آیا خرید سهام حرام است؟

استفاده از مرجع تقلید در حکم شرعی بورس بسیار لازم و ضروری است

حکم شرعی سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟

بسیاری از کسانی که در ایران یا کشورهای اسلامی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند، سوال مهمی دارند و آن این است که آیا سرمایه‌گذاری و سودی که بابت آن دریافت می‌کنند، از نظر شرعی نیز حلال است یا خیر. کسب درآمد حلال برای بسیاری از سرمایه‌گذاران و کسانی که دسترنج خود را در جایی قرار می‌دهند تا از تورم حفظ شود، اهمیت دارد. به همین دلیل نیز در مطلب حاضر به بررسی حکم شرعی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرایطی که برخی برای آن عنوان کرده‌اند، می‌پردازیم.

راه‌های سرمایه‌گذاری حلال چیست؟

به طور کلی سرمایه‌گذاری حلال به آن دسته از سرمایه‌گذاری‌ها گفته می‌شود که سود حاصل از سرمایه‌گذاری بین سرمایه‌گذار و کسی که سرمایه را مدیریت می‌کند، تقسیم شود و طرفین در سود و زیان آن شریک شوند. در اسلام چارچوب و عقودی هم برای این مساله پیشنهاد شده است. به عقیده بسیاری از فقها در نظر گرفتن درصد سود ثابت به نوعی ربا محسوب می‌شود. در مورد سود بانکی این موضوع با این شیوه که بانک وکیل سرمایه‌گذار می‌شود و از سوی سرمایه‌گذاران مبلغ جمع شده را در راهی شرعی سرمایه‌گذاری می‌کند، حل شده است. یکی دیگر از راه‌های سرمایه‌گذاری حلال مضاربه است. در مضاربه شما سرمایه خود را در جایی قرار می‌دهید و با آن داد و ستد انجام گرفته و در برابر آن درصدی از سود بین سرمایه‌گذار و کسی که سرمایه را مدیریت می‌کند، تقسیم می‌شود. در مضاربه اگر سرمایه‌گذاری به زیان منجر شود، فقط صاحب مال خسارت می‌بیند.

حکم آیا خرید سهام حرام است؟ شرعی معامله در بورس

زمانی که شما در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌کنید، در واقع بخشی از پولتان را صرف خرید بخشی از آن شرکت کرده‌اید و مالک قسمتی از آن هستید. به همین ترتیب هم در سود و زیان آن شریک می‌‎شوید. به همین دلیل نیز سرمایه‌گذاری در بورس تا جایی که خلاف قانون نباشد، حلال محسوب می‌شود. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های این چنینی می‌تواند بر ظرفیت تولیدی کشور اضافه کند و به همین دلیل شاید حتی برای اقتصاد کشور هم مفید باشد.

شرایط حلال بودن سرمایه‌گذاری در بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF)

کارشناسان فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینه حلال بودن خرید و فروش سهام، دو شرط را برای حلال بودن سود داده شده از این صندوق‌ها عنوان کرده‌اند. عباس موسویان، عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد سودی که از خرید و فروش سهام در بورس به دست می‌آید، اظهار کرده بود که به طور کلی از نظر مراجع در خرید و فروش سهام دو شرط وجود دارد. یکی آن که کالاهایی که شرکت تولید می‌کند، از مسیر حرام ایجاد نشده باشد و دیگر آن که شرکت فوق سود ربوی ندهد.

یکی از گزینه‌هایی که برای سرمایه‌گذاری وجود دارد و بسیاری نیز از آن استقبال می‌کنند، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله در بورس است. این صندوق‌های سرمایه‌گذاری دسته‌بندی متفاوتی دارند و شامل صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق درآمد ثابت و صندوق طلا می‌شوند. از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام می‌توان به صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان اشاره کرد. صندوق سکه طلا کیان نیز در زمینه طلا فعالیت می‌کند و صندوق درآمد ثابت کیان از صندوق‌های درآمد ثابت معتبر و خوب کشور است.

