مهمترین مزیت طرح این است که چشم صاحب ایده و سرمایه را بروی آینده کارش باز میکند و از تمامی جوانب تصمیمات خود را میسنجد .
امکان سنجی (طرح توجیهی)و طرح کسب و کار
قبل از شروع به کسبوکار خود باید از مراحل امکان سنجی یا همان طرح توجیهی و طرح کسبوکار آگاهی داشته باشید با این هدف که آیا باید یک طرح را اجرایی کنید و یا خیر؟ به چه میزان سرمایه برای آن نیاز است و برای چه به این میزان سرمایه نیاز دارید؟
چرا باید از مطالعات امکانسنجی استفاده کنیم؟ مطالعات امکانسنجی به‌عنوان فرایندی است که قبل از آغاز کسبوکار و برای تعیین مشکلات و مزایای اجرای آن استفاده می شود و با کمک بررسی شرایط و برآورد عواید و هزینه‌ها انجام میشود. درواقع، ارزیابی موفقیت و شکست یک فعالیت اقتصادی از طریق مطالعات امکانسنجی انجام میشود. این مطالعه وسیله ای برای تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری بر اساس اصول فنی، اقتصادی و بازرگانی است.
- کسب‌وکارهای موفق با ارزیابی میزان موفقیت کسبوکار خود دست به سرمایه‌گذاری جدید می‌زنند. مجموعۀ رویش با کمک کارشناسان باتجربه و متخصص پس از مرحله پیدایش طرح و باتوجه‌به شرح کلی آن از جهت مشخصات محصول، ظرفیت تولید و میزان سرمایه‌گذاری به مطالعۀ امکانسنجی طرح شما می پردازند و البته این مطالعه بنا به نیاز و درخواست کارفرما، در سطوح مختلفی از جزئیات پروژه قابل بررسی است.
گامهای اجرایی مطالعات امکانسنجی
اینکه مطالعات امکانسنجی چه گامهای اجرایی را باید پشت سر گذارند در این بخش به آن اشاره میشود:
1 – فرایند کنترل و شناخت مسائل: این مرحله انجام تجزیه‌وتحلیل مقدماتی است و بررسی اولیه روی فعالیت موردنظر است.
2- شناسایی اهداف، فرصت‌ها و تهدیدها: این مرحله به مشخص‌کردن محدوده پروژه و انجام تجزیه‌وتحلیل جاری مربوط است. این کار به شما کمک میکند تا بتوانید جنبه‌های مختلف کسبوکار خود را که تحت تأثیر تغییر و تحولات جدید (ایده جدید) قرار میگیرد را شناسایی کنید. درحقیقت، فرصت‌ها و تهدیدها قابل‌شناسایی هستند.
3- شرح موقعیت‌ها: در این مرحله باید به مقایسه ایده (محصول) خود با محصولات یا خدمات موجود بپردازید، این موضوع به توجیه پذیری اجرای طرح کمک بسیاری میکند. معمولاً انجام مطالعات امکانسنجی موجب درک نیازهای مشتریان از محصول میشود.
4 – برآورد درآمدها: این بخش همان بررسی شرایط بازار و درک میزان درآمد است که باید به چند نکته توجه شود: تعریف بازار هدف، مطالعه میزان خرید بازار هدف، درک و شناخت سهم بازار و میزان فروش و تبلیغات موردنیاز برای استفاده از محصول یا خدمات است.
5 – برآورد هزینه‌ها: محاسبه هزینه‌های مالی عامل تعیین‌کننده برای توجیه پذیری اجرای یک طرح میباشد. مراحل برآورد هزینه‌های مالی شامل بررسی منابع موردنیاز برای اجرای ایده، تأمین مالی خارجی یا داخل سازمان، سود واقعی حاصل از اجرای پروژه، محاسبه نقطه سربه‌سر و محاسبه بدترین حالت برای اجرای پروژه است.
6 – شناسایی سود: میزان سود حاصل از انجام فعالیت پس از برآور مراحل چهار و پنج مهم است و این همان نقطۀ امیدبخش و یا ناامیدکننده در فعالیت است.
7 – تجزیه‌وتحلیل دادههای پروژه: شناسایی ریسک‌ها و خطرات جدید، تغییرات ایجاد شده در بازار و شرایط اقتصادی و عملیاتی کسبوکار در مرحلۀ نهائی باتکیه‌بر شرایط موجود بررسی می گردد.
انواع مطالعات امکانسنجی:
امکانسنجی فنی: امکانسنجی فنی به ارزیابی سخت‌افزار و نرم‌افزار موجود و به‌دست‌آوردن یک درک از منابع فنی موجود در سازمان و امکان استفاده از آنها در زمان نیاز است. مثلاً، آیا این کسبوکار میتواند با استفاده از منابع موجود به تولید قطعۀ موردنیاز بپردازد.
امکانسنجی یا تحقیقات بازار: برای کسب درآمد، محصولات شرکت باید موفقیت بازار را تجربه کنند. قبل از ارائۀ محصول تقاضا برای محصول یا خدمات باید تخمین زده شود و سهم بازار احتمالی محصول را محاسبه نماید. برای تکمیل تجزیه‌وتحلیل بازار، کارفرما باید صنعت مربوطه را شرح دهد، رقابت و مشتریان بالقوه را شناسایی کند و درآمد فروش پروژه را برای دوره موردنظرش تخمین بزند. بر اساس تقاضای مشتری، ممکن است خط تولید جدیدی احداث و یا محصولی برای تکمیل خط تولید موجود اضافه شود و یا محصول فعلی ارتقا یابد.
امکانسنجی اقتصادی: بررسی میزان هزینه و منفعت حاصل از انجام فعالیت و به عبارت بهتر محاسبۀ سود قبل از راه‌اندازی محصول یا خدمات جدید مهم است. کارفرما نقاط ضعف مختلف را بر اساس قیمت واحد، حجم فروش و هزینه‌های مختلف محاسبه میکند و سود را محاسبه میکند.
امکانسنجی قانونی: این نوع امکانسنجی به بررسی این موضوع میپردازد که آیا کسبوکار پیشنهادی با قانون تناقضی دارد.
