بازارهای مالی بین الملل

بازار دست اول (اولیه)
شرکت ها، مؤسسات و بنگاه های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، به دست می آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می شود. به عبارت دیگر در بازار دست اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

سبک‌های تنظیم بازار مالی در ایران و انگلستان

1 دانشجوی دوره دکتری حقوق عمومی، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد حقوق عمومی، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

چکیده

تنظیم‌گری راهی نوین برای اعمال حاکمیت[i] از سوی حکومت[ii] است که نقطه شروع آن مداخله حکومت برای دسترسی به منافع عمومی در اقتصاد بوده است و امروز تبدیل به یک نظریه دولت[iii] شده است. اهمیت بازارهای مالی در حوزه اقتصاد به جهت تأمین منابع کوتاه‌مدت و بلندمدت مالی برای تولیدکنندگان کالا و خدمات و حکومت به قدری است که عمده بحران‌های اخیر اقتصادی در جهان را ناشی از نبود تنظیم‌گری یا ضعف تنظیم در بازارهای مالی می‌دانند. تحلیل صحیح کارکرد و اهداف تنظیم بازار مالی نیازمند بررسی سبک‌های مختلف اجرای آن در کشورهای مختلف است. در این مقاله ایران و انگلستان که از دو نقطه شروع متفاوت به تنظیم بازار مالی رسیده‌اند، انتخاب شده‌اند تا فرآیندهای سیاسی، اقتصادی و قانونی که رابطه بین حکومت، تنظیم‌گر[iv]، عملگرهای بازار مالی و تحقق منافع عمومی را در چارچوب مفهوم تنظیم‌گری شکل می‌دهد در این دو کشور مطالعه شود. نتیجه این مطالعه این است که سبک تنظیم بازارهای مالی مبتنی بر فضای اقتصاد و اقتصاد سیاسی هر کشور است. تنظیم یکپارچه بازارهای پولی و سرمایه در انگلستان و تنظیم چندپارچه و آمرانه این بازارها در ایران ناشی از همین موضوع است. در ایران نیاز جدی به مدیریت یکپارچه بازارهای پولی و سرمایه برای تحقق خصوصی‌سازی صحیح و تأمین منابع مالی وجود دارد. در انگلستان سبک‌های شناور و استفاده از طیفی از تنظیم‌گرها علیرغم تغییرات سریع قوانین یک خصوصی‌سازی صحیح و یک بازار مالی قوی را با وجود همه بحران‌ها برای آن کشور حفظ کرده است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Styles of Financial Regulation in Iran & U.K

نویسندگان [English]

• Hossein Monavari 1
• Mohammad Rasekh 2

1 Ph.D Candidate in public Law, Department of Public & International Law, Faculty of Law & political Sciences, Science & Research Branch of Islamic Azad University, Tehran, Iran.

2 Professor in public law, Department of Public & International Law, Faculty of Law & political Sciences, Science & Research Branch of Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding Author)

Regulation is a relatively recent method in exercising sovereignty by a government. The first step of regulation is taken when the governmentintervenes to uphold public interests and the rights of individuals in economy. Regulation is nowa recognized theory of government. The importanceof financial markets in economics for securing short-term and long term financial sources forproducers and the government is such that weakness or lack of regulation in the financialmarket has been recognized as the main reason for many contemporary global economiccrises. Proper analysis of the performance and objectives of regulation in financial marketsrequires a study of governmental styles of intervention and their various means ofimplementation therein.
In the present paper, the Islamic Republic of Iran and the United Kingdom have been selected withrespect to their completely different starting points in their approach to regulation of financialmarkets and a comparison is drawn between the legal, political and economic contexts for theformation of financial markets and their regulation, the various relevant processes that shapethe relations between government, regulators, financial market operators and the publicinterest within the regulatory framework. The study yields that the political economy and economic setting of a state forms the basis for the regulatory style بازارهای مالی بین الملل applied to financial markets. The integrated regulation of the financial market and capital in the United Kingdom and the multifactorial, mandated regulation in Iran are the result of these settings. There exists a significant need for integrated management of capital and financial markets and in Iran, which should be focused on realizing proper privatization and making financial resources available. In the UK, dynamic styles and a broad spectrum of different regulators has secured privatization and a strong financial market despite rapid alterations to laws and in the face of the crises the state has faced

کلیدواژه‌ها [English]

• Financial Market
• Money Markey
• capital market
• Regulation
• Regulation styles
• Governmental intervention in markets

مراجع

* ابراهیمی، م. (1395). حقوق نقل و انتقال سهام در بورس. تهران : انتشارات شهر دانش.آنتونی ساندرز، مارسیا کورنت. (1393). بازارها و نهادهای مالی (نسخه چاپ دوم، جلد ج 1). (ر. ت. نوربخش، مترجم) تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

* باقری، م. (1390). نقش حقوق شرکت‌ها و بازار بورس در موفقیت خصوصی سازی. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

* خاندوزی، س. ا. (1389، پاییز و زمستان ). الزامات دولت تنظیم‌گر در اقتصاد ایران. فصلنامه مجلس و راهبرد(شماره 64).

