نرخ هزینه فرصت اسمی و موثر در اکسل
در این مطلب به نحوه محاسبه نرخ هزینه فرصت اسمی و موثر سالانه به کمک توابع مالی در نرم افزار اکسل خواهیم پرداخت. به طور خلاصه نرخ هزینه فرصت موثر سالانه، نشان دهنده بازده حقیقی یک سرمایه گذاری است که دربرگیرنده اثرات تجمعی سرمایه در طول زمان است. بالعکس نرخ هزینه فرصت اسمی سالانه نرخی است که بدون در نظر گرفتن تعداد دفعات مرکب شدن سود، در محاسبات مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت نرخ هزینه فرصت اسمی (درصد) و موثر سالانه
برای روشن شدن تفاوت این دو نرخ به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید که شما قصد دارید مبلغی معادل با ۲۰۰ میلیون تومان را به مدت یک سال سپرده گذاری کنید. اگر نرخ سود اسمی سالانه یا اعلامی برابر با ۱۸درصد باشد، تحت هر یک از شرایط زیر، مبلغ سرمایه شما در طی یک سال چقدر خواهد شد؟
با لحاظ پرداخت ماهانه:
در ماه اول سودی معادل با ۱٫۵ درصد (با لحاظ پرداخت ماهانه و تقسیم سود سالانه ۱۸ درصد بر ۱۲ ماه) بر روی سرمایه اولیه خود (۲۰۰ میلیون) به دست خواهید آورد. بنابراین در پایان ماه اول، سرمایه شما ۲۰۳ میلیون تومان خواهد شد.
در ماه دوم هم شما سودی معادل ۱٫۵ درصد بر سرمایه ابتدای ماه دوم که اکنون ۲۰۳ میلیون است، به دست خواهید آورد و در پایان ماه دوم سرمایه شما معادل ۲۰۶,۰۴۵,۰۰۰ تومان خواهد شد.
به همین منوال می توان مقدار سود و سرمایه را برای تمام ماه ها بدست آورد.
همان طور که در جدول زیر می بینید، رشد سرمایه شما در طی یک سال برابر با ۱۹٫۵۶ درصد است که این همان واقعی یا نرخ موثر سالانه (EAR) است. می بینیم که این رقم، بالاتر از نرخ اسمی سالانه ۱۸درصد است. دلیل این تفاوت این است که در هر دوره مالی بر روی کل سرمایه خود، که شامل اصل و سود حاصل از دوره های قبل است، مجددا سودی معادل ۱.۵درصد بدست می آورید. در واقع، نرخ موثر سالانه در برگیرنده اثرات تجمعی ثروت است.
نرخ سود اسمی سالانه را معمولا با APR که همان Annual Percentage Rate است، هم نشان می دهند.
با لحاظ پرداخت سه ماه یک بار
در یک سال، چهار دوره سه ماهه داریم. بنابراین نرخ سود دوره (سه ماهه) برابر است با ۴.۵ درصد (۱۸ درصد تقسیم بر ۴). همان گونه که ملاحظه می کنید، در این حالت نرخ بهره موثر سالانه برابر با ۱۹٫۲۵ درصد است.
با لحاظ پرداخت شش ماه یک بار
در یک سال، دو دوره شش ماهه داریم. بنابراین نرخ سود دوره (شش ماهه) برابر است با ۹ درصد (۱۸ درصد تقسیم بر ۲). در این حالت که تجمیع شش ماهه صورت می گیرد، نرخ بهره موثر سالانه برابر با ۱۸٫۸۱ درصد است.
نکته: هرچه تعداد دفعات تحقق پرداخت نقدی در یک سال کمتر شود، نرخ موثر سالانه و اسمی سالانه به یکدیگر نزدیک می شوند
با لحاظ پرداخت سالانه
در نهایت اگر جریانات نقد به صورت سالانه صورت پذیرند، این دو نرخ با یکدیگر برابر خواهند شد.
چگونه نرخ موثر سالانه (Effective Annual Rate) را محاسبه کنیم؟
فرمول محاسبه نرخ موثر سالانه (EAR) برابر است با:
توجه کنیم تعداد دفعاتی که سود در سال مرکب میشود، معمولا ماهانه یا فصلی است. در جدول زیر تمام دوره های مالی ممکن در سال نشان داده شده است:
به طور مثال نرخ موثر سالانه یک وام با بازپرداخت به صورت ماهانه و نرخ اسمی سالانه ۱۶ درصد برابر است با:
البته توجه کنیم بانک ها به طور معمول نرخ بهره اسمی سالانه را به جای نرخ بهره موثر تبلیغ می کنند.
تابع EFFECT
اگر نرخ بهره یا هزینه فرصت سالانه را داشته باشیم، برای بدست آوردن نرخ هزینه فرصت موثر سالانه در نرم افزار اکسل می توان از تابع EFFECT استفاده کرد. نحوه ورود اطلاعات مربوط به این تابع به صورت زیر است:
اولین ورودی مورد نیاز این تابع، نرخ بهره اسمی سالانه است.
دومین ورودی، تعداد دفعات تحقق جریان نقدی در یک سال (تعداد دوره در یک سال) است.
تابع NOMINAL
اگر نرخ بهره موثر سالانه را داشته نحوه محاسبه هزینه سرمایه باشیم و بخواهیم نرخ بهره اسمی سالانه را محاسبه کنیم می توانیم از این تابع استفاده کنیم.
اولین ورودی این تابع، نرخ بهره موثر سالانه است.
دومین ورودی نیز تعداد دفعات تحقق جریان نقدی در طی سال را از ما سوال می کند.
برای مثال اگر نرخ هزینه فرصت موثر سالانه برابر با ۲۲ درصد باشد، نرخ هزینه فرصت دوره، در حالتی که جریانات نقدینگی به صورت هفتگی باشد، چه مقدار خواهد شد؟
برای حل این مثال ابتدا باید نرخ اسمی سالانه را محاسبه کنیم و سپس این نرخ را بر تعداد دفعات تحقق جریان نقدی در طی سال تقسیم کنیم. طبق مثال جریانات نقدی به صورت هفتگی یعنی ۵۲ نوبت در سال صورت می پذیرد.
امیدواریم این مطلب، راهنمای مفید و کاربردی برای درک مفاهیم نرخ اسمی و موثر و نحوه محاسبه آنها در اکسل برای شما باشد.
درباره الناز پورمحمد
دانش آموخته اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، علاقمند به مطالعات امکان سنجی، تحقیقات بازار و مدلسازی مالی
هزینه ثبت شرکت
هزینه ثبت شرکت در سال 1400 چقدر بوده است و در سال 1401 چقدر است است؟ کارآفرین و متقاضی عزیز ما در این صفحه قصد داریم تا به شما بگویم که هزینه یک شرکت در ایران چقدر است؟ چقدر این هزینه بای خود ثبت است و چقدر کارمزد موسسه.
البته بماند که تورم در تمامی زمینه ها باعث شده که قیمت ها روز به روز افزایش پیدا کنند و این افزایش به حوزه ثبت و پرداخت های سازمانی و روزنامه ها هم رسیده است بطوریکه که هزینه روزنامه رسمی ثبت شرکت در از سال 99 تا امسال 300 درصد افزایش یافته است و روزنامه رسمی تاسیس که تا قبل از این تاریخ 154 هزار تومان بوده است به حدودا 500 هزار تومان رسیده است.
