شاخص تراز تجاری

تاثیر متغیر های کلان اقتصادی در تراز تجاری بخش کشاورزی

هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطه بلندمدت و کوتاه مدت تراز تجاری بخش کشاورزی و متغیرهای کلان اقتصادی در ایران است. به این منظور، از آزمون همگرایی جوهانسون برای بررسی رابطه بلندمدت بین متغیرها و از مدل تصحیح خطای برداری برای بررسی پویایی کوتاه مدت متغیر ها استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان داد که متغیرهای ارزش افزوده بخش کشاورزی، نرخ ارز، شاخص باز بودن اقتصاد و تعرفه واردات محصولات کشاورزی تاثیر مثبت و معنی دار در تراز تجاری بخش کشاورزی دارند، در حالی که متغیرهای درآمد قابل تصرف سرانه و شاخص قیمت عمده فروشی مواد خوراکی تاثیر منفی و معنی داری در تراز تجاری این بخش دارند. همچنین توابع تکانه واکنش ارائه شده نشان دهنده واکنش مثبت متغیر تراز تجاری در صورت بروز شوک در هر یک از متغیر های ارزش افزوده، شاخص باز بودن اقتصاد، تعرفه صادارت کالاهای کشاورزی و شاخص قیمت عمده فروشی کالاهای خوراکی است. نتایج تجزیه واریانس نیز نشان داد که متغیر های تراز تجاری بخش کشاورزی، تعرفه واردات محصولات کشاورزی، شاخص باز بودن اقتصاد و نرخ ارز حقیقی بیشترین سهم را در توضیح تغییرات متغیر تراز تجاری بخش کشاورزی داشته اند. با توجه به نتایج حاصل می توان گفت که افزایش نرخ ارز و ایجاد شرایط باز اقتصادی موجب بهبود تراز تجاری بخش کشاورزی می شود.

تاثیر سیاست روی تراز تجاری کشور

شرایط سیاسی و اقتصادی کشور رابطه‌ای بسیار نزدیک و مستقیم با یکدیگر دارند و ضعف در هر کدام باعث ضعف دیگری می‌شود. در همین راستا مفهوم مهمی به نام تراز تجاری مطرح است که به بررسی وضعیت اقتصادی کشور اشاره می‌کند.

تراز تجاری به چه معنا است؟

تراز تجاری نشان‌دهنده‌ی نسبت درآمد از صادرات یک کشور در مقایسه با واردات آن است که بر شرایط اقتصادی و ارزش پول یک کشور تاثیر بسیار زیادی دارد. عوامل مختلفی بر تراز تجاری تاثیرگذار هستند که از جمله آنها می‌توان به مالیات، وضعیت ارز، هزینه‌ی نیروی کار، میزان عرضه و تقاضا و موجود بودن ارز خارجی کافی اشاره کرد.

برای مشخص کردن تراز تجاری لازم است ابتدا میزان صادرات و واردات کشور در یک بازه‌ زمانی معین اندازه‌گیری شود. در صورتی که میزان صادرات از واردات کمتر باشد، تراز تجاری منفی می‌شود.

عوامل تاثیرگذار روی تراز تجاری یک کشور

نرخ ارز

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر تراز تجاری کشور، نرخ ارز است که ارزش پول ملی را نسبت به پول سایر کشورها نشان می‌دهد. عدم ثبات در وضعیت ارزی کشور باعث ایجاد عدم تعادل در اقتصاد می‌شود و تراز تجاری کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

تجارت خارجی

بدیهی است که مسئله‌ تجارت خارجی برای تمام کشورها اهمیت بسیار بالایی دارد و بخش بزرگی از اقتصاد هر کشور را تشکیل می‌دهد و به همین خاطر است که کارشناسان اقتصاد و نظریه‌پردازان اقتصادی اهمیت ویژه‌ای برای این بخش از اقتصاد قائل هستند.

همان طور که اشار کردیم نرخ ارز به عنوان واحد پول در مبادله با کشورهای مختلف، بر قیمت‌ کالاهای داخلی و خارجی تاثیر می‌گذارد و به همین دلیل سیاست‌های کشور باید در جهت تثبیت نرخ ارز باشد. آنچه برای افراد در زمینه‌ی صادرات و واردات اهمیت دارد ثبات سطح قیمت‌ها و نرخ ارز است چرا که وجود نوسانات ریسک در سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد.

در هنگام بررسی تراز تجاری کشور در مدت معین، باید تغییرات نرخ ارز در طول این مدت بررسی شود تا تاثیرات آن بر روند واردات و صادرات مشخص شود.