* شمس، ع. (1388). ساختار، صلاحیت و پاسخگویی نهادهای مقررات گذار ( ایران - انگلستان ). تهران: پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی محمد حسین زارعی دانشگاه شهید بهشتی.

* شمس، ع. (1393). مبانی و مدل‌های خودتنظیمی با تأکید بر نظام حقوقی ایران . رساله دکتری به راهنمایی محمدحسین زارعی: دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.

* راسخ محمد ، حسینی کرابی.سید مجتبی (دردست انتشار). مفهوم رگولاسیون در حقوق (مجله مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

* Aspromourgos، T. (1986). On The Origins of The Term Neoclassical. Cambridge Journal of Economics، 10(3)، 265-270.

* B. Arrunaba، V. Andonova. (2005). Market Institutions and Judicial Rulemaking. In M. M. C. Menard (Ed.)، Handbook of New Institutional Economics. USA: Springer.

* Georgosouli، A. (2013). The FCA-PRA Coordination Scheme and the Challenge for Policy Coherence. Capital Markets Journal، 8-62.

* Gregory، J. (2011). Counterparty Credit Risk: The new challenge for global financial markets،. John Wiley & Sons.

* I Anabtawi & SL Schwarcz. (2013). Regulating Ex Post: How Law Address The Inevitability of Financial Failure. texas: LR.

* Ian Bartle، Peter Vass. (2005). Self/Regulation and The Regulatory State. University of Bath : بازارهای مالی بین الملل Centre for the Study of Regulated Industries.

* Natalia، G. (2010). The French Regulation School: A Critical Revision (Vol.13). Universidad De Buenos Aires.

* overy، a. &. (2016). allen & overy. Retrieved from allen & overy: www.allenovery.com/SiteCollectionDocuments/AO_06_Brexit_Specialist_paper_Financial_services.pdf

* Philip Rawlings and others. (2014). Regulation of Financial Services: Aims and Methods. Centre for Commercial Law Studies .

* Pichard، J. R. (2003). . Comparing Market Regulation between France and Mexico and the USA. Mexico: Sinaloa: Universidad de Occidente.

* Priest، M. (1998). The privatization of regulation، models of self-regulation. Ottawa Law Review(29 (2)).

* Prosser، T. (2007). Regulation، Markets and Legitimacy. In J. J. Oliver، The Changing Constitution (sixth Edition ed.). Oxford: Oxford University Press.

* Vogel، D. (1986). National Styles of Regulation: Environmental Policy in Great Britain and the United States. Ithaca، NY and London: Cornell University Press.

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعه‌ای از نظام اقتصادی هستند که در آنها وجوه، اعتبارات و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به بیان ساده‌تر به بازاری که در آن دارایی‌های مالی مانند سهام، سپرده‌های سرمایه‌گذاری، طرح‌های بازنشستگی، انواع بیمه ‌نامه‌ها و اوراق بهادار معامله می‌شود، بازار مالی گفته می‌شود که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا می‌کند.

در واقع این بازارها شرایطی را فراهم می‌کنند تا افراد بتوانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند و یا در ازای پرداخت پول، صاحب قسمتی از سهام یک شرکت شوند و تیم آسان‌بورس تصمیم دارد تا در راستای آموزش بورس به توضیح جامع مفهوم فوق بپردازد.

کاربرد بازارهای مالی

بازارهای مالی پویا، منافع بسیار زیادی را برای نظام‌های اقتصادی فراهم می‌کنند که مهمترین آنها عبارتند از:

• تجمیع منابع خرد و تخصیص آنها به سرمایه‌گذاران
• کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری
• تقویت نقدشوندگی در نظام‌های مالی
• ایجاد ارتباط مشخص بین ریسک و بازده
• هدایت نقدینگی به مسیری درست و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم
• بهبود شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی
• کمک به اعمال سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و دولت

انواع بازارهای مالی

بازارهای مالی بر اساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری در چهار دسته‌ی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند:

بازارهای مالی بر اساس حق مالی

بازارهای مالی بر اساس حق مالی به دو دسته‌ی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم می‌شوند:

بازار بدهی (Debt Market)

به بازاری که در آن ابزارهای بدهی مختلفی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله می‌شود، بازار بدهی می‌گویند. این اوراق ممکن است متعلق به شرکت‌ها، دولت‌ها، بانک‌ها، شهرداری‌ها و سایر سازمان‌ها باشد.

