نسبت P/E در بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
ارزشگذاری سهام و تعیین ارزش واقعی آن و یا به اصطلاح قیمتگذاری سهم از موضوعات بسیار مهمی است که در بررسی و محاسبهی ارزش دارایی و سهام شرکتها و همچنین تصمیمات سرمایهگذاری حائز اهمیت است. ارزشگذاری اصولی و صحیح داراییها، همچنین باعث تخصیص بهینهی منابع سرمایهای میشود. موضوعی که در این زمینه باید به آن توجه داشت، ارزش گذاری سهام با استفاده از روشهای معتبر علمی است. چرا که به قیمتهای بازار چندان نمیتوان اعتماد کرد یا حداقل اینکه پدیدهی کشف قیمت در کوتاهمدت به علت نوسانات شدید و غیرواقعی در بازار محقق نمیشود. یکی از روشهای متداول برای ارزش گذاری سهام شرکتها، استفاده از نسبت P/E در بورس است که بسیاری از تحلیلگران برای انتخاب سهام و تصمیمگیری در مورد معاملات خود، از این نسبت در کنار سایر عوامل و متغیرهای تحلیلی استفاده میکنند. بهجرات میتوان گفت که این نسبت، میتواند یکی از معیارهای مهم در معاملات سهام باشد.
برای آشنایی بیشتر با نسبت P/E در بورس و کاربرد آن با ادامهی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید.
مفهوم نسبت P/E در علم اقتصاد چیست؟
علاوه بر این که نسبت P/E در بورس کاربرد دارد، از رایجترین نسبتها در علوم اقتصادی نیز میباشد. از این نسبت در علم اقتصاد با عنوان نسبت قیمت (Price) به درآمد (Earning) یاد میشود. در یکی از تعریفهای این نسبت آمده است که نسبت P بر E میزان بازدهی یک دارایی را به ما نشان میدهد. به عبارت دیگر حاصل نسبت P/E، بیانگر زمان بازگشت دارایی میباشد. درواقع، در این نسبت، قیمت سهم را بر سود آن تقسیم میکنند تا ارزندگی سهم مشخص شود.
برای مثال دو بانک «الف» و «ب» را در نظر بگیرید. حسابهای بانک الف با سود سالانهی ۲۰٪ میباشد و حسابهای بانک ب هم با سود سالانهی ۱۰٪ . حال فرض کنید که شما مبلغ ۱.۰۰۰.۰۰۰ تومان در بانک الف سرمایهگذاری میکنید. یعنی سود حاصله در پایان سال برای شما در بانک الف برابر با ۲۰۰.۰۰۰تومان و در بانک ب، ۱۰۰.۰۰۰تومان میباشد. نسبت P بر E در این مثال در بانک الف برابر ۵ و در بانک ب برابر ۱۰ میباشد؛ یعنی جهت هر واحد سود در بانک الف، ۵ واحد سرمایه نیاز است و در بانک ب، چیزی معادل ۱۰ واحد. یا به عبارتی زمان بازگشت سرمایه در بانک الف، ۵ سال و در بانک ب، ۱۰ سال میباشد. آنچه که بهعنوان نسبت P/E در بورس راجع به آن بحث میشود، شاخصی معادل همین نسبتهایی است که در این بخش حساب کردیم.
👈📀 دوره آموزشی پیشنهادی برای شما در زمان خواندن این مقاله👇👇👇
آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی
مفهوم نسبت P/E در بورس چیست؟
مفهوم نسبت P/E در بورس
نسبت P/E در بورس از تقسیم قیمت پایانی سهم بر EPS آن بهدست میآید و همان دورهی بازگشت اصل سرمایه کاربرد eps در بورس است. برای مثال فرض کنید که قیمت سهمی در بورس ۱۶۰۰ تومان است و سود آن ۴۰۰ تومان. حال اگر این دو مقدار را بر یکدیگر تقسیم کنیم، به عدد ۴ میرسیم. یعنی دورهی بازگشت اصل سرمایه در اینجا معادل ۴ میباشد؛ یعنی ۴ سال طول میکشد، اصل سرمایهای که سرمایهگذار در زمان خرید یک سهم پرداخت میکند بازگردد و یا همان پول دوبرابر شود. دقت داشته باشید که P/E سهم میتواند با تغییر قیمت سهم (قیمت پایانی)، یا سود سهم (EPS)، تغییر کند. برای مثال اگر در این مثال قیمت سهم ۱۸۰۰ تومان باشد، P/E سهم ۵/۴ خواهد شد.
💡 نکته۱: دقت داشته باشید که نسبت P/E در بورس برای یک سهم میتواند بهصورت روزانه تغییر کند. چون قیمت سهم بهصورت روزانه تغییر میکند. (هرچند که EPS روزانه تغییر نمیکند و معمولاً ۳ماه یکبار مقدار آن تغییر میکند).