به عقیده کارشناسان مذهبی این حوزه، سود معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس حرام نیست. همچنین سرمایه‌گذاری و سود بردن از این صندوق‌ها تا جایی که خلاف قانون نباشد، اشکالی ندارد. عباس موسویان در این زمینه معتقد بود که بدون شک مسئولان بورس با موازین شرعی سودها را پرداخت می‌کنند.

نظر مراجع تقلید درباره ی حکم شرعی بورس و فارکس چیست؟

حکم شرعی بورس در بازارهای ایران و توسط مشهورترین مراجع تقلید ارائه شده

برای گفتن از حکم شرعی بورس و فارکس و نظر مراجع مختلف در مورد این بازار بهتر است اول با خود بازار بورس و فارکس آشنا شوید تا بتوانید آنرا بهتر درک کنید. این چنین معامله ای از قدیم الایام در بین مردم رایج بوده که افراد صاحب سرمایه یا خود به چنین معامله ای اقدام می کردند و یا شخص دیگری را بعنوان وکیل یا عامل خود قرار می دادند و از وی می خواستند در مقابل حق العمل معین (اجرت) یا مجانی چنین معامله ای را برای آنان انجام دهند و سود و زیان از آن صاحب سرمایه است.

بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس را بازار جدید سرمایه داری و بازار بورس را بازار کلاسیک سرمایه داری می نامند. بدین ترتیب عملا بازار فارکس بازاری برای خرید و فروش است که طبق ارز بنیان گزاری شده است. بازار تبادل ارزهای خارجی که به اختصار Forex یا FX نامیده می شود، برخلاف بورس هیچ بازار فیزیکی متمرکزی ندارد، ولی مراکز عمده معاملات ارزی در جهان انگلستان، آمریکا و ژاپن می باشند. بازار فارکس را میتوان بزرگ ترین بازار مالی دنیا دانست که تمام مردم دنیا حق حضور در آنرا دارند و هیچ محدودیت و قانون محدود کننده خاصی بر آن اعمال نمی شود. این بازار به شکل پایه ای بر اساس خرید و فروش ارز ساخته شده آیا خرید سهام حرام است؟ است و نسبت ارزها به یکدیگر، این بازار را شکل داده است.

بازار فارکس بازاری است که در آن ارزهای گوناگون (ریال، دلار، یورو، پوند، ین، دینار و. ) معامله می شوند. در این بازار یک ارز را توسط ارز دیگری معامله می کنند و کسی که قصد معامله دارد چنانچه حس کند که ارزش ارزی در حال افزایش است آن ارز را خریداری می کند و هنگامیکه ارزش آن بالا رفت به فروش آن می پردازد و یا ارز گران را فروخته و بعد از ارزان شدن دوباره خریداری می کند و از این راه سود می برد.

حکم شرعی فارکس

حکم شرعی فارکس را طبق شرایط زیر مورد سنجش قرار دهیم:

- مهمترین موردی که برطبق حکم شرعی فارکس از سمت اسلام مورد اهمیت قرار دارد این است که در این معامله، عدالت از طرفین رعایت شده باشد یعنی جنس یا خدمتی به اندازه واقعی آن به فروش رسد و به اندازه حقیقی آن هزینه دریافت شود. هر طرفی که این اندازه را رعایت نکند و در پی سود بیشتر اقدام به تغییر این قانون کند معامله از نظر اسلامی باطل است و باید خسارتی پرداخت شود.

- در اسلام، ربا حرام است یعنی بهره کشیدن روی پولی که قرض داده می شود. در اینجا اسلام مخالفت خود را با کالا قرار گرفتن پول اعلام می کند و همین موضوع سبب می شود اندکی در مورد حکم شرعی فارکس محتاط عمل کنیم و در مورد آن تردید نماییم.

- از دیگر موارد مهم در حکم شرعی فارکس این است که اسلام بعضی از اجناس را مخصوصا در قسمت خوراکی ها، حرام اعلام کرده است. از این جهت خرید و فروش این اجناس بطور کلی ممنوع و حرام است. اجناسی مثل مشروبات الکلی، گوشت های حرام و . از نظر اسلام حرام بوده و هیچ توجیهی برای تجارت آن وجود ندارد.