بازار سهام (Stock Market)

به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانون‌مند مانند بورس؛ توزیع و مبادله می‌شود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته می‌شود. این بازار یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد است، زیرا به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که از طریق توزیع بخشی از مالیکت خود به سرمایه‌گذاران، سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.

بازارهای مالی بر اساس سررسید ابزار مورد معامله

بازارها بر اساس سررسید ابزار مورد معامله به دو دسته‌ی بازار پول و سرمایه تقسیم می‌شوند:

بازار پول (Money Market)

به بازاری که در آن اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از یک سال معامله می‌شوند و نرخ بهره متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق تعیین می‌شود، بازار پول می‌گویند. سرعت نقدشوندگی بالا، ریسک عدم پرداخت پایین و کمتر بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، از جمله فاکتورهای مثبت در بازار پول می‌باشد.

بازار سرمایه (Capital Market)

به بازاری که خرید و فروش دارایی‌های مالی با سررسید بیش از یک سال یا بدون سررسید در آن انجام می‌شود، بازار سرمایه می‌گویند. بطور کلی این بازار فرایند هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل می‌کند و خود به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود:

• بازار اولیه: به بازاری که تشکیل سرمایه در آن اتفاق می‌افتد و اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله می‌شوند، بازار اولیه می‌گویند.

• بازار ثانویه: بازار ثانویه این امکان را فراهم می‌کند تا اوراقی که برای اولین بار در بازار اولیه عرضه شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و صاحبان این اوراق نگرانی از جهت خرید یا فروش آنها نداشته باشند.

بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی

بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانون‌مندی به چهار دسته‌ی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم می‌شوند:

بازارهای رسمی

بورس اوراق بهادار یکی از بازارهای رسمی سازمان‌یافته است که قوانین و شرایط سختگیرانه‌ای را برای پذیرش شرکت‌ها اعمال می‌کند؛ در واقع شرکت‌ها ابتدا از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و ترازهای مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند و سپس در این بازار پذیرفته می‌شوند.

بازار خارج از بورس

به بازاری که اوراق بهادار شرکت‌های پذیرفته نشده در بورس در آن معامله می‌شود، بازار خارج از بورس یا بازار مبتنی بر چانه‌زنی می‌گویند. این بازار دارای مکان فیزیکی جهت معامله نیست و شرایط آسان‌تری را برای پذیرش شرکت‌ها در نظر گرفته است.

بازار سوم

معمولاً سازمان‌ها و موسسات بزرگ سرمایه‌گذاری به دلیل حق کمیسیون و کارمزد کمتری که در بازار سوم وجود دارد، مشغول به فعالیت در این بازار هستند.

بازار چهارم

شرکت‌ها و سازمان‌هایی در این بازار فعال هستند که قصد انجام معاملات عمده و بلوکی را دارند. این شرکت‌ها برای اینکه در معاملات خود کارمزدی پرداخت نکنند، معمولاً به صورت مستقیم و بدون دخالت کارگزار وارد معامله می‌شوند.

بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری

بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری به دو دسته‌ی بازار آتی و بازار نقدی تقسیم می‌شوند:

بازار آتی (Future Market)

به بازاری که در آن اوراق مشتقه معامله می‌شود، بازار آتی یا بازار اوراق مشتقه نام دارد. اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک دارایی را بخرد یا بفروشد.

بازار نقدی (Spot Market)

به بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شده‌است، بازار نقدی می‌گویند. بازار نقدی در نقطه‌ی مقابل بازار آتی قرار دارد و از آنجا که معاملات این بازار در نقطه‌ای از زمان انجام می‌شود، به آن بازار نقطه‌ای نیز می‌گویند.

انتخاب مدل مناسب در بررسی سرایت تلاطم بین بازارهای مالی کشورهای منتخب اسلامی صادرکننده نفت

در سال‌های اخیر با گسترش فرایند جهانی شدن، ارتباط بین بازارهای مالی کشورهای مختلف از جمله کشورهای در حال توسعه مانند کشورهای اسلامی صادر کننده نفت عضو اوپک بیش از پیش شده و در نتیجه مدلسازی تلاطم بازده در بازارهای سهام بین‌المللی از نظر علم مالی موضوع با اهمیتی شده است. اهمیت این موضوع در مدیریت ریسک، قیمت‌گذاری مشتقات مالی و پوشش ریسک ناشی از آنها، بازارسازی و انتخاب سبدهای مالی است. نتایج تجربی نشان می‌دهند نحوه مدلسازی سرایت تلاطم در کسب نتایج وجود یا عدم وجود سرایت تلاطم بین بازارهای مالی مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. بر این اساس در مقاله حاضر دو رویکرد گارچ همبستگی شرطی پویا (DCC) چند متغیره و تلاطم تصادفی عاملی چند متغیره در مدلسازی سرایت تلاطم بین بازارهای منتخب با استفاده از ارزش در معرض خطر و محاسبه تابع زیان مقایسه شده است. برای کسب نتایج تجربی از داده‌های شاخص قیمت سهام در بازارهای مالی پنج کشور منتخب اسلامی و نفتی از جمله ایران، عربستان، امارات متحده عربی، قطر و نیجریه با تواتر روزانه طی دوره زمانی 05/12/2008 الی 19/02/2020 استفاده شده است. نتایج تجربی حاصل از آزمونهای کوپیک و کریستوفرسن نشان می‌دهند از هر دو رویکرد می‌توان جهت محاسبه ارزش در معرض خطر استفاده نمود اما با توجه به مقایسه توابع زیان، رویکرد مدل سازی تلاطم تصادفی عاملی چند متغیره نسبت به رویکرد گارچ همبستگی پویا(DCC) چند متغیره ارجحیت دارد.

