایت داشته باشند و در هر قیمتی حاضر به فروش نشوند. در این میان انتظار اصلی از نهاد تصمیم‌گیرنده این است که ابزارهای لازم را برای افزایش نقدشوندگی سهام در چنین مواقعی فراهم کند تا سرمایه‌گذاران از بیم صف‌های فروش در آینده، هم اکنون به صف عرضه‌کنندگان وارد نشوند.
هیجان بورس با تنش‌های سیاسی
مهرداد خالقی-کارشناس بازار سهام: پس از شکل‌گیری رگه‌هایی از رکود در روزهای پایانی تابستان، در کنار کاهش نرخ سود بانکی و سر و سامان یافتن نرخ بهره بدون ریسک، موجی از امیدواری در بازار تشکیل شد. فعالان بازار امید داشتند که با آغاز نیمه دوم سال و شارژ مجدد حساب مشتریان اعتباری، بازار سهام وضعیت به مراتب مطلوب‌تری را تجربه کند. با این حال بر خلاف پیش‌بینی‌ها و انتظارات تا به اینجای کار روند معاملات در بازار سرمایه بر وفق مراد اهالی بازار نبوده است. در این راستا دلیل اصلی این امر تنش‌های سیاسی و ابهامات ایجاد شده در حوزه برجام است. طبق گمانه‌زنی‌ها این بار ترامپ پایبندی ایران به برجام را تایید نخواهد کرد و در این صورت کنگره است که ۶۰ روز فرصت برای تصمیم‌گیری دارد. همین عامل باعث شده تا بازار از ترس خروج آمریکا از برجام و واکنش احتمالی طرف مقابل، بی‌محابا دست به فروش بزند که اوج این اتفاق را در بازار روز یکشنبه با عقب‌نشینی ۵۰۵ واحدی شاخص کل شاهد بودیم.
با توجه به وضعیت قیمت‌ها در بازارهای جهانی، رشد نرخ دلار و آمار تولید و فروش ماهانه شرکت‌ها به نظر می‌رسد گزارش‌های قابل قبولی در انتظار بخش عمده‌ای از نمادهای بازار (خصوصا شرکت‌های مرتبط با قیمت‌های جهانی و صادرات محور) خواهیم بود.بنابراین با توجه به افزایش نرخ بهره بدون ریسک و شرایط سودسازی شرکت‌ها به نظر می‌رسد بخشی از رفتار فعلی بازار ناشی بیم و امیدهای معامله‌گران بیم و امیدهای معامله‌گران از هیجان و التهابات سیاسی باشد. از دیگر سو جایگزین شدن سرمایه‌گذاری با دیدگاه کوتاه‌مدت باعث بروز رفتار هیجانی در بازار سرمایه خواهد شد. به لحاظ نموداری در کوتاه‌مدت محدوده۸۳ هزار تا ۸۳ هزار و ۲۰۰ واحد سطح حمایتی مهمی برای شاخص کل است که می‌تواند باعث برگشت قیمت‌ها ولو به‌صورت موقت شود. عواملی چون قرار داشتن قیمت‌های جهانی در سطوح مناسب و چشم انداز افزایشی دلار در بازار آزاد می‌تواند دو محرک قوی برای توجه بازار (پس از فروکش کردن هیجانات افراطی) به گروه‌های وابسته باشد. با توجه به میزان تاثیر این دست نمادها (به‌طور مثال گروه فلزی و پتروشیمی) در نماگر بورس، بازار سهام می‌تواند بار دیگر بر مدار رشد قرار گیرد.
نزول بورس در فضای مبهم سیاسی
پشوتن مشهوری‌نژاد- کارشناس بازار سهام: منطق اصلی بورس بر مبنای تکرار تاریخ استوار است. طی سال‌های اخیر بازار سهام اتفاقاتی را تجربه کرده است که سابقه تاریخی از آن وجود ندارد. برجام و توافق هسته‌ای برای بازار سهام کشورمان در سال‌های اخیر دقیقا مثالی از نبود سابقه تاریخی است. رفتارهای هیجانی در بزنگاه‌های توافق هسته‌ای طی سال‌های گذشته بر این موضوع گواهی دارد. این رفتار از نبود تحلیل مشخص نسبت به اثر حصول (پیش از امضای این توافق‌نامه) یا لغو برجام بر اقتصاد کشور نشات گرفته است. در شرایط کنونی نیز فعالان بورسی و کارشناسان بازار سهام تحلیل مشخصی از اثر لغو برجام از سوی آمریکا ندارند. ابهام در بقای برجام با کنار کشیدن آمریکا، نبود نگاه روشن نسبت به اثر منفی لغو احتمالی برجام و دیگر عوامل مبهم در این خصوص باعث شده که فعالان بازار در نقش فروشنده سهم ظاهر شوند و خروج از بازار را به ادامه سهامداری ترجیح دهند. بازار زمانی که اتفاقی را پیش از این تجربه نکرده است و تحلیلی از اثرات آتی آن ندارد، به دنبال فرار از جو منفی خواهد بود.