💡 نکته۲: هرچقدر که مقدار P/E کمتر باشد، ریسک سهم هم کمتر خواهد بود. (البته اکنون P/Eهایی در بازار وجود دارد که بالاتر از ۵ هستند و P/Eهای زیر ۵ نداریم).
💡 نکته۳: در بازار سهامی وجود دارد که با نسبت P/Eهای ۳۰ و ۴۰ در حال معامله هستند. یعنی با خرید این سهام، ۴۰ سال بعد اصل سرمایه بازخواهد گشت. اما دیده میشود که این سهمها با صف خرید در حال رشد هستند!
تعریف EPS
تعریف EPS
گفتیم که برای بهدست آوردن نسبت P/E در بورس باید قیمت پایانی سهم را بر EPS تقسیم کنیم. اما منظور از EPS چیست؟ EPS مخفف عبارت Earning Per Share است که همانطور که از نامش پیداست، سود یا درآمد سهم را نشان میدهد. کل سود شرکت پس از کسر مالیات به تعداد سهام شرکت تقسیم میشود و سود هر سهم آن به دست میآید. برای مثال اگر شرکتی در پایان سال مالی خود توانسته باشد بهمیزان ۱ میلیارد ریال سود خالص کسب نماید، تعداد سهام این شرکت نیز ۱ میلیون سهم است. بنابراین سود هر سهم برابر با ۱۰۰۰ ریال میباشد. اگر وارد سایت tsetmc.com شوید با جستجوی هر نماد میتوانید در قسمت اطلاعات مربط به آن، مقدار EPS سهم را نیز مشاهده کنید.
EPS یا سود سهم به طور کلی بر دو نوع است:
EPS یا سود سهم
۱. EPS پیشبینی شده: EPS پیش بینی شده یا درآمد پیشبینی هر سهم عبارت است از مقدار سودی که یک شرکت برای آنکه پایان سال مالی خود را بسازد، پیشبینی میکند. بهاین صورت که در ابتدای سال مالی، شرکتهای سهامی به پیشبینی سود هر سهم براساس عملکردهای مالی و برنامههای آتی خود میپردازند و عملکرد سال آیندهشان را تخمین میزنند.
۲. EPS محقق شده: سودی که یک شرکت در پایان سال مالی خود توانسته است به آن دست پیدا کند را EPSمحقق شده گویند. پس از پایان سال مالی، شرکتهای سهامی با بررسی عملکرد گذشتهی خود، محاسبه درآمدها و هزینههای شرکت، سود خالص خود را به عنوان EPS محقق شده اعلام میکنند. به همین دلیل لست که در محاسبهی نسبت P/E در بورس بهعنوان یکی از متغیرهای مهم در تعیین قیمت سهم، eps حتماً باید در نظر گرفته شود.
کاربرد نسبت P/E در بورس
۱. ارزنده بودن سهام: به کمک نسبت p/e در بورس میتوان به ارزنده بودن یک سهم پی برد و برای خرید آن تصمیم گرفت. بیشتر بودن قیمت به دست آمده با استفاده از نسبت p/e سهم نسبت به قیمت تابلوی سهم، خبر از ارزنده بودن سهم میدهد و برعکس این موضوع به ما میگوید که سهم گران است و در آینده ممکن است افت قیمت پیدا کند. بهمنظور محاسبهی ارزش سهم کافی است تا p/e و eps پیشبینی شده برای شرکت را در هم ضرب کرد تا کاربرد eps در بورس ارزش سهم به دست آید؛ ارزش سهم = p/e * eps
۲. مقایسه سهام مختلف: از نسبت P/E در بورس برای مقایسهی چند سهم و انتخاب سهم بهتر میتوان استفاده کرد. یکی از روشهای تحلیل سهام شرکتها، مقایسهی شرکتهای یک صنعت است. با مقایسهی نسبت p/e شرکتهای همگروه میتوان، سهام شرکتهایی که از صنعت خود جا ماندهاند را پیدا کرد که فرصت خرید هستند. چنانچه p/e شرکت ازp/e میانگین صنعت کمتر باشد، امکان رشد سهم تا رسیدن به p/e صنعت وجود خواهد داشت.
۳. تشخیص سودآوری شرکت در آینده: نسبت p/e در بورس میزان سودآوری شرکت در آینده را نیز نشان میدهد. رشد یک شرکت به معنی سودآوری بیشتر است. لذا با استفاده از نسبت p/e میتوان خوشبینی بازار نسبت به یک شرکت را تحلیل کرد. زمانیکه p/e یک شرکت بسیار بیشتر از میانگین بازار یا صنعت خود باشد، میتوان این سیگنال را دریافت کرد که انتظارات از این سهم در بازار در آینده، زیاد است و سهامداران انتظار بازدهی بالایی دارند. چنانچه این انتظارات برآورده نشود، احتمال سقوط زیاد قیمت سهم وجود خواهد داشت.