- مورد مهم دیگر در احکام شرعی فارکس این است که جنس یا خدمت خرید و فروخته شده، باید ضرر جانی و مالی برای شخص ثالث و حتی خود شخص نداشته باشد.

استفاده از مرجع تقلید در حکم شرعی بورس بسیار لازم و ضروری است

- نکته مهمی که مراجع تقلید و بطور کلی اسلام، درباره حکم شرعی فارکس ذکر می کند این است که این سرمایه گذاری به شکل آنلاین است و این ارتباط مجازی میتواند زمینه های حرام فراوانی را بوجود بیاورد. از طرفی دیگر بعضی از این کارگزاری ها به شکل قمار و شانس به این بازار وارد شده اند و این دید را به مشتریان خودشان القا می کنند. از آنجایی که قمار در اسلام حرام است، از این جهت میتوان گفت که اینگونه دید در بازار فارکس هم حرام است. بدین آیا خرید سهام حرام است؟ ترتیب بطور کلی میتوان گفت که حکم شرعی فارکس بستگی به نوع کاربری آن دارد. در ادامه نظر مراجع تقلید را درباره ی حکم شرعی فارکس به شرح زیر است:

۱- حضرت آیت الله العظمی خامنه ای:

مبادله ارزى با ارز دیگر که همجنس هم نیستند اگر منع قانونى در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله هم حلال است ولى اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معامله گر اگر بعنوان قرض دادن به معامله گر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در اینصورت بر طبق حکم شرعی فارکس، چنین معامله اى از سوی کارگزار براى معامله‌گر صورت شرعى ندارد.

۲- آیت الله صافی گلپایگانی:

براساس حکم شرعی فارکس، از آنجایی که معامله در بازار مذکور صوری است، بنابراین معاملات واقعه در آن صحیح نمی باشد.

۳- آیت الله نوری همدانی:

حکم شرعی فارکس از نظر آیت الله نوری همدانی اینست که بازار فارکس و معاملات آن صورت شرعی ندارد.

۴- آیت الله سیستانی:

حضرت آیت الله سیستانی اجازه ورود در معاملات بازار فارکس را نمی دهند.

۵- آیت الله العظمی مکارم شیرازی:

با توجّه به اینکه فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.

حکم شرعی بورس چیست؟

بورس را می توانیم یک بازار در نظر بگیریم. همان طور که در بازار، انواع کالا در قبال پول معامله میشوند، در بازار بورس نیز دارایی های مختلفی آیا خرید سهام حرام است؟ معامله می شوند. با این تفاوت که می توانیم بورس را یک بازار رسمی و دائمی بنامیم. رسمی، از این جهت که قانونی است و قوانین مخصوص به خودش را دارد و دائمی، از این رو که محدود به زمان خاصی نیست و بطور دائم فعال است. بعلاوه این که با گسترش فناوری ارتباطات و اینترنت، محدودیت خرید و فروش برداشته شده و سرمایه گذاران میتوانند از طریق اینترنت و بدون مراجعه حضوری معامله کنند. حکم شرعی بورس در محضر خیلی از مراجع تقلید ذکر شده است. استفاده از مرجع تقلید در این باره بسیار لازم و ضروری است. ازاین جهت که شما مسلمان هستید و نیاز است که اصل تقلید را انجام دهید. حکم شرعی بورس از منظر مراجع تقلید عبارتست از:

>> آیت الله خامنه ای:

حکم شرعی بورس از نظر آیت الله خامنه ای اینست که بورس یک بازاری است که در آن همه چیز به فروش می رسد. بدین ترتیب ذات بورس بدون اشکال است. البته مهم این است که معاملات در بورس غیرمشروع و خلاف قانون نباشد. اگر تمام این شروط رعایت شده باشد؛ بورس و خرید و فروش در بورس بدون اشکال است.

>> آیت الله سیستانی:

معامله بورس هم مثل هر معامله دیگری خمس دارد. آیت الله سیستانی در مورد حکم شرعی بورس میگوید سرسال بر سودی که کرده اید؛ دادن خمس آن واجب است. طبیعی است که مقدار قرض جزء سود به حساب نمی آید.

