استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) چیست؟
استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) زیرمجموعه استراتژی ییلد فارمینگ و راهی برای کسب سود و سرمایه گذاری در دیفای است.
بازار; گروه اقتصاد دیجیتال: استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ (Liquidity Mining) زیرمجموعه استراتژی ییلد فارمینگ و راهی برای کسب سود و سرمایه گذاری در دیفای است . لیکوییدیتی ماینینگ یا همان استخراج نقدینگی یک استراتژی کسب سود منفعل در برخی از پروتکلهای امور مالی غیر متمرکز است. تمرکز این روش بر تشویق به تزریق نقدینگی به پروتکلها در ازای دریافت کارمزد معاملات و توزیع توکنهای گاورننس بین کاربران است که امکان دسترسی به حاکمیت پروژه مربوطه را نیز فراهم میکند. در این مطلب، درباره نحوه کار لیکوئیدیتی ماینینگ صحبت میکنیم .
ظهور امور مالی غیر متمرکز
پیش از ظهور دیفای، داراییهای رمز ارزی یا در صرافیها و کیف پولهای سختافزاری ذخیره یا معامله میشدند. در آن زمان هیچ گزینه بینابینی وجود نداشت و جامعه رمز ارزها یا محدود یا در حال آموزش دیدن در خصوص نحوه معامله روزانه یا صرفا کسب سود از طریق هادل کردن در بلند مدت بود .
اما شکلگیری سیستم مالی غیرمتمرکز با ارائه قابلیت کسب سود منفعل به کاربران از طریق استقرار داراییهایشان به عنوان لیکوییدیتی در صرافیهای غیر متمرکز، وامدهی در پروتکلها و استخرهای نقدینگی، این بازی را عوض کرد. در بافتار صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) ها و بازارسازهای خودکار( (MM ها، امور مالی غیر متمرکز امکان افزایش سرمایه افراد از طریق وامدهی آن به پلتفرمهای معاملاتی جدید را فراهم کرد .
اگر با نحوه کار دیفای آشنا باشید، میدانید که صرافیهای مبتنی بر مدل بازار ساز خودکار، نیازمند تامین نقدینگی از سوی کاربران هستند. بدون لیکوئیدیتی، صرافی مربوطه تواینایی خدمترسانی به تریدرهای مایل به سواپ و تبدیل توکنهای خود را ندارد. بنابراین، تیمهای فنی به وسیله توزیع کارمزد معاملات، شدیدا درصدد ارائه پاداش به افراد تامینکننده نقدینگی معروف به LP ها هستند .
باستخراج نقدینگی چیست و چگونه کار میکند؟
لیکوئیدیتی ماینینگ یک مکانیزم در امور مالی غیر متمرکز است که فعالین شبکه داراییهای رمز ارزی خود را وارد یک استخر نقدینگی کرده و در ازای آن پاداش دریافت میکنند. برای درک بهتر لیکوییدیتی ماینینگ باید بدانید که در این روش افراد به جای سرمایه گذاری فعالانه، سود منفعل کسب میکنند. در نتیجه، پاداش کلی شما به سهمتان از استخر نقدینگی بستگی دارد .
مثلا در یونی سواپ و تمام صرافیهای غیر متمرکزی که از مدل AMM استفاده میکنند، هولدرهای ارز دیجیتال باید مقدار برابری از یک جفت رمز ارز را به یک استخر واریز کنند. به عنوان مثال، اگر 4 توکن ETH ( به ارزش هر واحد 2,500 دلار) داشته باشیم، یعنی در کل 10,000 دلار کریپتو داریم. حالا برای واریز این 4 واحد به یک استخر ETH/USDT ، باید 10,000 دلار هم تتر داشته باشیم. حالا این نقدینگی اضافه شده به یونی سواپ توسط شما، به کاربران خواهان دریافت وام تعلق میگیرد. سپس، کارمزدهای معاملات جمعآوری شده و شما بر اساس سهمتان از این استخر پاداش دریافت میکنید. نتیجه نهایی، یک رابطه همزیستی است که هر طرف معامله چیزی را دریافت میکند .
هدف لیکوئیدیتی ماینینگ چیست؟
اما چرا استخراج نقدینگی آنقدر برای پلتفرمهای دیفای مهم است؟ پاسخ ساده است: تشویق سرمایه گذاری و تزریق نقدینگی در یک پلتفرم .
تامینکنندگان نقدینگی یا همان LP ها با مشارکت خود در پروتکلها پاداش کسب میکنند که در کل، این پاداش توسط توکن خود پلتفرم مربوطه پرداخت میشود. این توکنها بر اساس برنامهنویسی انجامشده درون پروتکل تولید و بسته به سهم LP ها بین آنها توزیع میشوند. با اینکه اکثر این توکنها خارج از خود پلتفرمهای دیفای تولیدکنندهشان بلااستفاده هستند، حقیقت امر این است که ساخت بازارهای مبادلاتی و سوداگری پیرامون اینگونه توکنها باعث جهش قیمتشان شده است .
پروژه آقای آندره کرونیه (Andre Cronje) یعنی یرن فایننس (Year Finance) را در نظر بگیرید. آقای کرونیه درباره توکن این پلتفرم به نام YFI گفته چون این رمز ارز صرفا یک «توکن حاکمیتی» است، هیچ ارزش واقعی ندارد. با این وجود، جامعه YFI این ارز دیجیتال را به این چشم نمیبیند و این توکن امروز 10 بهمن 1400، 24,806.66 دلار قیمت دارد. توکنهای پلتفرم یرن فایننس تنها برای افراد فعال این سیستم تولید و بین آنها توزیع میشوند، بنابراین دو هدف برای لیکوییدیتی ماینینگ این رمز ارز وجود دارد :
- توزیع توکن بین سرمایه گذاران: که باعث کمک به بهبود جایگاه و سودآوری کاربران در این پلتفرم میشود .
- ایجاد ارزش: با اینکه این توکنها ارزش ذاتی خاصی ندارند، اما استخراج نقدینگی یک رابطه «ورود-خروج» در سرمایه گذاری تامینکنندگان نقدینگی میسازد. این همان چیزی است که یک ارزش حداقلی را در این توکن ایجاد کرده و باقی آن توسط سوداگری در بازار ساخته میشود .
مزایای استخراج نقدینگی
اکنون که با نحوه کار لیکوئیدیتی ماینینگ آشنا شدید، وقت درک مزایای استفاده از این استراتژی سرمایه گذاری رسیده است. در هنگام واریز دارایی رمز ارزی به استخرهای نقدینگی، میتوانید از بازده سرمایه روی سرمایهگذاری خود مطمئن باشید. از مزیتهای اصلی استخراج نقدینگی در دیفای میتوان موارد زیر را نام برد :
- پتانسیل کسب بازده سود بالا
- توزیع توکنهای حاکمیتی و محلی
- موانع ورود کم
- پرورش یک جامعه وفادار و معتمد
بازده بالا
پیش از آغاز به اصطلاح ماین کردن لیکوییدیتی، درک اینکه بازده شما به ریسک کلی مربوط به سرمایهتان بستگی دارد، مهم است، که البته استخراح نقدینگی را هم به یک استراتژی سودمند برای همه سرمایهگذاران تبدیل میکند . اگر مایل به سرمایه گذاری در حجم بالا هستید، پاداشتان نیز به اندازه مشارکتتان بزرگتر خواهد بود. همین امر در هنگام عدم درک کامل نحوه کار لیکویئیدیتی ماینینگ و مواجه با ریسک بالا نیز صادق است .
صرافیهای غیر متمرکز تا زمان تامین مقدار مناسب نقدینگی برای تریدرهایی که خواهان تبادل توکنهای خود هستند، قادر به فعالیت نیستند. صرافیها در هنگام ارائه لیکوییدیتی به این روش، برای مشارکتتان به شما پاداش میدهند . از آنجایی که سرمایه گذاری شما نیز اساسا باعث تسهیل تراکنشهای غیرمتمرکز میشود، پاداشتان هم غالبا به صورت کارمزد معاملاتی است که در صرافی مربوطه انجام میشوند. از طرفی هم چون سهم شما از استخر نقدینگی بازده شما را تعیین میکند، قادر به تخمین پاداش پیش از سرمایه گذاری خود هستید .
توزیع توکنهای حاکمیتی و محلی
یکی از مزایای اصلی استخراج نقدینگی در حوزه امور مالی غیر متمرکز، امکان توزیع نسبتا عادلانه حاکمیت از طریق توکنهاست. پیش از تولد لیکوئیدیتی ماینینگ رمز ارزها، توزیع توکنها بسیار غیرمنصفانه و نامتعادل بود. در بسیاری از موارد، توسعهدهندگان پروتکلهای دیفای نیز به خاطر مقدار پول بالای سرمایهگذاران نهادی، آنها را به افراد کمسرمایه ترجیح میدادند .