هزینه ثبت شرکت
هزینه ثبت شرکت در سال 1401
در این صفحه یک فرم کوچک گذاشته ایم برای استعلام قیمت ثبت و خدماتمان که شما با وارد کردن شماره تلفن همراه و تیک زدن شرکتی که می خواهید، فورا هزینه ثبت آن شرکت برای شما پیامک می شود. در لیست هزینه های ثبتی ذیل ما کارمزدی که دریافت می کنیم را شفاف ذکر کرده ایم.
اما در ادامه هم به شما خواهیم گفت چرا قیمت اعلامی موسسات ثبتی متفاوت است، آیا این تفاوت ناشی از خدماتی است که شما درخواست داده اید یا قیمت ثبت در یک موسسه گرانتر از قیمت عادلانه آن است.
با داشتن اطلاعاتی که برای امسال یعنی سال 1401 به شما می دهیم، دیگر هر هزینه و قیمتی را قبول نخواهید کرد. به شما اطمینان می دهیم که اطلاعاتی که در اینجا به آنها اشاره می کنیم در هیچ کجا به شما گفته نخواهد شد.
هزینه ثبت شرکت در ایران
برای دانستن قیمت ثبت شرکت در ایران نبایستی که در یافتن پاسخ این سوال دنبال این باشید که با باز کردن یک وب سایت، مستقیما به شما گفته شود که هزینه و قیمت ما فلان مقدار است.
معمولا کارهای خدماتی مانند یک کالا قیمت مشخصی ندارد. هزینه ثبت شرکت هزینه مجموعه ای از خدمات است که میزان مبلغ و نوع این خدمات می تواند متفاوت باشد. اما چگونه؟
ما در این متن به شما کمک می کنیم که هر آنچه لازم است در رابطه با برآورد هزینه راه اندازی بدانید پس با ما همراه باشید.
قیمت ثبت شرکت
- جهت استعلام دقیق هزینه ثبت در سال 1401 که بروزترین قیمت می باشد، فرم زیر را پر کنید تا به صورت آنی قیمت ها برای شما پیامک شوند
هزینه ثبت شرکت در ایران
لیست تعرفه ثبت شرکت
هزینه های ثبت شرکت بایستی مبتنی بر اصل صداقت و همراه با شفافیت تمام باشد. یعنی هر شرکتی که به عنوان مثال مبلغ X را برای ثبت شرکت سهامی خاص تعیین می کند بایستی تمام جزئیات این مبلغ را که در مجموع از چه خدماتی و با چه هزینه ای حتی مشاوره ثبت شرکت قبل از شروع جز به جز تشریح نمایند.
در مورد سایر انواع شرکت ها نیز همینطور. ما نحوه محاسبه هزینه سرمایه در موسسه خدمات اداری و ثبتی کاج تمام هزینه استفاده از خدمات یک موسسه در جدول را خدمت متقاضیان تشریح و در اینجا خود منتشر می کنیم که پیش از اقدام به ثبت نیز با مراجعه به وب سایت ما ریز هزینه هایی که باید بپردازید آگاه شوید.
ردیف | کارمزد موسسه | مبلغ به تومان |
1 | شرکت با مسئولیت محدود | 1/900/000 |
2 | شرکت سهامی خاص | 1/500/000 |
3 | شرکت خدماتی با هر شاخه ای | 1/500/000 |
4 | شرکت بازرگانی | 1/500/000 |
5 | هزینه ثبت موسسه آموزشی | 1/800/000 |
6 | شرکت پیمانکاری | 1/500/000 |
7 | هزینه ثبت موسسه حقوقی | 2/500/000 |
8 | هزینه روزنامه رسمی | در ادامه مطلب |
9 | هر صورتجلسه تغییرات شرکت | 700/000 |
10 | ثبت نام کد اقتصادی حقیقی و حقوقی | 900/000 |
11 | اخذ دفاتر پلمپ | 500/000 |
12 | ثبت نام کارت بازرگانی حقیقی | 1/800/000 |
13 | ثبت نام کارت بازرگانی حقوقی | 1/950/000 |
14 | پیگیری شرکت تعاونی | 1/900/000 |
15 | پیگیری شرکت تضامنی | 1/900/000 |
16 | هزینه ثبت موسسه غیرتجاری | 1/700/000 |
هزینه ثبت شرکت با مسئولیت محدود
ریز هزینه ی ثبت شرکت مسئولیت محدود با استفاده از خدمات موسسه ثبت کاج به صورت زیر است:
- هزینه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شما و استفاده از تجربیات کارشناسان موسسه ثبتی کاج: رایگان
- هزینه انتخاب نام برای شرکت: پنج هزار تومان (5،000 تومان)
- هزینه تهیه لوازمی چون پوشه، گیره، پاکت، هزینه پستی و وسایل این چنین تقریباً سی هزار تومان (35،0000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الثبت از دویصت و پنجاه هزار تومان
- هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل به صورت حدودی دویست و پنجاه هزار تومان (250،000 تومان)
- کارمزد موسسه ثبت هفتصد هزار تومان (700،000 تومان)
در کل با این حساب قیمت ثبت یک شرکت با مسئولیت محدود (با سرمایه ثبتی صد هزار تومان) چیزی حدود یک میلیون تومان بدون در نظر گرفتن هزینه روزنامه رسمی شرکت و کثیرالانتشار آن خواهد شد.
البته هزینه های مذکور مربوط به هزینه های از ابتدا تا آگهی تاسیس است و پس از ثبت نیز دو مورد هزینه دیگر شامل هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و هزینه چاپ آگهی در روزنامه کثیرالانتشار لازم است که پرداخت شود.
هزینه روزنامه رسمی شرکت به تعداد کلمات و خطوط آگهی بستگی دارد.
هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی به صورت میانگین از 268/000 تومان شروع می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف آگهی این میزان بالاتر می رود.
هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیر الانتشار بسته نوع روزنامه دارد و به عنوان مثال هزینه چاپ در روزنامه ابرار نیز به صورت میانگین بالاتر ازروزنامه رسمی و از 268/000 آغاز می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف بالاتر می رود.
هزینه چاپ آگهی در روزنامه های کثیرالانتشاری چون همشهری بیشتر از این میزان است.
هزینه ثبت شرکت سهامی خاص
بیشتر موسسات ثبتی هزینه ثبت یک شرکت سهامی خاص را بیشتر از شرکت با مسئولیت محدود در نظر می گیرند این موضوع به سبب این است که تعداد شرکا به هنگام تشکیل شرکت های سهامی خاص 5 نفر (حداقل) در نظر گرفته می شود در حالی که این تعداد در مورد شرکت های با مسئولیت محدود 2 نفر می باشد.
اما ما در موسسه کاج هزینه یکسانی برای ثبت هر دو نوع شرکت در نظر گرفته ایم. از این رو ریز هزینه های تاسیس شرکت سهامی خاص با سرمایه ثبتی یکصد هزار تومانی (100،000 تومان) آن در موسسه ما شامل موارد زیر است:
- هزینه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شما و استفاده از تجربیات کارشناسان موسسه کاج: رایگان
- هزینه انتخاب نام برای شرکت: چهار هزار تومان (4،000 تومان)
- هزینه تهیه لوازمی چون پوشه، پاکت، هزینه پستی و وسایل این چنین تقریباً سی هزار تومان (30،000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الثبت از دویصت و پنجاه هزار تومان
- هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل به صورت حدودی سیصد هزار تومان (300،000 تومان)
- کارمزد موسسه ثبتی کاج هشتصد هزار تومان (800/000 تومان)
در کل با این حساب قیمت شرکت سهامی خاص چیزی حدود یک میلیون و دویصت هزار تومان (1،200،000 تومان) خواهد شد.