روابط بین‌الملل

یکی از مهم‌ترین مسائلی که صادرات و واردات را تحت تاثیر قرار می‌دهد روابط با بین المللی کشور با کشورهای خارجی است. در واقع روابط سیاسی کشورهای مختلف، بر روابط تجاری و صادارت و واردات بین کشورها تاثیر بسیار زیادی دارد. جلساتی که بین سران کشورها برگزار می‌شود و رایزنی‌های بین وزیر امور خارجه و نمایندگان دیگر کشورها در ترسیم نوع روابط بین کشورها و در واقع ارتباط اقتصادی این کشورها نقش بسیار زیادی دارد.

تحریم‌های اقتصادی

تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر اقتصاد کشور، نرخ ارز و در نتیجه تراز تجاری کشور مهم و قابل بررسی است. یکی از مهمترین اثرات، کاهش صادرات نفت است. پس از اعمال تحریم‌ها، تولید و صادرات نفت ایران کاهش قابل‌توجهی کرده است. پس از نفت که یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های اقتصادی کشور به شمار می‌رود، فلزات صنعتی نیز در صادرات ایران نقش مهمی ایفا می‌کنند که صادرات این فلزات نیز تحریم شده است.

بنابراین تحریم صادرات منابع مهمی مانند نفت و فلزات در کاهش نرخ کلی صادرات تاثیر چشم‌گیری دارد که نقش بسیار مهمی در منفی شدن تراز تجاری کشور شده است. صادرات هر کشور به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع عرضه‌ ارز محسوب می‌شود و هنگامی که صادرات با تحریم مواجه می‌شود، منابع ارزی که برای انجام واردات الزامی هستند نیز دچار مشکل می‌شوند.

کاهش صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی بر دیگر قسمت‌های چرخه‌ی اقصاد و صنعت تاثیر دارد و تامین بسیاری از مواد مورد نیاز را با مشکل رو به رو کرده است. با افزایش تحریم‌ها میانگین تولید ناخالص داخلی رشدی نداشته است که این مسئله نیز اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار داده است.

طبق آمارهای ارائه شده توسط رییس کل گمرک، ایران در سال نود و نه 34.5 میلیارد دلار صادرات و 38.5 میلیارد دلار واردات داشته که تراز تجاری ایران در این سال با تفاوت 4 میلیارد دلار در واردات منفی بوده است. مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر این کاهش صادرات، تحریم‌های اقتصادی ایران و شیوع کرونا بوده است. تراز تجاری کشور به همین شیوه‌ای که اشاره شد محاسبه می‌شود و در صورتی که واردات از صادرات بیشتر باشد به آن کسری تجاری یا شکاف تجاری گفته می‌شود.

راه‌حل مثبت شدن تراز تجاری در کجاست؟

در واقع برای مثبت کردن تراز تجاری یک کشور لازم است سیاست‌های اقتصادی در جهت گسترش روابط سیاسی و اقتصادی باشد. با توجه به این که بخش اعظم صادرات ایران از طریق صادرات نفت انجام می‌شود برای مثبت کردن تراز تجاری کشور لازم است از کاهش صادرات نفت جلوگیری شود و با توانمندسازی کشور در امر تولید داخلی میزان واردات کشور کاهش یابد.

تولید داخلی، راهی برای کاهش واردات

دستیابی به دانش تولید داخلی از مهم‌ترین عوامل ایجاد خودکفایی و کاهش میزان واردات است. سیاست‌های تولید داخلی و کاهش واردات نیز به اندازه‌ی گسترش روابط سیاسی اقتصادی و افزایش صادرات اهمیت دارد. در بررسی عوامل موثر در تغییر تراز تجاری باید عوامل داخلی و عوامل خارجی به طور همزمان بررسی شوند تا تحلیل اطلاعات به صورت دقیق و کامل انجام شود.

درباره مانو

سامانه مدیریت ثروت مانو، شرایطی را فراهم کرده است که همه افراد جامعه با هر سطح از دانش اقتصادی و بدون نیاز به صرف زمان بابت رصد و تحلیل اخبار اقتصادی، متناسب با شرایط مالی و درجه ریسک‌پذیری خود، در طرح‌های سرمایه‌گذاری مشارکت کنند. طرح‌های سرمایه‌گذاری مثل صندوق‌های درآمد ثابت، صندوق‌های طلا و سرمایه‌گذاری در بورس با سطح ریسک‌پذیری متفاوت که برای تمامی قشر‌های جامعه امکان سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند.