لیکوییدیتی ماینینگ دیفای، سرمایه گذاران کمسرمایه و نهادی را در یک رده با شانس برابر کسب توکنهای محلی قرار میدهد. این توکنها مقدار مشخصی از قدرت رایدهی را در DEX هایی که در آنها سرمایه گذاری کردهاید، به همراه دارند. با در اختیار داشتن توکنهای یک صرافی خاص، میتوان از آنها برای اثرگذاری بر مشخصههای پروتکل استفاده کرد. بنابراین مزیت اصلی هولد کردن توکنهای محلی به دلایل زیر است :
- بازنگری صندوق توسعه
- رایدهی برای تغییر کارمزدها
- پیادهسازی تغییرات در رابط کاربری
- تغییر توزیع پاداشهای کارمزدها
حتی با اینکه اینگونه توکنها در درجه اول برای گاورننس شبکه استفاده میشوند، اما بسیار چندجانبه بوده و امکان استفاده از آنها برای استیکینگ، کسب درآمد از طریق ییلد فارمینگ یا وامدهی نیز وجود دارد .
موانع ورود کم
استخراج نقدینگی سیستم مالی غیر متمرکز در کنار توزیع عادلانه و برابر پاداش میان سرمایه گذاران، همچنین موانع کمی برای ورود دارد. همانطور که در بخش قبل ذکر کردیم، همه افراد قادر به کسب منفعت از این استراتژی سرمایه گذاری هستند. اگر پیشتر مایل به شرکت در اکوسیستم غیر متمرکز بودید اما داراییها لازم برای این کار را در اختیار نداشتید، لیکوئیدیتی ماینینگ به شما اجازه میدهد تا با تامین هر مقداری رمز ارز، سود محسوس داشته باشید .
پرورش یک جامعه وفادار و معتمد
یکی دیگر ظهور امور مالی غیر متمرکز از مزایای استخراج نقدینگی که کمتر به آن توجه شده، قابلیت پرورش یک جامعه معتمد و وفادار است. زمانی که یک برنامه لیکوییدیتی ماینینگ انجام میشود، سرمایهگذاران ارائهدهنده نقدینگی در کنار رشد خود پلتفرم، غالبا به یک عضو فعال جامعه تبدیل میشوند .
افراد تامینکننده لیکوئیدیتی همچنین به استفاده از پروتکل و هولد کردن توکنهای آن تمایل بیشتری دارند. در استخراج نقدینگی مزایا با درآمد شما تمام نمیشوند. با ادامه مشارکت با پروتکل، مزایای بیشتری را دریافت خواهید کرد .
ریسکها و خطرات استخراج نقدینگی
علیرغم مزایای لیکوییدیتی ماینینگ، چندین ریسک نیز در رابطه با این استراتژی وجود دارد که پیش از ورود به این حوزه باید به آنها توجه کنید . پس از درک ریسکهای بالقوه، قادر به کاهش مشکلات و شانس رخ دادن آنها خواهید بود .
ضرر ناپایدار یا ایمپرمننت لاس (Impermanent Loss)
پیش از اقدام به سرمایه گذاری داراییهای رمز ارزی خود در استخرهای نقدینگی، باید با مفهوم ضرر ناپایدار و نحوه اثرگذاری آن بر سرمایه خود آشنا شوید. ایمپرمننت لاس زمانی اتفاق میافتد که قیمت توکنهای واریزشده به استخرها در مقایسه با قیمت اولیهشان پیش از واریز تغییر کند. حالا هرچه این تفاوت قیمت بیشتر باشد، احتمال مواجه شما با ضرر ناپایدار نیز بیشتر خواهد شد .
بنابراین، در صورتی که توکنها در هنگام برداشت نسبت به زمان واریزشان به لیکوئیدیتی پولها قیمت پایینتری داشته باشند، ضرر خواهید کرد. البته شما میتوانید با کسب کارمزد معاملات این ریسک را تا حدودی کاهش دهید. با این وجود، نوسان بازار ارزهای دیجیتال به معنای نیاز به هشیاری در هنگام واریز پول به صرافیهای غیر متمرکز است .
ریسک پروژه
برخی از خطرات فنی مربوط به استخراج نقدینگی هم متوجه خود پروتکلهاست . هرچه یک پروتکل پیشرفتهتر باشد، کد منبع آن نیز پیچیدهتر خواهد بود. این پیچیدگی یعنی پروتکلها در معرض ریسکهای فنی لیکوییدیتی ماینینگ قرار دارند. در صورت عدم ممیزی عمیق و گسترده این کدها، امکان سوءاستفاده از پروتکل و داراییهای کاربران توسط مجرمان سایبری وجود دارد .
بنابراین ریسک مربوطه به خود پروتکل و پروژه را باید جدی گرفت. البته با اینکه تمام پروژهها در معرض هک شدن قرار دارند، اما همچنان توصیه میشود که پیش از اقدام به سرمایه گذاری در یک استخر نقدینگی، تحقیقات کاملی را انجام دهید. این تحقیق و اهتمام لازم انجامشده، باعث حفاظت شما در برابر هک و دیگر خطرات میشود. همچنین از ممیزی شدن پروژه مورد نظر به صورت منظم توسط سازمانهای مستقل اطمینان حاصل کنید .
تفاوت لیکوئیدیتی ماینینگ با استیکینگ
اولین استراتژی منفعل در کنار استخراج نقدینگی، استیکینگ نام دارد . استیکینگ در واقع بخشی از فرآیند یک الگوریتم اجماع است که به کاربران اجازه میدهد داراییهای ارز دیجیتال خود را به عنوان نوعی وثیقه در الگوهای اثبات سهام (PoS) بهکار بگیرند .
با اینکه ماینرها برای رسیدن به اجماع در بلاک چینیهای مبتنی بر اثبات کار (PoW) از مقدار قدرت محاسباتی مشخصی استفاده میکنند، اما در PoS سرمایهگذاران دارای مقدار رمز ارز استیکشده بیشتر، بهعنوان اعتبارسنج برای تایید تراکنشهای شبکه انتخاب خواهند شد. الگوریتمهای اثبات سهام در کنار بهبود کارایی انرژی نسبت به الگوریتمهای اثبات کار، فرصتهای کسب پاداش منحصربهفردی را نیز به ارمغان آوردهاند. افراد دارای ارزهای استیکشده بیشتر پاداش بالاتری هم خواهند داشت، که این مورد مشابه لیکوئیدیتی ماینینگ است .
یکی دیگر از مزایای استیکینگ، کمتر بودن ریسکها و خطرات است. با اینکه در استیکینگ شکست پروژه و خطر لیکوئیدیتی هم وجود دارد، اما ریسکهای استخراج نقدینگی بیشتر است. مثلا، کلاهبرداری راگ پول فقط در لیکوییدیتی ماینینگ دیفای امکانپذیر است .
جمعبندی
با درک کامل لیکوییدیتی ماینینگ و مزایا و ریسکهای بالقوه آن، باید برای استراتژی سرمایه گذاری خود در استخرهای نقدینگی دست پرتری داشته باشید. با انتخاب رویکرد مناسب، میتوانید به بازدههای بالاتر دست یافته و پورتفوی خود را تقویت کنید. با اینکه استراتژیهای سرمایه گذاری منفعل دیگری برای کسب سود وجود دارد، اما لیکوئیدیتی ماینینگ بهترین روش پیادهسازی است .
چرا صنعت بیمه دیفای نقش حیاتی در پیروزی یا شکست بازار مالی غیرمتمرکز دارد؟
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای، یکی از دستاوردهای جالب بلاک چین و ارزهای دیجیتال است که بهخوبی جای خود را در این فضا پیدا کرده و روزبهروز بر محبوبیت آن افزوده میشود. دیفای همان طور که از نامش پیداست، امکانی برای پیادهسازی خدمات سیستم مالی سنتی، در دنیای غیرمتمرکز بلاک چین و ارزهای دیجیتال است.
کاربردهای دیفای طیف گستردهای را در بر میگیرد. پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال، صنعت بازی غیرمتمرکز و صرافیهای غیرمتمرکز، سه نمونه از دستاوردهای شناختهشده دیفای هستند؛ اما کاربردهای دیفای محدود به این سه مورد نیست و قابلیتهای بسیار بیشتری دارد.
یکی از کاربردهای دیفای که میتواند محبوبیت آن را در بین عموم افزایش دهد و به پذیرش گسترده آن منجر شود، کاربرد آن در «صنعت بیمه» است. با استفاده از دیفای میتوان فرایند استفاده از بیمه را به یک فرایند غیرمتمرکز تبدیل کرد و از مزایای پلتفرمهای غیرمتمرکز برای آن بهره جست.