علاوه بر این از دولت دهم، با تسهیل امکان ورود به بورس توسط معامله‌گران آنلاین بر تعداد فعالان بیم و امیدهای معامله‌گران آماتور روز به روز افزوده شد. در حالی‌که در سال‌های قبل از آن یک تحلیلگر با رصد سودآوری و تاثیر اتفاقات روز بر آینده یک شرکت به دنبال خرید سهام جذاب بود، در شرایط کنونی رفتار تحلیلی در بورس به شدت کاهش یافته است. این تحلیلگران شناخت کافی از تحلیل‌های بنیادی یا تکنیکال ندارند. به این ترتیب طی سال‌های اخیر در فقر تحلیل شاهد تشدید فضای هیجانی در معاملات هستیم. در شرایط کنونی فضای معاملات کاملا منفی بوده و احتمال تداوم روند نزولی وجود دارد. در این میان باید در انتظار نقطه عطف بورس و بازگشت از مسیر نزولی باشیم. طی ریزش‌های اخیر یکی از سطوح حمایتی قدرتمند شاخص قیمت هم‌وزن شکسته شده و ادامه روند نزولی می‌تواند از دیدگاه تکنیکال نشان‌دهنده تشدید فضای منفی باشد. با این حال همچنان باید در انتظار مسیر قیمتی سهام طی روزهای آینده بود.
ریسک‌گریزی در معاملات سهام
نیما آزادی- کارشناس بازار سهام: بررسی روند حرکتی بازار سهام به ویژه طی دو روز اخیر نشان از سایه ریسک سیاسی بر بورس تهران دارد. طبیعی است در چنین شرایطی که وضعیت سیاسی کشور در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است، معامله‌گران بورس اقدام به عقب‌نشینی کنند و ترجیح دهند در فضای خارج از بازار سهام به نظاره روند آتی بپردازند. به این ترتیب تصمیم به فروش سهام خود کردند. این روند در جریان معاملات دیروز افزایش یافت. این تصمیم که بیشتر جنبه هیجانی داشته تا منطقی، به ریزش بیش از ۵۰۰ واحدی شاخص بیم و امیدهای معامله‌گران کل بورس در جریان معاملات روز گذشته منجر شد. به عبارت دیگر در این مساله هیچ‌گونه تحلیلی حاکم نیست و تنها ریسک‌گریزی سهامداران سبب تشکیل این موج نزولی شده است. این دسته از معامله‌گران ترجیح می‌دهند اقدام به فروش سهام کنند تا اینکه ریسک سیاسی کنونی (صحبت‌های اخیر رئیس‌جمهور آمریکا) را بپذیرند. به نظر می‌رسد روند مزبور تا زمان اعلام تصمیم از سوی کنگره آمریکا در تاریخ ۲۳ مهرماه (یکشنبه هفته آینده) ادامه داشته باشد. در این راستا بازار سهام نیاز به یک محرک واقعی دارد تا نقدینگی قوی را به بازار هدایت کند و مانع از ریزش‌های شدیدتر شود. اما از آنجا که حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد از بازار سهام به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم به شرکت‌های بخش دولتی وابسته هستند، از این رو این موضوع به تصمیمات دولت وابستگی شدیدی دارد. به عبارت دقیق‌تر تا زمانی که اقدامات مناسبی از سوی سازمان‌های بالادستی صورت نگیرد، نمی‌توان به تغییر چشمگیر بازار امیدوار بود. در شرایط کنونی بیم و امیدهای معامله‌گران این نهادها به جای اینکه چاره مناسب برای اقدام صحیح داشته باشند، ترجیح می‌دهند بازار را کنترل کنند. نمونه بارز این مساله معامله بلوکی به ویژه بلوک‌زنی «فارس» در جریان معاملات روز گذشته بود. این موضوع باعث شد تا بیم و امیدهای معامله‌گران از ریزش شدیدتر شاخص جلوگیری شود. در غیر این‌صورت به‌طور قطع شاخص کل بورس با کاهشی در محدوده ۸۰۰ واحدی مواجه می‌شد.