رکوردشکنی کسری تراز تجاری ترکیه

علیرغم جهش صادرات ترکیه کسری تراز تجاری این کشور در ماه ژوئیه به رقم بی سابقه‌ای رسید.

میدل ایست نیوز: علیرغم جهش صادرات ترکیه کسری تراز تجاری این کشور در ماه ژوئیه به رقم بی سابقه‌ای رسید.

به گزارش «العربی الجدید» بر اساس آمارهای رسمی تراز تجاری ماهانه ترکیه به منفی 10.7 میلیارد دلار رسیده که این رقم بیشترین تراز منفی این کشور در اطلاعات ثبت شده از سال 1984 است.

بر اساس این آمار که موسسه آمار دولتی منتشر کرده، کسری تراز تجاری ترکیه از ژانویه تا ژوئیه امسال 62.2 میلیارد دلار افزایش یافته که نسبت به سال قبل 143.7 درصد افزایش داشته است.

داده‌ها حاکی از وخیم شدن آینده تراز تجارت خارجی ترکیه از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه گذشته است.

روسیه که صادرکننده بزرگ نفت خام و گاز طبیعی است با توجه به اهمیت اقتصادی ترکیه، اجازه داد که بعضی از پرداختی‌های ترکیه با روبل انجام شود.

کسری تراز تجاری ترکیه علیرغم افزایش 13.4 درصدی صادرات در ماه ژوئیه در مقایسه با همین ماه در سال گذشته و ثبت 18.6 میلیارد دلار و رشد 41.4 درصدی واردات و رسیدن آن به حجم 29.2 میلیارد دلار است.

بر اساس این گزارش‌ها، واردات روغن معدنی که شاخص پرداخت‌های ترکیه به روسیه است، 95.7 درصد افزایش داشته و از 4 میلیارد دلار به 7.7 میلیارد دلار رسیده است.

همچنین واردات طلا و فلزات گرانبها از روسیه با 600 درصد افزایش به 2 میلیارد دلار رسیده است.

این درحالی است که اقتصاددانان مشکل تجارت خارجی و کسری تراز تجاری ترکیه را افزایش هزینه واردات انرژی می‌دانند که سالانه بیش از 50 میلیارد دلار را به خود اختصاص می‌دهد.

واردات از صادرات پیشی گرفت/تراز تجاری ایران در سراشیبی

گزارش تراز تجاری اقتصاد کشور در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ بررسی شده شده است. میزان صادرات ایران در اردیبهشت ۱۴۰۱ چه قدر بوده است؟

به گزارش اقتصادنیوز، صادرات ماهانه در دومین ماه از سال جاری نسبت به فروردین حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است.

بنا به آخرین آمار منتشر شده بانک مرکزی از تراز پرداخت‌ها، ارزش صادرات اقتصاد شاخص تراز تجاری ایران در اردیبهشت امسال ۴٫۸ میلیارد دلار بوده است، این در حالیست که در همین ماه ارزش واردات به داخل کشور نزدیک به ۵٫۳ میلیارد دلار برآورد شده است.

بر این اساس تراز تجاری اقتصاد کشور پس از اینکه بعد از پنج ماه در فروردین مثبت شده بود، بار دیگر در دومین ماه سال ۱۴۰۱ منفی شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد واردات ماهانه در اردیبهشت ماه نسبت به فروردین بالغ بر ۸۷ رصد رشد داشته است، این شاخص در بازه زمانی سال گذشته تنها حدود ۳۳ درصد بوده است.

جهش واردات در حالی در اردیبهشت ماه رخ داده است که تقریبا از اوایل همین ماه شاهد افزایش در نرخ ارز بوده‌ایم. در این گزارش به بررسی تراز تجاری و همچنین ارزش صادرات و واردات شکل گرفته در اقتصاد ایران در ۱۴ ماه گذشته پرداخته شده است.

نوسان صادرات در سال گذشته

بررسی‌ها نشان می‌دهد ارزش صادرات ماهانه غیر نفتی اقتصاد ایران در سال گذشته نوسانات زیادی داشته است. کمترین مقدار صادرات غیر نفتی سال ۱۴۰۰ در فروردین ماه به ارزش ۲ میلیارد و ۹۶۸ میلیون دلار رقم خورده است.

در دو ماه بعدی با روند صعودی در افزایش صادرات مواجه بوده‌ایم و این رقم در خرداد بالغ بر ۴٫۳ میلیارد دلار رسید، این رقم بالاترین مقدار صادرات غیر نفتی در شش ماهه نخست سال بوده است.

