«به تعداد سهامی از یک شرکت مشخص که فعالان عادی بازار سرمایه میتوانند آن را هر روز در بازار بورس معامله کنند، سهام شناور آزاد گفته میشود».
سهام شناور آزاد (Free Float) و نحوه محاسبه آن در بورس
سهام شناور (Floating stock) که به آن سهام شناور آزاد (Free Float) نیز می‌گویند، در تابلوخوانی یکی از المان‌هایی است که معامله‌گران بازار بورس زیاد با آن سر و کار دارند. در نظر گرفتن سهام شناور آزاد برای انجام معاملات و تحلیل سهام بورسی، یکی از ضروریات است .
سهام شناور آزاد چیست؟
به طور کلی سهام هر شرکت دو نوع سهامدار دارد.
- سهامداران عمده: سهامداران راهبردی یا عمده هستند که در دوره‌ای بلند مدت روی سهام شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این سهامداران شامل اشخاص حقوقی یا حقیقی میشوند که معمولاً مالک بیش از ۵ درصد سهام شرکت هستند. این سهامداران معمولاً سهم خود را نمی‌فروشند به این دلیل که با تعداد سهام‌هایی که در دست دارند تقریباً مالکیت شرکت را در اختیار دارند.
- سهامدارن عادی: سرمایه‌گذارانی هستند که در شرایط مختلف، بخشی از سهام قابل معامله را در بازار بورس را خریداری کرده‌اند. سهام شناور یا سهام شناور آزاد به این دسته از سهامداران اطلاق میشود که معمولاً کمتر از ۵ درصد از سهام یک شرکت را در بر می‌گیرند. در واقع به سهام این سهامداران خرد، سهام شناور آزاد گفته میشود. هدف این افراد از خرید سهام شناور آزاد، تاثیرگذاری بر تصمیمات مدیریت و همچنین مدیریت شرکت نیست، بلکه کسب سود از سهام خریداری شده است.
بالا بودن میزان سهام شناور به چه معناست؟
در معاملات بورسی معمولا ۲۴ درصد از کل سهامداران، حاضر میشوند که سهام خود را بفروشند و قصد نگهداری و کسب کرسی مدیریتی ندارند. در واقع ۲۴ درصد از کل ۷۸ میلیارد سهم، ۱۸ میلیارد و ۷۲۰ میلیون سهم میشود. با وجود این درصد، متوجه می‌شویم که چه میزان از سهامداران مایل به عرضه یا فروش سهم خود هستند و این موضوع چقدر باعث کاهش یا افزایش ریسک معاملات در خرید و فروش میشود .
در حقیقت، هر چقدر شناوری سهام بزرگ‌تر باشد، یعنی اینکه تمایل سهامداران برای نگهداری سهام کمتر است. در این‌گونه شرایط، ریسک نگهداری سهم افزایش پیدا می‌کند، چرا که عده‌ای میتوانند با عرضه و فروش سهم، بازار را تحت تاثیر قرار دهند.
نحوه محاسبه سهام شناور آزاد
برای محاسبه سهام شناور آزاد بایستی ترکیب سهامداران را مورد بررسی قرار دهیم و سپس تعداد سهامداران عمده یا راهبردی را مشخص کنیم. هنگامی که تعداد این سهامداران را مشخص کردیم از کل سهامداران کم می‌کنیم. اختلاف این معادله همان سهام شناور آزاد است که می‌توانیم درصد آن را نیز به دست بیاوریم.
تاثیرات سهام شناور بر قیمت سهم و سهامداران
در تمامی بورس‌های بین‌المللی شرکتهایی که شناوری سهم کمتر از ۲ درصد را دارند، معمولا از لیست شرکتهای بورس حذف میشوند. اگر شرکتی نمی‌خواهد حداقل یک چهارم سهمش را در اختیار مردم قرار دهد، پس نباید در لیست شرکتهای بورسی وجود داشته باشد . عکس این موضوع نیز صادق است. اگر شرکتی سهم شناوری بالایی داشته باشد، سریع‌تر و زودتر عرضه میشود، در نتیجه تعداد سهامداران خرد یا سهامداران مردمی بیشتر میشود و امکان دستکاری یا تغییر قیمت‌ها توسط مدیران و تصمیم‌گیرندگان شرکت کاهش پیدا می‌کند .
اما اگر شرکتی سهم شناوری خیلی کمی داشته باشد، به راحتی با تصمیم هر یک از مدیران و تصمیم‌گیرندگان شرکت، شرایط شرکت متغیر میشود. در واقع مدیران در این‌گونه شرکتها میتوانند نظرات و تصمیمات خود را دخیل کرده و به سمت اهداف مورد نظرشان هدایت کنند. در این شرکتها به راحتی می‌توان با سرمایه کم، قیمت و بازار را در دست گرفت و کاهش یا افزایش قیمت کاذب در آن ایجاد کرد و یا با شایعه پراکنی سهامداران، افراد را ترغیب به خرید یا فروش سهم کرد، اما در شرکتهایی که درصد سهم شناوری بالایی دارند، معاملات سهام به راحتی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد. در واقع در چنین شرکتهایی، سهامداران و حجم بالای معاملات مانع از نوسانات زیاد سهم میشود.