سایر مطالعات امکانسنجی: علاوه بر مطالعات امکانسنجی قبل، امکانسنجی مدیریتی و محیط زیستی و زمانبندی مهم است. مثلاً بررسی این موضوع اهمیت دارد که آیا تیم مدیریتی شرکت از قابلیت‌ها و تعهدات لازم برای معرفی محصول یا خدمات جدید و موفق برخوردار است؟ یا بررسی محیط‌زیستی براین‌اساس است که تأثیرات زیست‌محیطی ساخت تأسیسات تولیدی چه میزان است. همچنین زمانبندی اجرای پروژه‌ها تا چه میزان منطقی است.
طرح کسبوکار (طرح تجاری)
طرح کسبوکار یا طرح تجاری چیست؟ گزارشی که کارفرما در آن به توضیح فرایند کسبوکار خود برای جلب نظر سرمایهگذاران و پی‌بردن به نقاط ضعف و قوت طرح خود میپردازد. طرح تجاری به سؤالاتی شامل «هم‌اکنون کجاییم؟»، «به کجا می‌رویم؟» و «چطور به آنجا برویم؟» پاسخ میدهد. این طرح خلاصهای از جزئیات مالی و عملیاتی، استراتژی، موقعیت‌های بازاریابی، توانایی‌ها و مهارت‌های موجود است. اگر می‌خواهید سرمایههای خود یعنی زمان، پول و منابع خود را صرف کسب‌وکارتان کنید تا به نتایج خوبی برسید به یک طرح کسبوکار نیاز دارید.
وجود یک طرح کسبوکار هم برای راه‌اندازی و هم برای توسعه کسبوکار مهم است. به‌غیراز کارفرما، سرمایه‌گذار نیز به علت وجود ریسک سرمایه، نیروی کار و زمان به طرح کسبوکار نیاز دارد. کسب‌وکارهایی که به داشتن طرح کسبوکار اهمیت می‌دهند، عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌هایی دارند که این کار را انجام نمی‌دهند. ما در رویش با استفاده از متخصصان مجرب و متعهد به شما در نوشتن طرح کسب‌وکارتان کمک میکنیم و در تدوین آن کنار شما هستیم.
اهمیت طرح کسبوکار برای کارفرما و سرمایهگذاران و حامیان مالی به‌خاطر دلایل زیر لازم است:
- کارفرما باید هدف خود از کسب‌وکارو میزان سرمایه موردنیاز برای آن را بداند.
- چون اغلب کارفرمایان سرمایه کافی برای راه‌اندازی و یا توسعۀ کسبوکار خود را ندارند، حامیان و سرمایه گذاران مالی مثل بانک‌ها باید متقاعد شوند که سرمایه‌گذاری در این کسبوکار منطقی است.
- طرح کسبوکار این امکان را برای کارفرما و سرمایه گذاران فراهم میکند تا اگر طرح ایده خوبی ندارد، آن را در مرحله برنامه‌ریزی و قبل از هدر رفتن مقدار زیادی از زمان و هزینه، اصلاح کند.
مراحل نوشتن طرح کسبوکار
چگونه یک طرح کسبوکار بنویسیم؟ برای نوشتن طرح خود باید مراحل زیر را پشت سر گذارید:
یک. خلاصه‌نویسی اجرایی: خلاصه نویسی یک مرور و نمای کلی از کسب‌وکارتان است و باید به‌صورت خلاصه به توضیح آن بپردازید. خلاصه اجرایی معمولاً ۱ یا ۲ صفحه میباشد. این خلاصه باید شامل موارد زیر باشد:
- نام کسب‌وکارتان، موقعیت مکانی و اطلاعات تماس آن چیست؟
- دلیل ضرورت استفاده از محصول یا خدماتی که ارائه می‌دهید چیست؟
- بازار مورد هدف شما کجاست؟
- هدف کسب‌وکارتان چیست؟
- مقیاس یا اندازه کسب‌وکارتان چیست؟ مثلاً میزان فروش شما در طول یک سال آینده و بیشتر چهقدر است؟
دو. مدیریت: تیم مدیریتی خود را در کسب‌وکارتان شرح دهید و توجه داشته باشید که تیم شما بهتر است در فعالیت موردنظر تخصص و مهارت کافی داشته باشند. در انتخاب افراد به مکمل بودن تیمتان توجه کنید یعنی هرکدام تخصص متفاوتی داشته باشند. در طرح خود باید خلاصهای از انتظاراتی که از تیم مدیریتی دارید و نقش هر یک را در آیندة کسب‌وکارتان توضیح دهید. خودتان، ناظران و اعضای هیئت‌مدیره و دلیل انتخاب آنها را توضیح دهید. همچنین باید جایگاه افراد متخصص خارج از کسبوکار مثل وکیل، حسابدار و کارگذار بیمه را تعیین کنید.
سه. مشکل بازار و رقبا : در این بخش باید مشکلی که قرار است در فرآیند کسب و کارتان با آن مواجه شوید را به صورت دقیق و واضح مشخص کنید. هرچقدر که مشکل با دقت بیشتری توضیح داده شود، راه حل مناسب تری پیش رویتان خواهد بود و در نتیجه شانس تان برای رسیدن به موفقیت بیشتر و بیشتر می شود.در این مرحله باید اندازه ی بازار فعلی و آینده برای حل مشکل را هم از طریق گزارشات تحقیق در بازار و هم از طریق محاسبات دقیق تخمین بزنید. رقبا و نحوۀ برخورد آنها با مشکل موجود را بررسی کنید؛ ممکن است یک رقیب محصول مشابه با شما را ارائه دهد در اینجا باید ببینید چگونه میتوانید متمایز باشید.
- در طرح کسب‌وکارتان، تفاوت خود را در مقایسه با رقبایتان نشان دهید.
چهار. محصول: اینکه چگونه قرار است به مشکل موجود از طریق محصول یا خدمت خود پاسخ دهید مهم است. همچنین مزایای استفاده از محصولتان را (سریع‌تر، ارزان‌تر، مؤثرتر و یا زیباتر کردن چیزی) توضیح دهید.
پنج. بازاریابی و فروش: توجیه مناسبی باید برای این موضوع داشته باشید که چرا مشتری باید محصولتان را بخرد. در اینجا باید روش‌های تبلیغات و فروش خود را نیز بیاورید.