آدام چشیر (Adam Cheshier) که مدیر محتوای پروژه لوپ فایننس (Loop Finance) و یکی از نویسندگان فعال وبسایت مدیوم است، بهتازگی مقالهای را در این وبسایت منتشر کرده و در آن مدعی شده است که صنعت بیمه دیفای، تعیینکننده پیروزی یا شکست آن در کسب پذیرش گسترده است. ادامه مقاله را از زبان این نویسنده مطالعه میکنید و با دلایل او برای اثبات ادعایش آشنا خواهید شد.
چرا صنعت بیمه دیفای مهم است؟
بهتازگی اعلام شد که پروتکل آنکر (Anchor) که یکی از پروتکلهای بلاک چینی محبوب من است، مجموعهای از قراردادهای بیمه را در نظر گرفته که در کنار هم میتوانند پوشش بیمهای جامعی برای این پروتکل ایجاد کنند. همین مسئله مرا ترغیب کرد تا مقالهای را به موضوع «اهمیت بیمه در دیفای» اختصاص دهم.
حقیقت این است که ریسکهای موجود در دنیای امور مالی غیرمتمرکز بسیار زیاد است. این ریسکها بهحدی جدی است که گاهی واقعاً موجب نگرانی من میشود؛ اما من برای توجیه آنها سعی میکنم به همه مزایایی که یک سیستم غیرمتمرکز میتواند داشته باشد فکر کنم. با این حال، برخی خطرات و تهدیدها وجود دارد که تعیین دقیق شدت آنها غیرممکن است.
اشکالات موجود در قراردادهای هوشمند، حملات هکری، از بین رفتن پشتوانه توکنها، اتفاقات غیرقابلپیشبینی و انبوهی از ناشناختههای مربوط به آینده دیفای، عواملی هستند که ما علاقهمندان به دیفای را دچار اضطراب میکنند و باید با آنها سروکار داشته باشیم. اینهمه مشکل و ریسک میتواند طاقتفرسا باشد.
حالا اگر شرایطی مهیا شود که هیچ نگرانی و اضطرابی بابت این ریسکها نداشته باشیم چه؟
من هرگز بابت امنیت حسابهای مالی خودم در مؤسسات سنتی مثل بانکها نگرانی نداشتهام. البته مدتهاست این احساس را دارم که بانکها سر ما کلاه میگذارند؛ اما دستکم داراییهای من در این بانکها هیچوقت هک نشده یا به سرقت نرفته است. حالا این سؤال پیش میآید که امور مالی سنتی چه چیزی دارد که پورتفوی دیفای من ندارد؟
پاسخ ساده است: تضمین.
شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) در آمریکا، مشتریان بانکی را اغلب تا ۲۵۰,۰۰۰ دلار برای هر حساب بانکی تحت پوشش قرار میدهد. این کار اطمینان خاطری به همه میدهد که در دنیای ارزهای دیجیتال تا همین اواخر خبری از آن نبود.
همچنین بخوانید: جامعترین آموزش دیفای؛ از سیر تا پیاز پلتفرمهای غیرمتمرکز
ظهور بازار بیمه ارزهای دیجیتال
- پروتکل Insurace.io
پروتکل Insurace.io امکان دسترسی یکپارچه به مجموعهای از خدمات بیمه دیفای را بهشیوهای مطمئن، به کاربران ارائه میدهد. این پروتکل برای جلب اطمینان کاربران خود، طی چندین مرحله، تحت ممیزی امنیتی شرکت پکشیلد (PeckShield) – یکی از شرکتهای پیشرو در زمینه امنیت بلاک چین – قرار گرفته است. علاوه بر این، پروتکل Insurace.io ضمن ارائه راهکارهای درآمدی به کاربران فعال خود، طیف وسیعی از قراردادها را بدون حق بیمه در اختیار کاربران میگذارد. این پروتکل در حال حاضر بر روی شبکههای اتریوم، بایننس اسمارت چین، پالیگان و آوالانچ فعال است.
- پروتکل Nexus Mutual
در بخشهای قبلی این مقاله، توضیحاتی را درباره نکسوس میوچال ارائه دادیم. نکسوس میوچال برای تمرکززدایی کامل از نحوه درخواست افراد برای بیمه، از بلاک چین اتریوم استفاده میکند. در نتیجه، این پروتکل رویکرد کاملاً خلاقانهای را در مقابل اکثر شرکتهای بیمه سنتی از خود نشان داده است. تمامی عملیات داخلی نکسوس توسط اعضای گروه ارزیابی این پلتفرم و بر اساس تعداد توکنهای NXM که در اختیار آنهاست هدایت میشود. در زمان نگارش این مقاله، نکسوس تنها خدمات بیمه مربوط به سوءاستفادههای ناشی از آسیبپذیریهای کد را ارائه داده و از ارائه خدمات بیمه مربوط به هک صرافیها و حملات فیشینگ خودداری میکند.
- پروتکل Unslashed Finance
از نظر عملیاتی، پروتکل Unslashed Finance پوشش بیمهای خود را برای کاربران دیفای توکنیزه کرده و همچنین برای ارائه خدمات به کاربران، از مفهوم «جریان پول (money streaming)» استفاده میکند که اساساً به کاربران اجازه میدهد حق بیمه خود را بهشیوهای بسیار انعطافپذیر بازپرداخت کنند. Unslashed Finance در حال حاضر، طیف وسیعی از حوادث مالی احتمالی دیفای را تحت پوشش قرار میدهد؛ از هکهای قرارداد هوشمند گرفته تا خرابی اوراکلها و مسائل پیشبینینشده در خصوص اعتبارسنجها. این پروتکل بر روی شبکه اتریوم فعالیت میکند.
- پروتکل iTrust Finance
iTrust Finance ارائهدهنده مجموعهای از خدمات بیمه مرتبط با دیفای است که هم روند مشارکت در بازار جهانی دیفای را تسهیل کرده و هم خطرات مربوط به پروژههای موجود در این فضا را کاهش میدهد. در همین راستا، این پلتفرم بهتازگی همکاری با برخی از بزرگترین شرکتهای فعال در حوزه بیمه، از جمله نکسوس میوچال را آغاز کرده است. iTrust Finance تیم برجستهای از کارشناسان حوزه امنیت و ریسک مانند الکس برتومئو-ژیل (Alex Bertomeu-Gilles)، مدیر ریسک شرکت آوِی (Aave) را گرد هم آورده است. این پروتکل در حال حاضر بر روی شبکه اتریوم فعالیت میکند.
سخن پایانی
با گسترش دیفای، ارزش بازار آن هم افزایش مییابد. بنابراین باید راهی برای تضمین امنیت داراییهای کاربران در این فضا وجود داشته باشد. در غیر این صورت، دیفای با پذیرش گسترده روبهرو نخواهد شد و نمیتواند همه قابلیتهای خود را اجرایی کند.
تضمین امنیت داراییها در دیفای تنها از طریق بیمه این داراییها ممکن است. پلتفرمهایی که در این مقاله معرفی کردیم، داراییهای کاربران را در فضای دیفای بیمه میکنند و از این طریق، خطرات موجود در دنیای دیفای را تا حدی متعادل میکنند.
البته در طول مقاله اشاره کردیم و توضیح دادیم که بیمه در دیفای، با بیمه در فضای مالی سنتی متفاوت است. در دنیای دیفای، همهچیز از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود و همچنین یک شخص یا نهاد متمرکز درمورد هیچچیزی تصمیمگیری نمیکند؛ بلکه تصمیمگیری بر عهده یک گروه غیرمتمرکز از مشارکتکنندگان است و تصمیم نهایی به رأی اکثریت آنها بستگی دارد.
با این حال، ظهور مفهوم بیمه در دیفای و ماهیت کلی آن، پدیده جالبی است که میتواند یکی از ارکان اصلی پذیرش گسترده صنعت امور مالی غیرمتمرکز در بین عموم باشد.
دیفای و استخر نقدینگی| فرهادمارکت
استخر نقدینگی دیفای یک قرارداد هوشمند یا همان اسمارت کانترکت تحت شبکه اتریوم است که به منظور حصول اطمینان از وجود نقدینگی برای توکن های موجود در یک صرافی غیرمتمرکز نسبت به مسدود کردن آن توکن ها اقدام میکند.
به کاربرانی که توکن های یک قرارداد هوشمند را تامین میکنند تامین کنندگان نقدینگی گفته میشود.
استخرهای نقدینگی به چه دلیل به وجود می آیند؟
این استخرها به عنوان یک روش نوآورانه و خودکار برای حل مشکل نقدینگی در صرافی های غیرمتمرکز ظهور و بروز یافتند. این روش جایگزین مدل سنتی دفتر سفارشات است که توسط صرافی آنلاین غیر متمرکز رمزارز مورد استفاده قرار میگرفت. روش مذکور به صورت مستقیم از بازارهای مالی شناخته شده تقلید شده است.