بیم و امیدهای معامله‌گران
دنیای اقتصاد – گروه بورس : نماد معاملاتی «همراه» روز گذشته برای تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم در بازار فرابورس متوقف شد. به گزارش خبرنگار ما، این نماد معاملاتی روز گذشته پس از معامله 450 هزار سهم به ارزش 1/18 میلیارد ریال از سوی مدیریت بازار از انجام معامله باز ایستاد. این نماد روز گذشته […]
صعود دلار؛ نوسان طلا
دنیای اقتصاد : بازار طلای داخلی دیروز به‌دنبال صعود اولیه قیمت جهانی شاهد افزایش قیمت‌ها بود اگرچه قیمت جهانی دوباره روبه نزول گذاشت. بازار ارز داخلی هم روز گذشته شاهد قیمت 1110 تومانی دلار بود ازسوی دیگر، صعود اولیه قیمت جهانی طلا باعث شد تا قیمت سکه بهار آزادی با افزایش 1500 تومانی مواجه شد. […]
بیم و امید در بازار مس
دنیای اقتصاد : بازار مس در روزها و هفته‌های گذشته نوسانات بسیاری را تجربه کرده است. شرایط عمومی این بازار از کاهش قیمت‌ها در میان مدت تا دراز مدت حکایت دارد؛ اما در شرایط کنونی احتمال افزایش مجدد قیمت‌ها به صورت مقطعی نیز دور از ذهن نیست. قیمت مس در بورس فلزات لندن LME نزدیک […]
هجوم نقدینگی و چرخش بازار
دنیای اقتصاد – گروه بورس : بازار بورس تهران دیروز شاهد ادامه برخوردهای سنگین عرضه و تقاضا بود اما سطح بالای نقدینگی در بازار سبب شد تا سطح قیمت‌ها حفظ شده و سهام، کف‌های جدیدی را شناسایی کنند. در بازار دیروز معامله‌گران در شرایطی فعالیت خود را شروع کردند که همچنان در ساعت اولیه، بازار […]
توقف موج صعودی بورس تهران
دنیای اقتصاد – گروه بورس : پس از یک دوره رشد بازار و رکورد شکنی شاخص و در شرایطی که رشد 2/1 درصدی شاخص در روز یکشنبه، امید برای به تعویق افتادن برخورد سنگین عرضه‌ها و تقاضاها را ایجاد کرده بود، دیروز بازار شاهد این برخورد بود تا بیش از 3/141 میلیارد تومان سهام در […]
آغاز معامله قراردادهای آتی اردیبهشت از 25 دی
دنیای اقتصاد – گروه بورس : اطلاعیه معاملاتی قراردادهای آتی با سررسید اردیبهشت‌ماه منتشر شد. بر این اساس اولین روز معاملاتی قراردادهای آتی مبتنی‌بر سهام بانک پارسیان، بانک کارآفرین، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، معدنی و صنعتی چادرملو، سرمایه‌گذاری غدیر، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، سایپا، پتروشیمی خارک، مخابرات ایران، بانک ملت و […]
تعادل در فرابورس
دنیای اقتصاد – گروه بورس : بازار فرابورس روز گذشته را در حالت متعادل سپری کرد و تنها تشکیل صف خرید برای بیم و امیدهای معامله‌گران سهام بالاست، این بازار را از حالت رکود خارج کرد. روز گذشته صف خریدی معادل 10 میلیون سهم برای سهام بالاست در قیمت 6 هزار و 725 ریال تشکیل شد و به دنبال […]
افزایش همزمان قیمت دلار و سکه
دنیای اقتصاد – گروه بازار پول : قیمت سکه بهار آزادی روز گذشته به دنبال نوسان قیمت طلا در بازارهای جهانی تا سطح 1372 دلار درحالی حدود 2000 تومان گران شد که دلار آزاد آمریکا با 10 تومان افزایش قیمت روبه‌رو بود. قیمت سکه بهار آزادی روزگذشته با این افزایش به نرخ 361 هزار تومان […]
رشد بورس؛ منطقی یا هیجانی؟
دنیای اقتصاد – گروه بورس : بازار سرمایه، روزهای پررونقی را پشت‌سر می‌گذارد و فعالان بازار نیز خشنود از این رونق، سرمایه‌های خود را در این بازار به گردش درآورده‌اند، اما در دیگر بازارها، همچنان خبری نیست. شاخص بورس که در ابتدای دی‌ماه، رقم 18 هزار و 353 واحد را نشان می‌داد، اکنون به رقم […]