انواع نسبت P/E در بورس
انواع نسبت P/E در بورس
بهطور کلی نسبت P/E در بورس بر ۳ نوع است که تفاوت این مدلها در نوع سود استفاده شده در مخرج کسر آنها میباشد. در ادامه به توضیح انواع نسبت p/e خواهیم پرداخت.
🟢 نسبت p/e دنبالهدار
رایج ترین روش محاسبه نسبت P/E در بورس همین p/e دنبالهدار است که سابقهی سهم را نشان میدهد و برای پیش بینی آینده سهم استفاده نمیشود. این نسبت از تقسیم قیمت روز سهم بر EPS تحقق یافته ۱۲ ماهه گذشتهی سهم به دست میآید. دقت داشته باشید که با تغییر قیمت سهم، نسبت p/e دنبالهدار نیز تغییر خواهد کرد. نسبت p/e دنبالهدار، همان تعریف کلی از p/e را دارد و نشان میدهد که سرمایهگذاران حاضرند چند ریال به ازای یک ریال سود برای هر سهم بپردازند.
🟢 نسبت p/e برآوردی
نسبت p/e برآوردی از تقسیم قیمت روز سهام بر EPS پیشبینی شده بهدست میآید. از این رو به آن p/e پیشبینی نیز میگویند. از این نسبت برای ارزشگذاری سهام و تحلیلهای آیندهی شرکت استفاده میشود. اگر سود شرکت نیز توسط ما تحلیل شود و خود سود اعلامی شرکت مورد استفاده قرار نگیرد، میتوان گفت که این روش کاملترین نوع ارزشگذاری بر مبنای p/e خواهد بود.
🟢 نسبت p/e میانگین
با تقسیم قیمت روز سهم بر میانگین سود تحقق یافته ۶ ماه گذشته و EPS پیش بینی شده ۶ ماه آینده سهم، نسبت p/e میانگین بهدست میآید. تحلیلگران با کمک این نسبت p/e در بورس قادر خواهند بود تا هم از تحلیل گذشتهی سهم و هم از تحلیل آیندهی آن استفاده نمایند.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی نسبت P/E در بورس و کاربردهای آن پرداختیم. همچنین راجع به انواع نسبت p/e صحبت کردیم و گفتیم که تفاوت آنها در نوع سود استفاده شده در مخرج کسر میباشد. در تحلیل بنیادی شرکتها، با این نسبت زیاد سروکار داریم و تحلیلگران از این نسبت بهعنوان یکی از ابزارهای بسیار مهم برای تحلیل سهام شرکتها و ارزندگی سهام استفاده میکنند. اما به یاد داشته باشید در تحلیل بنیادی سهام بازار بورس، تحلیل P/E در آخرین مرحله است و از نظر بنیادی روند سودآوری شرکتها، ویژگیهای کانسلیم، بررسی گزارشهای مالی و ماهانهی شرکتها و همچنین تحلیل توان تعدیل شرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است. چراغ ، بهعنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینهی کار و سرمایهگذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینهها کمک نماید.
آموزش 0 تا 100 پی بر ای (P/E) در بازار بورس ایران
با سری مقالات آموزشی سایت ایتسکا در خدمت شما علاقهمندان به بازارهای مالی هستیم، در این مقاله به بررسی یک کلیدواژه کاربردی و مهم در تحلیل بنیادی بازار سرمایه ایران خواهیم پرداخت.
در ادامه یک بررسی جامع و کامل از واژه پی بر ای (P/E) و کارکرد آن در بازار بورس ایران ارائه خواهیم داد.
پی-ای (P/E) چیست؟
P/E یکی از ابزارهای تحلیلی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد و نسبت خلاصهشدهی قیمت هر سهم (Price) به درآمد هر سهم (EPS) است؛ برای تعریف دقیقتر P/E در ادامه واژه رایج EPS در بازار بورس ایران را تعریف میکنیم.
EPS چیست؟
EPS از تقسیم سود بر تعداد برگه سهم منتشرشده شرکت به دست میآید.
تمامی اطلاعات مالی و اطلاعیههای شرکتهای بورسی بهطور مداوم در سایت کدال منتشر میگردد و تمامی سرمایهگذاران بهآسانی میتوانند این اطلاعات را تجزیه تحلیل کنند.
برای به دست آوردن EPS میتوان به شکل زیر عمل کرد.
مراحل محاسبه EPS
محاسبه سود شرکت
سود = هزینهها – درآمدها
محاسبه EPS شرکت
EPS = تعداد برگه سهم منتشرشده/ سود شرکت
محاسبه P/E
P/E = EPS / قیمت تابلو کاربرد eps در بورس سهم
با طی این مراحل P/E شرکت بورسی به دست میآید که در اغلب موارد این اعداد بهصورت خودکار توسط نرمافزارهای سازمان بورس محاسبهشده و در تابلو معاملات بهروز میشوند.