کلیدواژه‌ها

• سرایت تلاطم
• الگوی تلاطم تصادفی عاملی
• الگوی گارچ چند متغیره
• کشورهای اسلامی نفتی

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Selecting an Appropriate Model to Study the Transmission Volatility between the Financial Markets of Selected Islamic Oil Exporting Countries

نویسندگان [English]

• zinat zakeri 1
• Abbas Shakeri 2
• Teimoor Mohammadi 3

In recent years, with the expansion of the globalization process, the relationship between the financial markets of different countries, including developing countries such as OPEC oil-exporting islamic countries, has increased more than ever, resulting in modeling the volatility of returns in international stock markets in terms of science. finance has become an important issue. the importance of this issue in risk management is the pricing of financial derivatives and the coverage of the resulting risk, marketing and selection of financial portfolios. experimental results show that the modeling of transmission volatility is very important in obtaining the results of the presence or absence of transmission volatility between different financial markets. accordingly, in the present paper, two approaches of multivariate dynamic conditional correlation (DCC) and multivariate factor stochastic volatility in modeling transmission volatility between selected markets using the risk value and calculating the loss function are compared. to obtain experimental results from stock price index data in the financial markets of five selected islamic and oil countries, including Iran, Saudi Arabia, UAE, Qatar and Nigeria with daily frequency during the period 12/05/2008 to 19/02/2020 used. experimental results of Kupiec and christoffersen tests show that both approaches can be used to calculate the risk value, but due to the comparison of loss functions, the multivariate factor stochastic volatility modeling approach compared to the GARCH approach of dynamic correlation (DCC) multivariate is preferred

بازار مالی چیست؟ و انواع آن کدام اند؟

ساعد نیوز: بازار مالی (به انگلیسی: Financial market ) با تقسیم کل سیستم اقتصاد یک کشور به دو بخش واقعی و مالی، بخش مالی را می‌توان به عنوان زیرمجموعه‌ای از نظام اقتصادی تعریف کرد که در آن وجوه، اعتبارات و سرمایه در چارچوب قوانین و مقررات مشخص از طرف پس‌انداز کنندگان و صاحبان پول و سرمایه به طرف متقاضیان، جریان می‌یابد.

بازار مالی (Financial Market) اصطلاحی گسترده است که برای طیف وسیعی از بازارها به کار می رود. هر بازاری که در آن تجارتی صورت می گیرد یک بازار مالی محسوب می شود. حتی بازارهایی که در آنها تجارت اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه، ارز، فلزات و مشتقات آنها انجام می شود هم بازار مالی هستند.

نظام مبتني بر اقتصاد بازار در سطح كلان به وجود بازارهاي 4 گانه اعتقاد دارد. اين بازارها عبارتند از: بازار كالا، بازار كار، بازار پول و بازار سرمايه. تجزيه و تحليل بازارهاي 4 گانه تعادل عمومي را به اثبات مي رساند. دو بازار از بازارهاي ياد شده در ارتباط با بخش مالي مي باشد. بخش مالي روي دوم سكه اقتصاد است كه در واقع مكمل بخش واقعي اقتصاد است. بنابراين تعادل بلند مدت و با ثبات هر نظام اقتصادي هنگامي به دست مي آيد كه دو بخش مالی و اقتصادی با ارتباطات دروني خود در شرايط تعادلي عمل كنند. بر اين اساس مي توان گفت كه بخش مالي تزريق كننده حيات به بخش حقيقي اقتصاد است و منظور از توسعه مالي، توسعه سيستم يا بخش مالي يعني بازارها، نهادها و ابزارهاي مالي مي باشد.