البته هزینه های مذکور مربوط به هزینه های از ابتدا تا آگهی تاسیس است و پس از ثبت نیز دو مورد هزینه دیگر شامل هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیرالانتشار لازم است که پرداخت شود.
هزینه چاپ آگهی در روزنامه رسمی به صورت میانگین از 268/000 تومان شروع می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف آگهی این میزان بالاتر می رود.
هزینه ثبت شرکت در تهران
هزینه ثبت شرکت در تهران کمی گرانتر از شهرستان است چون حق الوکاله وکیل جهت اتمام تمام کارها به هزینه اضافه می شود. اما به دلیل اینکه موسسه ما در همه شهرها وکیل ندارد، متقاضی باید یک جلسه جهت دریافت اوراق به اداره ثبت شهر خود مراجعه کند از این روز هزینه وکیل را نخواهد شد.
ارزانترین روزنامه برای ثبت شرکت
هزینه روزنامه رسمی برای همه آگهی ها یکسان است و از 268 هزار تومان به بالا می باشد اما برای روزنامه کثیرالانتشار این طور نیست و در گروه کم هزینه روزنامه هایی مانند ابرار کم هزینه هستند.
هزینه ثبت موسسه
هزینه ثبت موسسه غیر تجاری
هزینه ثبت موسسه غیر تجاری در موسسه کاج به صورت زیر است:
- هزینه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شما و استفاده از تجربیات کارشناسان موسسه ثبتی کاج: رایگان
- هزینه انتخاب نام برای شرکت: پنج هزار تومان (5،000 تومان)
- هزینه تهیه لوازمی چون پوشه، گیره، پاکت، هزینه پستی و وسایل این چنین تقریباً سی هزار تومان (30،0000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الثبت از دویصت و پنجاه هزار تومان
- هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل به صورت حدودی سیصد هزار تومان (300،000 تومان)
- کارمزد موسسه ثبتی کاج نهصد هزار تومان (900،000 تومان)
در کل با این حساب هزینه ثبت موسسه غیر تجاری (با سرمایه ثبتی صد هزار تومان) چیزی حدود یک میلیون و سیصد هزار تومان (1،800،000 تومان) خواهد شد.
البته هزینه های مذکور مربوط به هزینه های از ابتدا تا آگهی تاسیس است و پس از ثبت نیز دو مورد هزینه دیگر شامل هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیرالانتشار لازم است که پرداخت شود.
هزینه چاپ آگهی ثبت موسسه در روزنامه رسمی به صورت میانگین از 268،000 تومان شروع می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف آگهی این میزان بالاتر می رود.
هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیر الانتشار بسته نوع روزنامه دارد و به عنوان مثال هزینه چاپ در روزنامه ابرار نیز به صورت میانگین مشابه به روزنامه رسمی از دویصت و شصت و هشت هزار تومان شروع می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف بالاتر می رود. هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه های کثیرالانتشاری چون همشهری بیشتر از این میزان است.
سوالات متداول
آیا ثبت شرکت رایگان است یا هزینه دارد؟
دوست گرامی شما اگر خودتان هم شرکتتان را ثبت کنید رایگان نخواهد بود، یعنی یک سری هزینه دارد که باید واریز و پرداخت نمایید و اینکه چون اینترنتی است دلیل بر رایگان بودن آن نیست، شما باید هزینه پست، هزینه حق الثبت در اداره ثبت شرک و هزینه دو نوبت درج آگهی در روزنامه را پرداخت کنید.
هزینه ثبت شرکت واقعا چقدر است؟
در این پست خواهیم گفت که هزینه ثبت شرکت چگونه محاسبه می شود و چرا قیمت ها متفاوت است همچنین لیست قیمت را هم درج کرده ایم که با ورود به این لینک در سایت موسسه کاج به پاسخ خود خواهید رسید.
هزینه دو نوبت روزنامه شرکت برای چیست؟
تا چند وقت پیش درج آگهی فقط در روزنامه رسمی اجباری بود اما اخیرا درج آگهی هم در روزنامه رسمی کشور و هم در روزنامه کثیرالانتشار شرکت باید چاپ شود برای همین دو نوبت آگهی دارد و 2 نوبت واریزی، تازه با قیمت متفاوت. مثلا روزنامه کثیرالانتشار کم هزینه مثل نسل فردا 112 هزارتومان بابت چاپ یک آگهی میگیرد و روزنامه ابرار 300 هزار تومان ( البته این مثال بود ) قیمت روزنامه رسی ثابت و برای کثیرالانتشار متفاوت می باشد.
آیا بعد از ثبت باز باید هزینه ای پرداخت کنیم؟
بعد از گرفتن اوراق شرکت شما باید دفاتر پلمپ اخذ کنید و برای امور مالیاتی اقدام کنید برای گرفتن کد اقتصادی که روالش را در وب سایت بسیار ساده توضیح داده ایم بعد از تاسیس باید حتما اقدام کنید.
هزینه شرکت تضامنی
ریز هزینه های شرکت تضامنی با استفاده از خدمات موسسه ما به صورت زیر است:
- هزینه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شما و استفاده از تجربیات کارشناسان موسسه ما: رایگان
- هزینه انتخاب نام برای شرکت: پنج هزار تومان (5،000 تومان)
- هزینه تهیه لوازمی چون پوشه، گیره، پاکت، هزینه پستی و وسایل این چنین تقریباً سی هزار تومان (30،000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الثبت ده هزار تومان (10،000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل به صورت حدودی سیصد هزار تومان (300،000 تومان)
- کارمزد موسسه ما یک میلیون و نهصد هزار تومان (1،900،000 تومان)
در کل با این حساب هزینه شرکتهای تضامنی (با سرمایه ثبتی صد هزار تومان) چیزی حدود 2،250،000 تومان خواهد شد.
هزینه شرکت تعاونی
ریز هزینه های شرکت تعاونی با استفاده از خدمات موسسه ثبت کاج به صورت زیر است:
- هزینه مشاوره و پاسخگویی به سوالات شما و استفاده از تجربیات کارشناسان حقوقی موسسه ثبت کاج: رایگان
- هزینه انتخاب نام برای شرکت: پنج هزار تومان (15،000 تومان)
- هزینه تهیه لوازمی چون پوشه، گیره، پاکت، هزینه پستی و وسایل این چنین تقریباً سی هزار تومان (35،000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الثبت پنجاه هزار تومان (50،000 تومان)
- هزینه مربوط به حق الوکاله وکیل به صورت حدودی دویست و پنجاه هزار تومان (400،000 تومان)
- کارمزد موسسه ثبت کاج یک میلیون و نهصد هزار تومان (1،900،000 تومان)
در کل با این حساب هزینه شرکت تعاونی (با سرمایه ثبتی یک میلیون تومان) چیزی حدود (2،250،000 تومان) خواهد شد.
البته هزینه های مذکور مربوط به هزینه های از ابتدا تا مرحله دریافت آگهی تاسیس است و پس از ثبت نیز دو مورد هزینه دیگر شامل هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی و هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیرالانتشار لازم است که پرداخت شود. روزنامه های رسمی و کثیرالانتشار هزینه چاپ آگهی تاسیس و در حالت کلی هزینه چاپ هر مطلبی را با توجه به تعداد کلمات و حروف آنها محاسبه می کنند.
هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه رسمی به صورت میانگین از دویست و سی و هشت هزار تومانی (238،000 تومان) شروع می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف آگهی این میزان بالاتر می رود.