شاخص شناور آزاد چیست؟
معمولاً یکی از معیارهای رونق اقتصادی یا رکود بازار به واسطه شاخص‌ها مشخص میشود. رکود یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخص‌ها مشخص میشود؛ به عبارت دیگر معامله‌گران یا فعالان بازار سرمایه با استفاده از شرایط شاخص‌ها میتوانند وضعیت کلی بازار را بررسی کنند و حتی تغییرات احتمالی آتی قیمت‌ها را پیشگویی کنند .
یکی از انواع شاخص‌های مهم در بازار سهام شاخص شناور آزاد است. این واژه بیانگر عددی است که با استفاده از آن می‌توان تغییرات ایجاد شده در چند یا یک متغییر را در یک بازه زمانی خاص، مشاهده کرد.
محاسبه شاخص شناور آزاد
محاسبه این شاخص دقیقا مانند شاخص کل است. با این تفاوت که در وزن‌دهی در سبد شاخص، به جای استفاده از سهام کل منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد استفاده میشود. هدف اصلی محاسبه شاخص سهام شناور در واقع بررسی و ردیابی رفتار قسمتی از بازار است که توان نقدشوندگی بیشتری دارند .
شناوری سهم چه اثری بر حباب قیمتی دارد؟
به طور کلی ارتباط تنگاتنگی بین سهام شناور آزاد و حباب قیمتی وجود دارد. در حالت معمولی، شرکتهایی که سرمایه کمتر دارند پتانسیل بالایی برای رشد قیمت در آینده دارند، اما میزان ریسکشان نیز بسیار زیاد است. در واقع می‌توان این طور گفت که تغییرات سود در شرکتهایی که سرمایه کمتری دارند، زیاد است، که البته برای شرکتهای بزرگ عکس این قضیه مصداق دارد. شرکتهایی که سرمایه بیشتری دارند، پتانسیل رشد کمتر و از طرفی ریسک کمتری دارند .
حداقل سهام شناور آزاد چقدر است؟
حداقل میزان سهام شناور آزاد شرکتها ۵ درصد است. ولی حداکثری برای آن وجود ندارد چرا که یک سهامدار راهبردی یا عمده میتواند تمامی سهم خود را با رعایت شرایط و ضوابط در قالب عرضه خرد به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام را افزایش دهد.
نکات معاملاتی در سهام شناور بالا و پایین
شرکتهایی که میزان شناوری پایینی دارند، معمولا نوسان‌های بالایی را تجربه میکنند و خرید و فروش آنها تقریبا دشوار است، چرا که سرمایه‌گذاران تمایلی به معامله آنها ندارند و در نتیجه حجم معاملات کمتری و میزان نوسان‌های بیشتری دارند. در واقع سهام با شناوری پایین، ریسک معامله بالایی دارد. اگر چه سهام با شناوری بالا هم قابلیت نقدشوندگی بالاتری دارد، اما این همیشه نشانه خوبی نیست، چرا که سهامداران عمده شرکت، به سهم یا اعتمادی ندارند یا به طور کلی تعهدی نسبت به کنترل قیمت سهم ندارند.
بهترین میزان سهام شناور چند در صد است؟
از آنجایی که سهام شناور آزاد جز متغیرهای اثرگذار بر افزایش نقدینگی و کارآیی بازار است، پس باید میزان معقول و مناسبی داشته باشد.
سهام شناوری بالا معمولا باعث نوسانات زیاد سهام میشود و سهام شناوری خیلی کم هم باعث خشک شدن کل سهم و همچنین بروز مشکل در خرید و فروش سهام میشود.
معمولا ۲۰ تا ۳۵ درصد سهام شناوری سهام شناور چیست؟ معقول و مناسب است، زیرا در این شرایط نوسانات سهم متعادل است و باعث می شود تا نماد قابل اعتمادتر شود. به طور کلی حداقل میزان شناوری سهام شرکت در بازار ایران ۵ درصد است، اما هیچ سقف مشخصی برای حداکثر میزان سهام شناور وجود ندارد.