شش. برنامۀ مالی: برنامۀ مالی شامل گزارش درآمدی از گذشته تابه‌حال و درآمد پیش‌بینی‌شده در آینده است تا سرمایهگذاران به درک درستی از پیش‌بینی درآمد، دارایی خالص و هزینه‌های غیرتولیدی برسند. همچنین در این قسمت باید به شرح این موضوع بپردازید که چرا کسبوکار شما برای سرمایه‌گذاری مناسب است. یعنی باید میزان ریسک و برگشت سرمایه در کسب‌وکارتان را در ارزیابی کنید. در پایان نیز مشخص کنید که دقیقاً چه میزان سرمایه و برای چه هدفی نیاز دارید
تفاوت‌های مطالعات امکانسنجی با طرح کسبوکار:
مطالعه امکانسنجی به این سؤال پاسخ میدهد که «آیا این یک سرمایه گذاری تجاری قابل‌قبول است» میپردازد؟ درمقابل، طرح کسبوکار یک فعالیت برنامه‌ریزی‌شده است و اقدامات لازم برای تبدیل “ایده” به “واقعیت” را فراهم میکند. مطالعه امکانسنجی با تحلیل چندین گزینه در کسب وکار و درنهایت محدود کردن دامنه پروژه به انتخاب بهترین سناریوی تجاری بهدست میآید. درحالی‌که طرح کسب وکار فقط یک سناریوی کسب و کار است. مطالعه امکانسنجی قبل از طرح کسب وکار (بیزینس پلن) و طرح کسبوکار پس از اطمینان از اینکه سرمایه‌گذاری در کسبوکار امکان‌پذیر است، آماده میشود.
فرایند دریافت مشاورۀ امکانسنجی (طرح توجیهی) و طرح کسبوکار از رویش
فرایند دریافت مشاورۀ امکانسنجی (طرح توجیهی) و طرح کسبوکار از رویش چگونه است؟ چگونه است؟ شما به‌عنوان یک کارفرما با مراجعه به گروه مشاورۀ رویش به نوع نیاز خود اشاره میکنید. با عقد قرارداد توسط همکاران ما در رویش با متخصصان مربوطه مرتبط میشوید. انعقاد قرارداد سند همکاری کارفرما با رویش برای دستیابی به نتیجۀ صحیح و بدون مشکل اهمیت دارد. کارشناسان و متخصصان ما باتوجه‌به تعهدات خود اقدام به ارائۀ مشاوره میکنند. تشکیل این جلسه بنا بر درخواست شما هم به‌صورت حضوری و هم به‌صورت غیرحضوری (تلفن، اسکایپ و واتساپ) ممکن خواهد بود.
جلسۀ مشاوره چگونه است؟ شما کارفرمای گرامی به ارائۀ مسئلۀ خود با مشاوران رویش میپردازید و مشاوران رویش نیز راهکارهای خود را باتوجه‌به شرایط موجود ارائه میکنند. درنهایت با جمعبندی جلسه، دستورالعمل اجرایی برای کسب‌وکارتان برای شما طراحی و تدوین میشود.
♦اگر در تمام مراحل کسبوکار خود نیز به مشاوره نیاز دارید، تیم رویش از نقطۀ آغاز تا پایان در کنار شماست. تیم رویش متشکل از افراد تحلیلگر، مجرب و متخصص در زمینۀ مشاورۀ کسبوکار کمک میکند تا کسبوکار خود را راه اندازی و به‌سرعت توسعه دهید.
مراحل بررسی امکان‌پذیری پروژه در طرح توجیهی
مراحل بررسی امکان‌پذیری پروژه در طرح توجیهی
این مطالعه در پی تعیین امکان‌پذیر بودن یک پروژه یا یک طرح به لحاظ بازار، فنی و مالی است و نشان میدهد که آیا از لحاظ نام برده شده پروژه یا طرح بادوام و قابل توجیه است یا خیر.
طرح توجیهی (Feasibility Study یا Feasibility Analysis) ارزیابی و تحلیل پروژه یا طرحی است که شخصی یا اشخاصی آن را پیشنهاد داده‌اند. بررسی امکان‌پذیری یک پروژه و فرآیند ایجاد طرح معمولاً طی چهار مرحله صورت میگیرد.
1. شناسایی
در این مرحله، ایده‌ها مطرح می‌شوند. جست‌وجو برای یک محصول بالقوۀ سودآور، اولین گام و شاید مهمترین قدم به‌سوی یک پروژۀ موفق است. موارد بسیاری را می‌توان برشمرد که مهمترین فاکتور در موفقیت یک کسبوکار به ایدۀ آن مربوط میشود. آقای مورفی (Murphy) بعد از مطالعۀ پروژه‌های بسیار، نتیجه گرفت که کلید اصلی برای موفقیت در یک پروژه این است که "در زمان مناسب، به حوزۀ کسبوکار مناسب وارد شویم".
برای اینکه ایده بتواند دوام بیاورد باید در بازار خودش به رقابت بپردازد؛ به همین دلیل کارآفرین باید به دنبال مراحل اجرایی طرح مالی ایده‌هایی باشد که یکی از نیازهای زیر را برآورده نماید؛ در غیر این صورت ایدۀ مطرح‌شده باید کنار گذاشته شود.
- برآورده کردن نیاز برآورده نشده
- برآورده کردن نیاز محصولی که تقاضا برای آن بیش از میزان عرضۀ آن باشد
- برآورده کردن نیاز محصولی که عرضۀ آن بیش از میزان تقاضای بازار باشد
2. مطالعات قبل از انتخاب
این مرحله شامل غربال غیررسمی ایده‌ها و اجرای مطالعات قبل از نوشتن طرح امکانسنجی است. در مرحلۀ غربال غیررسمی، شخصی متخصص برحسب تجربه و تحلیل‌های سطحی ایده‌ها را غربال کرده و موارد مناسب را جداسازی میکند. بعد از غربال غیررسمی ایده‌ها، لازم است بررسی مقدماتی (Pre-feasibility Study) را شروع نماییم. در این مرحله، مشخص میگردد که آیا پروژه برای بررسی امکان‌پذیری رسمی توجیه دارد یا خیر، مواردی که در بررسی امکان‌پذیری رسمی نیاز به تعمق بیشتری دارند مشخص میگردد و همچنین تخمینی از هزینۀ انجام بررسی تفصیلی پروژه به دست میآید.