اما از خرداد ماه بار دیگر روند نزولی در ارزش صادرات شکل گرفت. لازم به ذکر است رقم صادرات با احتساب میعانات گازی است.

بالاترین مقدار صادرات غیر نفتی کشور در سال گذشته در مهر ماه به ارزش ۵ میلیارد و ۲۶۸ میلیون دلار رخ داده است، حجم صادرات انجام شده در این ماه بالغ بر ۱۵ میلیون تن شاخص تراز تجاری بوده است.

به مانند روند قبلی باز هم صادرات در روند نزولی قرار گرفت و در دی ماه به ۳٫۶ میلیارد دلار رسید.

افزایش صادرات در اردیبهشت ۱۴۰۱

رقم صادرات غیر نفتی از حدود ۴٫۷ میلیارد دلار در بهمن ماه به ۵ میلیارد و ۱۰۳ میلیون دلار در اسفند ماه رسید. به بیان دیگر در ماه پایانی سال ارزش صادرات غیر نفتی کشور حدود ۴۰۰ میلیون دلار افزایش یافت.

اما این روند صعودی نتوانست در سال جدید نیز تداوم داشته باشد و این رقم در فروردین ماه ۱۴۰۱ به رقم ۳٫۷ میلیارد دلار رسید. این رقم در حدود میزان صادرات دی ماه سال گذشته بوده است.

ارزش صادرات غیر نفتی به‌طور کلی معمولا در ابتدای سال با یک کاهش مواجه مواجه می‌شود که این رخداد در سال جاری نیز تکرار شد. اما رقم صادرات فروردین ۱۴۰۱ در مقایسه با فروردین ۱۴۰۰ به شکل قابل توجهی بالاتر بوده است.

ارزش صادراتی غیر نفتی ماهانه کشور با بالغ بر ۱٫۱ میلیارد دلار افزایش نسبت به فرورین، به رقم ۴ میلیارد و ۸۱۷ میلیون دلار رسیده است. به بیان دیگر صادرات ماهانه در دومین ماه از سال جاری نسبت به فروردین حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است،

بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد این شاخص در بازه زمانی مشابه سال قبل تنها ۱۳ درصد بوده است. از این حیث می‌توان عنوان کرد میزان وضعیت صادرات نسبت سال گذشته بهبود یافته است.

جهش بالای واردات در اردیبهشت

به غیر از یک نوسان مقدار واردات در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۰، می‌توان گفت که روند واردات در سال گذشته صعودی و فزاینده بوده است، به گونه‌ای که میزان واردات ماهانه از ۲٫۷ میلیارد دلار در فروردین ماه به ۵٫۱ میلیارد دلار در بهمن ماه رسیده است.

بالاترین میزان واردات اقتصاد ایران در سال گذشته در شهریور ماه به ارزش ۶ میلیارد و ۴۹۰ میلیون تومان به ثبت رسیده است. همچنین کمترین مقدار نیز در مرداد ماه به ارزش ۲ میلیارد دلار بوده است.

رقم واردات در ماه پایانی سال ۱۴۰۰ به ۶٫۴ میلیارد دلار رسید، بر این اساس افزایش مقدار واردات ماهانه در اسفند ماه نسبت به بهمن بالغ بر ۱٫۳ میلیارد دلار بوده است.

به مانند صادرات در شاخص واردات نیز در فروردین امسال با کاهش جدی در واردات مواجه بوده‌ایم، این شاخص در نخستین ماه سال جاری به ۲ میلیارد و ۸۲۴ میلیون دلار کاهش یافته است.

ارزش واردات ماهانه با ۲٫۴ میلیارد دلار افزایش نسبت به ماه نخست سال، به ۵ میلیارد و ۲۹۱ میلیون دلار رسیده است.

به عبارت دیگر واردات ماهانه اقتصاد ایران در اردیبهشت بالغ بر ۸۷ درصد افزایش یافته، چنانچه رشد واردات در همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۰ را محاسبه کنیم متوجه جهش بالای واردات در سال جاری می‌شویم.

رشد این شاخص در ماه دوم سال گذشته تنها ۳۳ درصد برآورد شده است. پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش نرخ در خرداد ماه، روند صعودی واردات در خرداد تکرار نشود.

تراز تجاری منفی است

تراز تجاری یکی از اصلی‌ترین اجزای تراز پرداخت‌ها است که تحلیل آن در اقتصاد کلان بسیار حائز اهمیت است، چراکه کسری یا مازاد تراز پرداخت‌ها بر روی بسیاری از متغیرهای کلان اقتصادی تاثیرگذار است.