قدرت‌نمایی خریداران در بورس
دنیای اقتصاد – گروه بورس : بورس اوراق بهادار تهران دیروز با ثبت رقم 111میلیارد تومان معامله، قدرت‌نمایی خریداران را شاهد بود. دیروز بازار، خیره‌کننده ظاهر شد و اکثر نمادهای بازار با صف‌های خرید سنگین مواجه شدند. در این میان عرضه‌کنندگان کوتاه‌مدت سهام هر آنچه که عرضه کردند نتوانستند بازار را از مدار خرید خارج […]
ابهام های متعدد، مهمترین عامل بیم و امید سهامداران
بیم و امید سهامداران در بورس را باید متاثر از ابهام‌های متعدد به خصوص در حوزه سیاست‌های ارزی و قیمت‌گذاری کالاها در بورس کالا پیگیری کرد. از نگاه تکنیکال، بازار سرمایه پس از یک دوره رشد معنادار آماده برای ورود به دوره اصلاح قیمتی است که برخی بر همان مبنا و استدلال ابهام‌ها را بهانه‌ای برای افت و خیز بیم و امیدهای معامله‌گران بازار تلقی می‌کنند. بخشی از رفتار غیرمنطقی در بازار را به نظر باید به نبود تحلیل ارجاع داد.
محمودرضا خواجه نصیری؛ مدیرعامل تامین سرمایه تمدن در گفت و گو با پایگاه خبری "عصر مالی" در خصوص روند معاملات در بازار سهام گفت: افزایش نرخ ارز سودهای تقریبی 30 تا 50 درصدی را می‌تواند برای شرکت‌های صادراتی به دنبال داشته باشد اما ابهام در چگونگی محاسبه نرخ ارز در فروش و درآمد شرکت‌ها و تعیین نرخ ارز برای مواد اولیه با وجود ابلاغ بسته جدید ارزی نگرانی‌ها را همچنان باقی نگه داشته است.
وی با تاکید بر اینکه معامله گران بازار سرمایه از تعدد ابلاغیه ها ، تصمیم های یک روزه و عدم ثبات در تصمیم گیری ها خسته و دلزده هستند،گفت: در این میان نقدینگی های جدیدی وارد بازار سرمایه شده اند که در صورت رفع ابهامات می تواند ماندگار شود.
این کارشناس بازار سرمایه گزارش های فروش شرکت ها را حاوی خبرهای مثبت برای سرمایه گذاران دانست و گفت: افزایش درآمد شرکت ها از فروش محصولات با نرخ های جدید نکته مثبتی برای سرمایه گذاران بود.
خواجه نصیری معتقد است : بیم و امید سهامداران در بورس را باید متاثر از ابهام‌های متعدد به خصوص در حوزه سیاست‌های ارزی و قیمت‌گذاری کالاها در بورس کالا پیگیری کرد. از نگاه تکنیکال، بازار سرمایه پس از یک دوره رشد معنادار آماده برای ورود به دوره اصلاح قیمتی است که برخی بر همان مبنا و استدلال ابهام‌ها را بهانه‌ای برای افت و خیز بازار تلقی می‌کنند. بخشی از رفتار غیرمنطقی در بازار را به نظر باید به نبود تحلیل ارجاع داد.
وی همچنین نزدیکی به دوره دوم تحریم ها را مورد توجه قرار داد و گفت: افزایش مولفه‌های ریسک سیستماتیک با نزدیک شدن به مرحله دوم تحریم‌های آمریکا در آبان‌ماه و تداوم فشارها بازار را نگران کرده است. در چند ماه آینده در تقابل میان این دو موضوع بازار نوسان دارد اما برآیند نوسان‌ها رو به بالا است.
بازارهای جهانی در بیم و امید کاهش عرضه قرار گرفته است/ خیمه‌شب‌بازی اوپک پلاس
گروه اوپک پلاس که اعضای اوپک و هم‌پیمانانش را شامل می‌شود، در سال ۲۰۲۰ به علت کاهش تقاضا و با هدف تقویت قیمت نفت، با تصمیمی بی‌سابقه تولید خود را ۱۰ میلیون بشکه در روز کاهش داد. به موازات بهبود تقاضا، این گروه مبادرت به افزایش تدریجی تولید کرد. در شرایط فعلی بازار، کاهش تولید تا ۲ میلیون بشکه در روز در دستورکار گروه قرار دارد.