تعریف بورسی P/E
اغلب سرمایهگذاران اعتقاد دارند عدد P/E سهم بیانگر این است با خرید سهم، چند سال طول میکشد تا سرمایه سرمایهگذار بهاصطلاح برگردد؛ درحالیکه اینیک نگاه خیلی ساده و ابتدایی به نسبت P/E است.
در مورد دیگر اینچنین بیان میشود، سرمایهگذاران چند ریال حاضرند به ازای هر ریال سود یک شرکت پرداخت نمایند، به همین جهت به آن ضریب سهام نیز میگویند.
آموزش 0 تا 100 پی بر ای (P/E) در بازار بورس ایران 3
انواع P/E
دنبالهدار P/E
سادهترین شکل محاسبه P/E که از تقسیم قیمت روز سهم بر سود eps به دست میآید و بر اساس دادههای گذشته است.
برآوردی P/E
در این روش مقدار P/E با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه میشود. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) پیشبینیشده سال آینده شرکت ضرب میکنیم و ارزش شرکت به دست می آید.
نسبت P/E میانگین
در این روش قیمت سهام به روز مورد محاسبه قرار میگیرد اما EPS از میانگین سود تحقق یافته ۶ ماه گذشته و EPS پیش بینی ۶ ماه آینده تشکیل می شود.
عوامل اثر گذار بر P/E
کاربرد P/E
رشد سود
P/E شرکتها در میان پی بر ای سایر شرکتهای موجود در صنعت سنجیده میشود، اگر پی بر ای شرکتی بالاتر از میانگین صنعت باشد بدین معنی است که فعالین بازار انتظار رشد و سود فزایندهای از شرکت دارند.
P/E خوشبینی بازار از آیندهی رشد یک شرکت است
ارزانی یا گرانی
P/E شاخص بهتر و جامعتری برای ارزشگذاری سهم در بازار است، البته مقایسه ارزش دو شرکت با یکدیگر براساس پی بر ای نیازمند بررسی دو گزینه مهم دیگر است.
نرخ رشد گذشته شرکت
برای تخمین نرخ رشد آینده شرکت از نرخ رشد گذشته شرکت استفاده میشود، گرچه این روش کامل و صحیح نیست ولی برای تخمین نرخ رشد کاربرد بالایی دارد.
صنعت مشترک شرکتها
برای مقایسه ارزشگذاری شرکتها، آنها باید در یک صنعت مشترک باشند تا بتوان وضعیت آنها را بررسی کرده و ارزشگذاری کرد.
هرگز دو شرکت از دو صنعت مختلف قابل مقایسه نیستند
اشتباه رایج در استفاده از P/E
بسیاری از معاملهگران مبتدی تنها براساس پی بر ای بنیاد یک سهم را تحلیل مینمایند، این در حالی است که پی بر ای تنها یک شاخص معتبر برای مقایسه ارزش شرکت برای مقایسه شرکت در بین شرکتهای موجود در صنعت است.
در مورد دیگر معاملهگران میزان پی بر ای را بدون درنظر گرفتن رشد شاخص صنعت ارزیابی مینمایند که کاملا نادرست است.
پی بر ای در تورم حاد بسیار پایین است
در نهایت برای تحلیل بنیاد شرکتها باید عوامل بسیار زیادی را در نظر گرفت، پی بر ای فقط یکی از صدها اصل موردنیاز برای آنالیز سهام شرکتهاست.
برای سرمایهگذاری بهینه در بازار سرمایه حتما قبل از ورود و سرمایهگذاری در بازارهای مالی آموزش ببنید و برای استفاده خدمات از بروکرهایی که به ایرانیان خدمات میدهند، بهره بگیرید.
P/E چیست؟
P/E یکی از ابزارهای تحلیلی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد و نسبت خلاصهشدهی قیمت هر سهم (Price) به درآمد هر سهم (EPS) است؛ برای تعریف دقیقتر P/E در ادامه واژه رایج EPS در بازار بورس ایران را تعریف میکنیم.
محاسبه P/E چگونه انجام میشود؟
محاسبه EPS شرکت EPS = تعداد برگه سهم منتشرشده/ سود شرکت
چند نوع P/E وجود دارد؟
دنباله دار: ساده ترین شکل محاسبه P/E است. که از تقسیم قیمت روز سهم بر سود eps به دست میآید و بر اساس دادههای گذشته است. 2. برآوردی : در این روش مقدار P/E با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه میشود. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) پیشبینیشده سال آینده شرکت ضرب میکنیم و ارزش شرکت به دست می آید.