از میان دوازده سال گذشته در پنج ماه میزان صادرات بیش از واردات بوده یا به بیان دیگر تراز تجاری ماهانه مثبت بوده است و در هفت ماه نیز میزان واردات بیش از صادرات بوده است.

تراز تجاری اقتصاد ایران در سال گذشته منفی ۴ میلیارد و ۴۸۲ میلیون دلار برآورد شده است.

یکی از عمده‌ترین دلایل کاهش صادرات در ماه‌های پایانی ۱۴۰۰، کاهش رشد تولید کالاهای واسطه در کشور بوده است، به گونه‌ای که میانگین رشد ماهانه تولید کالا‌های واسطه‌ای در شش ماهه دوم سال گذشته منفی برآورد شده است.

با توجه به اینکه کالاهای واسطه‌ای عموما کالاهای صادراتی اقتصاد ایران هستند، کاهش رشد تولید در اینگونه اقلام به معنی کم رونق شدن صادرات است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در فروردین ماه امسال مانند فروردین ۱۴۰۰ تراز تجاری مثبت بوده است.

شاخص های اقتصادی

در هر کشوری برنامه‌ریزی و تجزیه و تحلیل اقتصادی مستلزم در اختیار داشتن ابزارهایی مانند شاخص های اقتصادی مناسب است. امروزه در کشورهای مختلف، بسیاری از شاخص ها توسط مراجع مختلف آماری و علمی مانند سازمان های دولتی، سازمان های بین‌المللی، دانشگاه ها و سایر مراکز در زمینه‌های مختلف تهیه شده و در اختیار عموم قرار می گیرند.

این شاخص ها در تشخیص اقتصاد قوی و بررسی روند اقتصادی کشورها به معامله گران کمک می کنند. شاخص‌های متعددی برای بیان وضعیت اقتصاد کلان کشورها معرفی شده‌اند. از معروف‌ترین آنها می‌توان از تولید ناخالص داخلی، شاخص تراز تجاری نرخ تورم، نرخ بیکاری، نرخ سود بانکی و تراز تجاری و شاخص محیط کسب و کار نام برد.

↵ تورم (Inflation)؛ یکی از مهم‌ترین شاخص های اقتصادی

درعلم اقتصاد، تورم افزایش سطح عمومی قیمت است که غالبا به معنی افزایش نامنظم و غیر متناسب قیمت بیان می شود. در واقع تورم نوعی مالیات غیرمستقیم از تمام مردم به میزان متفاوت است. به نحوی که بیشترین هزینه ی آن بر دوش مستضعفین و کمترین هزینه بر دوش ثروتمندان خواهد بود.

زمانی که تقاضای پولی برای محصول نسبت به تولید، رشد می کند و باید برای خرید کالاها و خدمات پول بیشتری پرداخت شود در واقع با تورم روبرو هستیم. اگر رشد دستمزدها با رشد بهره وری در اقتصاد یکسان باشد، تورم به وجود نخواهد آمد. هرچه میزان تورم بیشتر باشد قدرت خرید یک واحد پول کمتر می‌شود.

کسری بودجه دولت نیز عامل دیگری در ایجاد تورم است. چرا که دولت برای حل این مشکل اقدام به استقراض از بانک مرکزی و یا فروش درآمدهای ارزی خواهد کرد. به این طریق نقدینگی در اقتصاد افزایش می یابد.

تورم به عنوان یک شاخص اقتصادی در سه بخش قیمت اولیه، تولید و مصرف نمایان می شود. امکان افزایش قیمت در هر مرحله وجود دارد و عموما آمار تورم به شکل این شاخص ها اعلام می گردد.

↵ بیکاری و اشتغال (Unemployment)

در اقتصاد، بیکار به فردی اطلاق می شود که در سن کارجویای کار بوده اما منبع درآمدی نداشته باشد. کودکان و افراد مسن به این دلیل که قادر به انجام فعالیتی نیستند جزء جمعیت فعال محسوب نمی شوند. زنان خانه دار و دانشجویان اگر جویای کار نباشند و حتی افرادی که با وجود داشتن منبع درآمد مشغول به کاری نیستند نیز جزء آمار فعالان به شمار نمی آیند.

در مقابل بیکاری، بحث اشتغال مطرح است. شغل فعالیتی منظم است که به ازای دریافت پول انجام شده و اشتغال به معنای داشتن شغل یا پیشه است که در مقابل دریافت دستمزد و حقوق صورت می گیرد. این آمارهم برای کارفرما و هم افرادی که برای خودشان کار می کنند در نظر گرفته می شود و مقصود مشارکت در فعالیت اقتصادی است.