جمع‌بندی
در این مقاله با سهام شناور آشنا شدیم و متوجه شدیم که منظور از میزان سهام شناور همان بخشی از سهام شرکت است که تحت مدیریت و مالکیت سهامداران جز یا خرد قرار دارد. سهامدارانی که معمولاً برای خرید و فروش سهام کوتاه،مدت و همچنین کسب سود، دست به معامله می‌زنند و هدفشان به هیچ وجه مدیریت شرکت یا دخالت در امور مدیریتی نیست. در این مطالب متوجه شدیم که درصد سهام شناور تمامی شرکتها در بورس ممکن است که تحت تاثیر معاملات سهامداران عمده در بازار، کم یا زیاد شود. همچنین دریافتیم که بهتر است سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد، سهام‌هایی را خریداری کنند که درصد شناورشان متعادل یا نزدیک به سطح متوسط بازار باشد.
سهام شناور چیست و چرا برای ما مهم میباشد؟
سهام شناور یا سهام شناور آزاد به بخشی از سهام یک شرکت می‌گویند که امکان خرید و فروش آن در بازار معاملات وجود دارد. پس آن بخشی از سهام یک شرکت که به هر دلیلی غیر قابل فروش باشد یا مالک آن تمایلی به فروش آن نداشته باشد، جزو سهام شناور محسوب نمی‌شود. بهطور کلی میشود سهامداران یک شرکت را به ۲ دسته تقسیم کرد؛ دسته اول سهام شناور چیست؟ سهامداران عمده‌اند که صاحب بیش از ۵ درصد سهام شرکت هستند و معمولا بازه سرمایه‌گذاری‌شان بلندمدت است. دسته دوم سهامداران خردی‌اند که بخش کوچکی از سهام شرکت را خریداری کرده اند مجموع سهام افراد حقیقی یا حقوقی دسته دوم بخش عمده سهام شناور یک شرکت را تشکیل می‌دهد.
برای محاسبه سهام شناور یک شرکت باید ابتدا ببینیم سهامداران عمده شرکت چه افرادی هستند و چه تعداد از سهام شرکت را در اختیار دارند. اگر این تعداد سهام را از کل سهام شرکت کم کنیم، تعداد سهام شناور آن شرکت را به دست می‌آوریم. سپس با یک محاسبه ساده می‌توانیم ببینیم که این تعداد سهام چه درصدی از کل سهام شرکت را تشکیل می‌دهد.
همچنین در تابلو اصلی معاملات سهام یک شرکت در سایت شرکت tsetmc اطلاعات بسیار زیادی در اختیار معامله گران قرار می‌دهد که درصد سهام شناور یکی از این اطلاعات مهم است. برای مثال اگر به این سایت مراجعه کنید و تابلو مربوط به معاملات شرکت فملی را باز کنید، می‌توانید ببینید که سهام شناور فملی چند درصد از سهام کل شرکت را تشکیل می‌دهد. همانطور که میبینید 33 درصد سهام شرکت فملی شناور میباشد.
چرا مقدار شناوری سهام برای برای ما مهم است ؟؟
میزان سهام شناور یکی از مولفه‌هایی است که معامله‌گران هنگام خرید سهام در بورس ارزیابی میکنند. بهطور کلی هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تغییرات قیمت سهام آن شرکت با سرعت کمتری انجام میگیرد. این نکته به‌ویژه درمورد شرکتهای بزرگ که ارزش بازار بالایی دارند صدق می‌کند. از آن طرف سهامی که شناوری پایینی دارند، قیمت‌شان میتواند سریع‌تر رشد کند.
برای افزایش قیمت سهام شرکتهای کوچکی که شناوری پایینی دارند سرمایه زیادی لازم نیست و این امکان وجود دارد که افرادی با سرمایه‌های نه چندان زیاد بتوانند روند قیمت این سهام را در دست بگیرند و سرمایه‌گذاران کوچکتر را برای خرید سهام این شرکتها ترغیب کنند. روی هم رفته سهام این شرکتها میتواند برای سفته‌بازان و بازیگران جذاب باشد. این دسته از افراد بعد از جمع‌آوری سهام شناور شرکتهای کوچک و اصطلاحا خشک کردن سهام این شرکتها، برای سهام این شرکتها صف خرید می‌چینند و قیمت سهام‌شان را در مدتی کوتاه بالا می‌برند. انجام چنین کاری معمولا برای سهام شرکتهایی که ارزش بازار بالایی دارند و شناوری‌شان زیاد است ممکن نیست.