مطالعات قبل از انتخاب طرح توجیهی
بررسی مقدماتی ممکن است شامل موارد زیر باشد.
1. مشخصات محصول: شامل شرح مختصری از محصول و کالاهایی که امکان جایگزینی دارند.
2. مشخصات بازار: برآورد کلی در رابطه بااینکه محصول در حال حاضر در کجا تولید میگردد و شرکتهای تولیدکننده تا چه اندازه تخصصی هستند و همچنین میزان تولید داخلی، واردات و صادرات به‌طور تخمینی به چه میزان است.
3. مشخصات تکنولوژیکی: تکنولوژی موردنیاز برای تولید محصول بیان گردد. تکنولوژی تولید شامل تمامی عوامل لازم برای تولید محصول است.
4. تخمین هزینه‌ها: هزینه‌های سرمایه‌گذاری و عملیاتی تخمین زده میشود.
5. تخمین سود: با بهره‌گیری از محصولات مشابه، سود تخمین زده میشود.
6. سایر اطلاعات: جو عمومی منطقه نسبت به صنعت، سطح سواد افراد منطقه و موارد دیگر.
در این مرحله تمامی موارد گفته‌شده در بررسی اولیه لحاظ می‌شوند و میزان مطلوبیت ایده امتیازدهی شده و سپس بهترین ایده استخراج میگردد.
3. تجزیه و تحلیل یا تدوین گزارش امکان سنجی
این مرحله درواقع اصلی‌ترین مرحلۀ بررسی امکان‌پذیری پروژه است و شامل تجزیه‌وتحلیل بازار، تجزیه‌وتحلیل فنی پروژه، تجزیه‌وتحلیل مالی پروژه و تجزیه‌وتحلیل فواید اجتماعی پروژه میشود. در برخی منابع گفته شده است که طرح امکانسنجی ابعاد مختلف یک پروژه از قبیل بازار، فنی و مالی را بررسی کرده و به سه قسمت تقسیم میشود؛ در واقع تجزیه‌وتحلیل فواید اجتماعی پروژه در دل تجزیه‌وتحلیل مالی قرار داده شده است. همانطور که گفته شد، طرح امکان سنجی متشکل از سه بخش است که در زیر به هر یک از آنها می‌پردازیم:
تحقیقات بازار
هدف نهایی از بررسی بازار (Market Study)، پیش‌بینی تقاضای برآورده نشده و یا تعیین تقاضای محصول موردمطالعه و میزان جذب آن توسط بازار در دوره‌ای مشخص است. به‌طورکلی مطالعۀ بازار همانند بسیاری از مطالعات دیگر شامل دو مرحله است. گردآوری اطلاعات و سپس تحلیل و نتیجه‌گیری. مراحل تجزیه‌وتحلیل بازار عبارتند از:
- تعیین اهداف مطالعۀ بازار
- بررسی اجمالی وضعیت بازار و محصول
- برنامه‌ریزی مطالعۀ رسمی بازار
- گردآوری اطلاعات ثانویه
- گردآوری اطلاعات اولیه
- دسته بندی بازار
- سنجش بازار موجود
- تخمین اندازۀ بازار
- پیش‌بینی تقاضای بازار
توجیه پذیری تجزیه و تحلیل فنی
در این بخش از گزارش توجیهی، کلیه اطلاعات فنی اجرای طرح، در مراحل احداث و بهره‌برداری کسب میشود و اطلاعات مربوط به هزینه‌های سرمایه‌گذاری که شامل هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری، هزینه‌های قبل از بهره‌برداری و سرمایه در گردش است، به همراه مدارک مستند در بانک بررسی می‌شوند. هزینه‌های سالیانه تولید همچون هزینههایی که برای تأمین مواد اولیه، سوخت، نیروی انسانی، استهلاک، هزینه‌های تأمین مالی، هزینه‌های اداری و خدماتی، زمانبندی، نحوه اجرای طرح و . صرف می‌شوند نیز در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرند.
گامهای مختلفی برای تعیین امکان‌پذیری فنی در یک طرح امکان سنجی وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:
- آیا رویکردهای متفاوتی برای تولید محصول وجود دارد؟
- بررسی مجدد رویکردهای تکنولوژیکی
- بررسی تطابق اثرات جانبی هر روش با مسائل کشوری
- بررسی هزینه‌ای رویکردها
- انجام تحقیقات به‌منظور حصول اطمینان از امکان‌پذیری فنی
- انجام تحقیقات به‌منظور حصول اطمینان از امکان‌پذیری فنی
- انجام تجزیه‌وتحلیل فنی
- برآورد میزان موجودی موردنیاز
- زمانبندی تولید
- جزئیات فرآیند تولید
- انتخاب تجهیزات و ابزار
- انتخاب تجهیزات و روش‌های حمل‌ونقل
- تخمین نیروی انسانی موردنیاز
- تعیین محل اجرای طرح
- طراحی سازمان تولید و تعیین چیدمان تجهیزات تولیدی و غیر تولیدی
- تخمین هزینه‌های ناشی از تجزیه‌وتحلیل فنی
تجزیه و تحلیل مالی
در مرحلۀ تجزیه‌وتحلیل مالی از یک طرح توجیهی سعی میشود به این سؤال پاسخ داده شود که "پروژه از منظر مالی چه وضعیتی خواهد داشت". در این مرحله لازم است وضعیت درآمد و هزینه در هر سال و ترکیب سرمایۀ موردنیاز تعیین گردد و درصورتی‌که مشکلی وجود نداشت، جریان نقدینگی طی سال‌های مختلف بررسی شود. اقداماتی که در خصوص تخمین سرمایه و هزینه در تجزیه‌وتحلیل فنی انجام گرفت، در این فاز به‌دقت بررسی و مورد واکاوی قرار میگیرد. تحلیل طرح در شرایط عملیاتی، انجام تحلیل حساسیت و تحلیل ریسک همگی در مرحلۀ تجزیه‌وتحلیل مالی انجام میگیرد.