>> آیت الله صافی گلپایگانی:

بطور کلی نظر آیت الله صافی گلپایگانی درمورد حکم شرعی بورس این است که اگر معاملات بورسی با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد.

حکم شرعی فارکس بستگی به نوع کاربری آن دارد

>> آیت الله نوری همدانی:

نظر آیت الله نوری همدانی درخصوص حکم شرعی بورس این چنین است که خرید و فروش سهام بلامانع است، مگر آنکه معامله صورتهای دیگری داشته باشد.

>> آیت الله وحید خراسانی:

خرید و فروش سهام شركتهاى سهامى، در صورتى كه در آن شركتها معاملات حرام ـ مثل معاملات ربوى ـ انجام نشود، جایز است و خرید و فروش سهام شركتهایى كه معاملات حرام انجام مى دهند در صورتى كه سود حاصل از حرام، جزء سرمایه شركت باشد، جایز نیست، در غیر اینصورت خرید و فروش خودِ سهام جایز است، ولى باید از درآمدهاى حرامِ آن خودداری شود.

>> آیت الله مکارم شیرازی:

حکم شرعی بورس از منظر آیت الله مکارم شیرازى اینگونه است که درآمد و کسبی که از طریق خرید و فروش اوراق بهادار در بورس بدست می آید، قمار محسوب نمی شود. حتی اگر امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس وجود داشته باشد. او معتقد است که نمی توان حکم شرعی بورس را همانند قمار حرام دانست. به دلیل آن که در قمار خوردن مال به باطل صورت می گیرد؛ یعنی بدون مجوز و عقود شرعی است. در حالیکه در بورس در‌صورتی‌که به عقود شرعی و اسلامی عمل شود، خرید و فروش بی اشکال است.

نمی توان حکم شرعی بورس را همانند قمار حرام دانست

آیا بورس قمار است؟ حکم شرعی و نظرات مراجع درباره حلال و حرام درآمد بورس

آیا درآمد بورس حلال است یا حرام؟ مراجع بسیاری مثل رهبری و آیت الله سیستانی درباره موضوع قمار در بورس حکم شرعی داده اند و کارشناسان مختلفی مثل دکتر عباسی نیز در این باره اظهار نظر کرده اند که در ادامه بررسی خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.

آیا بورس قمار است؟

بازار بورس ایران این روزها داغ است و بیش از 5 میلیون ایرانی کد بورسی دریافت کرده اند که این موضوع نشان دهنده اقبال مردم به بورس است.

دولت و مسئولین نیز مداوم از رسانه ملی و شبکه های اجتماعی به مردم توصیه می کنند نقدینگی خود را به سمت بورس بیاورند.

کارشناسان اقتصاد نیز اعتقاد دارند این موضوع باعث شکوفایی شرکت ها و اقتصاد کشور خواهد شد و نقدینگی سرگردان دیگر بجای حجوم به سمت طلا و دلار و به آشوب کشیدن اقتصاد کشور به سمت بورس می رود و به رشد اقتصادی می انجامد.

بسیاری آیا خرید سهام حرام است؟ از فعالین و علاقه مندان به بورس کنجکاو هستند بدانند از نظر مراجع و کارشناسان امور دینی فعالیت در بورس چه جکمی شرعی دارد.

قمار یعنی چه؟

در لغت قمار به معنای بازی کردن برای برد و باخت و غلبه بر یک نفر دیگر می‌باشد که ریشه‌ی آن به کلمه‌ی قامر برمی‌گردد.

در قمار، افراد با هدف مغلوب کردن دیگری وارد یک بازی می‌شوند و بر سر برد و باخت شرط‌بندی می‌نمایند. در یک تعریف جامع‌تر می‌توان گفت که قمار به معنای قربانی کردن مال و شرف آیا خرید سهام حرام است؟ خود برای به دست آوردن مال دیگری آن هم با فریب و تزویر و احیاناً به‌عنوان تفریح!

بله از دیدگاه دین مبین اسلام قمار حرام است به‌ این جهت که شرط‌بندی در آن بر سر چیزهای غیرمتعارف انجام می‌شده است. نکته‌ی مهم دیگری که بازتاب روانی قمار می‌باشد این است که قمارباز همیشه بازنده است!