در این مدل، صرافی آنلاین به عنوان یک بازار عمل میکند که خریداران و فروشندگان در آنجا گرد هم می آیند و طبق عرضه و تقاضای نسبی دارایی ها بر سر قیمت توافق میکنند. اما این مدل برای ایجاد نقدینگی به وجود خریداران و فروشندگان کافی وابسته است. بنابراین به وجود یک بازارساز نیاز داریم تا همواره به این مطالبه پاسخ دهد و از طریق تامین نقدینگی لازم، قیمت ها را در یک حد عادلانه حفظ نماید.
نقش بازار ساز به دلیل خرید بیت کوین و یا فروش بیت کوین مهم میباشد. فرض کنید بازار ساز در نقطه ایی به عنوان خریدار بیت کوین در بازار بیت کوین تتر ظاهرا میشود و در جای دیگر به عنوان فروش بیت کوین نقش خود را ایفاد میکند. در هر دو نقش بازارساز به منظور کنترل بازار می بایست نقش خود را به بهترین شکل بازی نماید تا خریدارن بیت کوین و یا فروشندگان آن به فعالیت در بازار مشغول باشند.
عدم کارایی مدل اولیه این طرح در خصوص صرافی های غیرمتمرکز به اثبات رسیده است. هزینه گس اتریوم و سرعت کم آن برای تشکیل بلوک؛ باعث شده تا جذابیت چندانی برای بازارسازها نداشته باشد؛ بنابراین تلاش صرافی های دکس و یا صرافی آنلاین غیر متمرکز برای تقلید از مدل دفتر سفارش به نقدینگی اندکی منجر شد. در نتیجه، استخرهای نقدینگی به یک راهکار قابل اعتماد در امور مالی غیرمتمرکز تبدیل شدند که نقدینگی مستمر و خودکار را در اختیار پلتفرم های معاملات غیرمتمرکز قرار میدهند.
آموزش کار با استخرهای نقدینگی دیفای به چه صورت است؟
ساده ترین شکل یک استخر نقدینگی دیفای عبارتست از دو توکن که در یک قرارداد هوشمند قرار دارند و یک بخش ارزمعاملاتی دو طرفه مانند بازار بیت کوین - ریال را تشکیل میدهند.
به طور مثال، اتریوم - تتر (ETH-USDT) را در نظر بگیرید و برای اینکه محاسبات ساده تر شود فرض کنید که قیمت یک اتریوم برابر با هزار یو اس دی تی (تتر) است. تامین کنندگان نقدینگی مقدار برابری از اتریوم و تتر را به استخر اضافه میکنند. بنابراین کسی که یک اتر سپرده گذاری میکند با کسی که هزار تتر سپرده گذاری کرده است یکسان فرض میشود.
نقدینگی استخر به چه صورت تامین میشود؟
نقدینگی استخر به این معنی است که وقتی کسی قصد معامله اتریوم با تتر را داشته باشد، آن شخص بتواند بر مبنای منابع سپرده گذاری شده در صندوق معامله کند و نیازی به انتظار برای یافتن فرد مقابل جهت مطابقت معامله نباشد.
به تامین کنندگان نقدینگی، پاداش سپرده گذاری تعلق میگیرد. زمانی که شخصی سپرده گذاری میکند یک توکن جدید به وی داده میشود. این توکن نشانگر استیک است و توکن استخر نامیده میشود. توکن استخر مثال ما می تواند USDT-ETH نامگذاری شود.
هزینه معاملاتی افرادی که برای مبادله توکنها از استخر استفاده میکنند به طور خودکار در بین همه تامین کنندگان نقدینگی و بر اساس نسبت دارایی هر کدام از آنها از کل استیک تعیین و تقسیم میشود. بنابراین اگر هزینه معاملاتی استخر USDT-ETH سه دهم درصد باشد و یکی از تامین کنندگان نقدینگی ده درصد از استخر را تامین کرده باشد، آنگاه سهم وی از هزینه معاملات به میزان ده درصد از سه دهم درصد ارزش کل همه معاملات خواهد بود.
وقتی که یک کاربر قصد برداشت استیک خود از استخر نقدینگی را داشته باشد، بایستی توکن های استخر خود را بسوزاند، سپس میتواند استیک خود را برداشت کند.
استخرهای نقدینگی دیفای
چندین پلتفرم معاملاتی آنلاین وجود دارند که در سال 2020 به طور فزاینده ای محبوبیت پیدا کرده اند.
مثال فوق یک نمونه ساده از مدل Uniswap است. این مدل، بزرگترین صرافی غیرمتمرکز است که برخی از بزرگترین استخرهای نقدینگی را پیاده سازی و مدیریت میکند. در زمان نگارش این مطلب، حدود 250 میلیون دلار در استخر USDC-ETH وجود داشت. از دیگر استخرهای متداول و محبوب در مدل Uniswap میتوان به WBTC-ETH، DAI-ETH و ETH-USDT اشاره کرد.
CURVE FINANCE، Balancer و SushiSwap از جمله دیگر پلتفرم هایی هستند که استخرهای نقدینگی دیفای را مدیریت میکنند. بزرگترین استخرهای Curve، حالت چند توکنی دارند و بر استیبل کوینهامتمرکز هستند. امکان قرار گرفتن تا هشت نوع توکن در هر استخر Balancer وجود دارد، این در حالی است که SushiSwap یک نمونه مجازی از Uniswap است.
ریسک های استخرهای نقدینگی دیفای چیست؟
این احتمال وجود دارد که الگوریتم تعیین کننده قیمت یک دارایی درست عمل نکند و یا به خاطر سفارش های بزرگ، اشکالات قرارداد هوشمند و یا سایر دلایل دچار لغزش شود.
۱- قیمت گذاری اشتباه
قیمت دارایی های موجود در یک استخر نقدینگی از طریق یک الگوریتم قیمت گذاری تعیین میگردد که به صورت مستمر بر اساس فعالیت معاملاتی استخر تنظیم میشود. اگر قیمت یک ارزدیجیتال نسبت به قیمت بازار جهانی متفاوت باشد، معامله گران آربیتراژ که از تفاوتهای قیمتی بین پلتفرم ها کسب سود میکنند نسبت به نوسان گیری از این تفاوت اقدام میکنند.
۲- نوسانات قیمت
نوسانات قیمت باعث تحمیل زیان به اصل سپرده تامین کنندگان نقدینگی میشود که این زیان را زیان ناپایدار می نامند. اما زمانی که تامین کننده سپرده خود را برداشت میکند این زیان به زیان قطعی و همیشگی تبدیل میشود. این امکان وجود دارد که کل یا نسبتی از زیان تامین کنندگان نقدینگی از طریق پاداش هزینه تراکنش جبران شود؛ البته میزان جبران زیان به حجم نوسان و طول مدت استیک واریزی بستگی دارد.
طبق الگوریتم قیمت گذاری، در صورتیکه ناگهان کسی بخواهد معامله بزرگی را در استخر انجام دهد، احتمال آسیب و زیان در استخرهای کوچکتر از محل لغزش وجود دارد. نمونه هایی نظیر هک bZx در سال 2020 وجود دارد که طی آن، کاربران از استخرهای کوچکتر به عنوان بخشی از یک حمله دست کارانه یک بازار وسیع تر سوءاستفاده کردند.
۳- خرابی قرارداد هوشمند
کاربران دیفای با ریسک های دیگری نیز روبرو هستند که از آن جمله میتوان به خرابی قرارداد هوشمند اشاره کرد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که کد مربوطه حسابرسی نشود یا امنیت کامل نداشته باشد. شایسته است که قبل از سپرده گذاری منابع خود، اطلاعات کاملی از همه ریسک های موجود داشته باشید.
مزایای استخرهای نقدینگی دیفای
اطمینان از وجود یک منبع تقریبا مستمر نقدینگی برای معامله گران علاقمند به استفاده از صرافی آنلاین غیرمتمرکز، بدیهی ترین مزیت استخرهای نقدینگی است. ضمنا این استخرها فرصتی برای دارندگان ارزهای دیجیتال فراهم میکنند تا از طریق تبدیل شدن به یک تامین کننده نقدینگی از درآمد حاصل از هزینه های تراکنش منتفع شوند.
ضمنا بسیاری از پروژه ها و پروتکل ها مزایای تشویقی بیشتری را به تامین کنندگان نقدینگی پیشنهاد میکنند تا از این طریق، استخرهای توکن خود را بزرگ نگه داشته، ریسک لغزش را کم کرده و تجربه معاملاتی بهتری را خلق کنند. بنابراین فرصت دستیابی به منفعت حاصل از توکنهای پاداش استخراج سود در قبال تبدیل شدن به یک تامین کننده نقدینگی وجود دارد.