در این حوزه از شاخص های اقتصادی، نرخ بیکاری،اشتغال بخش خصوصی و آمار مطالبات بیمه بیکاری شاخص های قابل بررسی در آمارهای بیکاری و اشتغال هستند.

↵ تولید ناخالص داخلی (GDP)

مهمترین متغیری که در تحلیل و ارزیابی اقتصاد کلان مورد استفاده قرار می گیرد، تولید ناخالص داخلی است. این متغیر مطالب فراوانی درباره ی تغییرات استاندارد زندگی در یک اقتصاد را بیان می کند. به همین دلیل رایج ترین شاخص برای اندازه گیری رفاه یک جامعه و مقایسه آن با جوامع دیگر است.

تولید ناخالص داخلی ارزش پولی تمامی کالاها و خدماتی بوده که طی یک دوره زمانی خاص در داخل کشور تولید شده است. سه نکته در محاسبه این شاخص اقتصادی در نظر گرفته می شود. اول اینکه قیمت نهایی کالاها اهمیت دارد. دوم اینکه به بازه ی زمانی خاصی مثلا ماهانه یا سالانه اختصاص می یابد. سوم، هر کالا یا خدماتی که در داخل کشور تولید شود در محاسبه لحاظ می گردد حتی اگر توسط یک فرد خارجی باشد.

در واقع آنچه به عنوان شاخص اقتصادی ناخالص داخلی انتشار می یابد از جمع کل مبالغ هزینه شده در بخش خصوصی و دولتی، سرمایه گذاری و صادرات است که هزینه ی واردات از آن کسر شده است.

↵ نرخ بهره (Federal Funds Rate)

هرگاه صحبت از نرخ بهره به میان می آید، گرفتن وام بانکی و پرداخت بهره بانکی اولین موضوعی است که به ذهن می رسد. این نرخی است که بانک بابت جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی امروز، دریافت می کند. به دلیل ارزش زمانی پول، مبلغی با عنوان بهره به فرد یا بنگاه قرض دهنده پرداخت می شود و این به دلیل گرفته شدن فرصت سرمایه گذاری و استفاده از پول است.

نرخ بهره یک ابزار مهم سیاست پولی است و جهت کنترل تورم مورد استفاده قرار می گیرد. بانک های مرکزی کشورها در صورت تمایل جهت کاهش یا افزایش سرمایه گذاری و یا تنظیم تورم، نرخ بهره را به کار می برند. کشورهای توسعه یافته برای حفظ تورم در محدوده ی مناسب، جهت سلامت اقتصادی و کاهش نرخ بهره هم زمان با رشد اقتصادی، نرخ بهره را به عنوان ابزاری در نظر می گیرند.

↵ نرخ رشد دستمزدها (Avarage Earning)

روی آوردن به زندگی اجتماعی، باعث شد که انسان به وسیله ی کار کردن، هزینه ی زندگی خود و خانواده اش را تامین کند. حقوق و دستمزد یکی از مهم ترین عواملی است که جهت انگیزش کارکنان در یک سازمان به کار گرفته می شود. زیرا از ابزارهای اساسی برای رفع نیازهای انسانی به شمار می رود.

دستمزد به معنای مبالغ خاصی است که به صورت نقد، غیرنقدی یا مجموع این دو به کارگر در مقابل ساعات کاری مشخصی کار، پرداخت می شود. اما حقوق مبالغ خاصی است که در مقابل کار فکری یا جسمی یا ترکیبی از این دو فعالیت، به صورت ماهانه یا سالانه به کارمند پرداخت می گردد.

علاوه بر تورم، می توان شرایط بازار کار، تاریخچه ی ساختار حقوق و دستمزد شرکت، مزایای جانبی، شاخص های بهره وری سود شرکت،اطلاعات مربوط به گردش کالا و شاخص قیمت مصرف کننده به عنوان معیارهای دیگر افزایش دستمزدها نام برد.

↵ نرخ بازدهی اوراق قرضه (Treasury Yield)

اوراق قرضه، ابزار بدهی هستند که توسط شرکت یا دولت ها برای تامین سرمایه ی مورد نیاز و با نرخ بهره نسبتا کم، منتشر می شوند.