مراحل تجزیه‌وتحلیل مالی عبارتند از:
- تعیین منابع موردنیاز طرح
- سرمایه‌گذاری ثابت
- سرمایه در گردش
- هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده
- تهیه صورت درآمد
- تهیه صورت نقدینگی
- تهیه ترازنامه
- تحلیل سودآوری تجاری
- سنجش سودآوری سرمایه‌گذاری
- تحلیل مالی
4. ارزیابی
گام چهارم در بررسی امکان‌پذیری یک طرح توجیهی، ارزیابی است. در این مرحله شاخص‌های اضافه و ملاحظات تکمیلی در ارزشیابی سودآوری ملی طرح موردبررسی قرار میگیرد و طرح سرمایه‌گذاری در شرایط تردید ارزیابی میشود.
موسسه سپینود شرق با بیش از 14 سال سابقه در زمینه مشاوره سرمایه گذاری صنعتی، تامین مالی و تسهیلات، نگارش طرح توجیهی، انجام تحقیقات بازاریابی آماده است که به صنعتگران و کارآفرینان خدمات مورد نیاز را ارائه نماید. نگارش بیش از 400 طرح توجیهی در زمینه های مختلف صنعتی، گردشگری، خدماتی و عمرانی و کار با شرکتهای شناخته شده ملی از جمله فعالیتهای سپینود شرق است. در واقع سپینود شرق تلاش کرده است تا در همه مراحل مختلف فرآیند سرمایه گذاری از ایده تا اجرا درکنار سرمایه گذاران و کارآفرینان و پشتیبان آنان باشد.
روش های تامین مالی پروژه ها
در برخی مواقع پروژه ها نیاز به تامین مالی دارند. گاهی نیز ممکن است که از استارت کار، به منبع مالی نیاز داشته باشند. در روش های تامین مالی، روابط قراردادی تامین کننده مالی با نهاد های مربوط مانند دستگاه اجرایی، وزرات امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی، بانک عامل، سرمایه گذار و پیمانکار، تعیین می گردند و منابع مالی مورد نیاز برای کسب و کار، مشخص می شود.
روش های تامین مالی:
روش های تامین مالی پروژه، به روش مراحل اجرایی طرح مالی هایی گفته می شود که به وسیله آنها، ساختار، نوع منابع پولی اعم از نقدی و اعتباری، روش بازپرداخت مبالغ استقراضی مورد نیاز پروژه مشخص می شوند.
تامین مالی برای اجرای طرح ها و پروژه ها از روش های مختلفی صورت می گیرد که در ادامه به بررسی مهم ترین روش های آن پرداخته شده است. در حالت کلی، تامین مالی به دو صورت سرمایه های خارجی و داخلی انجام می شود که در ادامه شرح داده می شوند.
تامین مالی با استفاده از سرمایه های خارجی:
یکی از مهم ترین روش های تامین مالی، جذب سرمایه های خارجی می باشد که برای اجرای پروژه های عمرانی از آن استفاده می شود. زیرا بزرگ ترین چالش در کشورهای در حال توسعه، نحوه تامین مالی و تهیه بودجه لازم برای اجرای پروژه های زیربنایی و بهره برداری از محصولات و خدمات حاصل از آنها می باشد.
در واقع می توان گفت که بحران مالی موجود برای تامین سرمایه در داخل این کشور ها وجود دارد که باعث شده است تا دنبال راه های جایگزین تامین مالی باشند. لذا استفاده از سرمایه های خارجی می تواند به صورت دو نحوه استقراضی و سرمایه گذاری صورت گیرد که در ادامه به شرح آن پرداخته شده است.
روش استقراضی:
در روش استقراضی، کشور مربوطه جهت اجرای طرح های زیربنایی تلاش می کند تا از موسسات مالی، وام دریافت نماید که در این بین، ارائه سررسید های مقرر اقساط بازپرداخت وام الزامی می باشد. بنابراین موسسه یا کشور پرداخت کننده وام، بدون ریسک، وام را پرداخت می نماید. در واقع می توان گفت که تمامی ریسک روش استقراضی متوجه کشوری می باشد که وام را دریافت می کند. این نوع دریافت سرمایه خارجی می تواند به روش های زیر انجام شود:
روش فاینانس:
در روش فاینانس (Finance)، بین کشور وام گیرنده و کشور پرداخت کننده وام یک قرارداد بسته می شود که کشور پرداخت کننده وام تعهد می دهد در طرح یا پروژه، نیروی انسانی متخصص، انتقال تکنولوژی، مواد اولیه، توان ارزی و ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز را تامین کند و کشور دریافت کننده وام نیز متعهد می شود تا زمان بهره برداری از پروژه، کل قیمت تمام شده طرح یا پروژه را به صورت اقساطی در اختیار کشور سرمایه گذار قرار دهد.
روش ریفاینانس:
در روش ریفاینانس (Refinance)، از خطوط اعتباری کوتاه مدت بین بانکی حداکثر به مدت یک سال برای افتتاح اعتبارات اسنادی بابت واردات كالا استفاده می شود. روش ریفاینانس، اغلب توسط واردکنندگان و تاجران مورد استفاده قرار می گیرد.
در این روش فروشندگان خارجی، در زمان معامله اسناد طبق شرایط اعتبار وجه اسناد را به صورت نقد از بانک کارگزار دریافت می نمایند و خریداران کشور وام گیرنده، با توجه به قرارداد عقد شده، با بانک در زمان تعیین شده (حداکثر یک سال) در قرارداد اقدام به پرداخت وجه اسناد می کنند.
روش یوزانس:
در روش یوزانس (Usance)، دریافت کننده وام تعهد می دهد که با ارائه برات مدت دار، هزینه فناوری و تجهیزات دریافت شده را در زمان مشخص پرداخت نماید و همچنین بایستی بهره سرمایه را نیز پرداخت کند. لازم به ذکر است که در این روش، پرداخت وجه پس از مدت تعیین شده انجام می گیرد.
روش اعتبار خريدار:
در روش اعتبار خريدار (Buyer’s Credit)، که یکی دیگر از روش های استقراضی می باشد، اعطای اعتبار و تسهیلات لازم به تاجران، کارفرمایان و خریداران برای خرید کالا و خدمات ایرانی صورت می گیرد. این روش در چارچوب قرارداد تامين مالی انجام می شود و هدف از آن ایجاد زمینه و امكان فروش مدت دار كالا و خدمات است.