برخی پروتکلها از جمله Uniswap، Balancer و Yearn پاداش تامین کنندگان نقدینگی را با همان توکن پلتفرم خود ظهور امور مالی غیر متمرکز تامین کننده پرداخت میکنند. زمانی که SushiSwap در تابستان سال 2020 تشکیل شد از همین مدل برای انجام حمله ای موسوم به «حمله خون آشام» علیه Uniswap استفاده کرد. کاربران قادر بودند تا قبل از راه اندازی SushiSwap، از طریق تامین نقدینگی و سپس مهاجرت دادن نقدینگی به پلتفرم SushiSwap، توکن SUSHI را در مزرعه Uniswap کشت کنند. شایان ذکر است که SushiSwap یکی از شاخه های کد Uniswap بود.
نحوه پیوستن به استخرهای نقدینگی دیفای
رویه دقیق پیوستن به استخرهای نقدینگی دیفای به نوع پلتفرم بستگی دارد. به طور کلی، ابتدا بایستی یک حساب کاربری در پلتفرم انتخابی ایجاد کنید و سپس از طریق صفحه خانه وبسایت به یک کیف پول اتریوم از جمله MetaMask یا کیف پول فرهادمارکت سایر کیف پولهای وب 3.0 متصل شوید. سپس قادر خواهید بود تا توکنها را در استخر نقدینگی دلخواه سپرده گذاری کنید.
در پلتفرم هایی همچون Uniswap برای تامین نقدینگی و سپس اتصال به کیف پول باید جفت ویژه مدنظر برای تامین نقدینگی را جستجو کنید. سپس بعد از کنترل نرخ های بازدهی (نظیر نسبت استخر و نرخ مبادله) میتوانید نسبت به سپرده گذاری توکنها در استخر دلخواه اقدام کنید.
ظهور پذیرش ارز دیجیتال در آرژانتین
بازار ارزهای دیجیتال یکی از سودآورترین و در عین حال پر نوسان ترین بازارهای جهان است. چشم انداز آینده آن نمودار مثبتی را نشان می دهد اما هیچ پیش بینی نمی تواند وضعیت لحظه ای آن را به طور دقیق پیش بینی کند. این وضعیت همچنین می تواند به طور بالقوه یک افت باشد که می تواند ماه ها ادامه داشته باشد و منجر به خسارات سنگین شود. نمونه ای از این افت شدید ارزش بیت کوین از افزایش ۵۵۰ درصدی در عرض چند ماه است که در عرض چند روز به بالاترین حد خود یعنی بیش از ۶۰۰۰۰ دلار به ۳۰۰۰۰ دلار می رسد. با این حال، این موضوع سرمایهگذاران یا دارندگان بیتکوین را گیج نمیکند، زیرا میتوان دید که علیرغم کاهش ارزش، به شدت بیتکوین خود را نگه داشتهاند. در این شرایط، آرژانتین به طور شگفت انگیزی به نظر می رسد یک نقطه داغ برای صنعت ارزهای دیجیتال باشد.
El Economista گزارش داد که مشخص شد آرژانتینی ها ۱۳۰ میلیارد دلار آمریکا از نظر سیستم مالی در اختیار دارند. این رقم آرژانتین را نماینده ۸ درصد از سهام بازار سهام جهان می کند. در مورد پولی که از طریق فرار مالیاتی به دست آمده است، کل مبلغ ۱۷۵ میلیارد دلار است. در حالی که گزارش دیگری به روزتر نشان می دهد که سود قانونی ارزهای دیجیتال در آرژانتین به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار بوده است که باعث شده از نظر سودهای غیرقانونی بیت کوین در رتبه ۲۱ قرار گیرد . تخمین زده می شود که تقریباً ۱.۳ میلیون شهروند از جمعیت آرژانتین دارنده نوعی ارز دیجیتال هستند. این حدود ۲.۹۴ درصد از کل جمعیت کشور را تشکیل می دهد.
تولید ناخالص داخلی اسمی آرژانتین ۳۸۹ میلیارد دلار است و جمعیت آن ۴۵.۳ میلیون نفر است.
کووید ۱۹ بسیاری از اقتصادها را ویران کرد، اما در میان همه گیری جهانی، بنیانگذار اتریوم، یک ارز دیجیتال قدرتمند، برای تجارت ناشناخته از آرژانتین بازدید کرد. آمریکای جنوبی، به طور کلی، بستر مناسبی برای رشد شرکتهای ارزهای دیجیتال بوده است و بنیانگذار اتریوم تا آنجا پیش رفت که گفت: «هفته گذشته، من در واقع به آرژانتین رفتم! حکم من: به طور کلی درست است. پذیرش ارزهای دیجیتال زیاد است، اما پذیرش استیبل کوین واقعاً بالاست. بسیاری از مشاغل در USDT فعالیت می کنند.
این علاقه شدید به آرژانتین کاملاً تعجب آور بود زیرا به نظر نمی رسد ظهور امور مالی غیر متمرکز ظهور امور مالی غیر متمرکز اقتصاد این کشور در حال شکوفایی باشد. با این حال، بعداً مشاهده شد که اقتصاد در حال فروپاشی در میان تنشهای سیاسی راه را برای تفکر جدیدی باز کرده است، جایی که آرژانتینیها بهجای دفع ارزهای دیجیتال، دستههایی به سمت بازار جذب میشوند و تمام داراییهای خود را روی بلاکچین میگذارند. بلاکچین LatAm مطالعه ای را انجام داد که شامل یک نظرسنجی از آرژانتینی ها بود که در آن از آنها در مورد سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال سؤال شد. یک نظرسنجی که توسط Sherlock Communications از تولونا انجام شد و از آرژانتینیها پرسید که چرا سرمایهگذاری روی ارزهای دیجیتال را مد نظر قرار میدهند، نشان میدهد که ۶۶ درصد از پاسخدهندگان بیشتر نگران محافظت از پسانداز خود هستند. قابل درک است که مردم محتاط هستند، با این حال، این علاقه آشکار به ارزهای دیجیتال به طور بالقوه می تواند آرژانتین را به اولین کشور در آمریکای لاتین تبدیل کند که به ارزهای دیجیتال روی می آورد.
موضع دولت در مورد ارزهای دیجیتال
رئیس جمهور سابق آرژانتین، Mauricio Macri، در جریان سفر خود به این کشور با ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم دیدار کرد. رئیس جمهور بعداً در توییتر نوشت “برخورد جذاب با ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، یکی از خلاقانه ترین فناوری های غیرمتمرکز قرن ما. ارز اتریوم آن یکی از بهترین ارزهای جهان است. ما در مورد نقش کریپتو و فرصت بلاکچین صحبت می کنیم.
رئیس جمهور فعلی آلبرتو فرناندز در یک بیانیه مطبوعاتی اظهار داشت که ارز دیجیتال موضوعی است که باید با نهایت دقت با آن برخورد کرد زیرا هنوز یک چیز بدیع است. او این را عنوان کرد که دلیل عدم امکان گسترش ارز دیجیتال به دلیل اقدامات احتیاطی او در نگاه کردن به ارز دیجیتال به عنوان یک ارز قانونی است که می تواند بخشی از امور دولتی شود. این نشان میدهد که اگرچه دولت نسبت به ارزهای دیجیتال محتاط است، بهویژه با شرایط اقتصادی که آرژانتین در حال حاضر از آن عبور میکند، اما به طور کامل از ایده تبدیل ارزهای دیجیتال به تراکنشها در سطح دولتی چشم پوشی نمیکند.
فرناندز در مصاحبهای با یوتیوب در پاسخ به این سوال که آیا آرژانتین از نظر بیتکوین راههای الکوادور را دنبال میکند یا خیر، گفت: «من نمیخواهم بیش از حد از این موضوع خارج شوم، اما دلیلی برای گفتن وجود ندارد. نه.” این موضعی بود که مستقیماً به نفع پذیرش ارز دیجیتال توسط آرژانتین بود، بنابراین پس از مدتی، رئیس جمهور در توییتی برای اصلاح خود نوشت و این بار رویکرد خنثیتری را امتحان کرد.
او گفت:
«مکالمه پیرامون ارزهای دیجیتال یک گفتگوی ظهور امور مالی غیر متمرکز جهانی است. و باید اعتراف کنم که این موضوعی است که باید با دقت به آن رسیدگی شود. برای من، هنوز چیزهای زیادی در مورد ارزهای رمزنگاری شده وجود دارد که نمی دانم. اما نمی توان آن را انکار کرد، شاید این مسیر خوبی باشد. این اظهارات در پرتو اعلام پذیرش السالوادور از ارز دیجیتال در ژوئن ۲۰۲۱ است. بسیاری از کشورهای دیگر آمریکای جنوبی از جمله برزیل، پاناما و پاراگوئه از آن زمان پیروی کردند و برخی مستقیماً حمایت خود را از رمزنگاری اعلام کردند، در حالی که برخی دیگر به سادگی آن را تأیید کردند. تورم در آرژانتین تمام رکوردها را در دهه گذشته شکسته است. بسیاری از دولتها تاکتیکهای متفاوتی را از برنامههای کنترل ارز گرفته تا قیمتی انجام دادهاند، اما تورم اینجا باقی مانده است.