کارکردهای بازار مالی

جذب و تجهیز پس اندازها و تخصیص بهینه منابع (انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی)

انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی نقش اساسی بخش مالی اقتصاد است. واحدهای اقتصادی به طور کلی شامل بازارهای مالی بین الملل واحدهای دارای پس انداز و واحدهای سرمایه گذاری هستند. نقش بازارهای مالی این است که این دو گروه مزبور را به یکدیگر نزدیک کند و راهکاری فراهم نمایند که وجوه از واحدهای دارای مازاد پس انداز به واحدهای مواجه با کمبود منابع یا کسری پس انداز انتقال یابد. بدیهی است که تأثیر این نقل و انتقال وجوه فراهم آوردن امکانات سرمایه گذاری مولد است. بنابراین ملاحظه می شود که در صورت عدم وجود یا ضعف بازارهای مالی، امکان تحقق سرمایه گذاری های مولد در سطح وسیع وجود نخواهد داشت.

تعیین قیمت وجوه و سرمایه

قیمت وجوه و سرمایه نیز در بازارهای مالی تعیین می شود. بنابراین بازارهای مالی با تعیین قیمت سرمایه و وجوه، بنگاه ها را در تصمیم گیری های سرمایه گذاری و برنامه ریزی های مالی کمک می کنند. به طوری که قیمت بازاری سرمایه توسط بنگاه می تواند با بازده انتظاری ناشی از آن مورد مقایسه قرار گیرد و بدین ترتیب بنگاه ها سرمایة خود را به سرمایه گذاری هایی که بازدة آن ها بالاتر یا مساوی هزینه سرمایه آن هاست اختصاص دهند. همچنین با استفاده از هزینة سرمایه که در بازار مالی تعیین می شود، امکان مقایسه و ترجیح سرمایه گذاری های کوتاه مدت و بلند مدت فراهم می شود. اما فرآیند کشف قیمت در بازارهای مالی زمانی به درستی و به شکل عادلانه انجام می گیرد که شرایط رقابتی بر بازار حاکم باشد. در این شرایط عرضه و تقاضای وجوه و سرمایه، قیمت را تعیین می کند و قیمت تعیین شده توسط بازار بهترین راهنما برای عرضه کنندگان وجوه یعنی پس اندازکنندگان و سرمایه گذاران و تقاضاکنندگان وجوه یا سپرده پذیران خواهد بود. بدین وسیله تصمیم گیری برای هر دو گروه آسان خواهد شد و منابع سرمایه ای به بهترین نحو تخصیص خواهد یافت.

انتشار و تحلیل اطلاعات

بازارهای مالی، اطلاعات را گردآوری می نمایند و از طریق قیمت های منتشر شده منعکس می نمایند. حتی افرادی که فرآیند پرهزینه ارزیابی بنگاه ها و مدیران و شرایط بازار سهام را طی نکرده اند، بازارهای مالی بین الملل می توانند قیمت های سهام را که منعکس کنندة اطلاعاتی است که دیگران به دست آورده اند، مشاهده کنند. انتشار و تجزیه و تحلیل اطلاعات توسط بازارهای مالی باعث می شود تا جامعه منابع ناچیزی را به منظور به دست آوردن اطلاعات هزینه کند. اقتصادی شدن کسب اطلاعات دربارة فرصت های سرمایه گذاری، می تواند به تخصیص بهتر منابع منجر گردد.

تسهیل دادوستدها

سیستم های مالی که هزینه های مبادلاتی را کاهش می دهند، می توانند موجب تخصصی تر شدن فعالیت ها، نوآوری تکنولوژی و رشد اقتصادی شوند. همان طور که آدام اسمیت (1779) نیز ادعا می کند، هزینة مبادلاتی کمتر باعث تخصصی تر شدن کارها می شود. وجود واسطه ای همانند پول، باعث می شود تا هزینه های مبادله کالا تا حد زیادی کاهش یابد و امر مبادله ساده تر و روان تر گردد. وجود نهادهای واسطه ای نیز خود باعث کاهش این هزینه ها، تقسیم کار بهتر و در نتیجه کارآیی و رشد بالاتر می شود.

توزیع خطر و مدیریت ریسک

بازارهای مالی علاوه بر تخصیص سرمایة پولی، خطرات اقتصادی را نیز توزیع می کنند. در واقع ریسک اشتغال به فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری، از طریق ایجاد و توزیع اوراق بهادار از هم تفکیک و توزیع می شود. به عبارت دیگر بازارهای مالی (بازار پول و سرمایه) در ابعاد وسیع ریسک افرادی را که در فعالیت های اقتصادی بزرگ و پرمخاطره اشتغال دارند به پس انداز کنندگان که حاضر به پذیرش ریسک یک بازدة غیرمطمئن هستند، منتقل و بین آن ها توزیع می کنند.