بهطور کلی وقتی معامله‌گر عادی می‌خواهد سهام شرکتی را بخرد، به دنبال این است که در یک بازه زمانی معقول، قیمت سهامش افزایش پیدا کند. بنابراین با توجه به شرایط بازار، به دنبال شرکتهایی است که شناوری معقولی داشته باشند. اگر ارزش بازار شرکت بالا باشد و سهام شناور آن هم درصد زیادی از کل سهام این شرکت را تشکیل بدهد، گزینه مناسبی برای خرید نیست، زیرا تحرکات قیمتی سهام این شرکت سرعت کمی خواهد داشت. از آن طرف شرکتهای کوچکی هم که شناوری پایینی دارند، ریسک خریدشان بالاست. زیرا سهام این دسته از شرکتها ممکن است به‌راحتی بازیچه سفته‌بازانی باشد که قیمت سهم را به دلخواه خودشان تغییر می‌دهند
منظور از سهام شناور آزاد در بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
امروزه یکی از دغدغه‌ها و مشکلات تازه واردان به بازار سرمایه وجود اصطلاحات و مواردی است که با آنها آشنایی کامل و دقیقی ندارند. در میان این انبوه از عبارات، سهام شناور آزاد یکی از کلیدواژه‌های پر تکرار در بازار سرمایه است؛ عبارتی که در این در این مقاله، گره از رمز و رازهایش برخواهیم داشت.
سهام شناور آزاد چیست؟
اگر بخواهیم سهام شناور آزاد یا Free float را به صورت خیلی ساده و روان بیان کنیم، چنین تعریفی ارائه خواهد شد:
«به تعداد سهامی از یک شرکت مشخص که فعالان عادی بازار سرمایه میتوانند آن را هر روز در بازار بورس معامله کنند، سهام شناور آزاد گفته میشود».
مثالی برای محسابه سهام شناور آزاد
برای درک بهتر مفهوم سهام شناور آزاد مثال زیر را در نظر بگیرید:
فرض کنید شرکتی 1 میلیون سهام دارد که سه سهامدار آلفا، بتا و گاما به ترتیب 500.000، 200.000 و 100.000 سهام از این شرکت را در اختیار گرفته‌اند و قصد عرضه این سهام را هم ندارند، بنابراین فقط 200.000 سهم برای خرید و فروش دیگر فعالان بازار سرمایه باقی مانده است. به این تعداد سهم باقی مانده که برای داد و ستد دیگر فعالان بازار تعلق گرفته، سهام شناور آزاد می‌گویند. درصد سهام آزاد برای این شرکت تنها 20% است.
اغلب سهام شرکتها بین دو دسته از سهامداران مختلف تقسیم میشود: سهامداران راهبردی و سهامداران عادی که در ادامه هر دو گروه را به شما معرفی خواهیم کرد.
سهامداران راهبردی
این سهامداران افرادی هستند که مقدار زیادی از سهام شرکت را در اختیار گرفته‌اند. این افراد قصد ندارند در آینده‌ای نزدیک سهام خود را به فروش بگذارند. این گروه از سهامداران معمولا با دید بلند مدت سهام خود را نگه می‌دارند. معمولا آنها قصد ورود به مدیریت و عملکرد مستقیم بر شرکت را دارند، بنابراین تا حد ممکن سهام خود را در بازار بورس عرضه نمیکنند.
سهامداران عادی
افراد حقیقی یا شرکتهای حقوقی هستند که معمولا با سرمایه‌های کوچکتر سهام شرکت را در بازه زمانی کوتاهی خرید و فروش میکنند.
چگونگی تاثیر سهام شناور آزاد در نوسانات قیمت
به طور کلی هر چه میزان سهام آزاد بیشتر باشد، هیجان قیمتی آن سهم کاهش پیدا کرده و حرکات شارپ کمتری خواهد داشت. در نتیجه در یک دوره کوتاه مدت، شاید سود کمتری حاصل آید، اما به همین منوال ریسک کمتری هم در بر خواهد داشت. زمانی که سهام آزاد یک شرکت بالا باشد، افراد سودجو نمیتوانند به راحتی قیمت آن را با شایعه پراکنی و خرید و فروش ناگهانی تغییر دهند، زیرا برای این کار به سرمایه خیلی زیادی نیاز است.
بالعکس، اگر میزان سهام شناوریک شرکت کم باشد، افراد سودجو میتوانند به راحتی با قیمت یک سهم بازی کرده و آن را مطابق میل خودشان تغییر بدهند. بنابراین این نوع شرکتها پتانسیل هیجانات قیمتی و رشد و سقوط فراوانی دارند بنابراین پیشنهاد می‌کنیم، اگر جزو افراد تازه کار بازار بورس هستید، برای شروع کار خود و کسب تجربه بیشتر، شرکتهایی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید، که سهام آزاد شناور بالایی داشته باشند. یکی دیگر از نکات جذاب شرکتهایی که سهام آزاد بالایی دارند، میزان نقد شوندگی بالای آنهاست. در این شرایط معمولا صفهای فروش و خرید به راحتی تشکیل و به سرعت جمع خواهند شد.
بهترین میزان سهام شناور چند درصد است؟
در اکثر نقاط جهان شرکتهایی که میزان سهام آزاد آنها کمتر از 25% باشد به طور خودکار از لیست شرکتهای بازار بورس حذف میشوند. علت این است که اگر شما تمایلی به مشارکت مردم در حداقل یک چهارم سهام شرکت خود را ندارید، پس اصلا نیازی نیست در بازار بورس شرکت کنید.