آرژانتینی ها در حال تلاش برای افزایش مصرف دلار آمریکا هستند. استفاده از دلار در پرتو این باور آنها است که آنها را از شرایط ناپایدار اقتصاد ملی نجات می دهد، با این حال آنها در نهایت مبالغ مضحک حدود ۵۸٪ را برای “حق بیمه” به نام “دلار بلو” می پردازند که به آنها امکان استفاده از دلار است. انباشت دلار توسط آرژانتینی ها به حدود ۱۳۰ میلیارد دلار رسیده است که در سیستم مالی آرژانتین در گردش است، که حدود ۸٪ از سهام واقعی را برای دلار تشکیل می دهد. ۱۷۵ میلیارد دلار باقیمانده محصول پولشویی یا فرار مالیاتی است.
هزینه های انرژی و پلتفرم های همتا به همتا
آرژانتین میزبان حدود ۲۰ مرکز استخراج رمزارز است که عمدتاً در پاتاگونیا است. ماینینگ ریگها ماشینهای قدرتمندی هستند که محاسبات بسیار پیچیدهای را برای باز کردن قفل یک بلوک روی زنجیره انجام میدهند و اجازه میدهند تا کریپتوهای تازه ساخته شده به گردش در بلوک اضافه شوند. کل این عملکرد پیچیده باعث می شود که ماشین ها به سرعت گرم شوند و سپس انرژی اضافی برای خنک کردن آنها مورد نیاز است. رفتن به یک مکان در آرژانتین به معنای کاهش مستقیم هزینه ها است زیرا خود جو نیز به عنوان خنک کننده عمل می کند. پلتفرم استخراج بیت کوین که به صورت عمومی معامله می شود، Bitfarms، اعلام کرد که عملیات ۶۰ مگاواتی آنها در آرژانتین به بیش از ۱۰۰ درصد قدرت، در ۲۱۰ مگاوات افزایش می یابد. این شرکت ادعا می کند که این انرژی “برای پشتیبانی از حدود ۵۵۰۰۰ ماینر نسل جدید کافی است که می تواند تقریبا ۶۵۰ میلیون دلار درآمد ایجاد کند.
Bitfarms اشاره کرد که در کانادا، هزینه سربه سر آنها برای استخراج بیت کوین ۷۵۰۰ دلار است که در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۰ محاسبه شده است. در آرژانتین، همین هزینه ۴۱۲۵ دلار است که به طور قابل توجهی کمتر است. در آرژانتین، ارز دیجیتال برای تبدیل پزو به دلار برای لغو تحریمهای دولتی استفاده میشود. “dólar blue” نرخ قطعی مضحکی دارد. تراکنشهای همتا به همتا نرخهای معقولتری را برای مبادله ارز ارائه میدهند و بازار را در این فرآیند رقابتیتر میکنند. سیستم تراکنش های همتا به همتا به افزایش تراکنش ها از ۲۰۰۰۰۰ دلار در سال ۲۰۱۹ به ۶۰۰۰۰۰ دلار در سال ۲۰۲۰ کمک کرد.
فضای سیاسی آرژانتین موضوع انرژی را مطرح کرده است. ۷۵ درصد از کل هزینه های استخراج کریپتو به دلیل تامین انرژی برای کل سیستم است. استراتژی تامین هزینه های انرژی نیز ارز دیجیتال است. بیت کوین و اتر که هر دو بزرگترین ارزهای رمزنگاری شده در جهان هستند برای سیستم مبادلات همتا به همتای خود استفاده می شوند. انرژی یارانه ای به پزو خریداری می شود که سپس با هزینه کمتری نسبت به نرخ رسمی دلار در بیت کوین تخلیه می شود.
یک پلتفرم معاملاتی مشابه ارزهای دیجیتال همتا به همتا ، LocalBitcoins، خاطرنشان کرد که بین آگوست ۲۰۱۹ تا آگوست ۲۰۲۰، ۵۴۷ درصد افزایش فراوانی در فراوانی معاملات کریپتو داشته است که بالاترین آن، تجارت بیت کوین به ارزش ۱ میلیون دلار در یک هفته است. Paxful یکی دیگر از پلتفرم های p2p است. این سایت خاطرنشان کرد که در طول پنج سال گذشته به ندرت معاملات ارزهای دیجیتال در این پلتفرم وجود داشته است، با این حال، از سپتامبر ۲۰۱۹ تا سپتامبر ۲۰۲۰، مدت زمان ۱۲ ماهه شاهد افزایش ۶۰۶۴۱ درصدی در حجم معاملات بود.
NFT Craze در آرژانتین
توکنهای غیرقابل تعویض با حراج Sotheby’s Metaverse با فروش ۱۷.۱ میلیون دلار نسخههای توکنشده هنر دیجیتال به طور فزایندهای محبوب میشوند. قطعه ای به نام «بیگانه کووید» به قیمت ۱۱.۷۵ میلیون دلار فروخته شد. همان هفته ای که چند میلیون دلار هنر دیجیتال در یک حراج مجازی فروخته می شد، آلبرتو فرناندز، رئیس جمهور آرژانتین مجرم شناخته شد و مجبور شد به خاطر اظهارات نژادپرستانه عذرخواهی کند . حراج مشابهی توسط کریستیز میزبان هنرمند بیپل بود که تنها یک JPEG را به قیمت ۶۹ میلیون دلار فروخت و به این ترتیب عنوان سومین هنرمند گران قیمت دنیا را به خود اختصاص داد.
سودآوری دیوانهوار NFTها میتواند به نفع آرژانتینیها باشد، زیرا بسیاری از هنرمندان آمریکای جنوبی در هنر خود بهترین هستند در حالی که به طور همزمان با نرخهای خود بسیار معقول هستند. آرژانتین دارای امتیاز اضافی این است که یک لیگ فوتبال معتبر جهانی است. اتحادیه فوتبال آرژانتین (AFA) اعلام کرد که تیم ملی فوتبال توکن دیجیتالی خود را که در باشگاههای مختلفی مانند ریور پلاته، راسینگ کلاب و روزاریو سنترال فروخته میشود، عرضه خواهد کرد. این جنبه می تواند بیشتر برای مزیت آرژانتینی ها مورد استفاده قرار گیرد، زیرا هر بازیکن ستاره می تواند نشانه خود را نیز بدست آورد، که به لطف وضعیت مشهور آنها، می تواند سود زیادی به همراه داشته باشد.
مسائل در حوزه اقتصادی آرژانتین
رئیسجمهور آرژانتین اظهارات واضحی ارائه کرد که اگرچه چشمانداز ارز دیجیتال جدید است، بنابراین ترسناک است، اما در آرژانتین نیز مورد استقبال قرار نگرفت. با این حال، بانک مرکزی بیانیهای صادر کرد که در آن، رئیس بانک مرکزی، میگل پسچه، اعلام کرد که در ۱۱ آگوست، این بانک تقاطع بیتکوین را با سیستم پرداخت عادی تنظیم میکند. موضع این بود که سود حاصل از ارزهای دیجیتال را نمی توان با وجوهی که بازار سنتی به ارمغان می آورد مخلوط کرد، زیرا ظاهراً «برای سیستم پیش داوری می کند». پسچه همچنین گفت که بیت کوین یا هر شکلی از ارز دیجیتال “یک دارایی مالی [واقعی] نیست و هیچ سودآوری [پایدار] ایجاد نمی کند.” کمیسیون ملی اوراق بهادار آرژانتین نیز همین هشدارها را اعلام کرد و آژانس مالیاتی فدرال نیز توجه ویژهای به مقررات ارزهای دیجیتال داشت. صرف نظر از استدلال پشت اقدامات سختگیرانه آژانس های فدرال برای سخت تر کردن تجارت ارزهای دیجیتال، به طور بالقوه می تواند بازار را پایین بیاورد زیرا سرمایه گذاران بیشتری از مقررات می ترسند.