دولت ها این اوراق را در سطوح مختلف ارائه می کنند. مثلا ایالات متحده در سطوح فدرال، ایالتی و شهرداری ها اوراق قرضه منتشر می کند و می تواند به طور دوره‌ای در فواصل زمانی 30 روزه، 60 روزه، 120 روزه، سه ساله، پنج ساله، ده ساله و سی ساله بازپرداخت شوند.

بازگشت سرمایه موثر سالانه با توجه به قیمتی است که برای اوراق پرداخت شده. عموما به صورت کوپن هایی که به خریدار اوراق داده می شود. بازدهی اوراق با قیمت اوراق رابطه ی معکوس دارد. در واقع تفاوت قیمت سررسید اوراق و قیمت حال حاضر آن هاست.

↵ تراز تجاری (Trade Balance)

تراز تجاری یکی از شاخص های اقتصادی محسوب شده که در تحلیل فاندامنتال ارز کشورها مورد بررسی قرار می گیرد. تفاوت بین ارزش پولی واردات و صادرات طی یک دوره معین را تراز تجاری یا صادرات خالص گویند. اگر صادرات بیشتر از واردات بوده مقدار آن مثبت و اگر واردات بیشتر از صادرات باشد مقدار آن منفی است.

تراز مثبت با عنوان مازاد تجاری و تراز منفی با عنوان کسری تجاری شناخته می شود. در واقع تراز تجاری مثبت در استخدام بیشتر، کاهش بیکاری، افزایش دریافت سرمایه ای، ارتقا شرکت ها و بهبود سطح کیفی زندگی افراد جامعه تاثیرگذار است.

↵ حساب جاری (Current Account)

حساب جاری نشان دهنده سلامت اقتصادی کشور بوده. این شاخص شامل خالص صادرات خدمات و کالاها، خالص درآمدهای سرمایه گذاری شده و خالص تراکنش های جاری مالی می باشد.

اگر حساب جاری مثبت باشد یعنی کشور وام دهنده است و اگر حساب منفی باشد یعنی کشور بدهکار است. عواملی چون سیاست های صادراتی و وارداتی، نرخ برابری ارز، حساب ذخیره ارزی، نرخ تورم و سیاست های رقابتی بر حساب جاری تاثیر می گذارند.

چنانچه ارزش ارز یک کشور کاهش یابد اجناس تولید داخلی نیز به همان نسبت با افت قیمت مواجه شده. و بازار برای کشورهای خارجی جذاب تر خواهد بود. این امر باعث افزایش صادرات و کاهش واردات می شود.

↵ سرمایه گذاری بخش خصوصی (Private Investment)

سرمایه گذاری به این معناست که فعالیتی در قالب به کارگیری وجوهی صورت می گیرد که بتواند یک جریان سودآور در آینده ایجاد نماید. در واقع سرمایه گذاری یعنی اختصاص دادن پولی برای چیزی با انتظار سود در آینده. این امر در رشد و توسعه ی اقتصادی کشور نقش بسزایی دارد. جهت سیاست گذاری دقیق تر در این زمینه باید عوامل موثر بر سرمایه گذاری خصوصی را شناخت.

شرکت های سرمایه گذاری خصوصی در تمام حوزه های فعالیتی مختلف سرمایه گذاری کرده و شرکت های بالغ با سابقه ی عملکرد مالی و اجرایی را انتخاب می کنند. حجم سرمایه گذاری این بنگاه ها بالاست که به عنوان یکی از شاخص های اقتصادی مد نظر قرار می گیرد.

↵ مدیران خرید بخش های مختلف (PMI)

این شاخص اقتصادی یکی از مهم ترین داده های اقتصادی است که وضعیت رشد اقتصادی را بیان می کند. شاخص مدیران خرید مربوط به شرکت های بخش خصوصی است و جهت محاسبه بیش از چهارصد مدیر خرید خواسته می شود تا وضعیت شرکت و مواردی چون سفارشات جدید، استخدام، موجودی کالا، دریافت کالا و سفارشات معوقه را اعلام نمایند.

شاخص مدیران وضعیت رونق و رکود در بخش های مختلف کسب و کار را نشان می دهد و این آمار می تواند جهت تحلیل معامله گران بازار فارکس مورد استفاده قرار گیرد.

↵ تولیدات صنعتی (IIP)

یکی دیگر از شاخص های اقتصادی که خروجی تولید واقعی از تولیدات صنعتی را مشخص می کند، گزارش تولیدات صنعتی است. این آمار یک شاخص کوتاه مدت محسوب شده و برای ارزیابی عملکرد اقتصاد مورد استفاده قرار می گیرد.