روش سرمایه گذاری مستقیم:
در روش سرمایه گذاری مستقیم (مراحل اجرایی طرح مالی Direct Investment) یک یا چند سرمایه گذار خارجی در سهام ثبت شده یک موسسه داخلی شرکت می نمایند که حق و حقوقی را برای سرمایه گذار فراهم می کند. از جمله مزایای این روش می توان به مشارکت در سود و زیان، اشتغال زایی، افزایش توانمندی نیروی انسانی، انتقال دانش فنی و… اشاره نمود.
روش بیع متقابل:
در روش بیع متقابل (Counter trade)، هدف اصلی، توسعه تجارت می باشد که در آن تاجر تعهد می دهد که در برابر کالا هایی که به کشور دیگر صادر یا وارد کند، یا موسسه سرمایه گذار در مقابل فراهم نمودن سرمایه نقدی و غیر نقدی مورد نیاز، کالای مرتبط یا غیر مرتبط با کالای اولیه را وارد یا صادر نماید.
مطالعه مقاله محاسبه فرع قسط ماهیانه با تابع IPMT را به شما عزیزان پیشنهاد می دهیم.
روش های تامین مالی
تامین مالی با استفاده از سرمایه های داخلی:
یکی دیگر از روش های تامین مالی برای اجرای طرح ها و پروژه ها، استفاده از صندوق توسعه ملی است که دریافت این نوع سرمایه با توجه به شرایط و ضوابط خاصی صورت می گیرد.
روش سرمایه گذاری:
در این روش ریسک سرمایه گذاری متوجه سرمایه گذار و تامین کننده سرمایه است که با به كارگيری منابع مالی در فعاليت يا طرح مورد نظر، باید اصل و سود منابع سرمايه گذاری شده از عملكرد اقتصادی طرح عودت داده شود. به همین دلیل سرمایه گذار باید نسبت به برآورده شدن حداقل سود مورد نظر مراحل اجرایی طرح مالی خود اطمینان لازم را کسب و سپس برای سرمایه گذاری اقدام کند.
انواع روش های تامین مالی پروژه ها:
به طور کلی انواع طبقه بندی کلان به شرح زیر برای انوع روش های تامین مالی مطرح است.
طبقه بندی بر مبنای منبع تامین کننده سرمایه:
- تامین مالی دولتی
- تامین مالی خصوصی
- تامین مالی به صورت مشارکت دولتی- خصوصی
- طبقه مراحل اجرایی طرح مالی بندی بر مبنای نوع تعهد مالی
- تامین مالی با تعهد
- تامین مالی با تعهد محدود و بدون تعهد
طبقه بندی بر مبنای منبع تضمین کننده بازپرداخت:
- تامین مالی دولتی/ کشوری
- تامین مالی شرکتی
- تامین مالی پروژه ای
در پایان مطالعه مقاله نرخ بازده داخلی تعدیل شده جایگزینی کارآمد برای نرخ بازده داخلی به مخاطبین عزیز پیشنهاد می گردد.
| طرح توجیهی ۱۴۰۱ | طرح توجیهی چیست ؟ + نمونه طرح PDF و Word
در این مقاله کامل ترین جزئیات در مورد طرح توجیهی را تهیه و به رشته تحریر درآورده ایم که در ادامه تقدیم میگردد . همچنین در هر زمانی میتوانید جهت کسب اطلاعات در مورد پروژه خودتان با تلفن های بهین صنعت یاب تماس حاصل فرمایید .
در این مقاله به سوالات زیر پاسخ داده میشود:
ویدیو زیر به جهت آشنایی کامل شما با طرح توجیهی تهیه شده است که میتوانید تماشا کنید.
کلمه طرح توجیهی به چه معناست ؟
طرح توجیهی یا fesibilty studiy ( fesibilty research ) یا طرح امکانسنجی همانطور که مشخصی است به معنای توجیه ( تشریح، توضیح، شرح ) داشتن است .
یک طرح توجیهی چیست ؟
طرح توجیهی عبارت است از مجموعه مطالعات و محاسباتی که برای یک ایده انجام میشود تا در ابتدا آن ایده را شرح دهد و در مرحله بعد مشخص کند که آیا امکان انجام آن است یا خیر .
چند نمونه از طرح های تهیه شده توسط بهین صنعت یاب
علت تدوین طرح توجیهی چیست ؟
زمانی که یک ایده در ذهن قرار دارد خام است و قابلیت اجرا ندارد مگر تا زمانی که بررسی شود و از محکم بودن آن مطمئن شویم . پس طرح توجیهی را تهیه میکنیم تا افراد دیگر همانند بانک ها٬ سرمایه گذاران ٬ سازمان های نظارتی همانند محیط زیست و … را با ایده خود به شکل کامل آشنا کنیم .
مزیت های طرح توجیهی چیست ؟
تصور کنید که در حال احداث کارخانه تولید رب گوجه فرنگی هستید .
آیا اگر قبل از شروع در مورد میزان تولید رقبا٬ فروش و قیمت های هر شرکت٬ میزان صادرات و واردات٬ ماشین آلات مورد نیاز٬ شهر هایی که بیشترین مصرف را دارند٬ و … اطلاعات داشته باشید قدم های بعدی خود را صحیح تر برنمیدارید ؟
مهمترین مزیت طرح این است که چشم صاحب ایده و سرمایه را بروی آینده کارش باز میکند و از تمامی جوانب تصمیمات خود را میسنجد .
کاربرد های طرح توجیهی چیست ؟
زمانی که برای دریافت وام به بانک مراجعه میکنید باید بتوانید از ایده خود دفاع کنید و موفق بودن آنرا اثبات نمایید . طرح توجیهی همان چیزی هست که یک کارشناس بانکی مطالعه می کند و در جریان ایده و اجرای شما قرار میگیرد . پس از آن اطلاعات مالی شما تایید شده و وام مورد نظرتان پرداخت می شود .
مهم تر از همه متقاضی نقشه راه کامل و جامعی از مرحله ایده تا اجرا در دست دارد .