به گزارش روزپلاس ؛ قیمت جهانی نفت ظرف سه روز گذشته روند صعودی در پیش گرفت. از دلایل عمده این امر تصمیم اوپک‌پلاس برای کاهش تولید و عرضه نفت خود به میزان بیش از ۲میلیون بشکه در روز عنوان شده است. به گفته ناظران بازار نفت، این تصمیم در راستای تثبیت قیمت طلای سیاه و ممانعت از کاهش بیشتر قیمت‌ها، اتخاذ شده است.
این در حالی است که آمارهای جهانی از کسری بیش از ۳میلیون‌بشکه‌ای تولید اوپک‌پلاس نسبت به برنامه اعلامی آن خبر داده بودند؛ یعنی این کاهش برنامه تولید، نه‌تنها اتفاق خاصی نیست بلکه به تبعیت از واقعیت‌های فنی بازار اتخاذ شده است. اما این ذهنیت را در بازار ایجاد کرده که شاید کشورهای عضو اوپک‌پلاس باز هم میل به کاهش بیشتر تولید داشته و دارند. چیزی که به خیمه‌شب‌بازی اوپک‌پلاس در گرگ‌و‌میش تقاضا تعبیر می‌شود.
قیمت نفت خام وست‌تگزاس‌اینترمدیت آمریکا در روزهای اخیر روند افزایشی در پیش گرفت. قیمت جهانی نفت از ماه ژوئن و به مدت چهار ماه متوالی نزولی بوده است. دلیل آن از منظر تحلیلگران بازار، اعمال قرنطینه‌های متعدد به دلیل فراگیری کووید-۱۹ و سیاست کووید صفر در چین، خریدار و مصرف‌کننده شماره یک انرژی در جهان، است. عواملی همچون افزایش نرخ‌های بهره بانکی در کشورهای مختلف و متعاقب آن، بالارفتن قدرت دلار آمریکا نیز بر بازارهای جهانی نفت تاثیر بسزایی داشته است. رویترز در گزارش هفته جاری خود آورد اوپک‌پلاس که درآن کشورهای قدرتمند عربستان سعودی و روسیه حضور دارند، برای کاهش تولید جمعی به میزان بیش از ۲میلیون بشکه در روز برنامه‌ریزی کرده است. این کاهش تولید می‌تواند در راستای بهبود قیمت‌های جهانی نفت نقش شایان توجهی ایفا کند.
فیونا سینکوتا، تحلیلگر بازارهای مالی شرکت سیتی ایندکس، در مصاحبه با رویترز گفت: «قیمت نفت در هفته جاری به واسطه انتظار بازار برای کاهش تولید اوپک‌پلاس، روند صعودی در پیش گرفت.» اوپک‌پلاس تنها در ماه اوت، ۶/ ۳میلیون بشکه در روز کمتر از سقف هدف‌گذاری‌شده نفت تولید کرد. دولت بایدن در مورد این تصمیم جدید اظهارنظر رسمی نکرده است. نظر واشنگتن این است که اتخاذ سیاست کاهش تولید با هیچ یک از اصول علم اقتصاد هم‌خوانی ندارد.
آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، در مصاحبه با یورونیوز (انگلیسی) گفت: «ما پیش از اقدام عملی اوپک، تمایلی به اظهارنظر در این خصوص نداریم. البته ایالات متحده با اصل گفت‌وگو و تشریک مساعی با همه تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نفت، از جمله اعضای اوپک‌پلاس مشکلی ندارد. مذاکرات و رایزنی مشورتی چندین دهه است که در دولت‌های گذشته و دولت فعلی انجام شده است.» او اضافه کرد: «عرضه انرژی، باید متناسب با حجم تقاضا باشد تا از این مسیر، حمایت از رشد اقتصادی و قیمت‌های پایین‌تر برای مصرف‌کنندگان در سراسر جهان محقق شود. به همین منظور، به رایزنی با هم‌پیمانان خود بر سر این موضوع ادامه خواهیم داد.»