هزینه چاپ آگهی تاسیس در روزنامه کثیر الانتشار بسته نوع روزنامه دارد و به عنوان مثال هزینه چاپ در روزنامه ابرار نیز به صورت میانگین مشابه به روزنامه رسمی از دویست و سی و هشت هزار تومانی (238،000 تومان) آغاز می شود و با افزایش تعداد کلمات و حروف بالاتر می رود. هزینه چاپ آگهی در روزنامه های کثیرالانتشاری چون همشهری بیشتر از این میزان است.
نحوه محاسبه درصد سود یا زیان سرمایه گذاری
محاسبه سود یا زیان یک سرمایه گذاری به عنوان درصد اهمیت دارد، زیرا نشان می دهد که در مقایسه با سود مورد نیاز، چقدر به دست آمده است.
یادگیری نحوه محاسبه درصد سود سرمایه گذاری شما ساده است و یک بخش مهم از اطلاعات لازم برای سرمایه گذار است.
برای محاسبه درصد سود سرمایه گذاری، سرمایه گذاران باید ابتدا مقدار دقیق سرمایه گذاری یا قیمت خرید را تعیین کنند. در مرحله بعد، قیمت خرید از قیمت فروش سرمایه گذاری کم می شود تا سود یا زیان سرمایه گذاری را بدست آورید.
اگر سرمایه گذاران قیمت اصلی خرید را نداشته باشند، می توانند آن را از کارگزار خود دریافت کنند. شرکتهای کارگزاری تاریخچه معاملات را به صورت کاغذی یا الکترونیکی برای هر معامله ارائه میدهند، این اطلاعات می تواند شامل قیمت خرید و فروش و همچنین جزئیات سرمایهگذاری باشد.
نکات مهم
- در محاسبه درصد سود یا زیان سرمایه گذاری، سرمایه گذاران باید ابتدا هزینه اصلی یا قیمت خرید را تعیین کنند.
- در مرحله بعد، قیمت خرید از قیمت فروش سرمایه گذاری کم می شود تا به سود یا زیان سرمایه گذاری برسد.
- سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را بر مبلغ اصلی سرمایه گذاری یا قیمت خرید تقسیم کنید.
- در نهایت نتیجه را در 100 ضرب کنید تا درصد تغییر سرمایه گذاری را بدست آورید.
درصد سود یا زیان را مشخص کنید
- قیمت خرید را از قیمت فروش کم کنید. نتیجه آن سود یا ضرر شما از سرمایه گذاری است.
- سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را بر مبلغ اصلی یا قیمت خرید سرمایه گذاری تقسیم کنید.
- در نهایت، نتیجه را در 100 ضرب کنید تا به درصد تغییر سرمایه گذاری برسید.
اگر درصد منفی بدست آمد، نشان دهنده کاهش ارزش بازار نسبت به قیمت خرید اصلی است (که مبنای هزینه نیز نامیده می شود) و در نتیجه ضرر سرمایه گذار است. اگر درصد مثبت بدست آمد نشان دهنده افزایش ارزش بازار یا قیمت فروش نسبت به قیمت خرید اصلی و در نتیجه سود سرمایه گذار است.
فرمول محاسبه درصد سود و زیان
درصد سود/ زیان سرمایه گذاری= قیمت فروش- قیمت خرید/قیمت خرید*100
- کم کردن مقدار خرید از فروش، مقدار سود یا زیان را محاسبه می کند.
- از تقسیم مقدار بدست آمده سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقم اعشاری بدست خواهد آمد. این اعشار سود بدست آمده را با مقدار اولیه سرمایه گذاری مقایسه می کند و نتیجه را به نمایش می گذارد.
- ضرب اعشار در 100 صرفاً برای جابه جایی اعشار و ارائه درصد سود یا زیان در مقایسه با مبلغ سرمایهگذاری اولیه است.
برای محاسبه درصد سود یا زیان بدون فروش سرمایه، روند مشابهی دارد. برای محاسبه بدون فروش سهام قیمت فعلی بازار، جایگزین قیمت فروش خواهد شد. نتیجه سود (یا ضرر) غیر واقعی خواهد بود، زیرا سرمایه گذاری هنوز فروخته نشده است.
دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا زیان
محاسبه سود یا زیان یک سرمایه گذاری به عنوان درصد اهمیت دارد، زیرا نشان می دهد که در مقایسه با سود مورد نیاز، چقدر به دست آمده است.
برای مثال، اگر دو سرمایهگذار هر کدام 500 دلار از سرمایهگذاری در یک سهام ، سود به دست بیاورند، هر دو سود یکسانی کسب کرده اند. در ابتدا، به نظر می رسد که هر دو سرمایه گذاری نتیجه یکسان داشته است. با این حال، اگر یک سرمایهگذار در زمان خرید سهام اولیه، 20000 دلار سرمایه گذاری کرده باشد و سرمایهگذار دوم تنها با 10000 دلار به این نتیجه رسیده باشد، سرمایهگذار دوم بهتر عمل کرده است زیرا پول کمتری در معرض ریسک قرارداده است.
همچنین، سرمایهگذار دوم میتواند 10000 دلار دیگر را (با فرض اینکه هر دو 20000 دلار برای سرمایهگذاری داشتند) در سهام دیگری سرمایهگذاری کرده و سود بیشتری کسب کند.
نمونه هایی از محاسبه درصد سود یا زیان
محاسبه درصد سود یا زیان در بسیاری از سرمایه گذاری ها قابل استفاده است. در زیر دو نمونه آورده شده است.
به عنوان مثال، فرض کنید یک سرمایه گذار 100 سهم از شرکت اینتل (INTC) را به قیمت 30 دلار برای هر سهم خریداری کرده است، یعنی سرمایه گذاری اولیه 3،000 دلار هزینه داشته است (قیمت 30 دلار * 100 سهم).
100 سهم به قیمت 38 دلار به ازای هر سهم فروخته شد، به این معنی که درآمد حاصل از فروش 3،800 دلار (38 دلار به ازای هر سهم * 100) خواهد بود. ارزش دلاری سود سرمایه گذاری 800 دلار (3،800 تا 3،000 دلار) خواهد بود.
محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:
- (درآمد حاصل از فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار)/3000 دلار=0.2667 x 100 = 26.67%.
همچنین، سود را می توان با استفاده از قیمت هر سهم به شرح زیر محاسبه کرد:
- (قیمت فروش 38 دلار – قیمت خرید 30 دلار) / 30 دلار = 0.2666 x 100 = 26.67%.
اگر سرمایهگذار بخواهد تعیین کند که میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) در یک دوره معین چگونه عمل کرده است، همان محاسبه اعمال میشود. داو شاخصی است که 30 سهام از معتبرترین شرکت ها در ایالات متحده را دنبال می کند.
به عنوان مثال فرض کنید که داو در 24000 باز شد و تا پایان هفته در 24480 بسته شد.
محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:
- (24,480 – 24,000) / 24,000 = 0.02 x 100 = 2%
ملاحظات ویژه: کارمزدمعاملات و سود سهام
سرمایه گذاری بدون هزینه انجام نمی شود و این باید در محاسبه درصد سود یا زیان اعمال شود. در مثالهای بالا کارمزد کارگزار و کمیسیون یا مالیات در نظر گرفته نشده است.
برای گنجاندن هزینه های معامله، سود (قیمت فروش – قیمت خرید) را از هزینه های سرمایه گذاری کم کنید.