با نمادبان بیاموزید: تفاوت بین EPS و DPS در بورس چیست؟
در مقالات پیش به معرفی مهمترین مفاهیم بورس پرداختیم و با EPS و DPS در حد ابتدایی آشنایی پیدا کردیم. از آنجایی که این دو مفهوم بسیار کاربردی هستند در این مطلب به طور کامل با مفهوم و کاربرد EPS و DPS میپردازیم:
منظور از EPS چیست؟
واژهی اختصاری EPS خلاصهای از عبارت Earning Per Share به معنای درآمد هر سهم است. میتوان گفت در تمامی تحلیلهای مربوط به وضعیت سهام یک شرکت، از EPS استفاده میشود. این مفهوم به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد.در واقع eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید.کاربرد eps در بورس
مفهوم EPS پیش بینی شده
به مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد، درآمد پیش بینی شده هر سهم یا EPS پیش بینی شده گفته میشود. طبق قانون بورس شرکتها موظف هستند که هرسال پیش از شروع سال مالی جدید، یک پیشبینی برای این سال مالی به بورس ارائه کنند. در این پیش بینی با توجه به عملکرد گذشتهی شرکت و نیز نظر مدیرات و کارشناسان شرکت، برای این سال، eps نیز پیش بینی میکنند. این مفهوم، پیش بینی است که هنوز محقق نشده است و در واقع همان سودی است که در سایت tsetmc روبروی EPS مشاهده میکنید.
سود یا EPS تعدیل شده چیست؟
همانطور که گفته شد، صورت های مالی شرکت ها باید به صورت دوره ای ارائه شوند. مقدار EPS در یکی از این صورت ها بنام صورت سود و زیان گزارش می شود. در هر دوره با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات، ممکن است سود محقق شده شرکت ها در فصول مختلف دستخوش تغییراتی شود. به سود هر سهم که در هر دوره از سال مالی بر اساس تغییرات جدید بدست می آید، EPS تعدیل شده می گویند.
در اینجا با توجه به این که شرکت یک یا چند فصل از سال مالی خود را پشت سر گذاشته است، بخشی از داده هایی که برای محاسبه EPS تعدیل شده استفاده می شود، هم اکنون در دسترس هستند. پس می توان از داده های واقعی و داده های برآورد شده در کنار هم استفاده کرد.
هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیک تر شویم، مقدار EPS تعدیل شده به سود تحقق یافته هر سهم نزدیک تر خواهد شد زیرا داده های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دسترس است و برآورد EPS آسان تر خواهد بود.
مفهوم EPS محقق شده
سودی که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد، EPS محقق شده آن است. حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می کنند که این سود همان EPS تحقق یافته است. بنابراین می توان گفت EPS پیش بینی شده سودی است که شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند در انتهای آن سال به آن سود برسد و EPS تحقق یافته میزان سودی است که شرکت بعد از پایان سال مالی خود به آن کاربرد eps در بورس می رسد.
دربارهی EPS باید بدانیم که:
- از آنجایی که eps پیش بینی شده فقط یک پیش بینی است، در نتیجه ممکن است که در طی سال چندین بار تغییر پیدا کند. زیرا شرایط ممکن است در طی سال تغییر پیدا کند. مثلا ممکن است با گذشت عملکرد شرکت بهتر یا بدتر شود. یا اتفاق خاصی در روند سودآوری شرکت رخ بدهد. احتمال دارد شرکت به این دلایل پیش بینی eps اولیه را کاهش یا افزایش دهد. به این اتفاق تعدیل سود یا تعدیل eps گفته می شود.
- شرکت های بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی خود، گزارش عملکرد خود را اعلام کنند و بعد از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای ادامه سال مالی خود ارائه بدهند. این eps جدید می تواند نسبت به eps پیش بینی شده قبلی تفاوتی نداشته باشد و یا تفاوت پیدا کرده باشد و شرکت تعدیل eps داشته باشد که این به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته بستگی دارد.
- هرچقدر از شروع سال مالی می گذرد، به دلیل اینکه اطلاعات بیشتری از عملکرد واقعی شرکت وجود دارد و اطلاعات مالی در دسترس مدیران شرکت واقعی تر است، eps پیش بینی شده شرکت به آن eps که در انتهای سال محقق خواهد شد نزدیکتر می شود و قابلیت اتکای بیشتری برای سهامداران شرکت خواهد داشت.
- معمولا eps پیش بینی شده مبنای قیمت گذاری قرار می گیرد، چرا که eps تحقق یافته بعد از پایان سال مالی شرکت بدست می آید و اثر آن قبلا بر روی قیمت سهم گذاشته شده است. در نتیجه یک سرمایه گذار باید این توانایی را بدست بیاورد که خودش بررسی کند که آیا براساس شرایط موجود eps پیش بینی شده شرکت به واقعیت نزدیک است. یا اینکه شرکت پیش بینی درستی از eps خود ارائه نداده است و این eps می تواند در انتهای سال افزایش یا کاهش پیدا کند.
منظور از DPS چیست؟
واژهی DPS در واقع اختصاری از عبارت Dividend Per Share بوده و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود. سود نقدی یا DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود. مقدار DPS در شرکت های مختلف با توجه به سیاستهای داخلی شرکتها متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص کاربرد eps در بورس دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.