سیاست کاهش تولید از سوی اوپک‌پلاس، عرضه کنونی و محدود نفت در بازار را که به گفته مدیران و تحلیلگران انرژی، به واسطه عدم تمایل به سرمایه‌گذاری و اختلالات عرضه رقم خورده است، با محدودیت بیشتری روبه‌رو می‌کند. کاهش معنادار تولید نفت از سوی اوپک‌پلاس، با وجود اینکه احتمالا رشد قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت، در نهایت به افزایش تولید نفت و گاز از سوی ایالات متحده منجر نخواهد شد. در سال جاری دولت بایدن درگیر نوسانات و قیمت بالای بنزین بوده است. بدیهی است روند تدریجی کاهش قیمت برای دولت او، یک دستاورد مهم به حساب می‌آید. پرواضح است که افزایش مجدد قیمت حامل‌های انرژی به‌ویژه بنزین، در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، به ضرر دموکرات‌ها تمام خواهد شد.
براساس گزارش بلومبرگ، صنعت شیل آمریکا که به‌دنبال افت کم‌سابقه قیمت نفت در سال ۲۰۱۶ به سرعت بهبود یافت، اکنون محدودتر شده است. محدودیت‌های تجهیزات و کارکنان، کاهش چشمگیر سرمایه و اصرار سرمایه‌گذاران برای کسب سود بالاتر، تولید این صنعت را محدود نگاه داشته است. تصمیم هفته جاری اوپک‌پلاس، تغیییر محسوسی در محدودیت‌های مذکور ایجاد نخواهد کرد.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش که مجموعا «اوپک پلاس» نامیده می‌شوند، به منظور تثبیت و حمایت از قیمت‌ها، کاهش تولید نفت به میزان بیش از ۲میلیون بشکه در روز را در دستور کار دارند. این دومین کاهش ماهانه متوالی گروه پس از کاهش تولید ۱۰۰هزار‌بشکه‌ای در روز، در ماه گذشته است. منابع آگاه در شرکت سرمایه‌گذاری تردبریج در مصاحبه با فایننشال‌تایمز گفتند: «در شرایط کنونی، چشم‌انداز تقاضای جهانی نفت به‌ویژه از سوی چین و آنچه بر فرآیند عرضه نفت روسیه پس از اجرایی شدن ممنوعیت اتحادیه اروپا در ۵ دسامبر رخ خواهد داد، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.» بر اساس اعلام اوپک‌پلاس، از آنجایی که تحریم برخی از اعضا و سرمایه‌گذاری اندک توسط برخی دیگر، توانایی گروه در افزایش تولید را پایین آورده است، چشم‌انداز شرایط بازار نفت با عدم توازن و ابهامات زیادی مواجه است.
به گفته شرکت مشاور انرژی مک‌کینزی، قیمت نفت برنت در بازه زمانی کوتاه‌مدت می‌تواند تقویت شود؛ این در حالی است که نگرانی‌ها در مورد رکود جهانی احتمالا روند صعودی قیمت نفت را محدود می‌کند. چنانچه اوپک‌پلاس سیاست کاهش تولید در کوتاه‌مدت را در پیش بگیرد، افزایش ظرفیت تولید این گروه در چشم‌انداز بلند‌مدت، فشار نزولی و معکوس بر قیمت‌ها وارد خواهد کرد. با بیم و امیدهای معامله‌گران این حال شاخص دلار پس از رسیدن به بالاترین میزان خود در دو دهه اخیر، روز چهارشنبه گذشته برای پنجمین روز متوالی روند کاهشی داشت. دلار ارزان‌تر می‌تواند حجم تقاضای جهانی نفت را افزایش دهد و درنهایت از قیمت نفت حمایت کند. معامله‌گران بازار نفت اظهار کردند روند تصاعدی ارزش دلار آمریکا، دلیل محوری افت اندک در قیمت نفت بوده، چراکه کاهش تقاضا از سوی خریداران غیرآمریکایی را رقم زده است.
قیمت سبد نفتی اوپک نسبت به روزهای قبل خود، رشد قابل ملاحظه‌ای را ثبت کرد. سبد نفتی اوپک شامل ۱۳ نوع نفت خام اعضای این سازمان از جمله سنگین ایران، گیراسول آنگولا، میناس اندونزی، سبک عربی عربستان، سبک بصره، مخلوط الجزایر، صادراتی کویت، سبک رابی گابن، السیدر لیبی، سبک بونی نیجریه، موربان امارات، جنو کنگو و مری ونزوئلاست. در شرایط کنونی باید منتظر نشست و دید تصمیم جدید اوپک‌پلاس چه تاثیری بر قیمت نفت خواهد داشت؛ ضمن آنکه چه تبعاتی را برای اقتصاد جهانی رقم خواهد زد.
دیدگاه شما