زیرا او حتی اگر شرط را هم ببرد بالاخره در دفعات بعدی خواهد باخت و همه چیز را از دست می‌دهد.

با این تفاسیر آیا به نظر شما حکم شرعی بورس با قمار یکی است؟

حکم شرعی بورس، بورس یک بازار مولد است.

به جرات می‌توان گفت که بازار بورس، بازار به شدت مولدی است.

شما وقتی که پول خود را برای خرید سهام شرکت داروسازی صرف می‌کنید می‌دانید که چه اتفاقی می‌افتد؟

خب شرکت داروسازی می‌تواند خط تولید جدیدی راه بیاندازد.

با ایجاد این خط تولید، زمینه‌ی اشتغال‌زایی و کاهش بیکاری برای بسیاری از افراد به وجود خواهد آمد.

هیچ‌یک از مراجع بزرگ تقلید معامله در بورس را به منزله قمار تلقی نکرده‌اند.

معامله در بورس به ابزار یا اوراق بهاداری که مورد معامله قرار می‌گیرد بر می‌گردد.

اگر اوراق بهادار از نوع اوراق مشارکت، سهام، اجاره و امثال اینها باشد از نظر فقها قابل ‌قبول بوده و مشکلی ندارد اما درصورتی که از نوع اوراق قرضه باشد، همه مراجع به اتفاق به‌دلیل ربوی بودن آن را ممنوع می‌دانند.

مراجع عقیده دارند، بورس فی نفسه مشکلی ندارد و قمار نیست.

اما از دیدگاه علما آنچه در بورس معامله می‌شود مهم است.

اگر آن ابزار یا اوراق مالی مشروع باشد معاملات مترتب بر آن و بازار هم مشروع خواهد بود اما اگر اوراق مالی مانند اوراق قرضه ربوی یا قماری باشد در نتیجه معاملات روی آن هم ربوی و قماری خواهد بود و بازار آن هم مشکل شرعی خواهد داشت.

در این فضا باید دقت کرد که در بازار سرمایه مورد تأیید اسلام تنها اوراق بهاداری مورد معامله قرار می‌گیرد که حکایت از یک دارایی واقعی می‌کنند.

مانند سهام‌، اوراق مشارکت یا اجاره که پشت اینگونه اوراق دارایی‌های واقعی مانند سهم کارخانه وجود دارد و وقتی سهام کارخانه خرید و فروش می‌شود این سهام در حقیقت سند مشاع آن کارخانه است و در واقع هر سهم به‌معنای مالکیت مشاع خریدار بر بخشی از این کارخانه است.

بنابراین وقتی می‌گوییم که سهام کارخانه در بازار بورس خرید و فروش می‌شود یعنی آنکه سندهای آن کارخانه خرید و فروش می‌شود یا در اوراق مشارکت، سند مشاع پروژه‌ای که در حال احداث است بین صاحبان این اوراق خرید و فروش می‌شود.

بنابراین:

خرید و فروش اوراق بهادار مورد تأیید اسلام به‌معنای خرید و فروش یکسری از دارایی‌های با ‌بازده مانند کارخانه یا پروژه در حال احداث است.

گرچه ممکن است قیمت این دارایی‌ها در آینده تغییر پیدا کرده و قیمت سهام افزایش یا کاهش یابد.

ممکن است فردی که دارای سهام است پیش‌بینی کاهش یا افزایش قیمت سهام را کرده و خرید و فروش صورت گیرد و در آینده یا با افزایش قیمت یا با کاهش روبه‌رو شود یابد که به این امر قمار گفته نمی‌شود.

درست است که در آینده با کاهش یا افزایش قیمت یک طرف معامله سود یا زیان می‌بیند اما در خرید و فروش هر دارایی واقعی نیز این موضوع مصداق دارد.

قمار در دارایی‌هایی است که دارایی‌های واقعی پشت ابزار مالی نیست و دو طرف براساس شاخص‌هایی شرط‌بندی می‌کنند.

اما در بورس حتی ممکن است که فروشنده سهام پیش‌بینی کرده که قیمت کاهش می‌یابد و سهام دیگری را خریداری کند و از قضا هر دو سهام با افزایش قیمت مواجه شده و خریدار و فروشنده هر دو راضی باشند.