وجه مشترک تمام شرکت ها در توزیع DPS این است که معمولا هیچ شرکتی تمام EPS خود را بین سهام داران توزیع نمی کند و مقداری از آن را برای نیاز های پیش بینی نشده خود در آینده نگه می دارد. گاهی اوقات شرکت علاوه بر DPS سال مالی جاری، بخشی از سود انباشته سال گذشته را نیز بین سهامداران توزیع می کند. در اینجا ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. شاید دریافت سود بیشتر برای سهامدار جذاب بنظر برسد اما باید توجه داشت که دریافت DPS بالاتر در این حالت معمولا نشانه خوبی نیست. زیرا سود انباشته ای که از سال گذشته توزیع می شود همان سودی است که برای انجام پروژه ای نزد شرکت باقی مانده است. پس این مورد می تواند نشانه ای از بی نظمی در برنامه های شرکت باشد.
سهامداران چگونه میتوانند DPS شرکتها را بیابند؟
هر شرکت شرایط و زمان دریافت DPS خود را در اطلاعیه ای منتشر می کند و سهامداران موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند. این اطلاعیه ها را می توانید در قالب “گزارش پرداخت سود” در سایت codal.ir مشاهده کنید.
نمادبان در تمامی مراحل سرمایهگذاری همراه شماست.
شما میتوانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسیتان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفهای جهت رصد بازدهی سرمایهتان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.
EPS چیست؟
EPS به معنای «سود هر سهم» (Earnings Per Share) برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است.
عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار میگیرد.
برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیقشوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.
افزایش تعداد سهم میتواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد.
یکی از مؤلفههای اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده میشود (E در P/E به EPS اشاره دارد).
فرمول محاسبه ی EPS
مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود به دست میآید.
در مواردی میتوان در صورت و مخرج کسر تغییراتی انجام داد که میتواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد.
در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد.
فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:
برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده میشود.
استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیقتر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.
سود هر سهم و اقلام غیرمترقبه
اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی بااهمیت و بسیار غیرمعمول است که منشأ آن رویدادهایی خارج از فعالیتهای عادی شرکت است.
سود هر سهم را ممکن است چه عمدی و چه ناخواسته با چند عامل تحریف شود.
تحلیلگران برای جلوگیری از متداولترین روشهایی که ممکن است در EPS تحریف ایجاد کند، از تغییرات مختلفی در فرمول EPS استفاده میکند.
فرمول محاسبه EPS به استثنای اقلام غیرمترقبه به شکل زیر است:
سود هر سهم و عملیات مستمر
محاسبه EPS با در نظر گرفتن عملیات مستمر بدین شرح است:
EPS پایه و رقیق شده
EPS پایه هر یک از این شرکتهای منتخب را محاسبه میکند. EPS پایه رقیق شدن سهام را که ممکن است توسط شرکت صادر شود لحاظ نمیکند.
رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزشگذاری جدید یک شرکت است.
هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانتنامهها و واحدهای سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایهگذاریها – در صورت اعمال شدن – میتوانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.
برای نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکتها EPS رقیق شده را نیز گزارش میدهند که در آن، فرض میشود تمام سهام منتشره عرضه شدهاند.
مثال
فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال ۲۰۱۷، تعداد ۳۳ میلیون بوده است.
اگر این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط رقیق شده آن ۵۹۹ میلیون + ۳۳ میلیون = ۶۳۲ میلیون سهم خواهد بود.
بنابراین، EPS رقیق شده شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = ۴٫۸۲ دلار خواهد بود.
سود هر سهم و سرمایه
جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمیگیرد، سرمایهای است که برای تولید سود (درآمد خالص) مورد نیاز است.
دو شرکت میتوانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آنها با ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد.
این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است.
معیاری که میتواند برای شناسایی شرکتهای کارآمدتر مفید باشد، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.
انواع سود هر سهم
براساس مبدأ دادهها، سه نوع سود سهم وجود دارد:
دنبالهدار یا تحقق یافته (Trailing EPS):
در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار سه ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیشبینی استفاده میشود.
نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنبالهدار محاسبه میشود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.
جاری (Current EPS):
به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل میشود که برخی از آنها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند.
در نتیجه، برخی از دادهها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیشبینی است.
پیشبینی شده (Forward EPS):
EPS پیش بینی شده درآمد پیش بینی شده هر برگ سهام و مقدار سودی هست که یک شرکت به طور عام در شروع سال مالی خودش پیش بینی می کند که تا در پایان همان سال مالی که تعیین کرده است به آن دست یابد.
شرکتهای بورسی در هر سال موظف به این هستند تا پیش از شروع سال مالی جدیدشان یک پیش بینی منسجم از عملکرد مالیشان به بازار بورس ارائه دهند.