کارمزد ها
با استفاده از مثال شرکت اینتل، فرض کنید که از سرمایه گذار 75 دلار به عنوان کارمزد معاملات دریافت شده است. درصد سود به صورت زیر محاسبه می شود:
- (( درآمد حاصل از فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار) – 75 دلار) / 3000 دلار = 0.2416 x 100 = 24.16%.
می توان دید که کارمزد کارگزاری نرخ بازده سرمایه گذاری را بیش از 2٪ یا از 26.67٪ به 24.16٪ کاهش داد.
سود سهام
اگر سرمایه گذاری انجام شده هر گونه درآمد یا توزیعی مانند سود سهام را پرداخت کرد، این مبلغ باید به مقدار سود اضافه شود. سود سهام، مبلغ نقدی است که به سهامداران پرداخت می شود و بر اساس هر سهم تنظیم می شود.
با استفاده از مثال اینتل، فرض کنید این شرکت 2 دلار سود به ازای هر سهم پرداخت کرده است. از آنجایی که سرمایه گذار دارای 100 سهم بود، اینتل 200 دلار پرداخت می کرد که به طور مساوی به چهار پرداخت سه ماهه تقسیم می شد.
درصد سود به صورت زیر محاسبه می شود:
- (( درآمد فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار) + 200 دلار) / 3000 دلار = 0.3333 x 100 = 33.33%.
با فرض اینکه کارمزد کارگزاری وجود نداشته باشد و سهام به مدت یک سال نگهداری شود، میتوان مشاهده کرد که سود سهام درصد بازده سرمایهگذاری را بیش از 6 درصد یا از 26.67 درصد به 33.33 درصد افزایش داد.
اگر سهام به مدت یک سال نگهداری نمی شد و در عوض، برای دو فصل نگهداری می شد، ما 100 دلار به مقدار سود اضافه می کردیم (به جای 200 دلار) زیرا پرداخت های سه ماهه سود سهام 50 دلار خواهد بود.
سرمایه گذاران می توانند با ترکیب هزینه های تراکنش، کارمزد حساب، کمیسیون و درآمد سود سهام، به دید دقیقتری از سود یا زیان خود در سرمایهگذاری دست یابند.
نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ + فرمول محاسبه
نرخ بازگشت سرمایه ROI چیست؟ در این مقاله مفهوم پرکاربرد roi و فرمول محاسبه آن را به شما معرفی میکنیم.
توسط تیم تولید محتوای دیدار -
به روزرسانی شده در ۳ مرداد ۱۴۰۱ -
زمان مطالعه 6.5 دقیقه
فرض کنید به شما بگوییم یک جایی هست که تضمین میدهد در ازای سرمایهگذاری یک میلیون تومانی شما، سود خالص سه میلیون تومان را پرداخت میکند. به این شاخص کلیدی، نرخ برگشت سرمایه یا ROI میگویند. این نرخ در این مثال ۳۰۰ درصد میشود.
دانستن این شاخص مهم است چرا که تصمیمگیری را به شدت آسان میکند. مثلا اگر بدانید میزان برگشت سرمایه هر منبع تبلیغاتیتان چقدر است، مسیر تصمیم گیری برای تبلیغات خیلی ساده و راحت خواهد شد.
بهترین شیوه برای تصمیمگیری در مورد اینجا کجا تبلیغ کنید، این است که ROI هر کدام از شیوههای تبلیغات را بدانید.
زیراک رادید
نرخ بازگشت سرمایه ROI چیست؟
نرخ بازگشت سرمایه ROI یا (Return on investment) یک شاخص کلیدی ارزیابی عملکرد KPI یا مقیاس مالی است که به منظور محاسبه احتمال سود پس از سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این نسبت میتوانید میزان سود و ضرر ناشی از سرمایهگذاری را با میزان هزینههای سرمایهگذاری مقایسه کنید. با محاسبات نرخ بازگشت سرمایه ROI میتوانید سود بالقوه یک سرمایهگذاری مستقل را با سود چندین سرمایهگذاری مقایسه کنید. همین تعریف ساده یک پاسخ برای سوال مهم بازگشت سرمایه ROI چیست، هست.
نکات کلیدی نرخ بازگشت سرمایه
نرخ بازگشت سرمایه ROI برای محاسبه میزان سود سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرد.
نرخ بازگشت سرمایه ROI کاربردهای گوناگونی دارد. از این مقیاس برای محاسبه میزان سودآوری سهامها، مقایسه و بررسی شرایط سرمایهگذاری در یک تجارت خاص، یا بررسی نتایج معاملات ملکی و غیره استفاده میشود.
برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI کافی است میزان سرمایه گذاری اولیه را از قیمت نهایی سرمایهگذاری کم کنید (عدد حاصله همان بازده خالص net return خواهد بود). سپس این عدد را بر هزینههای سرمایهگذاری تقسیم کرده و در 100 ضرب کنید.
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI نسبتاً آسان و قابل درک است و این سادگی نشان میدهد که ROI مقیاسی استاندارد و جهانی است.
یکی از معایب نرخ بازگشت سرمایه ROI این است که مدت زمان نگهداشت سرمایهگذاری را در نظر نمیگیرد. پس با استفاده از مقیاسی که مدت زمان سرمایهگذاری را هم در محاسبات دخیل میکند، بهتر میتوانید سرمایهگذاریهای بالقوه را با هم مقایسه کنید.
نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI
برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI میتوانید از دو روش زیر استفاده کنید:
روش اول:
روش دوم:
چگونه نرخ بازگشت سرمایه ROI را تفسیر کنیم؟
نکاتی وجود دارند که باید آنها را در تفسیر نتایج ROI در نظر بگیرید. اول اینکه نرخ بازگشت سرمایه ROI عموماً به صورت درصدی گزارش میشود. چرا که درک درصد (در مقایسه با نسبت) راحتتر است. دوم اینکه در محاسبات ROI، بازده خالص را در صورت کسر قرار میدهند؛ چون هم میتواند مثبت باشد و هم منفی.
وقتی نرخ بازگشت سرمایه ROI مثبت باشد، بازده خالص مثبت بوده (چرا که میزان کل بازگشتی از میزان کل هزینهها بیشتر بوده است). و اگر ROI منفی باشد یعنی متضرر شده اید و هزینههای کلی از میزان سود کلی بیشتر بوده است. نکته آخر اینکه برای محاسبه دقیق نرخ بازگشت سرمایه ROI باید هزینههای کلی و میزان سود کلی را هم در نظر بگیرید. برای محاسبه جز به جز گزینههای سرمایهگذاری موجود، باید نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه را هم در نظر بگیرید.
مثال های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI
فرض کنید سرمایهگذاری هزار سهام از یک شرکت خیالی به نام Worldwide Wicket Co را خریداری کرده است و سود خالص هر سهام 10 دلار بوده است. این سرمایهگذار یک سال بعد، سهامش را به قیمت 12.5 دلار به فروش میرساند. و برای بازهی نگهداشت سرمایه ی یک ساله ، 500 دلار سود سهام دریافت میکند. این سرمایهگذار همچنین 125 دلار بابت کمیسیون معاملاتی (trading commissions) پرداخت کرده تا بتواند سهام خرید و فروش کند.
نرخ ROI این سرمایهگذار به صورت زیر محاسبه خواهد شد:
ROI = ([($12.50 – $10.00) * 1000 + $500 – $125] ÷ ($10.00 * 1000)) * 100 = 28.75%
بیایید تا مراحل محاسبات را به صورت جزئی بررسی کنیم:
- برای محاسبه بازده خالص، باید بازده کل و هزینههای کل را در نظر بگیرید. بازده کل در بازار بورس، از سود سرمایه و سود سهام ناشی میشود. هزینههای کلی هم شامل قیمت اولیه خرید به علاوهی هزینههای کمیسیون خواهد بود.