از آگوست ۲۰۱۹، اقتصاد و ارز فیات آرژانتین به دلیل سقوط بازار سهام پس از ناآرامی در انتخابات ریاست جمهوری، ثابت نبوده است. ارزش پزو کاهش یافت و در نتیجه بازده سرمایهگذاریها نیز به شدت آسیب دید. ارزش نسبی و حجم معاملات بیت کوین در همان ارتفاعاتی که در مناطق جنگ زده مشاهده می شود افزایش یافت. تورم به حدی از کنترل خارج شده است که به گفته Decrypt ، ۶۶۱ دلار امروز در همان ابتدای دوره ریاست جمهوری ماکری، رئیس جمهور سابق، ۱۰۰ دلار بود. این رکود در اقتصاد سنتی منجر به هیاهوی جدید رمزنگاری در بین شهروندان شد. ارز در حال کاهش است، تورم در حال افزایش است و دلار آمریکا برای سرمایه گذاری کافی نیست. همه این شرایط رو به کاهش باعث شده است که آرژانتینی ها پول خود را در جایی امن جمع کنند. بهترین گزینه ای که آنها دارند ارز دیجیتال است و بنابراین، مردم تصمیم گرفتند تمام پول خود را در اشکال مختلف ارز دیجیتال بگذارند. سخنگوی بایننس گزارش داد که در این پلتفرم، تعداد آرژانتینی هایی که روی ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری می کنند از سال ۲۰۲۰ ده برابر شده است.
DeFi چیست؛ هر آنچه باید در مورد امور مالی غیر متمرکز بدانیم
امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi)، اپلیکشنهای مالی در حوزه ارز دیجیتال یا بلاک چین را شامل میشود و هدف آن، حذف واسطهای مالی است.
دیفای از بلاکچین، تکنولوژی پشت پردهی بیتکوین، الهام میگیرد. این تکنولوژی به چندین نهاد اجازه میدهد کپی تاریخچهی تراکنشها را نگه دارند؛ این بدان معنی است که توسط منبعی مرکزی و واحد کنترل نمیشوند. این امر از آن لحاظ مهم است که سیستمهای متمرکز و مسئولان انسانی باعث محدود شدن سرعت و کاهش پیچیدگی تراکنشها و در عین حال، کاهش کنترل کاربر روی پول میشوند. دیفای از این لحاظ منحصربهفرد است که کارکرد بلاکچین را از یک سیستم انتقال پول ساده به سیستمهای مالی پیچیده تبدیل میکند.
رمزارزها عهد بستهاند که پول و پرداختها برای همه فارغ از مکان آنها، بهصورت جهانی در دسترس باشد. امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) و جنبش مالی آزاد (Open Finance Movement) این عهد را گامی جلوتر برده است. برای تمامی خدمات مالی مورد استفادهی خود، جایگزینی جهانی و آزاد را تصور کنید. پسانداز، وام، ترید، بیمه و . برای هر کس در دنیا تنها با یک تلفن هوشمند و یک خط اینترنت در دسترس خواهد بود.
این امر اکنون بر بستر قراردادهای هوشمند بلاکچین مانند اتریوم (Ethereum) ممکن شده است. «قراردادهای هوشمند» برنامههایی هستند که روی بستر بلاکچین کار میکنند و میتوانند بهصورت خودکار زمانیکه شرایط خاصی فراهم شد، اجرا شوند. این قراردادهای هوشمند توسعهدهندهگان را قادر میسازند تا قابلیتهای بسیار پیچیدهتر از ارسال و دریافت رمزارز را ایجاد کنند. اینها همان برنامههایی هستند که به آنها برنامهی غیر متمرکز یا دَپ (DApp) میگوییم.
میتوان دپ را بهعنوان اپلیکیشنی در نظر گرفت که براساس تکنولوژی غیر متمرکز ساخته شده است. این برنامه توسط یک نهاد یا شرکت منفرد و متمرکز کنترل نمیشود. (به کلمهی دپ عادت کنید زیرا از اینجا به بعد در مورد آن زیاد خواهید شنید.)
دیفای از این لحاظ منحصربهفرد است که کارکرد بلاکچین را از یک سیستم انتقال پول ساده به سیستمهای مالی پیچیده تبدیل میکند.
شاید این مفاهیم آیندهگرایانه به نظر برسند؛ اما وامهای خودکار بهطور مستقیم بین دو نفر غریبه در دو نقطهی مختلف از جهان و بدون بانکی بهعنوان واسطه، مورد مذاکره قرار میگیرد. بسیاری از دپهای در جریان کنونی، برنامههای غیر متمرکز دیفای هستند که ساخت ارزهای دیجیتال ثابت یا استیبلکوینها (مانند رمزارزهایی که نرخ آنها همیشه معادل دلار است)، وام دادن و کسب بهره حاصل از رمزارز، وام گرفتن، مبادلهی یک سرمایه به دیگری، خرید یا فروش استقراضی ( short or long ) یکسرمایه و به کارگیری استراتژیهای معاملاتی خودکار و پیشرفته را امکانپذیر میسازند.
- در اساس، فعالیت این کسبوکارها توسط یک سازمان و کارمندانش مدیریت نمیشود؛ بلکه قوانین در کد (یا همان قرارداد هوشمند) نوشته شده است. زمانی که قرارداد هوشمند روی بلاکچین راهاندازی شد، دپهای دیفای میتوانند بدون دخالت یا با اندکی دخالت انسان اجرا شوند؛ البته در عمل، توسعهدهندگان اغلب دپها را توسط ارتقا یا رفع باگ سر پا نگه میدارند.
- کد برای نظارت همگان بهصورت شفاف روی بلاکچین در دسترس است. این کار نوع دیگری از اطمینان استفادهکنندگان را ایجاد میکند؛ زیرا هر کسی فرصت درک عملکرد قرارداد یا یافتن باگهای آن را دارد. همچنین تمامی فعالیتهای تراکنش برای مشاهده در دسترس عموم است. این امر سؤالاتی در مورد حریم خصوصی ایجاد میکند؛ اما تراکنشها بهصورت پیشفرض دارای نام مستعار هستند؛ یعنی بهطور مستقیم با هویت واقعی فرد در ارتباط نیستند.
- دپها از روز اول طراحی شدهاند تا جهانی باشند. در تگزاس باشید یا تهران ،به همان خدمات دیفای و شبکهها دسترسی دارید. البته قوانین محلی میتواند اعمال شود؛ ولی از لحاظ تکنیکی، بیشتر برنامههای دیفای برای تمامی کسانی که خط اینترنت دارند در دسترس است.
- بدون نیاز به دریافت مجوز برای ساخت یا مشارکت در برنامههای دیفای، همه میتوانند از آنها استفاده کنند. برخلاف امور مالی امروزه، نگهبان یا حساب با فرمهای طولانی وجود ندارد. کاربران بهصورت مستقیم با قراردادهای هوشمند ازطریق کیفپول رمزارزشان (والت کریپتو) در ارتباط هستند.
- تجربهی کاربر انعطافپذیر: اگر از واسط کاربری یک دپ مشخص خوشتان نمیآید، میتوانید از یک واسط کابری شخص ثالث یا خودتان استفاده کنید. قراردهای هوشمند مانند API آزاد هستند که همه میتوانند برای آن برنامه بسازند.
- سازگاری: اپلیکیشنهای دیفای همانند قطعات بازی لگو میتوانند از ترکیب سایر محصولات دیفای ساخته یا تشکیل شوند؛ برای مثال استیبلکوینها، مبادلههای غیر متمرکز و بازارهای قابل پیشبینی میتوانند برای ساخت محصولاتی کاملا جدید با هم ترکیب شوند.
دیفای درحالحاضر یکی از سریعترین بخشهای حوزه رمزارز است. ناظران صنعت، کشش را با معیاری جدید اندازه میگیرند: «مقدار اتریومی که در دیفای قفل شده است.» در هنگام نگارش این مقاله کاربران بالغ بر ۶۰۰ میلیون دلار رمزارز را در این قراردادهای هوشمند سرمایهگذاری کردهاند.
شگفتزده شدید؟ حال بیاید با تعدادی از معروفترین دپهای دیفای که امروز میتوانید آنها را امتحان کنید، آشنا شوید. ابتدا به یک کیف پول رمزارز که دارای مروگر داخلی دپ باشد نیاز دارید؛ مانند والت کوینبیس (Coinbase Wallet). همچنین میتوانید از بیشتر این دپها روی دسکتاپ با اسکن کد QR از گزینهی تنظیمات کوینبیس، استفاده کنید.
هنوز در روزهای آغاز کار دپها قرار داریم؛ به همین خاطر کاربران باید قبل از استفاده از محصولات و سرویسها بهخوبی تحقیق کنند. مانند تمام کدهای کامپیوتری، قراردادهای هوشمند میتوانند در مقابل خطای برنامهنویسی ناخواسته یا هک، آسیبپذیر باشند.