یک طرح شامل چه بخش هایی است ؟
یک طرح کامل شامل سه بخش اصلی بازار٬ فنی و مالی است . که در هر بخش اطلاعات پروژه به شکل بروز جمع آوری٬ محاسبه و نوشته میشود . به شکل دقیق تر :
بخش بازار : محصول را از نظر شرایط حاکم بر بازار بررسی می کند و نشان میدهد که آمار تولید محصول در کشور تا چند سال اخیر چقدر بوده و پیش بینی میزان ظرفیت بازار را انجام می دهد .
بخش فنی : روش تولید محصول٬ ماشین آلات مورد نیاز٬ فضای سوله مورد نیاز٬ تعداد پرسنل مورد نیاز و … در این بخش نوشته خواهد شد .
بخش مالی : سرمایه در گردش مورد نیاز٬ هزینه خرید ماشین آلات٬ حقوق ها و دستمزد های پرسنل و دیگر اسناد مالی در این قسمت بررسی و محاسبه خواهد شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار کامفار از محاسبات خروجی گرفته می شود .
محیط نرم افزار کامفار
نرم افزار کامفار یک برنامه قابل نصب بروی کامپیوتر میباشد که جهت اطمینان٬ از درستی تحقیقات و محاسبات قبل از اجرا استفاده میشود. همچنین این نرم افزار سازماندهی گزارشات مالی و اقتصادی را بهبود میبخشد. در نهایت نیز خروجی این برنامه نشان میدهد که جذابیت سرمایه گذاری بروی ایده مورد نظر چقدر میباشد.
طرح توجیهی برای چه موضوعاتی نگارش میشود ؟
یک طرح با موضوعات کلی صنعتی – پتروشیمی – کشاورزی و گردشگری نوشته میشود .
مثال های برای هر موضوع :
- صنعتی : تولیدی مواد غذایی – تولید فولاد – تولید لوازم آرایشی – تولید روغن موتور و …
- پتروشیمی : احداث پالایشگاه – بهره برداری از منابع نفت و گاز و …
- کشاورزی : احداث گلخانه – پرورش ماهی و آبزیان – پرورش مزرعه و …
- گردشگری : راه اندازی رستوران و کافه – راه اندازی مجتمع تفریحی و گردشگری بین راهی – ایجاد محلی برای گردشگری همانند تلکابین نمک آبرود و …
چگونه یک طرح توجیهی بنویسیم ؟
برای نوشتن یک طرح کافیست از سوالات ساده شروع کنید و یک پرسش نامه برای خود تهیه کنید . پس از پاسخ٬ اطلاعات را جمع آوری کنید و سپس در یک سند کامل چاپ کنید .
اما آیا این طرح اعتبار دارد و بانک آن را قبول می کند ؟ پاسخ خیر است .
یک طرح کامل و دقیق باید توسط کارشناسان و متخصصین آن حوزه نوشته شود . برای مثال در بهین صنعت یاب بخش بازار توسط تیم مطالعات بازار بررسی و تدوین میگردد .
قسمت فنی نیز توسط مهندسین شرکت با بازدید دقیق محل اجرا و دریافت اطلاعات فنی تهیه می شود .
نمونه یک طرح توجیهی کامل
پس بهتر است این کار را به کارشناسان ما بسپارید . تماس با بهین صنعت یاب
دانلود نمونه یک طرح کامل
نمونه متنی یک طرح توجیهی کامل با موضوع طرح بسته بندی مواد غذایی در دو فرمت word و pdf :
مراحل امکان سنجی را دقیق بدانید تا در این آشفته بازار ضرر نکنید
قبل از گرفتن یک تصمیم مهم تجاری، ضروری است که تجزیه و تحلیل کنید که آیا این تصمیم عملی است و احتمالاً سودآور خواهد بود یا خیر! شما میتوانید از مطالعات امکان سنجی جهت تصمیم گیری بهتر برای کسبوکار خود استفاده کنید که به اطمینان از کسب موفقیت بیشتر کمک میکند. اجرای مراحل امکان سنجی ابزاری عالی برای تکمیل یک فرآیند برنامه ریزی متفکرانه است. یک مطالعه امکان سنجی به سازمان این امکان را میدهد که آنچه در نظر دارد را پیاده سازی کند و سپس نحوه اجرای آن را ارزیابی نماید. برای درک بهتر مراحل امکان سنجی با اکوساختمان همراه باشید.
۵ مرحله از مطالعات امکان سنجی
برای انجام یک مطالعه امکان سنجی میتوانید مراحل زیر را دنبال کنید:
۱- انجام تجزیه و تحلیل اولیه
بهترین اقدام برای شروع یک مطالعه امکان سنجی، انجام برخی تحلیل‌های اولیه است. در این مرحله، شروع به فکر کردن در مورد عملی بودن یک اقدام یا تصمیم و آنچه در پی دارد، خواهید کرد. برخی از سوالاتی که باید در این مرحله به آنها پاسخ دهید، عبارتند از:
- هدف از این اقدام چیست؟
- چه منافعی از دستیابی به این اقدام حاصل میشود؟
- آیا نمونه‌هایی از این اقدام در جاهای دیگر تکمیل شده‌اند؟
- برخی از خطرات این اقدام چیست؟
- برای اطمینان از موفقیت این پروژه چه خواهید کرد؟
یک مطالعه امکان سنجی مناسب، به زمان و منابع نیاز دارد. هدف از انجام یک تحلیل اولیه این است که مشخص شود آیا امکان سنجی کاملا ارزشمند است یا خیر! اگر تشخیص دادید که اقدامی که می‌خواهید انجام دهید ارزش مطالعه بیشتر را دارد، میتوانید مطالعه امکان سنجی کامل‌‌تری را انجام دهید.