بهترین میزان سهام شناور آزاد نیز درصدی است که به میانگین شاخص شناوری کل نزدیکتر باشد.
بیشترین و کمترین(ماکزیمم و مینیمم)سهام شناور آزاد موجود در بازار بورس ایران چقدر است؟
در بازار بورس ایران، کمترین میزان سهام شناور آزاد 5% است و بیشترین آن، هر مقداری میتواند باشد. در واقع محدودیتی در این راستا وجود ندارد چرا که سهامداران راهبردی میتوانند هر زمان که اراده کردند، سهام خود را عرضه کنند. بهترین میزان سهام آزاد در ایران حدود 21% است.
آیا میزان سهام شناور آزاد همیشه ثابت است؟
خیر، همانطور در پاراگراف‌های بالاتر اشاره کردیم، سهامداران راهبردی میتوانند هر زمان که نیاز داشتند، سهام خود را بفروشند، یا اگر قیمت سهم را مناسب دیدند اقدام به خرید کنند؛ بنابراین درصد سهام آزاد میتواند به راحتی تغییر کند. بر این اساس شرکتها موظف هستند در گزارشهای سه ماهه خود، درصد سهام آزاد خود را به روز کرده و به سایت کدال ارائه دهند.
شاخص سهام شناور آزاد چیست؟
معمولا شاخص شناور آزاد در بین سهام شناور چیست؟ معامله گران حرفه‌ای بازار سرمایه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا شاخص شناور آزاد به معنای تاثیرگذاری هر سهم روی شاخص کل بازار، طبق میزان سهام شناوری آن است. این شاخص اطلاعات مهم و مفیدی از جمله تاثیرگذاری و نقد شوندگی را در اختیار ما قرار می‌دهد.
کلام آخر
شاید بتوان با شرکتهایی که سهام آزاد کمی دارند، سودهای جذاب و وسوسه انگیزتری را به دست آورد، اما این را هم در نظر داشته باشید که سود بیشتر، معادل ریسک و خطر بالاتر است، پس اگر تازه کار هستید و از تجربه کافی و لازم را سهام شناور چیست؟ در اختیار ندارید، در انتخاب سهام خود بیشتر دقت کنید.
برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و قیمت های لحظه ای سهام به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد چیست؟ شاید هنگام بررسی تابلو معاملاتی سهام شرکتها عبارت سهام شناور را دیده باشید، اما نمی‌دانستید که این عبارت بیانگر چیست و چه چیزی را نشان می‌دهد. در این مطلب می‌خواهیم شما را با مفهوم سهام آزاد شناور آشنا کنیم.
سهام شناور چیست؟
به بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن قصد ندارند در مدیریت شرکت مشارکت داشته باشند و معمولا این سهام را برای بلندمدت خریداری نمیکنند، سهام شناور آزاد (Free Float) گفته میشود. احتمال می‌رود که این سهام در آینده‌ای نزدیک با‌توجه به تغییر شرایط بازار و یا دیگر عوامل معامله شود.
برای آگاهی از میزان سهام شناور آزاد یک شرکت لازم نیست که خودتان این مقدار را محاسبه کنید. با مراجعه به سایت Tsetmc و جستجوی نماد مورد نظر، همانند تصویر زیر می‌توانید میزان سهام شناور آن شرکت را روی تابلو ببینید.
تابلو معاملاتی - سهام شناور آزاد
گروهی از سهامداران هستند که قصد دارند سهم را برای مدتی طولانی نگهداری کنند و در مدیریت شرکت نقش داشته باشند. این دسته از معامله‌گران که میتوانند افرادی حقیقی یا حقوقی باشند، معمولا بیش از پنج درصد سهام شرکت را دارند. به این دسته از افراد سهامدار عمده نیز می‌گویند.
گروه دیگر از سهام شناور چیست؟ سهامداران که به آنها سهامدار خرد نیز می‌گویند، معمولا درصد کمی از سهام شرکت را خریداری میکنند. این افراد معمولا دیدگاهی کوتاه‌مدت و یا میان‌مدت دارند و بعد از گذشت مدتی سهام خود را می‌فروشند. به سهامی که در دست این گروه از سهامداران است، سهام آزاد شناور گفته میشود.
میزان سهام شناور مناسب برای هر شرکت معمولا بین 25 تا 35 درصد است. بالا یا پایین بودن این مقدار مزایا و معایب متفاوتی دارد.
اگر این درصد برای سهمی خیلی زیاد باشد، افرادی که درصد کمی از سهام شرکت را خریده‌اند نیز در مدیریت شرکت سهیم میشوند و مدیریت میتواند به راحتی تغییر کند.