که در آن پیش بینی برطبق عملکرد گذشته آنها و همین طور بر طبق نظر کارشناسان شرکت و مدیران سود هر سهم برای سال مالی آینده شرکت خود پیش بینی می کنند.
به این نوع در اصطلاح eps پیش بینی شده اطلاق می گردد. همانطور که از نامش هویدا است، یک نوع پیش بینی است که تا بحال محقق نشده است.
نمایش درآمد هر سهم در سایت TSETMC
به اصطلاح همان سودی هست که شما میبایستی در سایت tsetmc به عنوان عدد روبروی eps شرکتها مورد نظرتان مشاهده کاربرد eps در بورس کنید.
پس باید این نکته را فراموش نکنید که عددی که در سایت tsetmc به عنوان سود هر سهم یک شرکت میبینید، فقط پیش بینی شرکت مورد نظرتان از میزان سودی هست که در پایان آن سال بدستتان خواهد رسید.
هیچ گونه تضمینی و ضمانتی وجود ندارد که حتما میبایستی در پایان سال این درصد برای شرکت مورد نظرتان حاصل گردد.
تفاوت DPS و EPS چیست؟
سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS (سود نقدی)، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت میشود.
افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری کاربرد eps در بورس از شرکتهایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز میکنند.
در واقع، میتوان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.
چگونه سود هر سهم یک نماد را ببینیم؟
برای مشاهده EPS یک نماد، کافی اس به سامانه کدال مراجعه کرده و نماد مورد نظر را جستجو کنید.کاربرد eps در بورس
پس از آن باید صورت سود و زیان شرکت را که در آنجا بارگذاری شده است، دریافت و مشاهده کنید که EPS نیز در آن موجود است.
نحوه ی ثبت نام در سایت کدال
عوامل موثر در بدست آمدن درآمد هر سهم
یکی از فاکتورهای اساسی EPS که غالبا در محاسبات از آن چشم پوشی می شود، میزان سرمایه لازم برای رسیدن به درآمد خالص است.
دو موسسه می توانند از سود پیش بینی شده یکسانی برخوردار باشند اما یکی از آن ها این میزان سود را به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایه گذاری کمتری کسب کرده است.
واضح است شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند بازدهی بیشتری داشته باشند، کارایی بیشتری دارد و در صورتی که تمامی جوانب یکسان باشد، معمولا گزینه بهتری برای سرمایه گذاری محسوب می شود.
سهامداران همچنین باید از تغییرات سود پیش بینی شده مطلع باشند.
دقت داشته باشید که روی یک فاکتور به نمادی مثل EPS یا P/E به تنهایی اکتفا نکنیم و آن ها را با دیگر ملاک و شاخص ها مورد ارزیابی قرار دهیم.
مهمترین مزیت های تغییرات
همه فعالان بازار، سال ها از توقف طولانی نمادها و نبود ضوابطی مشخص در این مورد گلایه به حقی داشتند.
بر این اساس مهمترین مزیت تغییرات اعمالی، کاهش زمان توقف نمادها به شکل اساسی و ساختارمند است.
بعد از این دیگر نماد شرکتی برای طولانی مدت بسته نخواهد ماند و در این صورت می توان از سازمان بورس مطالبه کرد
کاربرد درآمد هر سهم در بورس
EPS، نه تنها در محاسبه وضعیت مالی فعلی شرکت کمک میکند، بلکه با استفاده از آن میتوانیم عملکرد گذشته شرکت را هم بررسی کنیم.
برای مثال، شرکتی که سود هر سهم آن هر سال رو به افزایش است، گزینه قابل اعتمادی برای سرمایهگذاری است؛ اما شرکتهایی که EPS منظمی ندارند، معمولا توسط سرمایهگذاران انتخاب نمیشوند.
یک راه برای این که EPS کاربرد بیشتری برای ما داشته باشد، مقایسه آن در سالهای مالی مختلف، با یکدیگر است.
یکی از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی انواع eps بین سرمایه گذاران تازه کار و همچنین حرفه ای بازار است.
هرکجا که وضعیت سهام یک شرکت از سمت تحلیلگران کاربرد eps در بورس بازار و سرمایه گذاران مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد به نوع مستقیم یا غیر مستقیم پای سود هر سهم هم در میان است.
به عبارت دیگر سود هر سهم یکی از مهم ترین اصطلاحاتی است که به اشکال گوناگون بر نرخ سهام شرکتهای در بورس تاثیر بسزایی می گذارد.
هنگامی که شما در بورس سرمایه گذاری خود را شروع می کنید در همه حال به اشکال گوناگونی با این کلمه روبهرو هستید و برای موفقیت خوب است آن را بلد باشید.
تعدیل سود هر سهم
از آنجایی که eps پیش بینی شده تنها یک نوع پیش بینی ساده است، در نتیجه احتمال دارد که در طی سال چندین بار عوض شود و تغییر پیدا بکند.