۲- ایجاد طرح کلی امکان سنجی
پس از انجام مرحله یک؛ میتوانید یک طرح کلی برای تعریف هر عنصر در مطالعه امکان سنجی ایجاد کنید. هدف این است که عناصر اصلی مطالعه خود را مشخص کرده تا چارچوبی برای ارجاع در آینده داشته باشید. برای ایجاد طرح کلی خود باید به این فکر کنید که چگونه به سوالات زیر در طول مراحل امکان سنجی پاسخ می‌دهید:
- آیا ساختار سازمانی برای انجام این اقدام را دارم؟
- آیا پول کافی برای اجرای این اقدام را دارم؟
- آیا فناوری مناسب و لازم برای تکمیل این پروژه را دارم؟
- آیا می‌توانم این پروژه را در مدت زمان معقولی تکمیل کنم؟
- آیا این اقدام به نفع سازمان خواهد بود؟
- آیا رقبای ما اقدامات مشابهی انجام داده‌اند؟ اگر بله، چطور پیش رفته‌اند؟
- هنگام انجام این اقدام باید از چه قوانینی آگاهی داشته باشم؟
یک طرح کلی ایجاد کنید که بر هر یک از این سؤالات تمرکز دارد. سپس نحوه پاسخ دادن به هر یک از آنها و نوع پاسخی که برای تعیین امکان پذیر بودن اقدام، نیاز دارید را شرح دهید.
۳- انجام تحقیقات بازار
تجزیه و تحلیل رقبا و بازار راهی مؤثر برای تعیین این است که آیا اقدام پیشنهادی شما امکان پذیر است یا خیر! اگر سازمان دیگری اقدام مشابهی را انجام داده باشد، میتوانید نه تنها در مورد امکان پذیر بودن اقدام خود یاد بگیرید بلکه درک میکنید چه مراحلی میتواند به شما در دستیابی به هدفتان کمک کند.
برخی از نمونه‌های رایج از روش‌های تحقیق در بازار عبارتند از:
- ارسال نظرسنجی
- مصاحبه با مشتریان
- مصاحبه با کارشناسان
- برگزاری گروه‌های متمرکز
- تجزیه و تحلیل رقبا
- مطالعه در حوزه رسانه‌های اجتماعی
- استفاده از دادههای در دسترس عموم مانند روندهای جستجو
تحقیقات بازار باید به شما کمک کنند تا به سوالات خود در مرحله قبل با جزئیات بیشتری پاسخ دهید. به عنوان مثال، یک شرکت اسباب بازی فروشی می‌خواهد یک اسباب بازی جدید برای کودکان عرضه کند. با انجام گروه‌های متمرکز و ارسال نظرسنجی، آنها متوجه می‌شوند که مشتریان به اسباب بازی جدید شرکت علاقه زیادی دارند. آنها همچنین با تحقیق در وبسایت رقبای خود متوجه می‌شوند که بزرگ‌ترین رقبای آنها هنوز محصولات مشابهی ندارند و شرکت میتواند برای فروش محصول جدید خود بیشتر متمرکز گردد.
۴- انجام تحقیقات سازمانی
اگر مشخص کردید که بازاری برای برنامه اقدام شما وجود دارد، گام بعدی این است که تعیین نمایید آیا سازمان شما میتواند آن را به انجام برساند یا خیر! یکی از عناصر حیاتی که باید بررسی شود، مراحل اجرایی طرح مالی جنبه مالی اقدام است که بسیار مهم است. در طول این مرحله، باید محاسبه کنید که در ابتدا چقدر باید بپردازید، چه نوع سرمایه گذاری (بلند مدت، میان مدت یا کوتاه مدت) باید داشته باشید و هرگونه هزینه اضافی دیگر برای سازمان شما چه خواهد بود.
مواردی مانند خرید لوازم یا وسایل، سرمایه گذاری در املاک و مستغلات و تغییر در پرسنل را در نظر بگیرید. پس از آن، در نظر بگیرید که آیا تیم فعلی شما میتواند به طور موثر اقدام پیشنهادی را انجام دهد. به عنوان مثال، کارکنان ممکن است به آموزش بیشتر نیاز داشته باشند. در نهایت، تعیین کنید که آیا ابزار مناسبی دارید! به عنوان مثال، عملیات شما ممکن است به تجهیزات خاصی یا فناوری تخصصی نیاز داشته باشد.
همچنین باید هزینه این تجهیزات و اینکه آیا تیم شما توانایی استفاده موثر از آنها را دارد یا خیر را نیز در نظر بگیرید. در این مرحله از مراحل امکان سنجی همچنین میتوانید تغییرات مورد نیاز سازمان را بررسی کنید.
۵- تجزیه و تحلیل نتایج
پس از جمع آوری تمام داده‌ها، اکنون باید نتایج را تجزیه و تحلیل کنید، از جمله اینکه آیا سازمان شما قادر به مدیریت این اقدام است یا بازاری برای آن وجود دارد یا خیر! بررسی کامل هر بخش از گزارش و ارزیابی اینکه آیا اقدام خود را به درستی تکمیل کرده‌اید، میتواند اطمینان بدهد که یافته‌های شما قابل اعتماد، دقیق و به نفع سازمان هستند.
تجزیه و تحلیل نتایج، مرحله‌ای است که در آن تصمیم می‌گیرید که آیا برنامه اقدام شما عملی بوده است یا خیر و چه نوع خطراتی در آن دخیل هستند. اگر نتایج نشان می‌دهند که اقدام پیشنهادی شما امکان پذیر میباشد، اکنون میتوانید از یافته‌های خود برای کمک به برنامه ریزی مراحل امکان سنجی مانند ایجاد طرح کلی محصول یا شروع فرآیند استخدام استفاده کنید.
سخن آخر
اغلب سازمان‌های غیرانتفاعی و دولتی بلافاصله اجرای یک برنامه یا منطقه خدماتی جدید را آغاز میکنند. آنها نیازی را با مشتریان خود یا شکافی را در خدمات موجود می‌بینند، بنابراین تصمیم می‌گیرند که به رفع این نیاز کمک کنند؛ اما چالش اصلی این است که زمان کافی برای تکمیل فرآیند برنامه ریزی و ارزیابی جامع برای توسعه برنامه یا خدمات وجود ندارد.
یکی از خدماتی که برای رفع این نیاز انجام میشود، تکمیل مراحل امکان سنجی است. این مهم از آنالیز اولیه شروع میشود و با تحقیقات رقبا و نیازسنجی سازمانی ادامه پیدا میکند. اگر بتوان در هر مرحله از امکان سنجی به پرسش های متداول پاسخ قانع کننده‌ای ارائه داد، می‌توان اقدامات و تصمیم‌های سودمندی برای سازمان اخذ کرد.
دیدگاه شما