بازارهای مالی علاوه بر تفکیک ریسک اشتغال و سرمایه گذاری، افراد را قادر به ایجاد تنوع در سرمایه گذاری می کنند. ایجاد تنوع در سبد دارایی منجر به کاهش ریسک می شود. کل ریسک به این علت کاهش می یابد که زیان در بعضی از سرمایه گذاری ها توسط منافع ناشی از سایر سرمایه گذاری ها جبران می شود. بازارهای مالی همچنین ریسک عدم نقدشوندگی را کاهش می دهند. نقدشوندگی، عبارت از سهولت تبدیل دارایی ها به قدرت خرید در قیمت های مورد توافق است. هزینه های مبادلاتی و عدم تقارن اطلاعاتی باعث کاهش نقدشوندگی شده و ریسک را افزایش می دهد. بازارهای مالی از طریق انتشار و تحلیل اطلاعات و تسهیل دادوستدها به کاهش ریسک عدم نقدشوندگی کمک می کنند.

طبقه بندی انواع بازارهای مالی در ایران

بازارهاي مالي بر پايه معيارهاي متفاوتي قابل طبقه بندي هستند:

1. طبقه بندي بر اساس نوع دارايي
2. طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار
3. طبقه بندي بر اساس سررسيد تعهدات مالي

انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارايي

الف) بازار سهام

در اين بازار، سهام شركت ها كه نشانگر مالكيت دارنده آن در شركت است، دادوستد مي شود.

ب) بازار اوراق بدهی

بازاري است كه در آن ابزارهاي با درآمد ثابت (اوراق قرضه) دادوستد مي شوند.

ج) بازار ابزارهای مشتق

بازاري است براي معاملات ابزارهايي مبتني بر دارايي هاي مالي يا فيزيكي از كه آن جمله مي توان به اختيار معامله و قرارداد آتي اشاره كرد.

طبقه بندي بر اساس مرحله عرضه اوراق بهادار

بازار دست اول (اولیه)
شرکت ها، مؤسسات و بنگاه های اقتصادی برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود، به دست می آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می شود. به عبارت دیگر در بازار دست بازارهای مالی بین الملل اول، اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

بازار دست دوم (ثانویه)
پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن که این اوراق بتوانند مورد دادوستد قرار گیرند، به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می شود. در این بازار، اوراق قابلیت دادوستد پيدا مي كنند. وجود بازار دست دوم، صرفاً به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش دهد، ضمن این که شرایطی فراهم می آورد که قرض دهندگان و قرض گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه گذاری خود را تغییر داده، به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند.
دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل دادوستد در آن بازار، قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می شود. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می شود و در نتیجه ضربه های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه گذار خواهد داشت.

طبقه بندي بر اساس سررسید تعهدات مالی

الف ) بازار پول ( Money market )
بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد بازارهای مالی بین الملل پول و دیگر دارایی های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک سال دارند. همچنین می توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد. تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه های تجاری این امکان را می دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند.

ب ) بازار سرمایه ( Capital market )
برپایه طبقه بندی بازار مالی با نگرش به سررسید دارایی ها، بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی های بدون سررسید اطلاق می شود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پس اندازی و تأمین نیازهای سرمایه گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است.
مهمترین کارکرد بازارهای مالی شامل بازارهای پول، سرمایه و بیمه در اقتصاد ملی، تجهیز منابع پس اندازی و هدایت آن به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی است، ضمن آنکه تعیین قیمت وجوه و سرمایه، انتشار و تحلیل اطلاعات و توزیع ریسک اقتصادی نیز اغلب در شمار کارکردهای این بازارهاست.

بازار پول (Money Market)

این بازار یکی از بزرگترین بازارهای مالی و سرمایه جهان است که بانک ها و شرکت های دولتی و خصوصی و همچنین سهامداران در آن فعال می باشند. این بازار به چهار دسته بزرگ و اصلی اوراق قرضه دولتی، شرکتی، شهرداری، اوراق خزانه بانکی، اسناد بانکی و گواهی اسناد سپرده تقسیم می شود. به صورت کلی این بازارها در راستای جذب سرمایه برای راه اندازی پروژه های شرکت های خصوصی و دولتی و انتشار اوراق برای سرمایه گذاران فعالیت می کند که البته در مقالات بعدی به صورت کامل راجع به هر بخش توضیحات کامل خواهیم داد. در حالت کلی این بازارها بیشتر برای افرادی که به دنبال سرمایه گذاری هایی با ریسک و همچنین سود کم هستند مناسب می باشد.

بازار ارز (Currency Market)

آخرین گروه از دسته بندی بازار های مالی و سرمایه بازار ارز (Currency Market) می باشد که شامل بازار مالی فارکس (Forex Market) یا foreign exchange market می باشد. این بازار یکی از بزرگترین بازارهای مالی بین المللی می باشد که گردش مالی روزانه آن حدود ۷۰۰۰ میلیارد دلار می باشد و جزو پر طرفدارترین بازارهای مالی آنلاین دنیا می باشد که تعداد زیادی از تحلیلگران، معامله گران، شرکت ها، بانک ها و موسسات از سرتاسر دنیا در آن فعالیت می کنند.