حکم شرعی بورس از دیدگاه برخی از مراجع تقلید

به عقیده‌ی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب حکم شرعی بورس، فی نفسه حرام نیست.

چرا که در این بازار دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرند.

لذا تا زمانی که این‌گونه معاملات در بورس از راه مشروع و قانونی صورت‌ گیرند، حرام نیستند.

آیت‌الله سیستانی راجع به حکم شرعی بورس می‌گوید که :

«اگر معاملات شرکت سهامی حرام نباشد؛ یعنی به آیا خرید سهام حرام است؟ داد و ستد شراب و یا معاملات ربوی مشغول نباشد، خرید و فروش سهام صحیح خواهد بود و اشکالی ندارد.»

از دیدگاه آیت‌الله مکارم شیرازی درآمد و کسبی که از طریق خرید و فروش اوراق بهادار در بورس به دست می‌آید، قمار محسوب نمی‌شود.

حتی اگر امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس وجود داشته باشد.

وی معتقد است که نمی‌توان حکم شرعی بورس را همانند قمار حرام دانست.

چرا که در قمار خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد؛ یعنی بدون مجوز و عقود شرعی است.

در حالی که در بورس اگر به عقود شرعی و اسلامی عمل شود، خرید و فروش بی اشکال است.

مراجع تقلید دیگری همچون آیت‌الله وحید خراسانی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی نیز همگی معتقد هستند که اگر معاملات بورسی در چارچوب شرع و قوانین اسلامی باشند، صحیح و بلامانع هستند.

با این اوصاف حکم شرعی بورس در صورتی که با قوانین شرعی در اسلام منافات نداشته باشد، حلال خواهد بود.

حکم شرعی فعالیت در بورس

س 1695: خرید و فروش سهامی که شرکتهای صنعتی یا تجاری یا بعضی از بانکها در معرض فروش می‏گذارند، چه حکمی دارد؟ بدین ترتیب که شخصی یکی ازآن سهام را می‏خرد و در بازار بورس مورد خرید و فروش و معامله قرار می‏گیرد و در نتیجه قیمت آن از قیمت خرید بیشتر یا کمتر می‏شود و می‏دانیم که خود سهم مورد خرید و فروش قرار می‏گیرد نه سرمایه. همچنین در صورتی که شرکتهای مزبور فعالیتهای ربوی داشته باشند یا در این مورد شک داشته باشیم، مسأله چه حکمی دارد؟

ج: اگر ارزش مالی سهام کارگاه، کارخانه، شرکت و يا بانک به اعتبار خود سهام و براثر اعطای اعتبار به آنها توسط کسی که انجام اين کار به وسيله او صحيح است، باشد، خريد و فروش آن اشکال ندارد و همچنين اگر به اعتبار قيمت کارگاه، شرکت، کارخانه و يا بانک و يا سرمايه آنها باشد، با توجه به اينکه هر سهمی بيانگر جزئی از آن است، در نتيجه خريد و فروش سهام اشکال ندارد به شرطی که علم به مجموع سهام شرکت و امور ديگری که عرفاً برای رفع غرر، علم به آنها لازم است داشته باشد و فعاليت‏های شرکت يا کارِ کارخانه و کارگاه و يا بانک شرعاً حلال باشد.