- در محاسبات بالا، بازده کل (قبل از کمیسیون) به صورت x ( 1,000) ضربدر ($12.50 – $10.00) بوده است. 500 دلار بعدی سود سهام و 125 دلار میزان کمیسیون پرداختی است.
اگر بخواهید با ریزبینی بیشتری عمل کنید، میتوانید نرخ بازگشت سرمایه ROI را به اجزای آن تقسیم بندی کنیم. در مثال بالا متوجه شدیم که 23.75 درصد از بازده کل و 5 درصد از سود سهام حاصل میشود. این تقسیمبندی از آنجایی صورت میپذیرد که در بیشتر مواقع نرخ مالیات بازده کل و سود سهام متفاوت است.
ROI = %جمع کل سود سرمایه – کمیسیون% + نرخ سود
جمع کل سود سرمایه = نحوه محاسبه هزینه سرمایه $2500 ÷ $10,000 * 100 = 25.00%
کمیسیون = $125 ÷ $10,000 * 100 = 1.25%
نرخ سود = $500 ÷ $10,000 * 100 = 5.00%
ROI = 25.00% – 1.25% + 5.00% = 28.75%
نکته: وقتی نرخ بازگشت سرمایه ROI مثبت باشد، بازده خالص مثبت است. چرا که سود کل از هزینهها بیشتر بوده است. ROI منفی نشان دهنده سود کل منفی است و زمانی رخ میدهد که هزینهها از سود بیشتر باشند.
محاسبه جایگزین نرخ بازگشت سرمایه ROI
به عنوان مثال اگر این سرمایهگذار کمیسیون را تقسیم کند، روش جایگزینی برای محاسبه نرخ ROI مطرح خواهد شد. فرض کنید کل کمیسیون به این صورت تقسیم شده باشد: 50 دلار هنگام خرید سهام و 75 دلار هنگام فروش آن.
IVI = $10,000 + $50 = $10,050
FVI = $12,500 + $500 – $75 = $12,925
ROI = [($12,925 – $10,050) ÷ $10,000] * 100 = 28.75%
منظور از IVI در فرمول بالا، سرمایهگذاری اولیه (یا هزینههای سرمایهگذاری) و منظور از FVI ارزش نهایی سرمایهگذاری میباشد. محاسبهی ROI سالانه، معایب ROI استاندارد (عدم در نظرگیری مدتزمان نگهداشت سرمایه) را از محاسبات حذف میکند.
نرخ بازگشت سرمایه سالانه ROI
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه، راه حلی برای حذف محدودیت کلیدی محاسبات ROI استاندارد است. فرمول نرخ بازگشت سرمایه سالانه مانند زیر است:
اگر یک سرمایهگذاری فرضی در طی 5 سال، نرخ نرخ بازگشت سرمایه ROI پنجاه درصدی را به همراه داشته باشد، ROI سالانه، 10% خواهد بود. این میزان از تقسیم ROI کلی بر سالهای نگهداشت سرمایه به دست آمده است و میزان تقریبی ROI سالانه را نشان میدهد. میگوییم تقریبی چرا که تأثیر بهره مرکب را در نظر نمیگیرد. بهره مرکب در گذر زمان تأثیر غیر قابل اغماضی خواهد داشت. هرچه مدت زمان بیشتر باشد، تفاوت بین میانگین تقریبی ROI سالانه (که از تقسیم ROI کلی بر سالهای نگهداشت) و میزان واقعی ROI سالانه بیشتر خواهد بود. بر اساس فرمول بالا:
میتوانید نرخ ROI با زمان نگهداشت کمتر از یک سال را با تبدیل کسری زمان نگهداشت (تقسیم مدتزمان بر 12 ماه) محاسبه کنید. به عنوان مثال فرض کنید نرخ ROI سرمایهگذاری خاصی طی 6 ماه، 10% بوده باشد. پس:
ROI سالانه = [(1+0.10) 1/0.5−1]×100%=21.00%
عدد 0.5 در محاسبات بالا، بیانگر 6 ماه است.
مقایسه سرمایهگذاریها بر اساس نرخ بازگشت سرمایه سالانه
نرخ بازگشت سرمایه ROI سالانه زمانی مفید است که بخواهید میزان بازگشت سرمایه سرمایهگذاریهای مختلف را محاسبه و مقایسه کنید. فرض کنید سرمایه گذاری پنج ساله در سهام X، نرخ ROI پنجاه درصدی و سرمایهگذاری سه ساله در سهام Y، نرخ ROI سی درصدی را به دنبال داشته باشد. با استفاده از محاسبات زیر میتوانید بهترین سرمایهگذاری را مشخص کنید:
منظور از AROIX، نرخ ROI سالانه سهام X و منظور از AROIY نرخ ROI سالانه سهام Yمیباشد. بر اساس این محاسبات، سرمایهگذاری روی Y بسیار بهتر است.
ترکیب اهرم مالی (Leverage) با ROI
اگر از سرمایهگذاریتان سود ببرید، با استفاده از Leverage میتوانید تأثیرات نرخ بازگشت سرمایه ROI را بیشتر کنید. اما اگر ضرر کنید هم همین اثر را خواهد گذاشت و ضررهایتان را افزایش میدهد.
فرض کنید سرمایهگذاری، هزار سهام از یک شرکت فرضی .Worldwide Wickets Co را به قیمت هر سهام 10 دلار خریداری کرده و این خرید را با حاشیه ( margin ) 50% انجام دهد؛ یعنی 5000 دلار از سرمایه شخصی هزینه کرده و 5000 دلار از کارگزاری قرض گرفته و حساب مارجین ایجاد کند. این سهام دار، دقیقا یک سال بعد، سهامش را به ارزش 12.50 دلار به فروش میرساند. سود سهام این فرد، با زمان نگهداشت یک سال، 500 دلار بوده است. به علاوه 125 دلار برای کمیسیون معاملاتی (در زمان خرید و فروش) خرج کرده است. به علاوه برای مارجین دریافتی، نرخ بهره 9 درصدی در نظر گرفته شده است.
برای محاسبه ROI این مثال خیالی، نکات مهمی وجود دارد که باید در نظر داشته باشید. اول اینکه باید بهره ی مارجین (450 دلار) را در هزینههای کلی لحاظ کنید. سپس باید در نظر بگیرید که سرمایهگذاری اولیه اکنون 5000 دلار خواهد بود. چرا که با گرفتن وام مارجین، از اهرم استفاده کردهاید.
ROI = [($12.50 – $10)*1000 + $500 – $125 – $450] ÷ [($10*1000) – ($10*500)] * 100 = 48.5%
با وجود اینکه بازده خالص این معامله 450 دلار کاهش داشته، اما ROI دائما بالاتر از 48.50% خواهد بود (در مقایسه با زمانی که از اهرمی استفاده نکرده و نرخ بازگشت سرمایه 28.75% را تجربه میکنید).
بیایید کمی بیشتر بررسی کنیم. فرض کنید قیمت سهام به جای آنکه تا 12.50 افزایش بیاید، به 8.00 دلار سقوط کند. در این حالت سرمایهگذار تصمیم میگیرد که جلوی ضرر را بگیرد و موقعیتش را به طور کامل بفروشد. در این حالت ROI به صورت زیر محاسبه میشود:
نرخ بازگشت سرمایهی -41.50% (با اهرم) بسیار بدتر از نرخ -16.25% (بدون اهرم) است.