این شاخص به دلیل تاثیر نوسانات سطح فعالیت آن بر شاخص های دیگر اهمیت زیادی دارد. تغییرات قیمت در این شاخص تاثیرگذار نیست. بنابراین می‌تواند به خوبی عملکرد واقعی بخش های مرتبط را نشان می دهد و به عنوان معیاری جهت اندازه گیری تغییرات کوتاه مدت ارزش افزوده به کار می‌رود.

↵ خرده فروشی (Retail Sales) از جمله شاخص های اقتصادی مهم به شمار می‌رود

هر گاه کالا یا خدماتی توسط مصرف کنندگان و مشاغل خریداری شود، صحبت از شاخص خرده فروشی به میان می آید. این کالا و خدمات نهایی شده و در آخرین مرحله ی تامین شاخص تراز تجاری به دست مصرف کننده می رسد.

تامین کالاها از مواد اولیه آغاز، سپس توسط تولیدکننده ساخته می شود. فروش عمده به خرده فروشان صورت گرفته. در نهایت خرده فروشان آن ها را در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند.

خرده فروشی شامل فروش خدمات و کالاهای بادوام و غیر بادوام در یک بازه ی زمانی خاص می باشد که در ایالات متحده هر ماه داده های مربوط به آن منتشر می شود. این شاخص ازین جهت اهمیت دارد که میزان تقاضا برای کالاهای مصرفی را نشان می دهد. این نرخ به این دلیل مورد توجه است که هزینه های مصرف کننده تقریبا 70% از کل تولیدات اقتصادی کشور را مشخص می کند.

↵ مسکن (Housing)

شاخص اقتصادی مسکن تغییرات قیمت مسکن را نشان مشخص می کند. عموما این گزارش در مورد قیمت مسکن در شهرهای بزرگ و به طور میانگینی از قیمت خانه های موجود منتشر می شود. افزایش اهدای جواز ساخت و ساز مسکن نشان دهنده‌ی رونق بازار ملک بوده. این آمار می تواند به خوبی پایان رکود در حوزه ی مسکن را خبر دهد.

سه بخش مجوز ساخت، شروع خانه سازی و بازسازی خانه های قدیمی می توانند به عنوان شاخص های مسکن منتشر شده. و همچون دیگر شاخص های اقتصادی مورد بررسی قرار گیرند.

↵ تمایلات مصرف کننده (CB)

دو شاخص اطمینان مصرف کننده و تمایلات مصرف کننده، مهم ترین شاخص ها برای ارزیابی انتظارات مصرف کنندگان هستند. این دو گزارش بر اساس ارزیابی انجام شده از خانوارها جمع آوری و هر ماه منتشر می شوند.

شاخص اطمینان، سطح اعتماد مصرف کننده را در ثبات اقتصادی نشان داده. و بر اساس بررسی ماهانه بیش از 5 هزار خانوار می باشد. این آمار جهت برآورد وضعیت مالی نسبی، قدرت خرید و اعتماد به نفس یک مصرف کننده طراحی شده است.

↵ کالاهای بادوام (Durable Goods)

کالای بادوام به کالایی گفته می شود که عمر بیش از سه سال دارند. مانند مبلمان، خودرو و جواهرات. شاخص کالاهای بادوام حجم سفارشات این کالاها را مشخص می کند. افزایش سفارشات موجب افزایش فعالیت تولیدات در این بخش خواهد شد و بهبود وضعیت اقتصادی را به دنبال خواهد داشت.

افت و کاهش این شاخص نشان دهنده‌ی رکود اقتصادی است. اما این اتفاق بلافاصله انجام نمی شود. آمار این شاخص امکان پیش بینی از حدود 6 ماه قبل را به معامله‌گر می دهد.

نتیجه

بهبود اقتصادی کشورها یکی از مسائل مهم در سطح اقتصاد کلان است. این مسئله باعث رشد اقتصادی و توسعه کشور می شود. اقتصاد قوی و کارآمد موجب جلب اعتماد مصرف کنندگان و سرمایه گذاران خواهد شد. این امر نقطه ی قوتی در قدرت اقتصادی محسوب می گردد.

جهت بررسی کشورها از نظر اقتصادی و ارزیابی پیشرفت در این زمینه می توان از شاخص های اقتصادی کمک گرفت. داده هایی که از کشورهای مختلف منتشر شده و جهت حرکت اقتصاد آن ها را نشان می‌دهد. قطعا بررسی شاخص های اقتصادی و مقایسه با داده های قبل می تواند تحلیلی مناسب در جهت شناخت قدرت اقتصادی و نمایانگر تاثیر آن بر ارز کشورها باشد.