س 1695: خرید و فروش سهامی که شرکتهای صنعتی یا تجاری یا بعضی از بانکها در معرض فروش می‏گذارند، چه حکمی دارد؟ بدین ترتیب که شخصی یکی ازآن سهام را می‏خرد و در بازار بورس مورد خرید و فروش و معامله قرار می‏گیرد و در نتیجه قیمت آن از قیمت خرید بیشتر یا کمتر می‏شود و می‏دانیم که خود سهم مورد خرید و فروش قرار می‏گیرد نه سرمایه. همچنین در صورتی که شرکتهای مزبور فعالیتهای ربوی داشته باشند یا در این مورد شک داشته باشیم، مسأله چه حکمی دارد؟
ج: اگر ارزش مالی سهام کارگاه، کارخانه، شرکت و يا بانک به اعتبار خود سهام و براثر اعطای اعتبار به آنها توسط کسی که انجام اين کار به وسيله او صحيح است، باشد، خريد و فروش آن اشکال ندارد و همچنين اگر به اعتبار قيمت کارگاه، شرکت، کارخانه و يا بانک و يا سرمايه آنها باشد، با توجه به اينکه هر سهمی بيانگر جزئی از آن است، در نتيجه خريد و فروش سهام اشکال ندارد به شرطی که علم به مجموع سهام شرکت و امور ديگری که عرفاً برای رفع غرر، علم به آنها لازم است داشته باشد و فعاليت‏های شرکت يا کارِ کارخانه و کارگاه و يا بانک شرعاً حلال باشد.

کسب درآمد از طریق سبدگردانی

سؤال: اگر فردی که در معاملات بورس اوراق بهادار تخصص ندارد، سرمایه اش را در اختیار اینجانب قرار دهد که برای او سهام شرکت های بورسی را خرید و فروش کنم و مقداری از سود حاصل از معاملات را به او بدهم؛ آیا درآمد حاصل از این نوع معاملات، که اصطلاحاً به آن #سبدگردانی گفته می شود، اشکال دارد؟

جواب: اگر صاحب سرمایه به شما وکالت دهد با سرمایه اش در معاملات بورس درآمد کسب کنید و مقدار مشخصی از سود را به او و بقیه را بابت آیا خرید سهام حرام است؟ حق الزحمۀ خود بردارید، اشکال ندارد، البته اگر قانونی در این مورد وجود دارد، باید رعایت شود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

سرمایه گذاری در بورس

پرسش :سرمایه گذاری در بورس از نظر شرعی مانعی دارد؟

پاسخ :بورس هرگاه مربوط به سهام كارخانه ها يا مراكز اقتصادى ديگر باشد كه وجود خارجى دارند، و مقدار سهم و قيمت آن كاملا روشن باشد، مانعى ندارد.

سرمایه گذاری در بورس

پرسش :سرما یه گذاری در بورس از نظر شرعی مانعی دارد؟

پاسخ :بورس هرگاه مربوط به سهام کارخانه ها باشد، سرمایه گداری در آن مانعی ندارد.

سرمایه گذاری در بورس خارج از کشور

پرسش :آیا سرمایه گزاری درشرکت های بورس خارج از کشور اشکال دارد؟

پاسخ :در صورتی که سرمایه گذاری در جای مشروعی باشد اشکالی ندارد.

خرید و فروش سهام

پرسش :آیا خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار از لحاظ شرعی اشکال دارد؟ اگر اشکالی ندارد آیا برای خرید سهام شرکتی باید از کار آن شرکت مطلع باشیم یا صرف آنکه آن شرکت در بورس اوراق بهادار است و قصد اینجانب هم بدست آوردن سود ناشی از خرید فروش سهام و همچنین مشارکت در اقتصاد کشور است خرید و فروش سهام آن شرکت بلامانع است؟

بررسی نظر مراجع تقلید درباره چهارشنبه‌سوری و خرید و فروش مواد آتش‌بازی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از تفریحاتی که میان برخی مردم در روزهای آخر سال رواج دارد و به نام «چهارشنبه سوری» شناخته می‌شود، مورد ابهام عقلی قرار دارد؛ مراسمی که نه مبنای شرعی دارد و نه تفریح سالم و بی‌دردسری است که عقل سلیم آن را تأیید کند، اما متأسفانه هنوز هم با وجود تذکرات مداوم دینی، پزشکی و انتظامی دیده می‌شود در روزهای پایان سال افرادی برای کسب درآمد خودشان ابزارها و وسایل محترقه را به فروش می‌گذارند و سعی می‌کنند زمینه تفریح ناسالمی را میان نوجوانان و جوانان ترویج دهند.

خبرگزاری تسنیم به‌منظور آشنایی بیشتر با نظر اسلام و مراجع تقلید درباره مراسم چهارشنبه‌سوری، به بررسی فتاوا و استفتائات در این زمینه پرداخته است.