چرا که شرایط احتمال دارد در طول یک سال تغییر پیدا بکند.
به طور مثال احتمال دارد با گذشت عملکرد شرکت بهتر یا بدتر شود یا رخداد ویژهای در روند سودآوری شرکت اتفاق افتد.
ممکن است شرکت به این دلایل پیش بینی eps اولیه را افزایش یا کاهش بدهد. به این رخداد تعدیل eps یا به عبارت دیگر تعدیل سود نیز گفته میشود.
شرکت های بورسی وظیفه دارند پس از گذشت هر فصل از سال مالی خودشان، گزارش عملکرد وظیفشان را به طور رسمی اعلام بکنند.
پس از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای ادامه سال مالی خودشان همانند عناوین گفته شده ارائه بدهند.
این eps جدید می تواند نسبت به eps پیش بینی شده پیشن متمایز نباشد یا حتی تفاوت تازهای پیدا کرده باشد و شرکت تعدیل سود انجام بدهد که این به عملکرد آن شرکت در ۳ ماه پیشش بستگی دارد.
آیا درآمد هر سهم هم دچار نوسان می شود؟
با توجه به اقتصاد کشور و با توجه به اینکه بازار مقصد هر شرکت چه شرایطی دارد ممکن است مقدار eps هم تغییراتی داشته باشد .
نکته ی آخر
از آنجایی که سود پیش بینی شده به ازای هر سهم می تواند در طول سال تغییراتی داشته باشد و ملاک محکم جهت خرید برای سهامدار به حساب نمیاید.
سازمان بورس و اوراق بهادار در سال نود و شش تصمیم گرفت فاکتور سود پیش بینی شده را حذف کند.
به جای آن فقط از سود محقق شده استفاده شود که با توجه به اتفاقاتی که ممکن است برای اقتصاد هر کشور و در نهایت بازار های مقصد ایجاد شود تصمیم معقولی به نظر میرسد.
dps و انواع eps
eps مخفف عبارت Earnings Per Share به معنی سود هر سهم می باشد. تمامی شرکتهای بورسی باید سود یا زیان خود را به طور مساوی بین تمام سهامداران شرکت شرکت به میزان تعداد سهامی که دارند تقسیم کنند.
کاربرد eps
eps یکی از مهمترین و معتبرترین ملاک های انتخاب سهام خوب در تحلیل بنیادی می باشد. البته لازم به ذکر است که برای سرمایه گذاری از نظر بنیاد یک شرکت eps به تنهایی کافی نمی باشد.
انواع eps
در بازار بورس ما دو نوع eps داریم .
1- eps پیش بینی شده
2-eps تحقق یافته
eps پیش بینی شده
تمامی شرکت های پذیرفته شده در بورس موظف هستند در آغاز سال مالی درآمد و سود سازی شرکت را پیشبینی کنند و به سازمان بورس و سهامداران اعلام کنند.
پیش بینی بر اساس عملکرد گذشته شرکت ، عوامل اقتصادی بیرونی، برنامه ریزی های شرکت، طرح های توسعه احتمالی و … محاسبه می شود .
نکته مهمی که وجود دارد این eps پیش بینی شده به طور قطعی نیست و ممکن است با تغییر عوامل اقتصادی یا هر اتفاق دیگری این مقدار پیش بینی شده کاهش یا افزایش یابد.
eps تحقق یافته
درآمد هر سهم است از تقسیم درآمد خالص شرکت بر تعداد سهام به دست می آید. این eps را میتوان در سایت کدال و اطلاعیه های دوره ای شرکت مشاهده کرد.
کدام eps مهم تر است ؟
برای سرمایه گذاران در بازار بورس eps پیش بینی شده مهم تر است . چون افراد از آینده شرکت کسب سود میکنند .
به همین دلیل eps پیش بینی شده اهمیت بیشتری دارد و تحلیل گران بنیادی خودشان هم این میزان درامد هر سهم را محاسبه و پیش بینی میکنند.
dps چیست
dps مخفف عبارت Dividend Per Share که به معنی سود نقدی میباشد. این سود نقدی بین سهامداران تقسیم می شود و میزان آن در مجمع سالیانه شرکت مشخص می شود.
شرکت ها موظف هستند هر ساله حداقل ۱۰ درصدی eps شرکت را را به صورت dps بین سهامداران تقسیم کنند.
dps به چه کسانی تعلق میگیرد؟
هر شخصی که در روز مجمع سالیانه شرکت سهامدار باشد dps به آن تعلق میگیرد، حتی اگر آن شخص یک روز سهامدار شرکت باشد.
در این مقاله تفاوت eps پیش بینی شده و تحقق یافته را متوجه شدیم همچنین متوجه شدیم که dps میزان سود نقدی سهام است که به سهامداران پرداخت می شود.
دیدگاه شما