بالا بودن مقدار این سهام باعث میشود قیمت‌ها بر‌اساس عرضه و تقاضا تعیین شوند و احتمال بروز سفته‌بازی در این سهم‌ها کم است. هرچه این درصد بالاتر باشد سهام قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارد. مورد دیگری که بالا بودن این مقدار به ما می‌گوید، این است که سهامداراران عمده سهم تمایل کمتری برای نگهداری آن در طولانی مدت دارند و میتوانند با عرضه‌های خود، منافع ما را تحت تاثیر قرار دهند.
اگر درصد سهام شناور آزاد سهمی خیلی کم باشد، می‌توان فهمید بخش عمده‌ای از سهام در اختیار گروه خاصی است. در این نوع از سهم‌ها قیمت به مقدار بسیار کمی از عرضه و تقاضا تاثیر میگیرد و سهامداران عمده به‌راحتی میتوانند قیمت سهام را جابهجا کنند. علاوه‌بر بالا بودن احتمال سفته‌بازی در این سهم‌ها، میزان نقدشوندگی آنها نیز پایین می‌آید. بهطور کلی قابلیت نقدشوندگی یک سهم رابطه مستقیمی با سهام در دست عموم دارد. هر چه میزان سهام شناور آزاد بیشتر باشد، نقدشوندگی آن سهم نیز بیشتر است.
می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.
سهام شناور در بورس چیست و چگونه محاسبه میشود؟
سهام شناور در بورس یا Floating Stock به آن بخش از سهام یک شرکت می‌گویند که امکان خرید و فروش آن در بازار معاملات خرد وجود دارد. برای اشاره به این بخش از سهام شرکت گاهی از اصطلاح «سهام شناور آزاد» هم استفاده سهام شناور چیست؟ میشود. پس آن بخشی از سهام یک شرکت که به هر دلیلی غیر قابل فروش باشد یا مالک آن تمایلی به فروش آن نداشته باشد، جزو سهام شناور محسوب نمی‌شود. بهطور کلی میشود سهامداران یک شرکت را به ۲ دسته تقسیم کرد؛ دسته اول سهامداران عمده‌اند که صاحب بیش از ۵ درصد سهام شرکت هستند و معمولا بازه سرمایه‌گذاری‌شان بلندمدت است. دسته دوم سهامداران خردی‌اند که بخش کوچکی از سهام شرکت را خریداری کرده‌اند و اغلب در بازه‌های کوتاه‌مدت اقدام به خرید و فروش میکنند. مجموع سهام افراد حقیقی یا حقوقی دسته دوم بخش عمده سهام شناور یک شرکت را تشکیل می‌دهد.
نحوه محاسبه سهام شناور آزاد در بورس
برای محاسبه سهام شناور یک شرکت باید ابتدا ببینیم سهامداران عمده و راهبردی شرکت چه افرادی (حقیقی یا حقوقی) هستند و چه تعداد از سهام شرکت را در اختیار دارند. اگر این تعداد سهام را از کل سهام شرکت کم کنیم، تعداد سهام شناور آن شرکت را به دست می‌آوریم. سپس با یک محاسبه ساده می‌توانیم ببینیم که این تعداد سهام چه درصدی از کل سهام شرکت را تشکیل می‌دهد.
تشخیص درصد سهام شناور
تابلو اصلی معاملات سهام یک شرکت در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران اطلاعات بسیار زیادی در اختیار تحلیل‌گران قرار می‌دهد که درصد سهام شناور یکی از این اطلاعات مهم است. برای مثال اگر به این سایت مراجعه کنید و تابلو مربوط به معاملات شرکت فولاد مبارکه (با نماد فولاد) را در آن باز کنید، می‌توانید ببینید که سهام شناور شرکت فولاد مبارکه چند درصد از سهام کل شرکت را تشکیل می‌دهد. همانطور که در تصویر زیر میبینید، سهام شناور شرکت فولاد مبارکه ۲۶ درصد است.
مثال از نحوه محاسبه سهام شناور
فرض کنید تعداد کل سهام شرکتی ۲۰۰ میلیون برگه سهم باشد. از این تعداد ۱۴۰ میلیون سهم در اختیار موسسات مختلف است، مدیران و اعضای داخلی شرکت هم صاحب ۲۰ میلیون سهم هستند و ۸ میلیون سهم هم به طرح مالکیت سهام کارمندان اختصاص داده شده است. در این صورت تعداد سهام شناور این شرکت ۳۲ میلیون سهم است که فقط سهام شناور چیست؟ ۱۶ درصد از کل سهام این شرکت را تشکیل می‌دهد.