آیت‌الله خامنه‌ای: چهارشنبه‌سوری هیچ مبنای شرعی ندارد

سؤال: چهارشنبه‌سوری و شرکت در آن مراسم چه حکمی دارد؟

جواب: چهارشنبه‌سوری هیچ مبنای شرعی ندارد و اگر مستلزم ضرر و فساد یا موجب ترویج اعتقادات باطل باشد، جایز نیست.

سؤال: استفاده از ترقّه و مواد قابل انفجار و ساخت و خرید و فروش آن‌ها اعم از این‌که موجب اذیت و آزار بشوند یا خیر، چه حکمی دارد؟

جواب: در صورتی که موجب اذیت و آزار دیگران باشد، یا تبذیر مال محسوب شود و یا خلاف قانون و مقررات نظام جمهوری اسلامی باشد، جایز نیست.

سؤال: اگر کسی در شب چهارشنبه‌سوری، با انداختن ترقه و امثال آن، موجب اذیت و آزار دیگران شده باشد، چه وظیفه‌ای دارد؟

جواب: در فرض سؤال باید توبه و استغفار نماید و توبه از گناه هم با استغفار و پشیمانی از گناه و تصمیم جدی بر تکرار نکردن آن حاصل می‌شود. اگر حق‌الناس در میان است ـ یعنی آسیب بدنی و یا مالی به دیگران وارد کرده ـ چنانچه آن شخص را می‌شناسد، باید خسارت آن را جبران کند و یا به‌نحوی رضایت او را احراز نماید؛ و اگر او را نمی‌شناسد و معلوم نیست، باید مبلغ خسارت را از طرف او به فقرا صدقه بدهد.

آیت‌الله مکارم: بسیاری از خرافات منتهی به شرک می‌شود

سؤال: برگزاری مراسم چهارشنبه‌سوری چه حکمی دارد؟

جواب: چهارشنبه‌سوری از خرافات است و چنانچه برخی اعمال موجب آزار و اذیت دیگران شود حرام است.

سؤال: استفاده از مواد محترقه در چهارشنبه‌سوری چه حکمی دارد؟

جواب: این کار خلاف عقل و شرع است.

سؤال: با توجه به عدم مشروعیت مراسم چهارشنبه‌سوری، آیا پریدن از روی آتش و فقط شادی و سرگرمی در این شب اشکال دارد؟ آیا نظر شما در مورد عدم اعتبار مراسم چهارشنبه‌سوری، فقط معطوف به مسائل خرافی و ضرر و زیان آن است؟

جواب: بسیاری از خرافات منتهی به شرک می‌شود زیرا بعضی در انجام این مراسم معتقد بودند آتش زردی آنها را می‌گیرد و سلامتی به آن می‌دهد که این عقیده، مسئله توحید افعالی را زیر سؤال می‌برد. البته این‌که شما در چنین مراسمی شب خوشی داشته باشید و با دوستان و خویشان خود شاد باشید، کسی مخالف آن نیست اما انجام آن مسائل خرافی و خطرناک است که با آن باید مخالفت کرد.

آیت‌الله صافی(ره): ترساندن و آزار مؤمنین حرام است

سؤال: آیا ترقه‎هایی که در چهارشنبه‌سوری زده می‎شود، اشکال دارد؟

جواب: ترساندن و ایجاد مزاحمت و آزار مؤمنین به‌هرصورت حرام است.

سؤال: نظر جنابعالی در مورد چهارشنبه‌سوری چیست؟ اگر بیشتر مردم دوست داشته باشند و عرفاً اشکالی نداشته باشد، در این صورت چطور است؟

جواب: از مراسم بعضی از ایرانیان قدیم است و چون تشبه به آتش‌پرستان است، مذموم است و برای شخص مسلمان عمل لغوی است و سزاوار است آن را ترک کند هرچند دوست داشته باشد.

آیت‌الله سیستانی: خرید و فروش مواد آتش‌بازی اگر برخلاف قانون باشد، جایز نیست

سؤال: آیا خرید و فروش مواد آتش‌بازی همچون سیگارت و فشفشه که در مغازه‌ها نیز خرید و فروش می‌شود، حلال است؟