محاسبه ROI در اکسل
محاسبه ROI در اکسل بسیار سادهتر از محاسبه آن به کمک ماشین حساب است. در واقع مکانیزم محاسبه ROI در اکسل به این صورت است که شما مجموعه از فرمولها را در اکسل تعریف میکنید، ارقام مورد نظرتان را وارد و طیفی از محاسبات بازگشت سرمایه از بازده حقوق صاحبان سهام گرفته تا نرخ بازده داخلی و بازگشت سرمایه سالانه را به کمک آن محاسبه میکنید.
برای نمونه بیایید نرم بازگشت سرمایه سالانه را در تصویر زیر ببینیم. این عدد به صورت درصد به نمایش در خواهد آمد به این ترتیب که
ROI = (مقدار پایانی / مقدار شروع) ^ (1 / تعداد سال) -1
** برای محاسبه تعداد سال، تاریخ شروع خود را از تاریخ پایان کم کرده، سپس بر 365 تقسیم کنید.
*** علامت ^ نشانه توان است.
مزایا و معایب محاسبه ROI
مزایای نرخ بازگشت سرمایه
محاسبه سود و تاثیر سرمایه گذاری بر کسب و کار شما، هنگام تصمیم گیری برای شرکت بسیار مهم است. سه مزیت اصلی همیشه درباره محاسبه ROI مطرح است:
- به طور کلی محاسبه ROI آسان است. ارقام کمی برای تکمیل محاسبه مورد نیاز است که همه آنها باید در صورتهای مالی یا ترازنامه موجود باشد.
- قابلیت تحلیل مقایسه ای. به دلیل استفاده گسترده و سهولت محاسبه ROI، میتوان مقایسههای بیشتری را روی بازده سرمایه گذاری بین سازمانها انجام داد.
- سنجش سودآوری. ROI به درآمد خالص برای سرمایه گذاریهای انجام شده در یک واحد تجاری خاص مربوط میشود. در واقع معیار بهتری نسبت به محاسبه سودآوری شرکت یا تیم ارائه می دهد.
معایب محاسبه ROI
محاسبه ROI معایبی هم دارد. بیایید سه نمونه آن را با هم بررسی کنیم.
- این محاسبات زمان نگهداشت سرمایه را در نظر نمیگیرد که به هنگام مقایسه گزینههای سرمایه گذاری مشکل ساز خواهد شد. به عنوان مثال، اگر سرمایهگذاری X نرخ بازگشت سرمایه ۲۵% و سرمایهگذاری Y نرخ بازگشت سرمایه ۱۵% را به دنبال داشته باشد، ممکن است فرض کنید که X بهتر است. اما زمان بندی و مقیاس زمانی هیچ کدام از این پروژهها را نمیدانید. ممکن است که ROI پروژه X پنج ساله و ROI پروژهی Y یکساله باشد. با استفاده از ROI سالانه میتوانید بر این مشکل غلبه کنید.
- ROI قابلیت تطابق با ریسک را ندارد. همه میدانند که بازگشت سرمایه با ریسک عجین شده است. هرچه بازگشت سرمایه بالقوه بالاتر باشد، ریسک سرمایهگذاری هم بالاتر است. در دنیای بورس میتوانید به وضوح چنین چیزی را ببینید؛ سرمایهگذاری روی سهام شرکت های کوچک، در مقایسه با شرکت های بزرگ، بازگشت بالاتر (و ریسک بیشتری) دارد.
- اگر عمداً یا سهواً همه هزینهها را در محاسبات وارد نکنید، نرخ ROI خروجیتان اغراق آمیز خواهد بود. به عنوان مثال باید تمامی هزینهها را در محاسبهی ROI خرید و فروش املاک دخیل کنید. بهرهی وام، نحوه محاسبه هزینه سرمایه مالیات بر دارایی، بیمه و تمامی هزینههای تعمیر و نگهداری شامل خواهند شد. این هزینهها ROI را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهند. بدون وارد کردن این هزینهها، به نرخ ROI اغراق آمیزی خواهید رسید.
- ROI هم مانند بسیاری از معیارهای سود آوری، در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، روی سود مالی تمرکز میکند. مزایای فرعی (مانند مزایای اجتماعی و محیط زیستی) در ROI دخیل نیستند. معیار جدیدی به نام بازگشت سرمایهی اجتماعی (Social Return on Investment) یا SROI وجود دارد که به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا چنین مزایایی را هم در بررسیهایشان دخیل کنند.
سخن نهایی
در این مطلب سعی کردیم روشن کنیم که دقیقا بازگشت سرمایه roi .چیست نرخ بازگشت سرمایه ROI معیاری ساده و شهودی است که برای محاسبه سودآوری سرمایهگذاریها مورد استفاده قرار میگیرد. ROI هم مانند سایر معیارها معایبی دارد؛ مدت زمان نگهداشت سرمایه و ریسک پذیری را در محاسبات دخیل نمیکند. با این وجود – و برخلاف محدودیتهای مذکور – ROI هنوز هم یک معیار کلیدی است که برای آنالیز، مقایسه و رتبه بندی گزینههای سرمایهگذاری موجود مورد استفاده قرار میگیرد.
سوالات متداول
چگونه ROI را به صورت دستی محاسبه می کنید؟
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI بازده خالص سرمایه تقسیم بر هزینه سرمایهگذاری است؛ به عبارت دیگر میتوانید مقدار شروع را از مقدار فعلی کسر کنید و سپس تقسیم عدد بر مقدار شروع کنید. میتوان مقدار ROI را به کمک ابزارهایی مانند اکسل یا به صورت دستی محاسبه کنید.
درصد ROI خوب چقدر است؟
با توجه به محاسبات مرسوم، بازگشت سرمایه سالانه تقریباً 7٪ یا بیشتر، بازده سرمایه گذاری خوبی برای سرمایه گذاری در سهام در نظر گرفته می شود. از آنجایی که این مقدار به صورت سالانه محاسبه میشود ممکن است کمی کمتر یا بیشتر باشد.
دوره بازگشت سرمایه و نحوه محاسبه آن
یکی از روش های تقریبی برای تصمیم گیری و ارزیابی پروژه های اقتصادی، دوره بازگشت سرمایه (PB) است.
دوره بازگشت سرمایه:
دوره بازگشت سرمایه (Pay Back Period) زمانی است که طی آن سرمایه گذاری اولیه طرح با خالص درآمدهای طرح جبران می شود. در تحلیل هر چه این زمان کوتاه تر باشد، بهتر است چرا که اطمینان ما به آینده دورتر، کمتر از آینده نزدیک تر است. بنابراین هر چه مدت بازگشت سرمایه کمتر باشد، ریسک سرمایه گذاری نیز کمتر خواهد بود.
همچنین بعضی از طرح ها دارای عمر مشخصی هستند مثلا در طرح های کشاورزی عمر طرح ها معمولا کمتر از پنج سال است و اگر مدت بازگشت سرمایه طرح کشاورزی بیش از پنج سال باشد، آن را اجرا نمی کنند. برای اقتصادی بودن پروژه در روش PB، زمان مدت بازگشت سرمایه باید کمتر از زمان مورد انتظار بازگشت سرمایه (MAPP) باشد.
مثلا اگر انتظار داریم که یک رایانه پنج سال عمر کند، زمان بازگشت سرمایه اولیه آن باید کمتر از پنج سال باشد. بدیهی است که در مقایشه پروژه ها، پروژه با کمترین مدت بازگشت سرمایه انتخاب می گردد.