میزان سهام شناور ثابت است یا متغیر؟
میزان سهام شناور یک شرکت در بازار سرمایه مقدار مشخص و ثابتی نیست و میتواند تغییر کند. به این دلیل که ممکن است سهامداران عمده برای دسترسی به منابع مالی بیشتر، بخشی از سهام خودشان را در بازار ثانویه به سهامداران خرد بفروشند که باعث میشود شناوری سهم افزایش پیدا کند. گاهی هم ممکن است سهامداران عمده در بازار ثانویه اقدام به خرید سهام شرکت‌شان کنند (اصطلاحا سهام‌شان را جمع‌آوری کنند) و شناوری سهم را کاهش دهند.
اهمیت سهام شناور در بورس
میزان سهام شناور یکی از مولفه‌هایی است که معامله‌گران هنگام خرید سهام در بورس ارزیابی میکنند. بهطور کلی هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تغییرات قیمت سهام آن شرکت با سرعت کمتری انجام میگیرد. این نکته به‌ویژه درمورد شرکتهای بزرگ که ارزش بازار بالایی دارند صدق می‌کند. از آن طرف سهامی که شناوری پایینی دارند، قیمت‌شان میتواند سریع‌تر رشد کند.
برای افزایش قیمت سهام شرکتهای کوچکی که شناوری پایینی دارند سرمایه زیادی لازم نیست و این امکان وجود دارد که افرادی با سرمایه‌های نه چندان زیاد بتوانند روند قیمت این سهام را در دست بگیرند و سرمایه‌گذاران کوچکتر را برای خرید سهام این شرکتها ترغیب کنند. روی هم رفته سهام این شرکتها میتواند برای سفته‌بازان و بازیگران سودجو جذاب باشد. این دسته از افراد بعد از جمع‌آوری سهام شناور شرکتهای کوچک و اصطلاحا خشک کردن سهام این شرکتها، برای سهام این شرکتها صف خرید می‌چینند و قیمت سهام‌شان را در مدتی کوتاه بالا می‌برند. انجام چنین کاری معمولا برای سهام شرکتهایی که ارزش بازار بالایی دارند و شناوری‌شان زیاد است ممکن نیست.
بهطور کلی وقتی معامله‌گر عادی می‌خواهد سهام شرکتی را بخرد، به دنبال این است که در یک بازه زمانی معقول، قیمت سهامش افزایش پیدا کند. بنابراین با توجه به شرایط بازار، به دنبال شرکتهایی است که شناوری معقولی داشته باشند. اگر ارزش بازار شرکت بالا باشد و سهام شناور آن هم درصد زیادی از کل سهام این شرکت را تشکیل بدهد، گزینه مناسبی برای خرید نیست، زیرا تحرکات قیمتی سهام این شرکت سرعت کمی خواهد داشت. از آن طرف شرکتهای کوچکی هم که شناوری پایینی دارند، ریسک خریدشان بالاست. زیرا سهام این دسته از شرکتها ممکن است به‌راحتی بازیچه سفته‌بازانی باشد که قیمت سهم را به دلخواه خودشان تغییر می‌دهند.
نکته یک: شرکتهایی که سهام شناور بالایی دارند، معمولا نقدشوندگی‌شان هم بهتر و ریسک خریدشان کمتر است.
نکته ۲: در بازار ایران حداقل میزان شناوری سهام یک شرکت ۵ درصد است. اما برای حداکثر میزان سهام شناور سقفی وجود ندارد؛ سهامداران عمده میتوانند همه سهام شناور چیست؟ سهام‌شان را در بازار ثانیه بفروشند که باعث میشود شناوری سهم در بازار افزایش پیدا کند.
چه کسانی میتوانند سهام شناور را خریداری کنند؟
همانطور که اشاره کردیم، سهام شناور به سهامی گفته میشود که در اختیار سهامداران عمده نیست و در بازار ثانویه داد و ستد میشود. عملا این امکان وجود دارد که همه فعالان و معامله‌گران بورسی (حقیقی یا حقوقی) سهام شناور شرکتها را در بورس خریداری کنند. حتی سهامداران عمده شرکتها هم این امکان را دارند که در صورت لزوم سهام شناور شرکت‌شان را در بازار معاملات خرد خریداری کنند.
تاثیر سهام شناور بر قیمت سهم و تصمیم سهامداران
وقتی از سهام شناور شرکتی در بورس حرف می‌زنیم، باید حواس‌مان به ارزش بازار آن هم باشد. اهمیت سهام شناور در این است که ببینیم برای تحرک قیمت سهم مورد نظرمان چه مقدار پول لازم است. اگر شناوری سهم زیاد باشد، پول زیادی برای جمع‌آوری سهام شناور آن لازم است و در نتیجه خرید آن برای پول‌های متوسط و کوچک جذاب نیست. ولی این زیاد یا کم بودن در درصد شناوری خلاصه نمی‌شود. ممکن است درصد شناور سهمی کم باشد اما پول زیادی برای جمع‌آوری سهام شناور آن لازم باشد و برعکس.