ریسکهای موجود در بازار مالی ایران

ریسک دولتی

این ریسک که بر اساس پایین بودن قدرت اعتبار کشور و دولت ایران در تأمین منابع مالی از طریق بازارهای مالی بین الملل قرض از بانک بر ؟ یا بازار بین المللی میباشد بر اساس قیمت اخیر پایین نفت و رشد متوسط اقتصادی و منفی بودن سطح تجاری کشور به وجود آمده است. به دنبال برداشته شدن تدریجی تحریمهای اقتصادی از ژانویه سال ۲۰۱۶، اعتبار ایران نسبتاً با رشد کمی به دلیل افزایش صادرات نفتی ایران به حد قبل تحریمها و وارد شدن سرمایه های خارجی مواجه شده است سطح پایین بدهیها بین تمامی و همچنین افزایش دسترسی کشور ایران به بازارهای تأمین مالی به کم شدن این ریسک کمک خواهد کرد.

ریسک نرخ ارز

این ریسک با توجه به برداشته شدن تحریمهای اقتصادی به دلیل فعالیتهای اتمی ایران و افزایش دیدگاه مثبت نسبت به آینده اقتصاد ایران کمتر میشود. ولی با این وجود، عدم اطمینان به دلیل یکی نبودن برنامه های رسمی دولتی و بازار ارز که به سال ۲۰۱۸ موکول شده است به همراه نگرانی هایی که از اجمال تحریمهای جدید توسط دولت آمریکا، هنوز به آرایش نرسیده و دارای تحولات زیادی میباشد.

ریسک بخش بانکها

ضعف بانکها به دلیل کمبود منابع، بالا بودن نرخ وامهای بیپایه و اساس، تغییرات در سیاستهایی که موجب تفاوت در پروسه ارائه تسهیلات بوجود آمده است باعث افزایش این ریسک شده است با وجود این که ایران در صدد شکستن مسأله تحریمهای اقتصادی از جانب دولت آمریکا در خصوص دلار آمریکا که به عنوان ارز رسمی در مبادلات استفاده میشود، بیشتر بانکهای غربی با اطاعت از آمریکا با مبادله با دولت و بانکهای ایران سرباز میزنند.

ریسک سیاسی

با توجه به اینکه انتظار میرود با روی کار آمدن آقای روحانی، رئیس جمهور جدید در سال 2017، این ریسک کاهش یابد، ولی متأسفانه صحنه سیاسی هنوز دارای تزلزل بسیار بوده است به طوری که جناح راست در صدد … علاوه بر آن شده است که بر سر راه آقای روحانی وجود دارد، دولت جدید آمریکا نیز با به کارگیری سیاست مخالف ایران که با همکاری کشور اسرائیل و چند کشور حوزه خلیج فارس همراه است.

ریسک بخش اقتصادی

وابستگی ایران در بخش هیدروکربن موجب تزلزل اقتصادی ایران و افزایش یا کاهش قیمت و صادرات نفی شده است بعد از برطرف شدن مشکلات تحریمهای اتمی، ایران میتواند از نمای رقبای خود در حوزة خلیج فارس پیشی بگیرد ولی افزایش ریسک به دلیل افزایش تحمیل تحریمهای جدید از طرف کشور آمریکا باعث تنزل در اعتماد در اقتصاد داخلی و خارجی ایران میشود، تراز این ریسک را بالا میبرد.

بررسی عملکرد بازارهای مالی در هفته سوم شهریور| پیشتازی سکه و عقب نشینی بورس

بازدهی بازار‌ها در هفته سوم شهریور ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که همچون هفته گذشته، سکه، طلا و دلار صعودی بودند و بورس روند نزولی طی کرد.

به گزارش شهرآرانیوز، بازدهی بازار‌ها در هفته سوم شهریور ۱۴۰۱، نشان می‌دهد که یک بازار افت و سه بازار نیز رشد را تجربه کردند.

بررسی عملکرد دلار

قیمت دلار در هفته سوم شهریور، ۰،۶ درصد رشد داشت. این بازار هفته گذشته نیز، ۰،۱۴ درصد رشد کرده بود. صرافی ملی، روز پنجشنبه ۲۴ شهریور، نرخ فروش دلار را ۲۸۷۵۳ تومان اعلام کرد. این در حالی است بازارهای مالی بین الملل بازارهای مالی بین الملل بازارهای مالی بین الملل که روز پنجشنبه ۱۷ شهریور، تابلو صرافی‌ها رقم ۲۸۵۸۲ تومان را نشان می‌داد.