محاسبه PB به دو روش تجمعی ساده و نحوه محاسبه هزینه سرمایه تجمعی تنزیلی انجام می شود:
روش اول، روش تجمعی ساده (ایستا):
در این روش خالص درآمد های پروژه را به صورت تجمعی با هم جمع کرده و سپس مشخص می کنیم که سرمایه اولیه در چه سالی با خالص درآمدهای تجمعی برابر شده است. روش تجمعی روشی قابل اعتماد برای تصمیم گیری و مقایسه پروژه ها نیست زیرا ارزش زمانی پول، ریسک، تورم، ارزش اسقاط و غیره در این روش نادیده گرفته می شوند و ملاک محاسبه مدت بازگشت سرمایه، تنها ارزش اسمی پول است و چه بسا تجزیه و تحلیل بر اساس آن نتایج اشتباهی را به ارزیابان بدهد. جهت یادگیری نحوه محاسبه مدت بازگشت سرمایه به روش تجمعی ساده، با حل مثال زیر همراه ما باشید.
دوره بازگشت سرمایه
فرض کنید هزینه اولیه یک سرمایه گذاری 5000 واحد پولی، درآمد سال اول تا سوم به ترتیب 200، 300، 1000 و از سال چهارم تا هشتم 1200 واحد پولی است. اگر عمر مفید طرح 8 سال و مدت مورد انتظار بازگشت سرمایه (MAPP) سرمایه گذار 7 سال باشد، آیا شما این سرمایه گذاری را به او توصیه می کنید؟ (نرخ تنزیل= %8).
برای حل این سوال با استفاده از جدول ابتدا مراحل زیر را انجام دهید.
- یک جدول چهار ستونی رسم کنید.
- در ستون اول زمان از سال صفر تا سال هشتم به ترتیب بنویسید.
- در ستون دوم هزینه های هر سال را مقابل سال آن بنویسید.
- در ستون سوم خالص درآمد های (هزینه- درآمد) هر سال را مقابل آن بنویسید.
- در ستون چهارم خالص درآمد ها را به صورت تجمعی جمع کنید و بنویسید.
- اکنون با توجه به ستون چهارم مشخص کنید که خالص درآمد های تجمعی در چه سالی با مقدار سرمایه گذاری اولیه طرح برابر می شود.
مشاهده می کنید که در ستون آخر، خالص درآمد های تجمعی در سال پنجم برابر 3900 و در سال ششم برابر 5100 است، بنابراین سرمایه اولیه یعنی 5000 در زمانی بین سال پنجم و ششم جبران می شود. زمان دقیق را می توان با کمک درون یابی خطی به صورت زیر محاسبه کرد:
چون که سال 12 ماه دارد، 0.916 را در 12 ضرب می کنیم: (ماه 11 = 916 . 0 × 12).
پس زمان بازگشت سرمایه در این روش 5 سال و 11 ماه، یعنی تقریبا 6 سال است و چون کمتر از زمان مورد انتظار سرمایه گذار است، این سرمایه گذاری توصیه می شود (MAPP > 6).
روش دوم، روش تجمعی تنزیلی (پویا):
برای محاسبه مدت بازگشت سرمایه بهتر است که از این روش استفاده کنید زیرا نقاط ضعف روش تجمعی ساده را بر طرف می کند. در این روش ارزش زمانی پول، نرخ تورم، ریسک و غیره و در یک کلام نرخ تنزیل در نظر گرفته می شود. برای محاسبه PB با استفاده از جدول مراحل زیر را انجام دهید: یک جدول پنج ستونی رسم کنید.
- در ستون اول مربوط به زمان است و نحوه محاسبه هزینه سرمایه سال های عمر پروژه را به ترتیب بنویسید.
- در ستون دوم سرمایه گذاری اولیه در سال صفر بنویسید.
- در ستون سوم خالص درآمد های پروژه (هزینه – درآمد) را بنویسید.
- در ستون چهارم با استفاده از نرخ تنزیل، خالص درآمد ها را تنزیل کنید.
- در ستون پنجم خالص درآمد های تنزیل شده را به صورت تجمعی جمع بزنید.
- در ستون پنجم دنبال دوره ای بگردید که در آن درآمد های تجمعی، سرمایه اولیه را جبران کرده باشند.
قبل از شروع محاسبه PB لازم است که با نحوه تنزیل کردن آشنایی داشته باشید. تنزیل کردن در واقع تبدیل ارزش جریان نقدی آینده با استفاده از نرخ تنزیل به ارزش زمان فعلی است. شما می توانید این کار را با استفاده از فاکتور های استاندارد (P/F , i , n) جهت تبدیل ارزش آینده (F) به ارزش زمان کنونی (P) انجام دهید.
مقدار این فاکتور ها به صورت آماده در جداولی وجود دارد و شما می توانید به راحتی مقدار مورد نظر خود را استخراج کنید. مثلا اگر بخواهیم 200 واحد پولی در انتهای سال اول با نرخ تنزیل 8 درصد به ارزش زمان کنونی تبدیل کنیم به صورت زیر عمل می کنیم:
یعنی ارزش 200 واحد پول در یک سال آینده، اکنون فقط معادل 185.18 واحد پول ارزش دارد. حال که با مفهوم تنزیل آشنا شدید، می توانیم مثال قبل را به روش تجمعی تنزیلی حل کنیم.
پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله نرخ بهره را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
مشاهده می کنید که خالص درآمد تجمعی تنزیل شده در سال هفتم برابر 4391.33 و در سال هشتم برابر 5039.69 است. بنابراین مدت بازگشت سرمایه اولیه یعنی 5000 بین سال هفتم و هشتم جبران می شود. برای محاسبه دقیق این زمان می توان از درون یابی خطی کمک گرفت.
با توجه به اینکه سال 12 ماه دارد، 0.94 را در 12 ضرب می کنیم تا ماه آن هم مشخص شود. (ماه 11.26 = 0.94 × 12).
یعنی مدت بازگشت سرمایه 7 سال و 11 ماه و به صورت تقریبی 8 سال است. از آنجا که این زمان بیشتر از زمان مورد انتظار سرمایه گذار (MAPP=7) است، این سرمایه گذاری توصیه نمی شود.
مشاهده کردید که سرمایه گذاری در این پروژه با روش تجمعی ساده توجیه می شد اما با روش تجمعی تنزیلی توجیه نمی شود.
البته همان طورکه قبلا گفتیم روش تجمعی ساده غیر قابل اعتماد و روش تجمعی تنزیلی قابل اعتماد است. اگر چه هر دوی این روش ها معایبی دارند:
1- تنها نقدینگی پروژه را نشان می دهند و هیچ اطلاعاتی از سودآوری پروژه ارائه نمی کنند.
2- ادامه فرآیند مالی بعد از مدت بازگشت سرمایه را نادیده می گیرند مثلا ممکن است مدت بازگشت سرمایه طرحی یک سال باشد که عالی به نظر می رسد و سرمایه شما بعد از یک سال جبران شود اما طرح بعد از آن هیچ درآمدی نداشته باشد و شما بعد از یک سال سرمایه گذاری، تنها اصل پول خود را بدون هیچ سودی دریافت کنید.
بدیهی است که هیچ کس حاضر به انجام چنین سرمایه گذاریی نیست. بنابراین برای ارزیابی پروژه ها لازم است که علاوه بر محاسبه مدت بازگشت سرمایه، روش های دیگری مانند خالص ارزش کنونی، نقطه سر به سر و غیره انجام شود.
نگارش: زینب نقی زاده
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله پنج نیروی رقابتی پورتر را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
دیدگاه شما