منظور از ارزش بازار یک شرکت این است که فرضا اگر بخواهیم ۱۰۰ درصد سهام شرکتی را به قیمت روز سهام آن شرکت بخریم، چقدر باید پول بدهیم. مثلا اگر کل سهام شرکتی ۱۰۰ میلیون برگه و قیمت روز هر سهم آن ۵۰۰ تومان باشد، در این صورت ارزش بازار این شرکت ۵۰ میلیارد تومان (۵۰۰ ضرب در ۱۰۰ میلیون) خواهد بود. حالا اگر فرض کنیم شناوری این سهم ۲۰ درصد (یک‌پنجم کل سهام شرکت) باشد، در این صورت ارزش بازار شناوری سهم برابر با ۱۰ میلیارد تومان خواهد بود. بنابراین سفته‌بازان میتوانند سهام شناور چیست؟ حداکثر با ۱۰ میلیارد تومان کل شناور سهم را جمع‌آوری کنند و روند قیمتی‌اش را کنترل کنند.
این بار فرض کنید شرکتی با ارزش بازار ۵۰۰۰ میلیارد تومان داریم که فقط ۱۰ درصد سهام شناور دارد. ارزش بازار سهام شناور این شرکت ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد بود که بسیار بیشتر از ۱۰ میلیارد تومان مثال قبلی است. بنابراین سفته‌بازان مثال قبلی نمیتوانند با ۱۰ میلیاردشان از عهده شناور چنین سهمی بر بیایند. در نتیجه دستکاری قیمت این سهام برایشان مقدور نیست.
نکته: مفهوم سهام شناور را باید در کنار مفهوم ارزش بازار در نظر سهام شناور چیست؟ بگیریم. ممکن است درصد سهام شناور شرکتی پایین باشد، اما ارزش بازار بالایی داشته باشد. در این صورت جمع‌آوری سهام شناور آن کار دشواری خواهد بود. روی هم رفته شرکتهای کوچک و متوسط (که ارزش بازار به مراتب کمتری دارند) در صورتی که درصد سهام شناورشان معقول باشد، میتوانند تحرکات قیمتی مناسبی داشته باشند.
کاربرد سهام شناور
شاید مهم‌ترین کاربرد مفهوم سهام شناور در بورس، تدوین استراتژی معاملاتی برای نوسان‌گیری‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت باشد. نوسان‌گیران که بیش از هر کس دیگری به دنبال نوسان‌های قیمتی هستند، اغلب به دنبال شرکتهایی که ارزش بازار بالا داشته باشد نمی‌روند (مگر در دوره‌های نسبتا کوتاهی که پول زیادی به سمت بورس سرازیر میشود، پول‌هایی که قدرت آن را دارند که قیمت هر سهمی را جابهجا کنند). این افراد بیشتر به دنبال شرکتهای کوچکند و اگر ریسک‌پذیری کمتری داشته باشند، سهام شرکتهای متوسطی را انتخاب میکنند که شناوری بالایی ندارند.
اما نباید این طور تصور کنیم که ارزش بازار و شناوری سهم هرچه پایین‌تر باشد بهتر است. یک استراتژی برای انتخاب سهام مناسب بر اساس شناوری و ارزش بازار میتواند به این صورت باشد که به دنبال سهامی باشیم که ارزش بازارشان بالای ۵۰ هزار میلیارد تومان و درصد سهام شناورشان در حدود ۲۵ درصد (نزدیک به متوسط بازار) است. تجربه و درجه ریسک‌پذیری معامله‌گر میتواند به او کمک کند تا در شرایط مختلف بازار این معیارها را برای معاملاتش در نظر بگیرد و بر مبنایشان عمل کند.
نکته: توجه به شناوری سهام فقط یکی از معیارهای معامله است. ممکن است سهام شناور شرکتی در بازه معقولی قرار داشته باشد، ولی وضعیت بنیادی آن خوب نباشد یا اینکه قیمت آن بیش از حد گران باشد. در این صورت سهام این شرکت گزینه مطلوبی برای خرید نخواهد بود.
جمع‌بندی
در این مطلب با مفهوم سهام شناور آشنا شدیم و دیدیم که منظور از سهام شناور آن بخشی از سهام شرکت است که تحت مالکیت سهامداران خرد قرار دارد، سهامدارانی که معمولا به قصد خرید و فروش کوتاه‌مدت دست به معامله سهام می‌زنند و هدفشان دخالت در امور مدیریتی شرکتها نیست. دیدیم که درصد سهام شناور شرکتها در بورس ممکن است با معاملات سهامداران عمده در بازار ثانویه کم یا زیاد شود. همچنین دیدیم که بهتر است معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد به دنبال خرید سهام شرکتهایی باشند که درصد شناورشان متعادل و نزدیک به متوسط بازار باشد.
دیدگاه شما