دلار در بازار آزاد، در هفته جاری روند افزایشی داشت و از کانال ۳۰ هزار تومان به سطح ۳۱ هزار تومان رسید. در ادامه از نیمه این کانال هم گذشت. اخبار مذاکرات وین و شورای حکام سازمان انرژی اتمی تاثیر زیادی روی بازار داشتند.

دلار، هفته را افزایشی به پایان رساند. روز پنچشنبه ۲۴ شهریور، بر اساس اعلام برخی کانال‌های تلگرامی، کف و سقف قیمت دلار به ۳۱،۵۷۰ و ۳۱،۷۵۰ تومان رسید.

بررسی نوسانات طلا در هفته سوم شهریور

بازدهی بازار طلا نیز در هفته سوم شهریور، با ۴،۱۴ درصد رشد همراه بود. طلا هفته گذشته ۰،۶۹ درصد رشد را تجربه کرده بود.

قیمت طلا بر اساس آخرین گزارش اتحادیه طلا و جواهر تهران، به یک میلیون و ۳۲۴ هزار و ۶۱۶ تومان رسید. این در حالی است که هر گرم طلا در روز ۱۷ شهریور، یک میلیون و ۲۷۱ هزار و ۹۸۳ تومان معامله می‌شد.

بررسی عملکرد قیمت سکه

خریداران بازار سکه نیز هفته گذشته سود کردند. این بازار در هفته سوم شهریور، با ۵،۰۷ رشد همراه بود. این رقم، بیشترین بازدهی مثبت در میان بازار‌های مالی است. بازار سکه هفته گذشته را با ۱،۴۷ رشد به پایان رسانده بود که باز هم بیشترین بازدهی مثبت، در میان بازار‌های مالی محسوب می‌شد.

قیمت سکه طرح جدید روز پنجشنبه ۲۴ شهریور، ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و روز ۱۷ شهریور، ۱۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان اعلام شد.

بر اساس داده‌های منابع مختلف، بازار طلا و سکه در هفته گذشته، نوسانات زیادی را تجربه کردند. سکه طرح جدید، در روز‌های ابتدایی هفته در کانال ۱۳ میلیونی نوسان داشت، اما در نهایت وارد کانال بالاتر شد. طلا نیز بعد از چند روز نوسان در کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی، در نهایت به سطح یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی رسید. قیمت سکه بهار آزادی نیز بار دیگر وارد کانال ۱۳ میلیون تومانی شده است.

طلا و سکه امامی هفته را افزایشی به پایان رساندند. این در حالی است که در روز‌های اخیر و پس از اعلام نرخ تورم آمریکا، اونس جهانی به کانال ۱۶۰۰ دلاری سقوط کرده. البته بازار جهانی طلا در لحظه تنظیم این خبر روند صعودی دارد و قیمت‌ها به حدود ۱،۶۶۵٫۵۲ رسیده است.

عملکرد بورس در هفته سوم شهریور ۱۴۰۱

اما در وجه دیگری از بازدهی بازار‌ها در هفته سوم شهریور ۱۴۰۱، شاخص کل بورس مانند هفته‌های گذشته، افت کرد. شاخص کل بازار سرمایه، چهارشنبه ۲۳ شهریور را در سطح یک میلیون و ۳۸۹ هزار و ۹۹ واحد به پایان رساند.

این در حالی است که شاخص کل بورس، در آخرین روز کاری هفته گذشته، چهارشنبه ۱۶ شهریور، یک میلیون بازارهای مالی بین الملل و ۴۱۲ هزار و ۸۵۷ واحد رسیده بود. این ارقام به معنای افت ۱،۶۸ درصدی شاخص کل است. بازار سرمایه در هفته گذشته نیز با افت ۱،۸۴ درصدی شاخص کل همراه شد.

پیش بینی بورس در هفته آخر شهریور

سارا فلاح، تحلیلگر بازار سرمایه در پیش‌بینی هفتگی بورس گفت: هفته سوم شهریور ماه بورس به پایان رسید. هفته‌ای که با منفی‌ها شدید آغاز شد و نهایتا شاخص کل با بیش از ۲۵ هزار واحد ریزش هفته را به پایان رساند. یکی از دلایل منفی بودن بازار این هفته ناامیدی از برجام است.

وی ادامه داد: بورس حداقل برای بازه دو سه ماهه بازار انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات را ندارد. اثر این ناامیدی در قیمت دلار آزاد کاملا مشهود بود. دلار غیر رسمی به سمت ۳۱ هزار تومان پیش رفت و انتظار شکست سقف قبلی دور از ذهن نیست. در دلار نیمایی هم شاهد افزایش قیمت بودیم. ارز نیمایی رسما به بالای ۲۷ هزار تومان رسید، رقمی که از آبان ۹۹ بی سابقه بوده است.