اکنون با برخی از دپهای معروف آشنا میشویم که در حوزههای مختلف دیفای فعالیت میکنند:
استیبلکوین و بانک مرکزی غیر متمرکز: میکردائو (MakerDAO)
میکر یک پروژهی استیبلکوین است که هر استیبلکوین آن به نام دای (DAI)، معادل یک دلار آمریکا است و توسط وثیقه به شکل رمزارز ضمانت میشود. استیبلکوینها قابلیت برنامهنویسی ارز دیجیتال را دارا هستند و عیب نوسان ارزهای دیجیتال سنتی مانند بیتکوین و اتریوم را ندارند.
میتوانید استیبلکوین دای خود را در دپ میکر اوسیس (Maker Oasis) بسازید. میکر فراتر از یک پروژهی استیبلکوین است و آرزوی تبدیل شدن به یک بانک مرکزی غیر متمرکز دارد. افرادی که توکن جدا ولی مرتبط MKR دارند، میتوانند در تصمیمهای مهم رأی بدهند؛ از جمله هزینه ثبات (Stability Fee) که مشابه همان رأی کمیته بازار آزاد فدرال رزرو آمریکا روی نرخ وجوه فدرال (Fed Funds) است.
استیبلکوین دیگر با معماری متفاوت، USD کوین (USDC) است. هر توکن USDC توسط یک دلار آمریکا در حساب بانکی حسابرسی شده، ضمانت میشود.
وامدهی و وامگیری: کامپاند (Compound)
کامپاند، دَپی بر مبنای بلاکچین است که برای پرداخت و دریافت وام ارز دیجیتال و کسب بهره از آن به کار میرود. شاید به مقداری پول نیاز دارید تا اجاره خود را بپردازید یا با آن خواروبار بخرید، اما پولهایتان در سرمایههای کریپتو گیر کرده است. برای این کار میتوانید ارز دیجیتال خود را در قرارداد هوشمند کامپاند بهعنوان وثیقه قرار بدهید و در مقابل آن وام بگیرید. قرارداد کامپاند بهطور خودکار وام دهندهها و گیرندهها را با هم جفت و نرخ بهره را بهصورت پویا بر مبنای عرضه و تقاضا تنظیم میکند.
از دیگر دپهای پرداخت و دریافت وام، آوه (Aave) و dYdX هستند. گردآوران دادهای همچون LoanScan نرخ بهره وام را در سرتاسر شبکه جمعآوری میکنند که از آنها برای یافتن بهترین نرخ بهره استفاده میشود.
مبادله خودکار توکن : یونی سواپ (Uniswap)
یونیسواپ ( Uniswap) مبادله ارز دیجیتالی است که کاملا براساس قراردادهای هوشمند اجرا میشود و به شما امکان معاملهی توکنهای معروف را بهطور مستقیم از والتتان میدهد. این نوع کیف پول با کیفهایی مانند کوینبیس که رمزارز و کلید خصوصیتان را نگه میدارد، متفاوت است. یونیسواپ از مکانیزمی خلاقانه به نام بازارسازی خودکار بهره میگیرد تا تریدها در نزدیکی قیمت بازار انجام شود. علاوه بر ترید و مبادله توکن، هر کاربر میتواند با تأمین تسویهپذیری یا شناوری (Liquidity)، رمزارز خود را در این برنامه بخواباند. از این طریق مقداری از حقالعمل مبادلههای انجامشده از آن او میشود؛ به این کار پولینگ (Pooling) میگویند.
سایر پلتفرمهای مبادلهی غیر متمرکز (DEXها) 0x، Airswap، Bancor، Kyber، IDEX، Paradex و Radar Relay است.
بازارهای قابل پیشبینی: آگور (Augur)
اگور پروتکل غیر متمرکز پیشبینی بازار است. با آگور میتوان در مورد نتیجهی رویدادها رأی داد؛ با این تفاوت که با اضافه کردن ارزشی به رأی، خود را در معرض سود یا ضرر میگذارید. پلتفرمهای پیشبینی بازار مانند آگور و گسر (Guesser) نوپا هستند؛ اما چشماندازی از آینده را فراهم میکنند. به کمک آنها کاربران با استفاده از خرد جمعی، پیشبینیهای بهتری انجام میدهند.
سرمایههای ترکیبی: سینتتیکس (Synthetix)
سینتتیکس پلتفرمی است که به کاربران امکان ساخت و مبادلهی سرمایههای ترکیبی مانند طلا، نقره، رمزارزها و پولهای سنتی مانند یورو میدهد. سرمایههای ترکیبی توسط وثیقههای اضافه که در برنامهی سینتتیکس قفل شده است، ضمانت میشود.
بازیهای سپردهگذاری بدون ضرر: «پولتوگدر (PoolTogether)
ساختار ترکیبپذیر دیفای موجب ایجاد فرصتهای نامحدود میشود. پولتوگدر بازی بدون ضرری است که در آن مشارکتکنندگان، استیبلکوین دای را در یک ظرف سپرده میگذارند. در آخر هر ماه برندهای خوشبخت تمامی بهرهها را از آن خود میکند و بقیه، اصل پول خود را بازپس میگیرند.
- کشت سود (Yield Farming): برای تریدرهای آگاهی که تمایل دارند ریسک کنند، امکان کِشت سود وجود دارد. در این کار، کاربران از بین توکنهای دیفای موجود به دنبال گزینههای پرسود میگردند.
- استخراج شناوری (Liquidity Mining): این نوع اپلیکیشن دیفای کاربران را با دادن توکنهای رایگان ترغیب میکند. استخراج شناوری فعالترین شکل کشت سود است.
- رپد بیتکوین (Wrapped Bitcoin یا WBTC): این روش برای انتقال مستقیم بیتکوین روی شبکه اتریوم استفاده میشود. WBTC به کاربران در مقابل بیتکوینی که در پلتفرمهای غیر مترکز وام دارند، سود پرداخت میکند.
آیندهی دیفای
پول و امور مالی از زمان ظهور تمدن بشری به یک شکل وجود داشتهاند و رمزارز تنها شکل دیگری از آن است. در سالهای آتی ممکن است تمامی خدمات مالی را که امروزه در سیستم پول فیات (پول سنتی) میبینم، برای اکوسیستم رمزارز بازسازی شود. تاکنون بیمهی سرمایه و اکسچنج، وام، امانت و مشتقات آن برای رمزارزها ساخته شده است. گام بعدی چیست؟
در آینده، انتظار داریم کیف پول رمزارزها دریچهای به تمامی فعالیتهای سرمایهی دیجیتال باشد؛ همانند مرورگر اینترنت که امروزه دریچهای به تمام اطلاعات و اخبار جهان است. داشبوردی در یک نرمافزار را در نظر بگیرید که نهتنها سرمایهها، بلکه مقدار سرمایه قفل شده در پروتکلهای مالی آزاد، وامها، استخرها و قراردادهای بیمه مختلف را نشان میدهد.
در سالهای آتی ممکن است تمامی خدمات مالی را که امروزه در سیستم پول فیات (پول سنتی) میبینم، برای اکوسیستم رمزارز بازسازی شود
در سرتاسر اکوسیستم دیفای شاهد حرکتی به سوی تصمیمگیری و نظارت غیر متمرکز (Decentralized Goverance) هستیم. با وجود واژه غیر متمرکز، امروزه بسیاری از پروژههای دیفای دارای یک کلید اصلی هستند که به توسعهدهنده امکان خاموش کردن یا غی رفعال کردن دپها را میدهد؛ این امر ارتقا دادن آسان و خاموش کردن اضطراری در صورت مشکلدار بودن کد ظهور امور مالی غیر متمرکز را امکانپذیر میسازد. بااینحال اگر از آزمونهای دشوار سرفراز بیرون آمد، از توسعهدهندگان انتظار میرود این درهای پشتی را حذف کنند. جامعهی دیفای در حال آزمایش راههایی است که به ذینفعها امکان رأیگیری در مورد تصمیمها بدهد؛. این کار ازطریق استفاده از سازمانهای خودمختار غیر متمرکز (DAO) انجام میشود.
در سیستمهای مالی آزاد، اتفاقی جادویی در حال رخ دادن است. کریپتو، پول را آنلاین کرده است. ما شاهد جهشی کوانتومی در مورد کارکردهای پول و فرصتی بینظیر برای مشاهدهی شکوفه زدن صنعتی جدید از صفر هستیم. دیفای ابتدا به صنعت خدمات مالی کنونی خواهد رسید؛ اما در طول زمان درک اینکه چه نوآوریهایی خواهند آمد، مشکل است. این امر زمانی اتفاق خواهد افتاد که قدرت ساخت خدمات مالی در دست تمامی افرادی باشد که قادر به نوشتن کد هستند.
این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر ازدستدادن سرمایه در هر سرمایهگذاری وجود دارد و سرمایهگذار باید پس از مطالعه و تحقیق، خودش تصمیم نهایی را اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را برعهده گیرد.
دیدگاه شما